Forum Gerçek

AnasayfaForumları Okundu Kabul Et Bugünkü Mesajlar
Geri git   Forum Gerçek > Kültür | Sanat | Edebiyat > Dünya Edebiyatı


Yeni Konu aç  Cevapla
 
Seçenekler
Eski 14.09.2011, 15:05   #1
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Thumbs up

William Shakespeare
Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler






«Bütün dünya bir sahnedir»

William Shakespeare
Alıntı:
TÜM SONELER / Talât Sait Halman

Alıntı:
Cem Yayınları / 1989
Shakespeare yeryüzünü baştan başa sahne olarak görmüş ve kendi sahnesine bütün yeryüzünü sokmağa çalışmıştır. Ama, hem oyun yazarı, hem şair olan Shakespeare'in bütün dünyası sahne değildi. Yaşantılarının birçoğunu trajedilerindeki ve komedilerindeki kişilerin sözleriyle dile getirmekle yetinmedi, şiirleriyle de açıkladı.

Büyük yazarın iç dünyası, Sonelerindedir. Bu özlü şiirlerde, dramatik ses değil, lirik ses egemendir. Çoğu, derin duyguları, güçlü heyecanları, acıları ve sevinçleri anlatır. İngiliz şairi William Wordsworth Soneler için diyor ki:

«Bu anahtarla Shakespeare gönlünün kilidini açmıştır.»

Onaltıncı yüzyılın sonlarında yazılmış olan Sonelerde, Shakespeare insan ruhunun birçok boyutlarını yansıtmış ve yaratmıştır. Baştan sona okunduklarında incceik sevgilerden yaman cinsel iştahlara kadar değişen bir gönül serüvenini anlattıkları görülüyor.

Soneler, denebilir ki, İngilizcenin en ünlü şiir dizisidir. Hem de dünya aşk edebiyatınin en güzel örnekleri arasındadır. İngilizce, bu şiirlerde, gerek duygu ve düşünce derinliği. gerek söyleyiş zenginliği bakımından, ölümsüz bir yere ulaşmıştır.

Sonelerin önemi, özellikle üç yönden büyüktür:

1 - Salt şiir olarak, Soneler'in çoğu, benzeri az bulunur güzelliktedir. Ünlü Hayyam çevirmeni Edward FitzGerald şu övgüyü boşuna yazmış olmasa gerek: «Soneleri titizlikle okuduğum güne kadar bana yarı-tanrı gibi göründüğü için Shakespeare'i yarı tanıdığımı söylersem yargımın aşırı olduğunu sanmam.»

2 - Soneler, Shakespeare'in iç dünyasının birçok yönlerine ışık tutmaktadır. Büyük İngiliz ozan ve eleştirmeni Samuel Taylor Coleridge'in oğluna Shakespeare'in kafasını anlamak için Sonelere başvurmasını salık vermesi bunun içindir.

3 - Soneler, ünlü yazarın dramatik sanatçılığı ile lirik sesi arasında kesin bağlar kurduğu için de ilginçtir.

Sonelerin tümünü başka herhangi bir dile aynı biçimle, aynı kafiye düzeniyle çevirmek, düşünülebilecek en zor çeviri işlerinden biridir. Nitekim, birçok dillerde, tüm Sonelerin çevirisi yoktur. En gözüpek çevirmenler bile, bu mihnetli işi üstlenmekten ürkmüş gibidirler .

İngilizceden Türkçeye sone çevirisi, iki dilin yapısı ve ses düzeni birbirine hiç benzemediği ve vakit vakit ters düştüğü için, büyük zorluklar çıkarmaktadır. Belki de bu yüzden, Shakespeare'in oyunlarının üçte ikisi-bazıları altı yedi kez,- dilimize çevrildiği halde, Soneler genellikle ihmale uğramıştı. Tüm Sonelerin ilk çevirisi 1979 yılında Saadet Bozkurt ve Bülent Bozkurt tarafından yayınlandı. Titizlikle hazırlanmış olan ve orijinallere sadık kalan bu yararlı çalışmada:, çeviriler vezinsiz, kafiyesiz, düzyazı iledir, yer yer mısraların açıklamasını yapıyor gibidir; şiirsellikten çok uzaktır. Bence, şiirsellik yönünden,en başarılı örnekler arasında, Sabri Esat Siyavuşgil'in bir, Can Yücel'in iki sone çevirisi vardır.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
13 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:10   #2
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SONELERİN YAYIMLANMASI:

