Sevgili okuyucularım, ne acıdır ki yakın tarihini bilmeyen ve öğrenmek istemeyen bir millet haline dönüştük.
Milletçe elde ettiğimiz bağımsızlık, bugünkü iktidar tarafından özellikle örtbas edilmek isteniyor.
Ulusal bayramlarımızın kutlanması bile artık yasak!..
Çünkü Türkiye'de ulusalcılığı değil ümmetçiliği yaygınlaştırma peşindeler.
Bugün 9 Eylül…
İzmir'in kurtuluşu…
Sadece bir kentimizin değil, ülkemizin kurtuluşu anlamına gelen bir gün.

* * *

1914-1918 arasında dört yıl boyunca Birinci Dünya Savaşını yaşadık. Müttefikimiz Almanya ile birlikte bu savaştan yenik çıktık ve teslim olduk.
Irak, Suriye, Ürdün, Filistin elimizden çıktı.
30 Ekim 1918:
Osmanlı, Mondros teslim anlaşmasını imzaladı. Silahları bıraktık…
Hemen ardından Osmanlı'nın başkenti İstanbul İngilizler ve Fransızlar tarafından işgal edildi.
Düşman orduları Anadolu'nun dört bir yanına girdiler ama bu da hızlarını kesmiyordu.
15 Mayıs 1919: Gücünü İngiltere ve Fransa'dan alan Yunan ordusu İzmir'i işgal etti. İşgal giderek bütün Ege bölgesine yayıldı.
19 Mayıs 1919: Mustafa Kemal Paşa işgalden dört gün sora Samsun'a çıkıp milli mücadeleyi başlattı.
23 Nisan 1920: Ankara'da Büyük Millet Meclisi açıldı.

* * *

Yunan ordusuyla İnönü ve Sakarya'da kanlı savaşlar, meydan muharebeleri oldu.
Elinde hiçbir olanak olmayan yeni Türk devleti artık savaş alanlarında boy gösteriyordu.
Garp cephesi kuruldu.
Ordu düzeni şöyleydi:
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Garp cephesi komutanı İsmet Paşa.
Emrinde iki ordu var.
Birinin komutanı Yakup Şevki Paşa, ötekinin komutanı sakallı Nurettin Paşa. Ordumuzda sakallı olan tek general. (Sonraki yıllarda Atatürk'e düşman oldu!)

* * *

Ankara hükümeti büyük bir gizlilik içinde büyük savaşa, büyük taarruza hazırlanıyor. İlk amaç düşman işgali altındaki Afyon'u
kurtarıp oradan İzmir'e doğru atılmak.
Taarruz 26 Ağustos 1922 günü Kocatepe'den topçumuzun atışlarıyla başladı.
Yunan ordusu direniyordu ama bu direniş çok kısa sürdü. Ordumuz ilerlemeye başladı.
Üçüncü gün çok önemli bir gelişme oldu ve başta Trikupis olmak üzere düşman ordusunun bütün komutanları esir edildi.
Mustafa Kemal Paşa ile İsmet Paşa esir komutanlarla görüştü. “Savaşta olur böyle şeyler, üzülmeyin. Siz görevinizi yaptınız” dediler ve kılıçlarını almadılar.
30 Ağustos 1922: Yapılan son meydan muharebesini ordumuz kazandı.
Mustafa Kemal Paşa'nın “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri” emri yerine getirilmeye başlanmıştı.
Yunan ordusu İzmir'e doğru kaçıyor, arada kısa direnişler oluyor, ancak geçtiği her yeri yakıp yıkıyordu.

* * *

Hızla ilerleyen Türk askeri bir rekor kırıyordu. 30 Ağustos günü yürüyüş başlamıştı. Ele geçirdiğimiz Afyon'dan İzmir'e askerimiz sadece dokuz günde ve yürüyerek yetişti.
9 Eylül sabahı İzmir'e girildi.
İlk birliğimiz Konak meydanındaki hükümet binasına bayrağımızı çekti, kentteki binlerce Yunan bayrağı indirildi.
Komutanlarımız iki gün sonra geldiler.
İzmir'deki yabancı konsoloslar ve limandaki düşman işgal gemilerinin komutanları hemen başkomutanın ziyaretine gelip barış şartlarını görüşmek istediler.
Zaferi kazandığımızı, artık geriye dönüş olmayacağını, karşılarında Vahdettin gibi satılık bir padişah olmadığını en sonunda görmüşlerdi.

* * *

11 Eylül günü İzmir'in Ermeni mahallesinde korkunç bir yangın çıktı. Elde yeterli itfaiye örgütlenmesi yoktu ve İzmir cayır cayır yanıyordu.
Bugünkü kordon ve fuar alanı tümüyle yandı. Kentin yarısı yok oldu.
Yangını kimin çıkardığı hiçbir zaman anlaşılamadı.

* * *

Sakallı Nurettin Paşa İzmir askeri valiliğine atanmıştı. Yunan ordusu İzmir'i işgal ettiği zaman Yunan bayrağı ile kutsayıp takdis eden militan papaz, Rum'ların dini lideri, baş piskopos Hrisostomos'u yanına çağırdı, azarladı. Yaptıklarının hesabını vereceğini söyledi.
Sonra onu askerler eşliğinde bir yere gönderdi. Yürüyerek ve kelepçeli gidiyordu.
Ahali onu yolda linç etti.

* **

Mustafa Kemal Paşa yangından sonra karargahını İzmir'in önde gelen ailelerinden Uşşakizade'lerin Göztepe semtindeki evine taşıdı.
Ailenin kızı Latife Hanım'la orada tanıştı. Yurt dışında okumuş, üç dil bilen aydın bir Türk kadını idi.
Bir süre sonra evlendiler ama bu evlilik yürümedi.

* * *

9 Eylül 1922'de İzmir'in ele geçirilmesi aslında Türkiye'nin gerçek kurtuluş günüdür.
Vatanın düşman ordularından arınma sürecinin son noktasıdır.
İşgalci güçler bir süre sonra vatan toprağından temizlendi.

* * *

Artık yeni bir devletin temelleri atılıyordu.
Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalandı, kapitülasyonlar kaldırıldı. Silahla kazanılan bağımsızlığımız ve egemenliğimiz bütün
dünya tarafından onaylanmış oldu.
29 Ekim 1923… Cumhuriyet ilan edildi ve işte bu günlere geldik.
O günlerde hiç kimsenin aklına bazı şeyler gelmezdi…
Örneğin birileri çıkıp İstiklal Harbi kahramanlarından “İki ayyaş” diye söz edecek!..
Ulusal bayramlar tu kaka ilan edilecek ve kutlamalar yasaklanacak!..
Türkiye'de birileri din devleti kurma hayallerine kapılacak!..
Ama oldu.
Bu da elbet geçecek.

Neden acaba?

Laik Cumhuriyetten insan niye rahatsız olur? Hele hele rahatsızlık duyanların, yarısının kadın olması akıl almıyor...

* * *

Emin Çölaşan üstad güzel özet çıkarmış...