20.12.2011, 03:57 | #1 |
Çevrimdışı
|
İşte Dünyanın İlkleri
__________________
Konu Ekin tarafından (17.01.2016 Saat 18:00 ) değiştirilmiştir.. Sebep: Düzenleme |
20.12.2011, 05:47 | #2 |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
Arabaya bayıldım.
Aslında bir şeye "ilk" demek çok iddialı. Özellikle sosyal bilimlerde bu tabiri kullanmak salt doğruyu vermiyor bizlere. Çünkü bilmediğimiz, henüz ortaya çıkarılmamış bir eser de mevcudiyetini koruyor olabilir. O eser ortaya çıktığında da "ilk" dediğimizin ilk olmadığına şahit oluruz. Böyle bir şeyler işte. Teşekkürler Karagöz.
__________________
"Dostlar bizi hatırlasın..."
|
20.12.2011, 06:46 | #4 |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
Sosyal bilimler için şöyle demeyi daha doğru buluyoruz: "İlk romanlardan, ilklerden; ilk tiyatrolardan..." Bu tarz kullanımlar yelpazeyi genişletiyor.
__________________
"Dostlar bizi hatırlasın..."
|
20.12.2011, 06:54 | #5 | |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
Alıntı:
Yanlış bilmiyorsam ilk tekil bir sıfattır. Sosyal bilimler burada yanlış bir tabir kullanıyor olmalı. Acaba Romanların "ler" ve "lar" eki alarak çoğaltılması da anlamsız olur kanaatindeyim. Çünkü tekil bir ismi ifade eden bir sıfat olduğundan, çoğul olarak kullanılması anlamda bozulmaya yol açar diye düşünüyorum. Bu konuda ne ddüşünüyorsunuz Sayın Sultan |
|
20.12.2011, 07:08 | #6 |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
Öncelikle şunu belirtmem gerekiyor ki, "ilk"e sıfat diyemeyiz. Kelimeler, kullanıldığı yere göre, bağlam içindeki göreviyle adlandırılır. "İlk roman" dersek sıfattır, "ilklerden" dersek ad görevindedir. Her kelime için geçerli bu. Bu açıklamadan sonra şunu anlamak ve kabul etmek de daha kolay olacaktır ki, görevi değişkenlik gösteren bu tarz kelimelere tekil çoğul göndermesi yapmak da pek doğru değildir. Bunları Prof. Dr. Kerime Üstünova'dan aldığım bilgilere dayanarak söylüyorum.
"-lar, -ler" çoğul eklerine gelince... Yukarıdaki yorumlarımı sosyal bilimler için yaptığımı belirtmiştim. Ona dayanarak açıklamamı yapacağım. Örneğin; bir roman için "ilk roman" dedik. Ancak bir süre sonra yapılan araştırmalar gösterdi ki "ilk" sıfatını verdiğimiz romandan önce yazılan bir roman daha var. Bu iki eser arasındaki zaman farkı çok az yahut ikisinin de tam yazılış tarihi belli değil. Durum böyle olduğunda hangisinin ilk olduğunu bilemeyiz ve bu noktada "ilkler" kelimesini kullanabiliriz. Bu tarz örnekler en azından edebiyat dünyasında çok fazla olduğu için, eserlere "ilk" demekten sakınılarak "ilklerden, ilk eserlerden" kullanımının uygun olduğu düşünülüyor. Dil, buna müsaade ediyor ve bir anlam karmaşası yahut bozulma gözetilmiyor. Bunları da Prof. Dr. Alev Uğurlu'dan aldığım bilgilerle rahatlıkla söyleyebilirim. Lakin her alanda olduğu gibi dil alanında da birbiriyle çelişen bilim insanları olacaktır. Benim bu belirtmiş olduklarımı kabul edenler de etmeyenler de mevcuttur. Ben, kabul edenlerdenim ama bilim insanı değilim. Bu konuda daha fazla bilgi almak için yukarıda isimlerini vermiş olduğum şahısların ve ek olarak da Prof. Dr. Hatice Şahin'in makalelerinden faydalanabilirsin Karagöz.
__________________
"Dostlar bizi hatırlasın..."
|
20.12.2011, 08:21 | #7 |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
İlk otomobilin mucidi de Ferdinand Verbiest, 1672.
