Kraliyet Sanatı olarak Fransada ortaya çıkan Gobleni, 19. Yüzyılda Türkiyeye gelmiş ve son zamanlarda hızla benimsenir olmuştur. 1603’te Fransa Kralı IV.ncü Henri, Gobelin ailesine ait bir binada François de La Planche ve Marc de Comans namındaki adamlara iki dokuma imalathanesi kurdurmuştu.

Bunların oğulları çok güzel işler dokumuşlardı. 1662’de Colbert, Goblen’lerin bu binasında saraya mahsus mobilyaları yapmak üzere bir imalathane tesis ettirdi ki burada saraya ve bilhassa Versailles (Versay) sarayına mahsus duvar örtüleri, perdeler, kanepe ve koltuk kumaşları gibi dokumalar yapılıyordu. Bu atölyeler bilahare büyütüldü ve çalışan işçilerin adedi artırıldı.

Meşhur sanatkâr Le Brun buraya müdür tayin olunarak 1662’den 1690 tarihine kadar bu vazifeyi gördü. Le Brun bilhassa bu atölyelerin dahili teşkilatı ile uğraştı ve birçok güzel eserler meydana gelmesine amil oldu, fakat bütün bu muvaffakiyetler sarayın parasına mütevakkıftı. Kralın parası sayesinde fevkalade Gobelin işleri yapıldı. Fakat para azalınca imalathanenin yaptığı işler de azaldı ve o zaman imalathane dışarı için iş yapmaya mecbur oldu. Le Brun ve onun çalışma arkadaşları ilk imalatın bütün karton modellerini yaptılar.

Bunlar içinde meşhur mevzular, mevsimler, Meleagre’ın avları, kralın hayatı, İskender’in hayatı gibi Şekillerdir. Diğer muktedir sanatkarların yaptığı bazı mevzular da vardı ki bunlar içinde havari Yunun hayatı, Rafael’in Şekillerinden Vatikan’ın odaları ve yine Rafael’in ve Le Brun’ün eserlerinden Konstantin’in hayatı gibi mevzular vardır.

Ressam Poussin’in Musa’nın hayatı, N. Coypel’in İlahların Zaferi ve Ch. Cpypel’in Don Quichotte’un hayatı gibi mevzulu eserler de meşhurdur. XV.nci Louis zamanındaki mevzular sahraidir. O zamanki tablolar gibi duvar örtülerinde de ağaçlar, yeşillikler, periler ve aşk timsali amorlar resmolunmuştur.

Ondan sonra büyük üstatların tablolarının aynını yapmak modası zuhur etmiştir ki bu bir hata idi. Bir tablodaki binlerce rengi, boyalı ipliklerle halı ve dokuma üzerine işlemek çok güçtü. Bu tarz sonraları terk olundu ve L. O. Merson, Puvis de Chavannes ve Cazin gibi büyük ressamlara yaptırılan basit renkli modeller numune tutularak çok güzel eserler vücuda getirildi. Goblennuri; kralların sanatı olarak bilinmektedir. Bu nitelemeyi, başta ortaya çıkış şeklinden almaktadır.

17. yüzyılda Avrupa saraylarında sarayların dışı gibi içi de görkemli döşenirdi. Sarayın halılarından kapılarına, perdelerine, koltuklarına kadar her bir eşyada krallığa yakışır bir stil, ihtişam aranırdı. Bu zamanda dekorasyon, en ihtişamlı devirlerini yaşamıştır denebilir. Duvarlardaki Şekil ve tasvirler, koltukların yüz işlemeleri, perdeler, goblens denilen bu sanatın doğuşunu ortaya koymuştur.

1662 yılında Fransada sarayın bu ihtiyaçları için özel bir imalathane kurulmuştur.

Bu imalathane, GOBELINS adında bir ailenin sahip olduğu köşkte bulunduğu için ismini buradan almıştır. İmalathaneyi kuran kişi de Colberttir. Colbert, Kral 14. Luis için çalışmalarına burada başlamıştır. Yapımı Sabır Gerektiriyor Colbert ve Le Brun, 1667 de Kraliyet Mobilyaları Üreticisi fermanını aldıktan sonra, faaliyet alanlarım genişleterek, çeşitli imtiyazlar elde etmişlerdir. Colbertin ölümünden sonra idari çekişmeler ve savaş yüzünden fabrika kapanmıştır. Fakat Le Brunün bu sanat üzerindeki hakimiyeti 30 yıl sürmüştür.

