Türkiye'nin 10 Harikası

Başka bir gezegen gibi Persçe de Güzel Atlar Ülkesi demek olan Kapadokya, Joost Lagendijk için bu dünyaya ait değil. Adeta fantastik bir heykeltıraşın elinden çıkmış bir hayal dünyası.

Kapadokya bölgesi, doğa ve tarihin dünyada en güzel bütünleştiği yerdir. Coğrafik olaylar Peribacalarını oluştururken, tarihi süreçte, insanlar da, bu peribacalarının içlerine ev, kilise oymuş, bunları fresklerle süsleyerek, binlerce yıllık yaşlı medeniyetlerin izlerini günümüze taşımıştır.

Kapadokya’nın simgesi olan balon turları bölgenin eşsiz güzelliğini görmenin en etkili yoludur. Gökte ağır ağır süzülerek bölgenin eşsiz güzelliklerini görme imkânı bulabilirsiniz. 1 saat 15 dakika süren balon turu, sizi Kapadokya uygarlığının yürüyerek ulaşamayacağınız en uzak noktalarına kadar götürür. Eğer bir gün yolunuz Kapadokya’ya düşerse balon turu sizin için bulunmaz bir deneyim olacaktır.

2- Ayasofya (İstanbul)

Dünyanın 8. harikası olduğu söylenen, 532'de inşa edilen Bizans İmparatorluğu'nun İstanbul'daki şaheseri, günümüze gelen ender eserlerdendir Ayasofya. Dış görünüşünün aksine içi, saray gibi görkemli ve göz alıcıdır. Bizans döneminde çok büyük onarımlar gören, iki kez yeniden yapılan Ayasofya'yı, 16. yüzyılda Mimar Sinan ile 19. yüzyılda Fossati Kardeşler restore etmiştir.

916 yıl başkilise, 477 yıl cami olan Ayasofya, Atatürk'ün emriyle müze yapıldı. 1930-1935 arasında ortaya çıkarılıp temizlenen mozaikler de Bizans ve Osmanlı döneminin izlerini taşıyan muhteşem mimarisiyle en çok ziyaret edilen müzelerimizin başında gelmektedir.

Ayasofya’ya yaptığınız ziyaretler sonrasında Ayasofya Çeşmesi etrafında oturup yorgunluk molası verirken çıkış yolu üzerinde hizmet veren hatıra eşya reyonundan Ayasofya armalı hediyelik objeler, kart, kitap, DVD gibi çeşitli dökümanlar alabilirsiniz.

3- Hasankeyf (Batman)

Dicle’nin kıyısında, zamanında medreseler, rasathane, darüşşifa ve diğer eğitim kurumlarıyla bölgenin ilim ve kültür merkezi olan Hasankeyf, ulaşım yolları ve ticaret merkezlerinin yer değiştirmesiyle günümüzde önemini yitirmiştir.

İlçe, sahip olduğu zengin tarihsel yapılar nedeniyle 1981 yılında bütünüyle sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmıştır. Hasankeyf, üzerinde yapılması planlanan Ilısu Barajı ile sular altında kalma ve tüm kültürel hazinesini yitirme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu nedenle yerleşim bölgesi ve Hasankeyf'in simgesi haline gelen Dicle Nehri üzerindeki 12. yüzyıldan kalma Ortaçağ'ın en büyük taş köprüsünün, Raman Dağı eteğine taşınması planlanıyor.

Eğer fırsatınız varsa Hasankeyf sular altında kalmadan bu tarihi alanı görmelisiniz…

4- Nemrut (Adıyaman)

Doğu ve Batı Medeniyetlerinin, 2150 m. yükseklikte muhteşem bir piramitteki kesişme noktası, Dünyanın sekizinci harikası Nemrut, Yüksekliği on metreyi bulan büyüleyici heykelleri, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle, UNESCO Dünya Kültür Mirasında yer almaktadır.

Nemrut Dağı, üzerinde barındırdığı dev heykellerin ve anıt mezarın yanı sıra, dünyanın en muhteşem gündoğumu ve gün batışının seyredilebildiği yer olmasıyla da ilgi çekmektedir. Her yıl binlerce insan gündoğumu ve gün batışını seyretmek için Nemrut Dağına gelmektedir.

UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak ilan edilen Nemrut Dağı, çevresindeki Kommagene Uygarlığı eserleri ile birlikte ülkenin önemli Milli Parklarından biridir. Nemrut Dağındaki dev heykeller ve tümülüs, Arsameia (Eski Kale), Yeni Kale, Karakuş Tepesi ve Cendere Köprüsü Milli Park sınırları içerisinde yer alıyor.

