Sazan (Cyprinus carpio), sazangiller (Cyprinidae) familyasına adını veren tatlısu balığı.

Göl ve yavaş akan derelerde bulunur.

Uzun gövdeli, solucan, böcek larvaları ve bitkilerle beslenen bir dip balığıdır.

1,5 metre boyunda, 35 kg ağırlıkta olanları vardır.

Ömrü 40-50 yıla kadar varabilir.

Aynalı Sazan

Kambur Sazan

Pullu ve pulsuz birçok çeşidi vardır. Pullu türleri iri pulludur. Renk ve biçimleri yaşadıkları ortama göre değişir.

Genellikle sırtı koyu yeşil, yanları ve karın altı yeşilimtrak kahverengidir. Küçük ağızlı kalın ve oynak dudaklıdır. Üst çenelerinden bıyık sarkar. Dişleri yoktur. Yutak (farinks) dişleriyle besinlerini öğütürler. Bıyıkları dokunma organı olarak görev yapar.

Dipleri karıştırır, suyu bulandırırlar. Çevik ve hareketli balıklardır. Sürüyle dolaşırlar. Eti fazla kılçıklıdır. İrileri iyi pişirildiğinde eti beğenilir.

Gümüş Sazanı

Diğer sazan türleri gibi Güneydoğu Asya kökenli bir balıktır. Ortalama 100-120 santimetre boy ve 20 kilogram ağırlığa erişirler. Fido planktonlarla beslenir.

3 yaşında cinsel olgunluğa erişip, 20 – 22° C.’de ve üstündeki sularda kilogram ağırlığına oranla 140,000 yumurta verir.

Yağsız ve lezzetli eti, Çin’de değerli bir yiyecektir. Bu nedenle ülkemize de getirtilerek araştırma enstitülerinde yaşam uygulama ve üretme şartları incelenmektedir.

Ot Sazanı

Bu balık uzun yapılı ve pullarla kaplı bir yapıya sahiptir. Yüzgeçleri kısa ve kuvvetlidir. Aşağı yukarı tatlı su kefaline benzer. Çin’in kuzeyinden güneyine kadar büyük ırmaklarda kalır ve Amur ırmağından köken aldığı bilinir.

Akar sularda 30-40 kg a kadar büyüyenleri görülmüştür.

Vücut uzunluğu eninin 3,8-4,8 katı kadardır. 1 m daha uzun olanlarına da rastlanır. Ama ortalama ağırlık 4-5 kg kadardır. 7 yaşlı 7,4 kg gelen 76 cm bir dişi balıktan 816 bin adet yumurta elde edildiği bilinmektedir. Yumurtalar palojiktir.

Yalnız otlarla beslenen bu balık su içerisinde dağlardan da yararlanabilir. Bu nedenle Çin ve Rusya’da gübre uygulanan geniş alanlarda sazan üretiminde sazan ile yetiştirmeye alınır.

Son yıllara kadar sadece nehirlerden yakalanan sazanlar yetiştirmeye alınabilirdi. Ama günümüzde hormonal etkileri ile bu balıktan sazanlar üretilmesi mümkün kılınmıştır. Sadece ot yemesi nedeniyle üretim alanlarında özellikle iri olanlarının bulunması yabancı otlarla savaş bakımından yararlanabilir.

Kadife (Şiraz) Balığı

Yeşil sazan olarak da bilinir, sazangiller (Cyprinidae) familyasından fazla haraket etmeyen yavaş akan suların dıp kısımlarında yaşayan bir balık türü.

Bütün Avrupa'da ve Asya'nın orta derece iklimli kesimlerinde bulunur. Türkiye'nin sadece kuzeyinde, yani batı ve doğu karadeniz bölgelerinin tatlı sularında bulunur.

Kadife balığının doğal rengi yeşil-zeytin rengidir, ama insanlarca yetiştirilmiş olan altın renkli türü "altın kadife balığı" sadece suni göllerde bulunur. Dış özelliklerinden en çok dikkati çeken kalın kuyruğudur. Kalın derisi bir sürü çok küçük pullar ve salya ile kaplıdır. Görünüşünden ve ele çok yumuşak geldiğinden dolayı türkçede "Kadife" diye adlandırılmıştır. Ağzını aynı diğer sazangiller gibi dışarıya doğru uzatabilir ve dudaklarından iki kısa bıyık sarkar.

Kadife balıkları ortalama 20 ila 30 santim büyüklüğünde olurlar. En büyük rastlanmış ve kanıtlanmış ölcüleri 70 santim uzunluk ve 10 kilo ağırlıktır.

Kadife balıkları kısa bir süre için oksijen kıtlığı içinde yaşayabilirler. Zaten sadece bu kabiliyetlerinden dolayı onları çok küçük göllerde bile bulmak mümkündür.

Çiftleşip yumurtlama zamanları nisan ile haziran arasıdır. O zaman 300.000 yapışkan yumurtalarını su bitkileri üzerine bırakırlar.

Suyun içindeki mikroskopik hayvanlardan beslenirler (Plankton), ama bazen sülük ya da yosun'da yerler.

Kadife balığı yenilen bir balıktır, ve hatta akrabası olan sazandan da lezzetlidir.

İsrail Sazanı

Bilimsel adı Carassius Gibeli, halk arasında İsrail sazanı olarak bilinen istilacı bir tür.

Bulaştığı habitatı bir kaç yıl içerisinde tamamen kaplar.

Türkiye'de ilk defa 1990 lı yıllarda iç sularımızda görülmeye başlandı.

"İsrail Sazanı, Beyşehir Gölü'nde yüzde 85, Eğirdir Gölü'nde yüzde 66, İznik Gölü'nde yüzde 47, Uluaabat Gölü'nde ise yüzde 15 oranında paya sahip.

1 yaşına gelen İsrail sazanı üreme olgunluğuna ulaşmış demektir. 1 kilogramlık balık 200-250 bin yumurta bırakır.

Eti çok kılçıklı olduğundan ekonomik değer taşımaz.