Amaryllis (Çoban Çiçeği), Çoban Çiçeğinin Bakımı ve Yetiştiriciliği

[@Suzim]

Amaryllis (Çoban Çiçeği), Çoban Çiçeğinin Bakımı ve Yetiştiriciliği

• Amaryllis Çiçeğinin Genel Özellikleri:
  

Soğanlı bitkilerden olan amarillis tropikal ve subtropikal bölgelere mahsustur. Bu yüzden amarillis bakımı ve yetiştirilmesi lale gibi zambak gibi değildir çok daha kolaydır. Eskiden biz bunlara zambak derdik oysa aralarında herhangi bir akrabalık bile yoktur. Çoban çiçeği diyenler de var. Amarillis soğanları bütün yıl yaprak çıkararak soğanını büyütür, yavru soğanlar oluşturur. Bu yavrular da yapraklanarak ana soğanın yanında büyümeye devam ederler. Bizim ülkemiz şartlarında sonbahar sonunda soğuk etkisiyle yaprakları kurur. Soğanı toprak altında bekler. İlkbaharda yeniden yapraklanır ve ilk yapraklarla beraber çiçek açar.

• Amaryllis'in Çiçeklenmesi:
  

Amarillis çiçekleri içi boş geniş uzun ve yapraksız bir sap ucunda birkaç tane olur. Tek bir soğan yeterince büyükse aynı haftalarda birden fazla çiçek sapı çıkarabiliyor daha fazla çiçek açıyor. Yılda bir defa ilkbaharda çiçeklenir. Çiçek rengi açısından zengin çeşitte cinsleri ve katmerlileri de vardır.

• Amaryllis'in Üretilmesi:
  

En kolayı yavru soğanların ayrılmasıyladır. Bu her zaman yapılabilir.

• Bahçelerde Amaryllis Yetiştirilmesi:

Bakımı çok kolaydır. Aşırı güneşte de olur yarı gölgede veya tam gölgede de olur fakat güneşten mahrum etmek hiç iyi değildir. Susuz bırakılmamalıdır. Kendi tecrübelerime göre İstanbul’da hiçbir zararlısı yoktur diyebilirim, sadece sümüklüböcekler ve bahçe salyangozları amarillis yapraklarını yemeyi severler. Güneşten muhrum kalanların yapraklarında hastalıklar oluştuğu söyleniyor. Benim yetiştirdiklerim aşırı güneş altında bulunurlardı bahçe salyangozları dışında hiçbir zararlısını tespit etmedim. Sonbaharda yapraklar kurur, soğanlar ilkbaharda yeniden yapraklanırken aynı zamanda çiçek açar.

• Amaryllis'in Toprak ve Sulama İsteği:
  

Her türlü toprakta olabilir. Esas ihtiyacı güneş ve sudur. Güneşten mahrum etmeyin. Toprak hafifçe kuruduğu zaman sulayın.

• Ev İçinde Amaryllis Yetiştirilmesi ve Bakımı:

Yeni dikilen amarillis soğanını bir defa sulayın, sonra toprak iyice kuruyana kadar sulamayın. İlkin bol sularsanız çiçek açmama ihtimali var. Çiçek tomurcuğu çıkmamışsa, yaprakları 15 cm’yi geçene kadar çok az sulamalısınız. Yine de çiçek tomurcuğu yoksa normal sulamaya geçin. Çiçek artık ya ilerde olabilir ya da büyük bir ihtimalle gelecek yıl çiçek açacaktır.

• Amaryllis'in Saksı İsteği:
  

Bir soğan için çok büyük saksı gerekmiyor: Yumurta sarısının yumurtanın bütününe göre oranını düşünerek ona göre büyüklükte saksıya ekmelisiniz yani soğanın büyüklüğü esas ölçü olmalı. Soğanın ucu (boyun bölgesi) toprak dışında kalacak, hatta soğanın yarısı toprak dışında kalabilir.

Toprağı tropikal bitkilere uygun olmalı; yani suyu iyi süzdürmeli ve havadar olmalı ve aşırı ıslak kalmamalı. Bitki besini çiçekleri solduktan sonra başlanarak verilmeli. Ayda bir yeterlidir. Bol güneşli veya daha iyisi orkide ve antoryumlarda olduğu gibi pencere tülü ile filtrelenmiş güneş alan ortamda olmalıdır. Çiçek açtığı zaman güneşten korursanız çiçekler iki hafta kadar dayanabilir yoksa belki üç beş günde solup giderler.

Büyük ve geniş yapraklı amarillisler (resimdeki cinsin benzerleri) iyi toprak, besin takviyesi ve kontollü sulama ile yaprakları 50 cm. kadar uzayabilir ve yapraklar daha geniş olur.

