Edgar Allan Poe (d. 19 Ocak 1809 - ö. 7 Ekim 1849), ABD'li şair, kısa öykü yazarı, editör ve edebiyat eleştirmeni.

Amerikan Gotik edebiyatın öncülerinden biridir. ABD'nin ilk kısa hikâye yazarlarından olan Poe modern anlamda korku, gerilim ve polisiye türlerinin de öncüsüdür. Bugün birçok kimse tarafından ABD'nin ilk büyük yazarı kabul edilse de Poe hayattayken sık sık küçük düşürülmüş ve yanlış anlaşılmıştır.

Yaşamı

Her ikisi de profesyonel oyuncu olan,üç çocuklu David ve Elizabeth (Arnold) Poe'nun ikinci çocuğu olarak Boston'da dünyaya geldi. Doğduktan bir yıl sonra babası evi terk etti. Ertesi yıl annesi veremden öldü ve Richmond, Virjinya'dan (ozan) İskoç tütün tüccarı John Allan kendisini yanına aldı. Ortanca adı Allan buradan gelir.

1815'te Allan'ın ailesiyle İngiltere'ye gitti ve Londra va Richmond'daki özel okullarda okudu. Öğrenciliği sırasında tanıştığı alkol ve kumar, yaşamını altüst etti.Kendisinden daha ünlü olan eşinin gölgesinde kaldı. 1820'de Virjinya'ya geri döndü. Virjinya Üniversitesi'ne kaydoldu ama burada sadece bir yıl kaldı. Bu dönemde kumar borçları yüzünden manevi babasıyla arası açıldı.

Önceleri başarısız fanzin denemeleriyle başladığı edebiyat yaşamı, 1832'de Saturday Courrier'da basılan beş öyküyle ve 1833'te Baltimore Saturday Visiter tarafından düzenlenen yarışmada "MS. Found in a Bottle" (Şişede Bulunan Elyazması) adlı öyküsüyle birinciliği kazanmasıyla devam etti. 1843'te, Godey's Lady's Book'ta yayımlanan "The Visionary" adlı öyküsüyle adı ülke genelinde duyulmaya başlandı.

Düzyazılarından başka kurgu ve yazım teknikleriyle dikkat çeken "The Raven" (Kuzgun) başta olmak üzere, "Annabel Lee" ve "To Helen" (Helen'e) adlı şiirleriyle de tanınan Poe 7 Ekim 1849'da öldü.

Charles Baudelaire'in "Çağımızın en güçlü yazarı..." dediği Poe, yazdığı özgün metinlerle birçok yazarı derinden etkiledi.

Ayrıca Edgar Allan Poe babasıyla da hiç anlaşamayan bir yazardı ve eserlerinde babasıyla olan çatışmalarına rastlanır.

Başlıca Yapıtları:

''Dedektif Auguste Dupin Öyküleri''

''Oval Portre''

''Morgue Sokağı Cinayeti''

''Usher Evinin Çöküşü''

'' Altın Böcek''

''Kızıl Ölümün Maskesi''

Ayrıca birçok şiiri bulunmaktadır.

Ölümü

Ryan's Inn adlı bir meyhanede kötü bir halde bulunduktan 4 gün sonra, 7 Ekim 1849 günü Baltimore'daki hastanede öldü, öldüğünde 40 yaşındaydı. 8 Ekim günü Westminster Presbiteryen Mezarlığı'nda kendisi için düzenlenen cenaze törenini Rahip William T.D. Clemm yönetti. Törene yalnızca 4 kişi katılmıştı. Bu 4 kişi kuzeni Neilson Poe, karısı tarafından akrabası olan Henry Herring, okuldan arkadaşı Z.Collins Lee, meslektaşı Dr. Joseph Snodgrass' dır. Ölüm olayı ve nedenleri ile ilgili çok çelişkili ve anlaşılmaz raporlar hazırlanmıştır. Yıllar geçtikçe kendisini tanıyan ve tanımayanlar tarafından ortaya atılan kuramlar ve söylentiler arttı. Hala ölümünün arkasındaki gerçekler bilinmemektedir...

Hikayeleri

"The Angel of the Odd" - Çok alkol almış olan bir adamın başına gelenleri anlatan bir kara komedi.

"The Balloon Hoax"- Bir balon seyahatini anlatan bir gazete haberini anlatan hikâye

"The Black Cat" - Alkollü bir adamın kedisini öldürüp sonra kedinin ruhunu gördüğünü sanmasını anlatan hikâye, hikâye katilin ağzından anlatılmış.

"The Cask of Amontillado" - Bir intikam öyküsü.

"Eleonora" - Bir aşk hikâyesi

"The Tell-Tale Heart" - Metaforik bir cinayet öyküsü

"The Pit and The Pendulum" - İspanyol Engizisyonu tarafından yapılan işkenceleri anlatır.

"The Premature Burial" - Ölmeden gömülme

"The Meeting"

"The Oval Portrait" - Bir şatoda geçen öyküde bir portre etrafında gelişen rahatsız edici olaylar anlatılır.