154 Sone ilk kez 1609 yılında topluca Thomas Thorpe tarafından basılmıştır. Thorpe'un, Soneleri Shakespeare'den değil, başka birinden alıp izinsiz olarak bastığı sanılıyor. Yanlışlarla dolu olan bu birinci baskıyı Shakespeare kitap satışa çıktıktan sonra görmüş. Thorpe, T.T. harflerini kullanarak Soneleri adı sadece W. H. olarak verilen birisine armağan etmiş. W.H., armağan yazısında, «the onlie begetter of these insuing sonnets» diye tanıtılmaktadır. «Begetter» in anlamını iki türlü yorumlamak mümkün: Biri, «bulup getiren», ikincisi «ilham eden». Bu anlam karışıklığı yüzünden, W. H. adlı kimse, Soneleri Shakespeare'in haberi olmadan Thorpe'a veren mi, yoksa Shakespeare'in ilham kaynağı olan mı, diye sürüp gelen bir tartışma var. W. H. adının kimin adı olduğu üzerinde uzun kitaplar ve sayısız yazılar yazılmıştır.

1640 yılında, Soneler, John Benson tarafından yeniden yayımlanmıştır. Benson, Sonelerin arasına başka şiirler karıştırmış, başlıklar eklemiş; birtakım deyimleri değiştirmiş ve Soneleri yeni bir sıraya koymuş.

Bu ilk iki baskıdan bu yana, Soneler yüzlerce defa basılmıştır. Hepsi ya da çoğu, yeryüzünün bütün belli başlı dillerine ve birçok başka ufak dillere çevrilerek yayımlanmıştır.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:11   #3
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SONELERİN BİÇİM VE ÖZELLİKLERİ:

Rönesans İtalyasında başlayan sone türü, Shakespeare'den önce İngiliz şiirinde geniş ölçüde kullanılmış ve geliştirilmişti. Shakespeare, soneyi olgun bir lirik şiir aracı olarak kıvama erdirmiş, bu türün en sağlam ve canlı örneklerini vermeyi başarmıştır. Bilginlerin yaptığı incelemelerden Shakespeare'in Petrarch (1304-1374), Pierre de Ronsard (1524-1585) ve Torquato Tasso (1544-1595) gibi yabancı ve


Sir Philip Sidney (1554-1586) ile Samuel Daniel (1562-1619) gibi İngiliz ozanlarının sonelerini okuyup etkilendiğini öğreniyoruz.

Shakespeare, İtalyan ve Fransız sonesinden biçim bakımından değişik olan İngiliz sonesini kullanmıştır:

_______ a
_______ b
_______ a
_______ b
_______ c
_______ d
_______ c
_______ d
_______ e
_______ f
_______ e
_______ f
______ g
______ g


Uyak düzeninde görüleceği gibi, İngiliz sonesi üç dörtlükle bir beyitten meydana gelmişe benzer. Genellikle birinci dörtlük, konuyu sunar; ikinci dörtlük konuyu genişletir; üçüncü dörtlük geliştirip doruğa götürür; son iki satır ise şiirin özünü ve özetini verir. Shakespeare, Sonelerini her zaman bu sıraya göre yazmış değildir elbette. Biçim bakımındansa fazla değişiklik yapmamıştır.

Sone 126'da 14 değil, 12 satır vardır; Sone 135 apayrı bir uyak düzeniyle yazılmıştır (abab/bcbc/adad/aa).
Shakespeare, Sonelerinde, piyeslerinde olduğu gibi, çoğunlukla «iambic pentameten> ölçüsünü kullanmıştır. Bu ölçüde, satır sırayla biri vurgusuz, biri vurgulu olmak üzere on heceden meydana gelir. Vurgusu'z heceler yerine bir (.), vurgulu yerine de bir kısa çizgi (-) koyarsak satırın ölçüsünü şöyle gösterebiliriz:

. _ . _ . _ . _ . _.

Bu ölçünün İngiliz şiirinde ve Shakespeare'de uygulanışı kesin bir kurala bağlı kalmaz: Vurgular yer değiştirebilir, bir iki hece eklenebilir, satırlara çeşitli ritmler konulabilir. Böyle değişiklikler olsa da olmasa da, bu ölçü ses ve anlam vurgularındaki belirli ayrımlar dolayısıyla iniş çıkışlı ve kıvrak bir ahenk sağlar.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:11   #4
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SONELERİN GENEL ÖNEMİ:

Shakespeare'in sanatında Sonelerin önemli bir yeri olduğu, belirli ve bilinen bir gerçek. Belli başlı trajedi ve komedileriyle birlikte Sonelerinin de titizlikle okunup değerlendirilmesi, Shakespeare'in yaratıcılığını bütün yönleriyle görüp anlamak bakımından bir zorunluluk olmuştur.