• Amaryllis'i Sulama:

Toprak biraz nem kaybedince sulayın ama saksı altından çıkan suyu bekletmeyin toprak suya iyice doymasın.

• Dekoratif Unsur Olarak Amaryllis:
  

Çiçekleri her ne kadar çok güzel, büyük ve gösterişli olsalar da sırf yaprakları için de yetiştirilebilir. Zaten yılda bir defa çiçek açıyor. İyi bakılırsa yaprakları oldukça dekoratiftir. Filtrelenmiş bol güneşli bir ortam sağlayabilirseniz ev içinde gayet güzel yetiştirilebilir ve bütün yıl yaprakları parlak yeşil kalabilir.

Saksı ve toprak değiştirmek gerekmiyor ama yaparsanız çiçekleri her yıl daha büyük, daha gösterişli, daha bol olur. Yavruları ayırmak için ve zevkinize göre tek saksıda devleşmiş yapraklı tek amarillis istiyorsanız Eylül veya Ekim ayında gerekenleri yapın. Veya Kasım ayı sonunda dinlendirmeye bırakın.

Dinlendirmek her açıdan çok faydalıdır; çiçeklenmesi için kesinlikle gereklidir. Kasım ortasından itibaren hiç sulamayın, çok serin, karanlık ve kuru yerde tutun bütün yapraklar kökler iyice kurusun. Ocak ortasında soğanları ayırın ekin ve saksıları ev içinde bol güneş alan pencere önüne koyun. Genelde çiçek tomurcuğu yapraklarla beraber çıkar ve hızlı büyür. Eğer soğanları ilk diktikten sonraki ilk sulamadan sonra bol sularsanız çiçek açmayabilir.

[@Suzim]

Çoban Çiçeği (Amaryllis) Bakımı, Yetiştiriciliği

• Bilimsel Sınıflandırma:

Âlem: Plantae
Şube: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: İridales
Familya: Amarilidaceae
Botanik Adı: Amaryllis
Türkçe Adı: Çoban çiçeği
Anayurdu : Güney Afrika’dır. İri soğanlı, çiçekleri büyük, trompet biçimli ve gösterişli çiçeklerdir. Çiçeklerinin duruşu ve güzelliği için yetiştirilen saksı ve bahçe bitkisidir. Hippeastrum (Şövalye yıldızı)la görünüş itibari ile karıştırılır. Aralarındaki fark Amaryllis tohumlarının siyah renkli olmasıdır.
Toprakaltı gövdesi soğanlıdır. Dikine bir sap üzerinde 3–4 adet parlak, pembe, tuğla-kırmızısı, turuncu, saloman kırmızısı ve beyaz renkli çiçekleri çok güzeldir. Yaprakları uzunca etli ve şerit şeklindedir. Çiçekleri 40–80 cm boyunda ve kalın etli saplıdır. Kesme çiçek olarak da kullanırlar. Vazo ömürleri 14 gündür.

• Amaryllis Bitkisinin Kesme Çiçek Olarak Kullanılması:

Amaryllis soğanları hem saksılara hem de doğrudan toprağa dikilebilirler. Kış başında soğanları iyi toprak harcı içeren saksılara dikilirler. Toprak yeteri kadar kumlu olmalı ve kolay drene edilip su tutmamalıdır. Drenaj saksı içersine konan çakıl taşları ile sağlanır. Soğanın 2/3’si toprağa gömülmeli, diğer kısım da açıkta kalmalıdır.

Dikilen soğanlar güneşli pencere önüne konularak azar azar arttırılmak suretiyle sulama yapılmalıdır. Daha sonra iyi bir sulama gerekir. Çiçeklerin dik büyümesini sağlamak için saksının her gün kendi etrafında döndürülmesi gerekir. Bu dönemde gübre şerbeti vermek faydalı olur. Sıcaklar başladığında saksılar dışarıya alınır. Soğanlar ya saksıda bırakılır ya da toprağa gömülürler.

• Üretimi:

Bütün Amaryllis’ler soğanla üretilir. Ancak tohumla da üretildikleri olur. Bu durumda çiçeklerin açması 4–5 yılı bulur. Soğanlar seralarda saksılara ya da açıkta mart ayında funda toprağına 30 cm ara ve 20 cm derinliğinde dikilirler. Sıcak günlerde sulanırken serin günlerde ise üzerleri kuru yaprak ile örtülür. Çiçek açtıktan sonra ara sıra yine sulama yapmak gerekir. Kışın ise soğanların üzerleri örtülerek korunur ve sulama yapılmaz. Mart ayına kadar bu şekilde tutulur.

