Blaga Dimitrova | Yoldaki Yalnız Kadın

[@Mislina]

" Kadın olmak acı verir,
Bir genç kız olduğunuzda, acı verir,
Bir sevgili olduğunuzda, acı verir,
Bir anne olduğunuzda, acı verir."

Blaga DİMİTROVA ( 2 Ocak 1922 - 2 Mayıs 2003)

YAŞAMI

Bulgar şair Blaga Dimitrova 2 Ocak 1922'de Byala Slatina'da doğdu. 2 Mayıs 2003' te Sofya'da yaşamını yitirdi. Çocukluğu ve ilkgençliği Veliko Tırnova'da geçti. Sofya Klasik Dil ve Edebiyatlar Lisesi'ni ve Sofya Üniversitesi Slav Filolojileri Fakültesi'ni bitirdikten sonra Moskova'da Maksim Gorki Edebiyat Fakültesi'nde öğrenimini sürdürerek filoloji bilimleri doktoru oldu. Septemvri (Eylül), Narodna kultura (Halk Kültürü), Bılgarski pisatel (Bulgar Yazarı) dergilerinde redaktörlük yaptı. 1967'de Vietnam Dayanışma Komitesi'nin sekreterliğini üstlenerek Vietnam'a gitti.1989'da Bulgar Parlamentosu'na seçildi. 1992-1993 yıllarında Cumhurbaşkanı yardımcısı olarak görev yaptı. Şiir, roman, oyun, deneme ve eleştiri alanında sayısız ürün veren Blaga Dimitrova; Herder Ödülü, Hristo G. Danov Ödülü, Polonya PEN-Merkezi Ödülü, German Krugge Ödülü gibi çok sayıda ödüle lâyık görüldü.

YAPITLARI

The Born in Cornfields (Buğday Tarlasında Doğan, 1950)
Avalanche (Çığ, ırmak-şiir, 1971)
Impulses (Atılımlar, 1972)
How (Nasıl, 1974)
Gong (1976)
Forbidden Sea (Yasak Deniz, 1976)
Spaces (Uzaylar, 1980)
Voice (Ses, 1985)
Selected Poetry (Seçme Şiirler, 1986)
Speech and Sound (Konuşma ve Ses, 1987)
Labyrint (Labirent, 1987)
Beyond the Love (Aşktan Öte, 1987)
Between (Arasında, 1990)
Transit Key (Geçiş Anahtarı, 1991)
Night Diary (Gece Günlüğü, 1992)
Again from the Beginning (Yeniden Başlamak, 1993)
To the Edge (Sınırlara Doğru, 1996)
Signs (İşaretler, Seçme Şiirleri, 1996)
A Day of Life (Hayatın Bir Günü, 2001)
Early Poetry 1937 - 1956 (Erken Dönem Şiirleri 1937-1956, 2003)

ŞİİRLERİ

YOLDAKİ YALNIZ KADIN

Bir sakıncadır, bir tehlikedir bu
hâlâ erkeklerin olan bu dünyada
yürümek yalnız başına.
Her dönemeçte bekler seni
pususu saçma rastlantıların.
Sokaklar yaralar seni
meraklı bakışlarla.
Yoldaki yalnız kadın.
Tek savunman senin
savunmasız olman.

Düşünmedin erkeği
dayanılacak bir destek gibi,
yaslanılacak bir ağaç gövdesi,
sığınılacak bir duvar gibi
düşünmedin erkeği.
Düşünmedin erkeği
bir köprü, bir tramplen gibi.
Yapayalnız çıktın yola
eşit koşullarda tanımak istedin
ve istemedin hiçbir şey erkeği sevmekten başka.

Uzaklara gidebilecek misin,
yoksa düşecek misin çamurlara?
Bilmiyorsun, direngensin ama.
Devirseler de seni yarı yolda
gene de bir yerlere varmış olacaksın
mutlaka.
Yoldaki yalnız kadın
Her şeye rağmen yürüyorsun
Her şeye rağmen durmuyorsun.