Soneler, salt şiir olarak, Shakespeare'in lirik dehasını, dramatik eserlerinde sezinlediğimizden çok daha yoğun bir güçle karşımıza çıkıyor. Üstelik, Shakespeare'in birçok kişisel yaşantıları -hatta yer yer iç dünyasının gizli köşeleri o Sonelerde gözler önüne seriliyor.

Bu iki yönden, bilginler ve eleştirmenler Soneleri gözden geçirmişler, yorumlayıp tartışmışlardır. Sonelerle ilgili birtakım muammalar da Shakespeare uzmanlarını öteden beri uğraştırıyor. Bu cevapsız sorular, Sonelerin yazıldığı yıllardan Shakespeare'in kendisini Sonelerinde ne denli açıkladığına kadar değişiyor.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:12   #5
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SONELERİN YAZILDIĞI YILLAR:

Çeşitli bilginlere göre, Shakespeare'in Soneleri yazmağa başladığı yılı 1588 kadar geriye, bitirdiği yılı ise 1609'a kadar ileriye götürebiliriz. Sonelerin adını anan ilk kaynak, Francis Meres'in 1598,yılında çıkmış bir kitabıdır.Sonelerle 1595 yılına kadar yazılmış olan birkaç piyes (Love's Labour's Lost, Two Gentlemen of Verona, Romeo and Juliet, Richard II, Richard III ve iki uzun şiir (Venus and Adonis, Rape of Lucrece) arasındaki bağlantılar, Sonelerin hiç değilse bazılarının 1595 yılından önce yazılmış olduğunu gösteriyor. Birçok kaynaklarda belirtilen çeşitli noktaları karşılaştırarak şu sonuca varabiliriz: Shakespeare, Sonelerini 1592 sıralarında yazmaya başlamış, çoğunu 1595 yılından sonra kaleme alınış ve her halde 1598 sıralarında tamamlamıştır.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:13   #6
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SARIŞIN GENCİN KİMLİĞİ:

Shakespeare 154 Sonesinin ilk 126' sını güzel, sarışın ve soylu bir gence yazmıştır. 1609'da çıkan ilk Sone kitabı, W. H. harfleriyle tanıtılan birisine armağan edilmiş olduğu için, adı bu harflerle başlayan soylu kişinin kimliği bugüne kadar aranmış ve tartışılmıştır. Üçüncü Southampton Kontu Henry Wriothesley (1573-1624), birkaç bakımdan akla yakın görünüyor ama, onun adının ilk harfleri W. H. değil, H. W. -Başka adaylar arasında Pembroke Kontu William Herbert (1580-1630), Southampton Kontunun üvey babası William Harvey (Hervey), basımevi sahibi Thomas Thorpe'un arkadaşı William Hall, William Hathaway, William Holgate, Shakespeare'in yeğeni William Harte var. W.H. harflerinin «William Himself» yani «Shakespeare Kendisi» anlamına geldiği ileri sürülmüştür. Oscar Wilde, Will Hughes adında bir genç aktör uydurmuş ve Shakespeare'in ona tutkun olduğu görüşünü savunmuştur. Bir yorumcu ise genç adamın Shakespeare'in kendi oğlu olduğunu öne sürmüş ve bütün Soneleri buna göre sıralayıp yorumlamıştır.

Şimdiye kadar bulunan belgeler, sarışın güzel gencin kim olduğunu kesin olarak öğrenmemiz için yeterli değildir. Bu bakımdan, gerçek kimliğini değil, Sonelerdeki şiirsel kimliğini gözönünde tutmamız uygun olur.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:14   #7
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

ÖTEKİ OZANIN KİMLİĞİ:

Birkaç Sonede Shakespeare bir rakip ozanın soylu gencin gözüne girmiş olduğundan yakınmaktadır. Öteki ozanın kim olduğu bilinmiyor. Üzerinde en çok durulan iki ünlü ozan, George Chapman (1559-1634) Christopher Marlowe (1564-1593).

Başka adlar da öne sürülmüştür. Edmund Spencer, George Peel, Michael Drayton, Samuel Daniel, Barnabe Barnes, Gervase Markham, Thomas Nashe ve başkaları. Sone 86'nın ilk satırları ile Chapman'ın bir şiiri arasında birtakım bağlantı ve benzerlikler sezildiği için, Chapman rakip ozan olarak akla yakın görünüyor, ama bunu kesinlikle söylemek mümkün değil.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:14   #8
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

ESMER KADININ KİMLİĞİ:

Bu konu üzerinde uzun araştırmalar sonuç vermemiştir. Yeni belgeler ortaya çıkmadıkça esmer kadının kimliği gizli kalacağa benzer.