5- Divriği Ulu Camii (Sivas)

Anadolu beyliklerinden Mengücekoğulları döneminde hükümdar Süleyman Şah'ın oğlu Ahmed Şah tarafından 1228 yılında yaptırılan Divriği Ulu Camii 1280, caminin bitişiğinde Behram Şah'ın kızı Melike Turan Melek'in de aynı yıl yaptırdığı Darüşşifa ise 768 metrekarelik alana sahiptir.

İnanç ve tarih turizmi açısından önemli bir eser olarak gösterilen Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, mimari üslubuyla dikkati çekiyor. Avrupalı bilim adamları tarafından, “Anadolu'nun El-Hamrası” olarak görülen tarihi yapı, mimari yapısı ile başta sanat tarihçileri olmak üzere mimar ve mühendisleri büyülüyor.

Evliya Çelebi'nin, “Üstad-ı mermer bu camiye öyle emek sarf edip, kapı ve duvarları öyle nakış bukalemun eylemiş ki, methinde diller kısır, kalem kırıktır” ifadesini kullandığı, “Görmeden Ölmeyin” sloganıyla tanıtılan ve 1985 yılında UNESCO'nun “Dünya Kültür Mirası Listesi”ne alınan eseri, her yıl çok sayıda turist ziyaret ediyor.

Türkiye'nin restorasyon duayeni Doğan Kuban, Ulu Cami'ye 40 yılını vermiş. "Eşi yok. Heykel gözüyle bakmak lazım. Müzeye kaldırılması gerekiyor ama sığmaz. Topkapı Sarayı'ndaki Mukaddes Emanetler gibi saklanmalı." demiştir.

6- Pokut Yaylası (Rize)

Samistal’dan Kavrun geçidine oradan da doğal yaşlı ormanların içinden geçilerek Maçkun Boğazına varılır. Maçkun bu tarihi yolun çokça kullanıldığı zamanlarda katırcıların uğrak yerlerinden biriydi. Susadığınız yerde beliriveren kaynak sularını, bölgenin orman içindeki en büyük düzlüklerinden Eğnedap’ı ve artık insanlara küskün patikaları geri bırakınca da Pokut yaylasına varılır. Pokut sırtının güney yamacına kurulmuş yayla evleri, zaman zaman Meğo ve Ayder Vadisi’ne biriken yerdumanı sayesinde bulutların üzerine dizilmiş inci tanelerini andırır. Yaylada hayvancılık yok. Sakinleri Ağustos ayı boyunca yaylaya çıkıp evlerini şenlendirir ve birkaç günlük tatillerini burada geçirir. Onun için yayla yaşantısının biraz modernleştiği göze çarpar.

Karanlık çökmeden Pokut sırtına tırmanışa geçilirse Karadeniz’de günbatımı bu kez deniz kenarından değil, iki binli metrelerden seyredilebilir. Kaçkarlar tüm görkemiyle çıkar karşınıza. Pokut yaylası yıllar önce mera niteliğinde bir yerken, yayla sakinleri yukarı yaylaları Samistal’ı tercih ediyordu. Hemen hemen her Hemşin yaylasında olduğu gibi devam ettirilen yukarı yayla geleneği devam ediyordu. Ancak 70’lerin sonuna doğru Pokut tercih edilmeye başlayınca Samistal’da giderek tenhalaşmaya başladı. Pokut, Palovit Vadisi’nin üstünde 2000’li rakımlarda bir yayla ve yıllar önce bal sağımı yapılan Meğo’ya da yakın bir yer. Yayla sakinleri de Meğo’nun yakın olmasını fırsat bilerek, karakovan ballarını burada üretirlermiş.

7- Mimar Sinan Evi (Ağrı)

Mimar Sinan, 1489'da Kayseri'nin Melikgazi İlçesi'ne bağlı Ağırnas Beldesi'nde doğdu. Doğduğu ev, Ağırnas Belediyesi ile ÇEKÜL Vakfı'nın işbirliğiyle restore edildi, 9 Nisan 2007'de ziyarete açıldı. İki katlı evin altında yedi kat aşağıya inen yeraltı şehri bulunuyor. Evin orta katı 1939, üst katıysa 1951'de tamamlanmış, bu görünenin altındaysa Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı dönemlerinin izleri birbirini izlemekte.

Faruk Göksu "Ermeni klasik mimari eseri olan Ağırnas yerleşiminde müthiş taş kemerler var. Sinan'ın bu kemer ve taş iş işçiliğinin içinde büyümesinin, mimarlığında çok etkili olduğu söylenir. ÇEKÜL Vakfı restore etmeseydi, bu şaheser ortaya çıkmayacaktı" diyor.