__________________
|
20.12.2011, 13:02 | #8 | |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
Alıntı:
Uzun ve benim gibi edebiyat bilgisinden yoksun bir kulu da bilgilendirici bu yazı için size ne kadar teşekkür etsem azdır Sayın Sultan Vermiş olduğunuz kaynaklara başvuracağım. Ancak bir noktaya değinmem gerekiyor. İlklerden demektense, ilk ..."lardan" demek benim aklıma daha çok yatıyor ve daha doğru bir kullanımmış gibi geliyor. Burada "ilk"in çoğul eki alarak kullanılmasının hata olduğunu düşünüyorum hala. Çünkü mantıken, herhangi bir materyalin, fikrin, üretimin, ya da ilk sıfatını önüne alarak açıklanabilecek herhangi bir ismin, tek bir konudaki "ilk"i sadece bir tane olur. "İlk"leri olmaz. "İlk"leri olabilmesi için, alt kategorilendirme yapılması gerekir. Mesela şu şekilde açıklayayım; Arabanın ilklerinden bahsedeceğiz diye düşünelim. Sıralamayı şu şekilde yapabiliriz; İlk Lastik, ilk motor, ilk sürüş v.s v.s v.s şeklinde açıklama yaparız. Bunların yanında sizin bahsettiğiniz gibi "ilk ...lar-ler" ekini ekleyerek te kullanabiliriz. Fakat "İlkler" olarak kullanabileceğimiz yer sadece ve sadece ana başlıktır diye düşünüyorum ve zaten başlığımız, sizin de takdir ettiğiniz gibi "Dünyanın İlkleri" Bilmem yanılıyor muyum |
|
21.12.2011, 01:13 | #9 |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
"İlklerden..." dememdeki kasıt, "ilk" sözcüğünü ad olarak kullanmaktı. Ama aksi bir durum da söz konusu olsa bunu yanlış bulmuyoruz. "İlk romanlardan, ilk piyeslerden..." demek elbette daha doğrudur; böyle bir kullanımım da oldu yukarıdaki yorumlarımda Karagöz.
Bu kullanımın sosyal bilimler için doğru olduğunu da söylemiştim. "Bulunan ilk tabletler, yazılan ilk romanlar..." gibi kullanımlar doğrudur. Fen bilimleri için bu kullanım her zaman aynı sonucu vermez; burada tezler çürür. "Arabanın ilkleri" diye bir kullanım bahsettiğim anlamı taşımaz; "İlk arabalardan" kullanımı doğrudur. Yoksa, senin dediğin anlam ortaya çıkar. Sözcüklerin dizilişine ve eklerine dikkat etmek gerek. Başlığında elbette böyle yazacaksın. "İlk arabalardan biri burada, ilk romanlardan biri burada gelin ey ahali " demeyeceksin elbette. Başlıktaki bu kullanım doğrudur. Ben teşekkür ederim Karagöz.
__________________
"Dostlar bizi hatırlasın..."
|
21.12.2011, 03:05 | #10 | |
Çevrimdışı
|
Cevap: İşte Dünyanın İlkleri
Alıntı:
Sayın Sultan; Benim açmış bulunduğum konuda Dünya'nın ilkleri dediğimden, konuda gelenler Dünyanın ilkleri tanımının açılımı ve alt kümesi olduğundan saydığım ilklerin, isimden önce kullanılan "ilk" kelimesi doğal olarak sıfat oluyor. Bu sebepten mütevellit, sıfat olarak İlkleri demenin doğru olmadığı kanaati adeta zihnime saplanmış durumda. "İlk"i isim olarak kullanırsak ancak sizin de dediğiniz gibi, bunu çoğul hale getirip bir isim tamlaması yaratabiliriz. Sizin açmış olduğunuz pencereden bakıyorum lakin, gösterdiğiniz manzaradan başka bir manzaraya bakmaktayım Salıncakta sallanan çocuklara değil de, simitçiden simit alan çocuklara bakıyorum sadece Bilmem anlatabildim mi, çok sevgili ve mehru arkadaşım. |
|
Bu Sayfayı Paylaşabilirsiniz |
Etiketler |
dünyanın, ilkleri, işte, İlkleri, İşte |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Önemli Uyarı | |
www.forumgercek.com binlerce kişinin paylaşım ve yorum yaptığı bir forum sitesidir. Kullanıcıların paylaşımları ve yorumları onaydan geçmeden hemen yayınlanmaktadır. Paylaşım ve yorumlardan doğabilecek bütün sorumluluk kullanıcıya aittir. Forumumuzda T.C. yasalarına aykırı ve telif hakkı içeren bir paylaşımın yapıldığına rastladıysanız, lütfen bizi bu konuda bilgilendiriniz. Bildiriniz incelenerek, 48 saat içerisinde gereken yapılacaktır. Bildirinizi BURADAN yapabilirsiniz. |