Onsekizinci yüzyılın sonunda George Chalmers, esmer kadının Kraliçe I. Elizabeth (1533 - 1603) olduğunu ileri sürdü. Sonraları, Shakespeare'in karısı Anne Hathaway, Penelope Rich, Shakespeare'in metresi olduğu sanılan Davenant gibi adlar ortaya atıldı. Elizabeth Vernon ile Mary Pitton, bazı bakımlardan esmer kadının niteliklerine uymaktadır.

Elizabeth'in nedimelerinden biri olan Vernon, 1598 Mayısında Southampton'la evlenmiş aynı yılın Kasımında çocuk doğurmuştu. Bu nedenle, Southampton kontu Henry Wriothesley bir süre hapis yattı. Mary Fitton da Elizabeth'in nedimelerindendi; 1601 Martında Pembroke Kontu William Herbert'ten bir çocuk doğurunca Herbert hapse girdi. Bu bakımdan, Shakespeare'in son Sonelerinde birkaç kere açıkça sözkonusu ettiği utanç, rezalet, yüzkarası gibi olaylar ya Southampton-Vernon, ya da Pembroke-Fitton skandalı ile ilgili olabilir.

George Bernard Shaw, «Sonelerin Kara Kadını» adlı piyesinde Mary Fitton'ı kabul ediyor. Bununla birlikte, esmer kadının kimliği kesinlikle bilinmemektedir.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:15   #9
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SONELERİN SIRASI:

Sonelerin hangi sırayla yazılmış olduğu, Shakespeare uzmanları arasında uzun zamandır tartışma konusu. 1609 baskısının başka yanlışlarla birlikte sırayı da bozduğunu öne sürenler var. Hiç değilse yirmi kitapta Soneler ayrı sıralarla konulmuştur. Birtakım yorumlara bağlı olan bu sıralama ille de birinci baskıdan üstün sayılmamalı.

Nitekim, birçok çağdaş bilginlerle editörler birinci baskıdaki sırayı kullanmayı uygun görüyorlar. Bu kitapta da 1609 baskısının sırası kullanılmıştır.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 14.09.2011, 15:16   #10
Çevrimdışı
Juliet
Tam Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

SHAKESPEARE�NİN YAZMADIĞI SANILAN SONELER :

154 Soneden birkaçının Shakespeare'in kaleminden çıkmadığını ya da çıkamadığını yazanlar öne sürenler olmuştur. Bunlar arasında en fazla 130, 145, 151, 153 ve 154 numaralı Sonelerdir

130�un Shakespeare tarafından o çağın ozanlarıyla alay etmek amacıyla kaleme alındığına şüphe olmamalı. Bunu bir taşlama şiiri olarak kabul edip çevirisine bu derlemede yer verdim. Sone 145 ölçü bakımından bütün Sonelerden değişik olduğu için itiraza uğramıştır. 151'de anlam önemli ama, şiirin yapısı ve özellikle ritmi sakat; bu yüzden bazı kimseler Shakespeare'in 151'i yazmamış olduğunu ileri sürmüşlerdir. 153. ve 154. Sonelerin bütünlüğünü bozan ve genel niteliklere uymayan iki şiirdir. Yunancadan yarım yamalak çevrilmişe benzeyen bu iki sone, Shakespeare'in sanatçılığına aykırı göründüğü için bazı kimseler bunların başka bir ozan tarafından yazılmış olduğunu sanmaktadır.
__________________
  Alıntı ile Cevapla
6 Üyemiz Juliet'in Mesajına Teşekkür Etti.
Cevapla

Bu Sayfayı Paylaşabilirsiniz

Etiketler
shakespeare, soneler


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı

Hızlı Erişim


WEZ Format +3. Şuan Saat: 08:38.


Powered by vBulletin® Version 3.8.8
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Önemli Uyarı
www.forumgercek.com binlerce kişinin paylaşım ve yorum yaptığı bir forum sitesidir. Kullanıcıların paylaşımları ve yorumları onaydan geçmeden hemen yayınlanmaktadır. Paylaşım ve yorumlardan doğabilecek bütün sorumluluk kullanıcıya aittir. Forumumuzda T.C. yasalarına aykırı ve telif hakkı içeren bir paylaşımın yapıldığına rastladıysanız, lütfen bizi bu konuda bilgilendiriniz. Bildiriniz incelenerek, 48 saat içerisinde gereken yapılacaktır. Bildirinizi BURADAN yapabilirsiniz.