8- Aspendos (Antalya)

Aspendos, Antalya-Serik'in 8 kilometre doğusunda, M.Ö. 10. yüzyılda Akalar tarafından kurulan bir Antik Çağ kentidir. Önemli bir ticaret yolu üzerinde olduğu ve Köprüçay Irmağı ile limana bağlandığı için her çağda ele geçirilmek istenen bir kent olmuştur. Buradaki açık hava tiyatrosu Roma İmparatoru Marcus Aurelius zamanında Mimar Zeno tarafından 2. yüzyılda yapılmıştır. 17 bin kişilik tiyatronun mimari özelliğiyle sağladığı mükemmel akustik hâlâ bir sır. 13. yüzyılda Selçuklular burayı kervansaray olarak kullanmış ve bir kemerle kuzey tarafını sağlamlaştırmışlardır.

Her yıl binlerce yerli, yabancı turist Aspendos'u gezmektedir. Antik tiyatro ayrıca konserler, etkinlikler için kullanılmaktadır.

Bir de Aspendos Antik Tiyatrosunun küçük bir öyküsü var. Aspendos kralının bir zamanlar herkesin evlenmek istediği çok güzel bir kızı vardır. Kral kızını kime vereceğini bilemediği için halka, "Kim halkımız, kentimiz için en yararlı şeyi yaparsa kızımı ona vereceğim" diye duyurur. Bunun üzerine iki ikiz kardeş iki büyük yapı yaparlar. Biri kente çok uzaklardan, karmaşık yolları birçok zorluğu geçerek, su getiren su kemerleri; öteki ortasında yere metal para atıldığında üst sıralardan bile sesinin duyulduğu dünyanın akustik olarak en iyi tiyatrosudur. Kral su kemerlerini gördükten sonra kızını su kemerlerini yapana vermek ister. Bunun üzerine tiyatronun mimarı Zenon krala bir oyun oynar. Kral tiyatronun üst sıralarında gezerken bir fısıltı duyar: "Kral kızını bana vermeli." Akustiğe hayran kalan kral kızını büyük bir kılıçla ikiye ayırır ve kardeşlere verir.

9- İstanbul ve Çanakkale Boğazları

Özcan Yüksek, "Boğazlar stratejik ve güzeldir ama dünyada arka arkaya iki boğazın örneği yok" diyor. Asya ile Avrupa kıtası boğazlarda birleşir, iki iç deniz; Karadeniz ve Akdeniz boğazlarla birbirine bağlanır. Tarih boyunca Afrika ve Asya'dan gelenlerin Avrupa'ya geçme yolları olmuştur İstanbul ve Çanakkale Boğazları…

İstanbul Boğazı'nın uzunluğu 30 kilometre. En geniş bölümü Anadolu Feneri ile Rumeli Feneri arasında (3600 metre); en dar yeri Anadolu Hisarı ile Rumeli Hisarı arasındadır (760 metre.) En derin yeri ise Bebek'le Kandilli arasında 120 metredir. Birinci Dünya Savaşı'nda büyük bir savaşın mekânı olarak da tarihe geçen Çanakkale Boğazı'nın ise en derin noktası 167 metredir.

10- Süleymaniye Camii (İstanbul)

İstanbul'un en görkemli camiini Mimar Sinan'a Kanuni Süleyman ısmarlamıştır. Mimar Sinan kalfalık eseri Süleymaniye’yi 1550 - 1557 yılları arasında tamamlamıştır. Avluyu çevreleyen büyük komplekse okullar, kütüphane, hamam, aşevi, kervansaray, hastane ve dükkânlar yapmıştır.

Süleymaniye'nin dış güzelliğini en iyi biçimde görmek için uzaktan, Haliç'in Galata kesiminden bakmak gerekiyor. Dört minaresi olan caminin esas mekânını büyük bir kubbe örtüyor. İçerideki en göz alıcı yer, mihrap duvarındaki renkli motiflerle süslü vitraylardır. Arka avlusunda Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın türbeleri bulunmaktadır. Bir uçtaki mütevazı mezar ise Mimar Sinan'a aittir.

Rengarenk cıvıl cıvıl üstelik bilgi dolu görsellikler de bonusu...

Ellerine sağlık, teşekkürler Matçı..

(Yerlere itirazım var... )

Hepsi de birbirinden harika. Gördüklerim de var görmediklerimde.

Hasankeyf çok yakin bir tarihde tamamiyle sular altında kalacak. Karadenizin güzelim yaylaları da HES planları ile yok edilecek ve bizler ellerimiz kollarımız bağlı bu harikaların yitip gitmesini izleyeceğiz.


Ek fotoğraflar için teşekkürler Real.

"Ey egosu boyundan büyük insan..
Bir gün ölüp toprak olacaksın. Bir tohum filizlenecek ot olacaksın, bir öküz seni yiyecek ve atık olacaksın.. Yani hep aynı kalacaksın."