Hiçbir erkek
yalnız olamaz
bir kadın kadar.
Karanlıklar diker önüne
bir kapalı kapı.
Geceleyin hiçbir kadın
tek başına gidemez yolda.
Ama güneş, bir gardiyan gibi tıpkı,
açar uzayı sana
tan vakti.

Ama karanlıkta da yürüyorsun sen
çevrene korkuyla bakmadan.
Ve her adımın
bir güvenlik belgesidir
seni uzun süre korkutan
erkek için.
Adımlar çınlıyor taşlarda.
Yoldaki yalnız kadın.
En sessiz, en yürekli adımlar
aşağılanmış toprakta,
kendisi de yolda
yapayalnız bir kadın olan toprakta.

Çeviri: Özdemir İNCE

[@Mislina]

SONUNDA

Her şey keşfedilse, denense ve ölçülse,
bütün evren dönse
süper beyinden ateştopu içinde
her şeyi gören, her şeyi işiten, her şeyi bilen,
keşfedilmemiş bir şey kalacaktır sonunda:
insanlığın özlediği farklı bir şey,
farklı bir zaman,
farklı bir yol,
farklı bir yer.

( 1988)

Çeviri: Kenan HANOK



( Dans Jonica - Sir Edward John Poynter)

OTLAR

Korkmuyorum
kesinlikle adımlamaktan.
Ezilmiş otlar
Gün gelir yola dönüşür.

Çeviri: Kenan HANOK



(Sir Edward John Poynter - Un angolo della villa )

ÖLÇÜ BİRİMLERİ

Açılmış bir kanattan
bir kanada -
ufuktur
kuşun ölçüsü.
Palmiyeninki
kök saldığı yerdir -
insanın ölçüsü
evrendir.

Çeviri: Kenan HANOK




( Albert Lynch - Okuma)

KENDİNİ ARAMAK

Umutsuzca insan arıyorum.

Tünel karanlığını aydınlatmak için
Diyojen'in feneri solgun sönük.
Kalabalıklarda insan kayboluyor -
bataklıkta bir köpükçük sanki.
Yirminci yüzyılın sonunda
bu lanetli gezegenin
kalabalıklarında
gökteki yalnız Tanrı
insandan daha kolay bulunur.

İnsan arayıcısı -

altın arayıcısı,
iktidar arayıcısı
ve Tanrı arayıcısından
çok daha umutsuz bir uğraş.

Yapacağın biricik şey kalıyor -
kendi kendini aramak.

Umarım,
kendinde insan izi bulursun!

Çeviri: Hüseyin MEVSİM



(Elena - Sir Edward John Poynter)

KADIN OLMAK

Kadın olmak acı verir,
Bir genç kız olduğunuzda, acı verir,
Bir sevgili olduğunuzda, acı verir,
Bir anne olduğunuzda, acı verir,

Ama yeryüzündeki bütün acıların en dayanılmazı,
Bir kadının, bir gün biteceğini
Bilmeden çekmesidir
Bütün bu acıları…

Çeviri: Kenan HANOK

[@Mislina]

( Flores silvestres - Sir Edward John Poynter)

ÇÖLLER

Ben sevmek için doğmuşum-
sevmek ve sevilmek için.
Ne yazık ki yaşamım
sevgisiz geçti nerdeyse.
Bu nedenle bağışlamayı öğrendim:

Aştığım çölleri bile
Hiç küçümsemiyorum.
Yalnızca soruyorum onlara
şaşkın gözlerle:
Ne bahçeler olmaya doğmuştunuz kim bilir?

