Lavantalar çalı görünümlü, toplu başak biçiminde mavi, morumsu ya da kırmızı çiçekler açan güzel kokulu , çok yıllık bitkilerdir.

Lavantalar çok güneşli, çok havadar, açıklık, toprağı kumlu veya suyu iyi süzdüren taşlı arazilerde ve bahçelerde yetişirler.

Lamiaceae (Ballıbabagiller) familyasının Lavandula cinsi olan lavantanın yıllık, uzun ömürlü, minyatür çalı ve küçük çalı şeklinde gibi farklı farklı pekçok türleri var.

Akdeniz ülkelerinde en yaygını bizde karabaş otu denen Lavandula stoechas türüdür.

Bu türün iki alt türü şunlar:

L. stoechas luisieri ve L. stoechas pedunculata..
Bunlardan L. stoechas pedunculata daha önce L. Pedunculata adıyla ayrı bir lavanta türü kabul edilirdi.

Lavandula stoechas (karabaş otu) kış soğuklarına *24 dereceye kadar dayanabiliyor. Akdeniz ülkelerinde farklı çeşitleri, kültivarları, melezleri her birinin soğuğa dayanıklılıkları farklıdır. *6 ile *24 dereceler arasında değişir.

Lavantalar gübre, besin filan istemez. Sadece eğer fazlaca fakir kumlu toprakta yetiştiriyorsanız yılda bir defa dibini iyice çapalayıp eski sığır gübresi verebilirsiniz.

Toprağı fazlaca kumlu değilse sulama istemez. Ama arada bir sulamanın da bir zararı olmaz.

Lavantanın süs bitkisi olarak Avrupa ülkelerinde yetiştirilen türü Lavandula angustifolia soğuğa biraz daha dayanıklıdır (*28C). İngiliz lavantası adıyla bilinir. Bunun birçok hibritleri türetilmiştir.

• Budama

Lavantalar arasıra budanmak ister. Bu budamaları rahatlatma – temizlik budaması ve güçlendirme budamaları diye ikiye ayırabiliriz.

Rahatlatma, temizleme budamaları

Baharda yeni filizler uzarken bazılarını yok etmelisiniz. Böylece daha düzgünce gelişir ve daha sağlıklıca ve güçlüce çiçeklenirler. Yaz boyu ise çelimsiz kalmış dalları dipten kesmelisiniz. Sonbaharda ise kurumuş, bozulmuş çiçekleri dal uçlarından keserek temizleyin.

Güçlendirme budamaları

Aralık ayının son günlerinde lavantanızın tüm dallarını tepelerinden 10cm kadar kesin. Daha fazla kısaltmayın.

Bu budama sayesinde kesik yerlerin soğuk almasıyla dallardaki besin*enerji birikimleri aşağılara ve köklere çekilerek depolanır. Bu iş kış boyunca yavaşça devam eder. Kış sonunda ise lavantaların tüm dallarını bir hayli kısatmalısınız. Ama tam dipten değil. En güçsüzleri tam dipten kesin. Güçlüleri ise ortalama 15cm kalacak şekilde (en az 10cm kalacak şekilde) kısaltmalısınız.

• Lavantaların Çoğaltılması

İlkbahar ortalarında, gece sıcaklıkları 12’den aşağı düşmeyen vakit geldiği zaman dalları direkt olarak toprağa dikeceksiniz.
Çelikleri almadan bir gün önce köklendireceğiniz kap ve toprak bulun. Kırlık temiz arazilerden temiz bir yerden alacağınız toprağı yarı yarıya perlit ile karıştırın. Sulayın. Bir gün bekleyecek.

Dalları almak için aşağıdaki iki ayrı metot uygundur.

1* ) Bu ilkbaharda yeni gelişmiş ama olgun dallarından dipten kesip alın.
2* ) Geçen yıl gelişmiş yan dallarından.. Dalı esas yere birleştiği yerle birlikte, yanda resmini gördüğünüz şekilde ayırın. Buna topuklu çelik denir. Lavanta için en çok tavsiye edilen bu yöntemdir.
Çeliklerin toprak altında kalacak kısımlarının yapraklarını giderin, dikin, hafifçe sulayın. Tamamen açık havada, çok aydınlık bir yerde sabah çok erken saatlerin güneşini alan bir yerde tutun. Her gün üstlerine su püskürtün.
Toprak hafifçe kurudukça sulayın.
Yeni gelişimler başlamışsa aynı zamanda kökleniyordur. Yeni gelişimler 10 cm’yi bulunca artık yeterince köklenmişlerdir daha fazla güneş almalarını sağlayın (sabahtan öğleye kadar). Toprağı yarı yarıya kurudukça (ama tamamen kurumasını beklemeden) sulayın. İki hafta daha geçince esas yerlerine dikebilirsiniz.

• Hasat :

Temmuz ayı içerisinde tam çiçeklenme devresine ulaşır ve bu dönemde hasat edilir.

Not: İlkbaharda geceleri ısının fazlaca düşük olduğu memleketlerde çelikler köklenene kadar kapalı bir yerde
tutsanız daha iyi olur.

Kaynak

__________________

@Ekin.
Lavanta güzel bir konu. Eline sağlık.
Bahçeye beş altı kök diktim. Bakalım ne olacak.
Lavantanın çiçeklerinin kokusu kalıcı oluyor.

Lavanta keseleri yapılıyor.
Eskiden saksılarda çok yetiştirdim. Lavanta kesesi de yaptım.
Çiçek sapı, çiçekler tam olgunlaşmadan, tomurcuk haldeyken dipten kesiliyor.
Çiçek başak yerlerinden ikiye katlanıyor. 6-7 Tanesi bir araya getirilip bez keselere konup keselerin ağzı sıkıca bağlanıp, sapları bezler ile sarılıyor. Artık sandığa, ayakkabı elbise dolabına asılacak doğal koku hazır.
Bir yıl boyunca koku devam ediyor.

__________________

Lavanta kesesini kurutmadan mı yapıyorsun ?

__________________

Evet, kurursa olmaz ki. Çiçekleri bile tam açmayacak. Tomurcuk şekilde kalacak.
Eskiden...çok eskiden gelin kızlar sandıklarına koyarlarmış...kokusu için

__________________

Çok teşekkürler Ben yine kuruduktan sonra koyuyordum... Hergün birşeyler öğreniyorum sayende

__________________

Çiçek sapını uzun bırakmalarının bir sebebi de çiçek beslenmeye devam edecek.
Çok cinsi var.
Birde lavantaya benzeyen karabaş otu var. Aynen lavanta gibidir. Çiçekçiler lavanta diye satarlar.

__________________

Evet karabaş daha koca kafalı oluyor. Lavanta daha narin kibar bir şekli var...

__________________

Evet. Farkı senin söylediğin gibi.
Bu lavanta keselerindeki lavanta, insana zindelik de veriyormuş. Bir yerde okumuştum ama nerede hatırlayamadım Sinirleri yatıştırıyor. Uyku düzenini sağlıyor. Baş ağrılarına iyi geliyor.

__________________

Lavanta kokulu güzel sayfan için teşekkürler Ekin ellerine sağlık.

__________________

Lavantalar açmaya başladı

Sent from my iPhone using Tapatalk

__________________