Mart ayından itibaren üzerleri açılırsa soğanlar tekrar yeşermeye başlar ve aynı saksıda 3 yıl kalabilir. Daha sonra saksısı değiştirilir. Ana soğanların yanına oluşan soğancıklar alınarak bolca gübreli topraklara dikilirler. 2–5 yıl çersinde çiçek verecek olgunluğa gelirler. Soğanları kışı geçirmek üzere kuru ve nemsiz kum içinde saklamak da mümkündür.

• Ekolojik İstekleri:

Kumlu yapıdaki humuslu veya funda topraklarında iyi gelişme gösterirler. Dikim sırasında toprak derince işlendikten sonra bolca çiftlik gübresi verilir. Tekrar bellenerek tırmıklanır ve dikime hazır hâle getirilir.
Suyu çok sevdiklerinden yaz ayları içinde özellikle çiçeklenme döneminde bol miktarda sulama yapılmalıdır. Kış aylarında ise soğuklardan zarar görmemesi için üzerlerine kaba gübre, saman veya yosun serilmelidir.

• Peyzajda Kullanımı:

Bahçelerin bordürlerinde sıra hâlinde kullanılırlar. Aynı zamanda çiğdem ve safran bitkileri ile de karışık olarak kullanılabilirler.

• Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlıları:

Önemli hastalıkları, virus, bakteriyel yaprak lekesi, kök çürüklüğü, solgunluk, külleme ve kurşuni küftür. Zararlıları ise, nematodlar, kırmızı örümceklerdir.
Kaynak: megep

[@Suzim]

Değişim için tekrar teşekkürler @ReaL

[@ReaL]

Ne demek efendim, asıl ben teşekkür ederim.

Ellerine sağlık teşekkürler.

Yine bana göre zor bir çiçek konusu açmışsın Suzim.
* * *

Tek yıllık ve yumrulu çiçekleri yetiştirmek için sabır ister. Lilium, yani zambak aldım, üzerinde 5 adet tomurcuk vardı, ikisini düşürdü, 3 ü aralıklarla açtı, çiçekleri topu topu 1 hafta bile sürmedi. Bir yıl, 1 hafta çiçek görmek için beklemek gerçekten sabır işi.

[@Suzim]

Orjinal Mesaj Sahibi ReaL

Ne demek efendim, asıl ben teşekkür ederim.

Ellerine sağlık teşekkürler.

Yine bana göre zor bir çiçek konusu açmışsın Suzim.
* * *

Tek yıllık ve yumrulu çiçekleri yetiştirmek için sabır ister. Lilium, yani zambak aldım, üzerinde 5 adet tomurcuk vardı, ikisini düşürdü, 3 ü aralıklarla açtı, çiçekleri topu topu 1 hafta bile sürmedi. Bir yıl, 1 hafta çiçek görmek için beklemek gerçekten sabır işi.

Bence beklemeye değer , ben kardelenler açsın diye 11 ay bekliyorum.
Beklememe değiyor, nasıl mutlu oluyorum açtıkları zaman bilemezsin.

Bu arada güzel çiçek konuları var ama bekletiyorum, yavaş yavaş

[@ReaL]

Ben tezcanlıyım, çatlarım yahu.

Lisianthuslar var, bir haftadır tomurcuklu. Nerdeyse yanında yatacağım, açtığını bir görsem daha da başka birşey istemiyorum. Yataktan kalkar kalkmaz doğru çiçeklerin yanına. Rutin yaşamımı etkilemeye başladı.

[@Suzim]

Orjinal Mesaj Sahibi ReaL

Ben tezcanlıyım, çatlarım yahu.

Lisianthuslar var, bir haftadır tomurcuklu. Nerdeyse yanında yatacağım, açtığını bir görsem daha da başka birşey istemiyorum. Yataktan kalkar kalkmaz doğru çiçeklerin yanına. Rutin yaşamımı etkilemeye başladı.

Bugün açar inşallah .
Ablamdan aldığım kardelenlerimi ekeceğim yarın , toprağım yoktu yeni aldım .

Burada çiçeklerle ilgili konuları inceliyorum en güzellerini almaya çalışacağım . Çok kıskandım hepinizi

[@Çengelli İğne]

Bu ne güzellik,ne alımdır böyle.

Bu bölüme girince içim açılıyor.

Harika bir çiçekmiş.

Ellerinize sağlık arkadaşlar,teşekkürler.

[@İklim]

Çoban çiçeklerimiymiş diğer adları,asil çiçekler ve ben cok seviyorum bunları.
Çok sayıda çoban çiçeklerim var ama yükleyemiyorum resimleri.Emeklerine sağlık Suzim.

[@Suzim]

Orjinal Mesaj Sahibi İklim

Çoban çiçeklerimiymiş diğer adları,asil çiçekler ve ben cok seviyorum bunları.
Çok sayıda çoban çiçeklerim var ama yükleyemiyorum resimleri.Emeklerine sağlık Suzim.

Resimler telefonundamı ?