Deniz Kulağı Bulutlusu'na Yakın Çekim

[@hydrodynamicc]

Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Şili’deki Paranal Gözlemevi’nde bulunan VLT Tarama Teleskopu (VST), Deniz Kulağı Bulutsusu’nun zengin detaylara sahip yeni bir görüntüsünü elde etti. Parlak genç yıldızların doğduğu ve genç yıldız kümelerine ev sahipliği yapan dev gaz ve toz bulutu, ESO teleskopları kullanılarak gerçekleştirilen on bir gökyüzü taramasından sadece bir tanesinin küçük bir kısmını oluşturuyor.

Gök bilimciler, Dünya’dan 5000 ışık yılı uzaklıktaki Deniz Kulağı Bulutsusu’nun çok net bir görüntüsünü elde etmeyi başardı. Yay takımyıldızı doğrultusunda yer alan şaşırtıcı bir kozmik yapı olan bulutsu, Messier 8 adıyla da biliniyor.

100 ışık-yılı genişliğinde olan dev bulut, içerisindeki gaz ve toz bulutlarından yeni yıldızlar meydana getiriyor. 16000 piksel genişliğindeki bu yeni görüntü, Şili’nin kuzeyindeki ESO’nun Paranal Gözlemevi’nde bulunan gökyüzü taramaları için özel olarak tasarlanan VLT Tarama Teleskopu (VST) tarafından elde edildi. Görüntünün daha detaylı olarak incelenebilen halinde, kozmik yapıya ait daha dikkat çekici bölgeler ayrıntılı bir şekilde görülebiliyor.

Deniz Kulağı, Samanyolu’nun çok daha geniş bir alanını kapsayan ve VPHAS+ adı verilen dev gökyüzü görüntüleme gözlemlerinin bir parçası olarak gözlemlendi. VPHAS+, VST kullanılarak görünür ışıkta gerçekleştirilen üç tarama gözleminden bir tanesini temsil ediyor. Bunlar VISTA tarama teleskopu ile yapılan altı adet kırmızı-ötesi gökyüzü tarama gözlemiyle tamamlanıyor.

Yapılan taramalar, modern gökbilimde çoğu önemli problemin çözülmesini hedefliyor. Bunlar arasında karanlık enerjinin doğası, Evren’in erken dönemlerindeki parlak kuasarların bulunması, Samanyolu’nun yapısının ortaya çıkarılması, Samanyolu’ndaki gizli ve beklemedik nesnelerin araştırılması ile komşu Macellan Bulutları’nın detaylı bir şekilde incelenmesi gibi konular bulunuyor. Tarihi tecrübeler genellikle bu tür taramalarla beklenmedik şeylerin bulunabildiğini ve bu sürprizlerin gökbilim araştırmalarındaki gelişmeler için önemli bir yere sahip olduklarını gösterdi.

Sayısız Keşfe Kapı Aralıyorlar

VISTA ve VST ile birlikte dokuz görüntüleme taramasına ek olarak, diğer ESO teleskoplarınca yürütülen iki ilave tarama gözlemleri de bugün devam etmekte. Gözlemlerden biri olan Gaia-ESO Taraması’nda, Paranal’daki Çok Büyük Teleskop kullanılarak Samanyolu gökadasında bulunan 100 binin üzerindeki yıldızın özellikleri ortaya çıkarılmaya çalışıyor. Diğer taramada (PESSTO) ise La Silla’daki Yeni Teknoloji Teleskopu ile süpernovalar gibi kısa süreli nesnelerin takip edilmesini amaçlanıyor.

Bazıları 2010 yılında başlatılan, bazıları da daha yakın zamanlarda hayata geçen projelerde alınan veriler, bugün ESO arşivi ile tüm dünyadaki gökbilimcilerin erişimine açık olarak sunuluyor.

Halen yürütülmekte olsalar da, gökyüzü taramaları gökbilimcilerin birçok keşif gerçekleştirmelerini sağladı. Bu yeni sonuçlardan sadece bir kaç tanesi VVV taraması ile bulunan yeni yıldız kümelerini (eso1128, eso1141), Samanyolu gökadamızın merkezi bölgesinin en iyi görüntüleri (eso1242, eso1339), kırmızı-ötesi gökyüzünün çok derin bir görüntüsü (eso1213), ve çok kısa bir zaman önce, şimdiye kadar keşfedilen en uzak kuasalardan bazılarını (VISTA VIKING taraması ile) içeriyor.

Erişime açık ESO Taramaları önümüzdeki yıllarda da devam edecektir ve gökbilim açısından taşıdıkları miras ise gelecek on yıllara uzanacak.

Kaynak: Deniz Kulağı Bulutlusu'na Yakın Çekim