Kaynak

Bu büyük şair ve yazar'ı hatırlatman çok güzel olmuş Lale.

İyi çevrilmiş bir iki şiirini de eklersen katkın,daha da artacak.

__________________

Her şeyi benden beklemeyin Muradyum Efendi, siz de ilave edebilirsiniz

Sendeki çeviri yeteneği,araştırmacı ruh bende olsa...dükkan senin.
Yine de Lisedeyken çok sevdiğimiz bir şiirini buldum:

__________________

Çok genç yaşta ölümü üreteceği daha nice eserlere set çekmiş olmasına rağmen hakkında yazılanlar eserlerinin hala beğenilerek okunduğunun bir göstergesidir bence.


En çok sevdiğim şiiri de "Bir Düş"

Bir Düş

Görüntüleri arasında karanlık gecenin
Yitirilmiş sevincin düşünü kurdum.
Ama kalbimi kırarak beni uyandırdı
Görüntüsü yaşamın ve ışığın.

Ah! Düş olmayan bir şey var mıdır gündüzleyin
Gözlerinde geçmişten gelen bir ışıkla
Çevresine bakan kişi için?

O kutlu düş-o kutlu düş,
Bütün dünya kınarken
Tarlı bir ışık gibi neşelendirdi beni
Yalnız bir ruha yol gösteren.

Ne olmuş geceleyin ve fırtınada
Titriyorsa yükseklerdeki ışık?
Daha berrak bir sey var mıdır
Gündüz parlayan yıldızından, gerçeğin!

__________________

"Ey egosu boyundan büyük insan..
Bir gün ölüp toprak olacaksın. Bir tohum filizlenecek ot olacaksın, bir öküz seni yiyecek ve atık olacaksın.. Yani hep aynı kalacaksın."

Eserlerinin çoğunu seneler önce okumuştum. Hepsinin birbirinden gizemli ve heyecanlı olduğunu hatırlıyorum.

Vücudunu hor kullanması, hayatını çabucak kısaltmış. Çoğu sanatçı gibi onun değeri de öldükten sonra anlaşılmış.


Edgar Allan Poe'yu yakından tanıdım, teşekkürler Lalecim.

''Armut dibine düşer'' deyimiyle örtüşerek, anne ve babasının sanat ruhluluğu Edgar Allan Po'ya da geçmiş. Hayatın ona acımasız davranmasından yılmamış, değerli bir şair, yazar ve eleştirmen olmuş.

Tanıtım için teşekkürler LaLe.

__________________

ALNINA KONSUN BU ÖPÜŞ!

Alnına konsun bu öpüş!
Ve şimdi senden ayrılırken,
İtiraf edeyim ki ;
Günlerimi bir düş
Sayarken yanılmıyorsun;
Ama umut gitmişse uzaklara
Bir gece ya da bir gün
Bir görüntüde ya da bir şeyde olmaksızın
Fark eder mi bu yüzden?
Bütün gördüğümüz ve göründüğümüz
Yalnızca bir düşün içinde bir düş.

Kırılan dalgaların dövdüğü bir kıyının
Haykırışları içinde duruyorum:
Ve altın kum taneleri
Tutuyorum avucumda
Ne kadar az! Ama nasıl da
Süzülüyorlar parmaklarımın arasından derinlere
Ben ağlarken ben ağlarken!
Ah Tanrım ! Daha sıkı
Tutamaz mıyım onları?
Ah Tanrım! Tekini bile kurtaramaz mıyım acımazsız dalgadan?
Bir düşün içinde bir düş mü ?
Bütün gördüğümüz ve göründüğümüz ..

__________________

Okuduğum en etkileyici yazardır desem yeridir. Tabi ki türü sevenlere. Duygusallık, korku, gerilim, macera, umut bu kadar güzel yoğrulur bir arada.
-Eleonora şimdiye kadar okuduğum en güzel aşk hikayesidir. Bir sevgili bu kadar güzel tasvir edilir.
-The Pit and The Pendulum (Kuyu ve Rakkas) hikayesini okuduğumda beş dakika kalakalmıştım. Filmi de çekilmiştir.
-Morg Sokağı Cinayetleri'nin de filmi çekilmiş olup, çok güzel bir dedektiflik hikayesidir.
-Annabel Lee Poe'nun hayatındaki ölen kadınların etkisiyle yazdığı müthiş bir şiir. Burada daha çok ölen eşini anlattığı söylenir.
-Altın Böcek ve The Balloon Hoax iki güzel macerayı anlatır.
-Usher Evinin Çöküşü filmide alınmış olup, katatoniyi anlatan kasvetli bir hikayedir.
-2012'de çekilen The Raven filminde Poe'nun hikayelerinin toplandığı güzel bir anlatım vardır. Ayrıca ölümüne de ışık tutulmaya çalışılmış.
Hayatı boyunca çok acılar çekmiş olan bu yazar bence gotik edebiyatın bir numarasıdır.

__________________

Annabel Lee ile tanımıştım kendisini, şiirlerini beğeniyorum. Hikayelerini hiç okumadım şimdiye kadar nedense?

__________________