İslam Öncesi Arap Yarımadası

islâmiyetin çıkışı sırasında Arapların genel olarak dini putperestlik idi. Fakat Yarımada, Kızıldeniz ve Basra Körfezi vasıtasıyla Habeşistan'a ve İran'a, kuzeyden ise Mezopotamya ve Suriye bölgelerine komşu olduğu için, bu memleketlerdeki dinlerin sınır bölgelerinden Arap Yarımadasının içerisine doğru sızıntı hâlinde girdiği gerçek bir olaydır. Bu cümleden anlaşılacağı gibi Bahreyn, Oman, Yemen, Necran bölgelerin de Mecusilik, Hristiyanlık, Mûsevîlik sayılabileceği gibi, ayrıca Hristiyanlığın Yakübilik ve Nestûrilik şekli de burada kendine taraftar bulabilmiştir. Kâbe'nin en önemli putu Hub el, Kureyş kabilesinin putu idi. Savaş a gidecek olan bir kimse, başını tıraş ettirip onu ziyaret ederdi. Saç tıraş ettirmek bugün bile birçok tarikat içerisinde “Dünya malından geçmek” manasındadır (Selmân- Farisi, İslam Peygamberi Muhammed Peygamber’ in saçlarını tıraş etmesi sebebiyle berberlerin piri sayılmıştır. ). Özellikle Kalenderi dervişler başlarını “Cavlaki” kestirirlerdi. Hubel adlı put, diğer bazı arap kabileleri için ise “El İlah” olarak anılırdı.

Kâbe her ne kadar putperest Araplar' ın müştereken kutsal tanıdığı bir yer olmuşsa da bundan gayri, Yarımadanın başka başka yerlerinde yüz kadar tapınak daha vardı ve onların da etrafı tavaf edilir, kurbanlar kesilir, bunlara hediyeler sunulurdu. Bununla beraber Kâbe daima en üstün yeri alır ve Araplar buranın Hazreti İbrahim'in mescidi olduğunu tasdik ederlerdi. Ayrıca Uzza tapınağı, gene Kureyşlilerin Mekke dışında, Batın- ı Nahle ' deki kutsal yerlerinden biriydi ve bakımı Süleym kabilesine aitti. Sakif kabilesinin Tâircle Lât , Rebia kabilesinin Rıda', Himyeriler'in San'a' da Risâm adında birer tapınakları mevcuttur.
Araplar cinlere de inanır, bunları Allah'ın kızları sayarlardı. Bu inançta Arabistan ikliminin ve coğrafi durumunun tesirleri olsa gerektir. Cinler hayır ve şer işledikleri için onlara hürmet ve ibadet gerekirdi. Bunlar ekseriya bir taşın veya ağacın içini mesken tuttuklarından, o ağaç veya taş a ibadet edilirdi. Bu işlerde tabii ki müneccim ve kâhinlerin elindeydi ( Dozy, Tarih-i islâmiyet, İst. 1908 ,sf:16).

Aynı zamanda Arabistan içerisinde komşularından sızmış olan dinler de mevcuttur;

a. Sâbiilik: Sâbiilik birbirinden farklı iki mezhebe ayrılmıştır : 1) Mandeenler yahut Subbalar, 2) Harran Sâbiileri. Birincisi Mezopotamya'da Musevilik ve Hristiyanlıkla karışmış bir mezheptir. İkincisi ise, Bâbil dininden etkilenmiş olan ay ve yıldızları kutsal tanımış , putperestliğe yakın bir mezheptir ve uzun zaman İslam hâkimiyeti altında devam etmiştir.

b. Mecusilik: Mecusiliğin bir adı da Zerdüştilik' dir. Kurucusu Zerdüşt Maveraünnehr' de veya Harezm'de doğmuş dinini gene bu bölgede yaymaya devam etmiştir. Mecusiliğin Avesta adlı din kitabına Pehlevi dilinde bir şerh yazılmıştır. Bu iki kitaba birden "Zend- Avesta" denmiş ve Mecusiler'in mukaddes kitabını teşkil etmiştir.

c. Musevilik: Musevilik herkesin en eski monoteist dinlerdendir. Himyer, Kinâne , Hâris bin K â'b kabilelerinin bir kısmı bu Dine mensuptu. Teyma, Hayber, Yesrib, Fedek vahalarının sahipleriydiler.

d. Hristiyanlık: Hristiyanlık Arabistan'a iki ana yoldan girmeye muvaffak olmuştu. Bunlardan birincisi, kuzeyden Suriye, ikincisi güneyden Habeşistan'dan Kızıldeniz vasıtasıyla Yemen'e ulaşan yoldur.