Çeviri: Kenan HANOK



( En la marea baja - Sir Edward John Poynter)

ÇOK BOYUTLULUK

Dünya çok boyutludur
Ve bizde baş ağrısına neden olur.
Biz dünyanın tek renk olmasını isteriz
Öyle ki dünya net ve kesin olmalı.
Biz dünyanın bir örnek olmasını isteriz
Öyle ki dünya gerçek olmalı.
Biz dünyanın sınırlı olmasını isteriz
Kavrayabilelim diye, dayanabilelim diye.
Ama onun boyutları sonsuzdur:
Dünya korur hissettirmeden değişimi.

Çeviri: Kenan HANOK



( Lesbia y su gorrión Sir Edward John Poynter)

BİR ŞİİR YAZMAK

Şiir aniden gelir
Mayısta yağan kar gibi,
Güneş çarpması ya da aşk gibi.

Yaşamınız boyunca beklemelisiniz
buzdağı üzerindeki kupkuru
kağıt tabakasında.

Bütün dünyanın üzerinde uçabilmelisiniz
transatlantik üstünden, evren üzerinden,
aşkın rüzgârlar üzerinden

Ve asla göremezsiniz onu bir düşte
ya da bir ılgımda
içinizde yanmıyorsa.

Sonra kaygan buzun dümen suyunda
onun apak hiçliğinden
filizlenir sözcükler.

Tüylerinizi diken diken ederek ve döne dura,
o savaşır gel-gitte ve taşır size
buzdağları ve denizin dibinden

bir şiiri içinde eriyinceye dek.


Çeviri: Kenan HANOK

[@Mislina]

( En la terraza - Sir Edward John Poynter)

ARS POETICA ( ŞİİR SANATI)

Geçmişte kalmamak için
Yazmalısınız tüm şiirlerinizi.
Bu yüzyılda, her yer stronsiyuma doydu,
terörizm meydan okuyor,
sesötesi hızla uçuluyor,
ölüm dehşetengiz derecede ani geliyor.
Kullandığınız sözcüklerinizin her biri
idamdan önceki son mektup gibi,
cezaevi duvarlarını delen bir çığlık olmalı.
Yalan söylemeye hakkınız yok
hakkınız yok şirin önemsiz oyunlar oynamaya.
Zamanınız yok budalaca
hatalarınızı düzeltmeye.
Yazdığınız şiirlerin her biri,
kısa ve özlü, acımasızca,
ve soylu olmalı - geçmişte kalmamak için.

Çeviri: Kenan HANOK



(Psique en el Templo del Amor - Sir Edward John Poynter)

ANAYURT

Anayurdum büyük değil benim:
Bir avuç alan topu topu
Sürülmüş toprak parçaları, küçümen,
Ve kaya dalgacıkları.

Fakat bir dene ölçmeyi onları
Çözerek özenli bir elle
Birbiri ardına dağ ipliklerini
Saban izlerini birbiri ardına

Birbiri ardına yücelikleri, kırışıkları birbiri ardına
Birbiri ardına yaraları, birbiri ardına çiçekleri
Birbiri ardına acıları, iniltileri birbiri ardına
Birbiri ardına türküleri, birbiri ardına düşleri.

Göreceksin o zaman
Nasıl büyük ve sonsuz olduğunu
Sevgili anayurdumun
O bir avuç alanın topu topu.

Çeviri: Ataol BEHRAMOĞLU

Kaynak

[@Basakca]

Şiirlerinde insanı çok güzel irdelemiş, egolarını, hırslarını, kadın erkek ayrımını... İnsanın okudukça daha da okuyası geliyor ve her okuduğunda da yaşamdan kesitler bir bir önümüze seriliyor.

Teşekkürler Mislina.

[@Mislina]

Bir şiir öteki şiire karşılık veriyor gibi. "Sonunda" şiirinde ki arayış " Otlar" ile umuda dönüşüyor. "Kendini Aramak" şiiri "Ölçü birimleri" ile tamamlıyor. Yaşamın renklerini kısa mısralara, özüne inerek sığdırmış.