Trafik Niçin Sağdan veya Soldan Akar?

[@Mediter]

TRAFİK NİÇİN SAĞDAN VEYA SOLDAN AKAR?

(TRAFİĞİN AKIŞ YÖNÜ)

Günümüzde, trafik bazı ülkelerde sağdan, bazı ülkelerde ise soldan akmaktadır.
Trafiğin akış yönü sanılanın aksine taşıtların icadıyla ortaya çıkmamıştır.

Trafiğin akış yönü ile ilgili ilk düzenlemelerden birisi, 11. Yüzyılda Çin’de konulmuş olan kuraldır.
Bu kurala göre (11. Yüzyılda Çin’de):
Adamların yolun sağından, kadınların solundan, arabaların ise yolun ortasından yürümesi kuraldı.

Roma İmparatorluğu’na göz atınca da, ilginç bir durum ortaya çıkıyordu.
Arkeologlarca Romalılar dönemiyle ilgili yapılan araştırmalarda, Türkiye’de yaşamış olan Romalıların arabalarını yolun sağından,
İngiltere'de yaşamış olan Romalıların ise, arabalarını yolun solundan kullandıkları anlaşılmıştır.

Eski çağlarda, yolun sağının veya solunu kullanılmasında, kişilerin anatomik yapısının (sağ veya sol kolunu kullanmasının) ve kendini koruma amacının etkili olduğu da düşünülmektedir.

Şöyle ki;
İnsanların çoğunluğu sağ kolunu daha iyi kullanır ve eski çağlarda silah olarak kılıcını sol tarafında taşırdı.

Düşman ile karşılaşınca kılıcını çeker, sağ elde kılıç olduğu için sağını daha iyi savunur.
Bu nedenle (ani saldırabilecek) rakiplerinin sağlarında olmasını isterler ve kılıcının bulunduğu sol tarafının korunması amacıyla (atlı veya yaya) yolun sol tarafından ilerler (sol taraflarını duvar veya boşlukla güvene alırlar) ve karşıdan gelenlerin sağlarından geçmesini sağlarlarmış.

Ayrıca, çok atlı arabalarda ilk önceleri arabacının oturacağı bir bölüm yoktu ve arabacı atlardan birisinin üzerine otururdu.
Genellikle sağ kolunu kullandıkları için tüm atların dizginlerini sağ elleriyle tutabilmek için en soldaki ata otururlardı ve yolun kenarını daha iyi görebilmek amacıyla da arabalarını yolun solundan sürerlerdi.
Fakat araba ve taşıt sayısı arttıkça, taşıtların güvenli ulaşımları sorun olmaya başlayınca , trafiğin akış yönü ülkeden ülkeye değişiklikler göstermeye başladı.

Dünyada insanların %66 'sı araçlarını sağdan akan trafikte kullanırken, %34'ü ise soldan akan trafikte kullanır.

TRAFİĞİN AKIŞ YÖNLERİNİN DÜNYA ÜZERİNDE DAĞILIMI

KIRMIZI: Sağdan akan trafik.
MAVİ : Soldan akan trafik.

(Genellikle) İngiltere'nin geçmişte etkin olduğu ülkelerde trafik soldan akmaktadır.
Trafiğin akış yönünü değiştirmek basit bir olay gibi görülse de, çok büyük külfet getirmektedir ve bu nedenle, günümüzde bir ülkenin trafiğinin akış yönünü değiştirmesi hemen hemen imkansız gibidir.

TRAFİĞİN SAĞDAN VEYA SOLDAN AKMASININ TRAFİK KAZALARINA ETKİSİ

1969'da J.J.Leeming tarafından yapılan araştırmaya göre, trafiğin soldan aktığı ülkelerde çarpışma ve kaza oranlarının daha az olduğu görülmüştür.

Ancak Leeming'in çalıştığı ülkeler küçük olduğundan bu verilerin her yerde geçerli olamayacağı öne sürülmüştür.


Yine araştırmalara göre, insanların sağ gözleri sol gözlerine göre daha baskın ve görme oranı daha fazladır.

Bundan dolayı, trafiğin soldan aktığı ülkelerde karşıdan gelen trafik ve dikiz aynasını kontrol etmede sağ göz kullanılacağından kaza olasılığı düşüktür.

Trafiğin sağdan aktığı ülkelerde ise zayıf olan sol gözün karşıdan gelen trafiği görmekte ve dikiz aynasını kontrol etmede kullanılması kaza riskini artırır.


KAYNAK
WİKİPEDİA.ORG