Kaynaklar
ÜÇOK B.,Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İslamdan Dönenler ve Yalancı Peygamberler, 1967
Dozy, Tarih-i islâmiyet, İst. 1908

Araplar'da kâhinlerin verdikleri hükümler itirazsız kabul edilirdi. Bunların halk üzerindeki nüfuzları çok büyüktü ve onların bu nüfuzları çok kere kendi kabilelerinin sınırlarını,' aşmıştı. Bir kabiledeki kâhin ekseriya kabilenin seyyidi olup idareci, münevver zümresine dâhildir (A. Fischer, İslâm Ansiklopedisi, Kehânet maddesi). Yine Peygamber zamanı yaşayan, Müseylime, Tuleyha, Esved ve Secah da birer kâhin idiler ". Kahinler, kabilelerinde uyanmış olan dini temayüllerden kâhinlerin eski ifade vasıtaları olan secili konuşma üslubu ile söz söyleyerek kendi hesaplarına istifade etmesini bilmişlerdir. Hatta Müselleme, Esved ,Tüleyha Vs.. gibi kişilerde kendilerini Peygamber ilan etmişlerdir.

Alıntı:

Orjinal Mesaj Sahibi Sami Yalnız bu bilgiler için teşekkür edenlere de islamın gereği adına bombalı kitap gönderiyorlarmış diye duydum. Artık tek umut, bombalı kitabı yurt içi kargo ile göndermeleri kaldı, nasıl olsa onlar hiç bir zaman evde bulamıyorlar..

(Güney İranda bulunan MÖ 2000-3000 Yıllarına ait taş heykecik)

İlk devirlerde Ortadoğu halkları birbirlerini eğilerek, hatta yere kapanarak selamlıyorlarmış. Zamanla bu durum diz çökerek, çömelerek, yere kapanarak, rüku ve secde ederek tapınma “namaz” adıyla ilk kez İran'da, Zerdüşt (Mecusi) dininde uygulanmaya başlanmıştır (İÖ VI. Yüzyıl). Hinduizmde ise Adı namazkaradır. Sanskritçe’de, namaskara “selamlama” anlamına gelmektedir. Surya namaskara, kökeni güneş tanrısına ibadete dayanmıştır. Bu gün hala Namaskara ibadetleri Hinduizm’in geleneksel uygulamasında, doğan veya batan güneşe (doğuya veya batıya) doğru dönülerek icra edilmektedir. Surya namaskara içerisinde yapılan hareketlerin, namazda yer alan kıyam, rükû ve secdeyle az da olsa bazı benzerlikler göstermesi ve namaz ile namaskara terimlerinin birbirine benzemesi, namazın Hindulardan İslam’a geçmiş bir ibadet olduğu iddiasına dayanak olarak gösterilebilmektedir.

(Uruk şehrinde bulunan çıplak Rahip- Kral heykeli)

Bununla beraber Müslümanlık ortaya çıkınca bu tapınma şeklini benimsendiği ve sıkı bir disipline bağlandığı sav’ı güçlü bir sav olarak durmaktadır. Ayrıca, “Namaz” sözcüğünün Arapça değil Farsça kökenli olması bu âdetin eski bir İran dini Zerdüştlük'ten de geldiğinin en açık göstergesi olmakla beraber, Zerdüşlükte bu ibadet ateşe tapma şeklinde yapılmaktadır. Eski İran dilinde “nam”, “eğilmek” manasındadır. Az da ise bildiğiniz gibi ateş’tir.

(Mesopotamia (Iraq) MÖ 2000-1800)

Geleneksel inanışta Allah tarafından üzerinde bu kadar durulan namaza Kur’an’da yer verilmemiştir. İslam âlimlerine göre salat kelimesi “namaz” anlamını taşımaktadır ve Allah tarafından Hazreti Muhammed miraca yükselirken emrolunmuş, zorlu bir pazarlıktan sonra elliden, beş vakte kadar indirilmiştir.