Goblen eserlerinin kronolojik sıralamasını yapmak anlamlı olmamaktadır. Eserlerin hazırlanması çok uzun yıllar sürmektedir. Örneğin Don Kişotun Hikayesi adlı eserin tamamlanması 80 yıl sürmüştür. Bazı eserler de tekrar tekrar tezgaha konmuştur. Bu nedenle eserleri özgün karakterlerine göre gruplandırmak daha doğru olacaktır. İlk dönemde; İtalyan freskleri uyarlanmıştır ki, en orijinal çalışmalar bunlardır. Sonraki dönemde; Le Brun geleneğinde, dekoratif kompozisyonlar, mitolojik ve dini konular ve güncel tarih konularının işlenmesi üzerine kuruludur. 18.Yüzyılda, goblen üstatları, grotesk sanat ve türevlerini konu almışlardır.

18.Yüzyılın sonlarında ise, eserler, sanatsal bir fakirlik ve taklit kurbanı olmaktan kurtulamamıştır. Ancak 19. yüzyıl başında; Claude Monet gibi ressamların katılması, bir canlılık getirmiştir. 20.Yüzyılda Gulliaume Janneau, eski denenmiş usullere dönmüş, renklerde ve tonlarda sayıyı azaltarak, goblene halıcılığında yeni bir çığır açmıştır.

Goblene, üretiminde, büyük halı tezgahlarına benzer tezgahlar kullanılagelmiştir.

Ünlü goblen örnekleri duvar için yapılmış tablo-halılar şeklinde Louvre, Versailles, Musee de Bruksels, Musee de Angers de bulunmaktadır. Türkiyeye 19. Yüzyılda Girdi Ülkemize 19. yüzyılda giren bu sanat, daha çok batılı diplomatlar ve azınlıklar yolu ile gelmiştir. Goblen; günümüzde, ev ve işyerleri için tablo, koltuklar ve puflar için kaplama kumaşı olarak, koltuk ve kanepeler için şal olarak kendisini göstermektedir.

Bu gün gelişen ev tekstili sektörü alanında goblen sanatının önemli bir geleceği vardır. Ancak, işlenmesinin zaman ve sabır gerektirmesi, malzemenin pahalı olması, yaygınlaşmasının önüne geçmiştir. Gelir ve kültür düzeyi yüksek kişilerin daha çok özel zevkleri için ürettikleri bir ürün olmuştur. İşlenmesinin dikkat ve sabır gerektirmesi, seri üretim yapılmasını engellemektedir.

Nasıl Yapılıyor? Hazır sert özel kumaşa basılmış resmin, renklerine uygun mouline ipliklerle işlenmesi şeklinde olabildiği gibi, düz fakat telleri sayılabilir kumaş üzerine modelden bakılarak, kumaşa aktarılması şeklinde yaygın iki yol vardır. İşlemede değişik kasnak türleri işlemeyi kolaylaştırmaktadır, ancak kasnak kullanmadan da işlenebilmektedir. Kullanılan malzemeler tamamen ithaldir.

Bu bizim bildiğimiz etamin işleme değil mi???

Ortaokul zamanında çok severek yaptığım birşeydi...

Evde hala yaptıklarım duruyor

__________________

Yapmak çok uzun zaman alıyor.. Ben bir atlar yaptım... Kocaman ve bitirene kadar canım çıktı... Neyse bitirip astım sonunda... Şimdi böyle bir şey yaparmısın deseler asla derim o kadar sabrım yok bu aralar...

__________________

Goblen, bir kumaş üzerine renkli iplerin iğne ile işlenmesi ile resim oluşturulması sanatıdır.

Kralların sanatı olarak da bilinen bu sanat temelini İtalya'dan alır. Sayılabilir pixel (nokta) üzerin dikiş işlemi ile yapılır. Günümüzde, oldukça değerli bir el işi sanatıdır. Eserin değeri, ilmek sayısına, kumaşın ebadına ve ipliğin kalitesine göre belirlenir.

Geleneksel Türk el sanatlarımız açısından bakıldığında etamin veya kanaviçe işlemeye karşılık gelir.

1- Goblen işi, yarım çarpı biçiminde hep aynı yönde (sağdan sola veya soldan sağa) ilmek atılarak yapılır. İşlenen panolar üstten verev, alttan ise düz atım ile işlenmelidir. Son kare kumaşın arka bölümüne aittir.

2- İster elde ister kasnakta yapılsın; ipliğin parlak ve pürüzsüz görünmesi için desenin üst kısmından başlayarak alt kısmına doğru inilmesi doğru olacaktır. Bu sayede işlenmiş alan, kirlenmeden tamamlanacaktır. Fonu işlenmeyen modellerde (kolay saymak için işaretleri bulunmayan kumaşlarda) , herhangi bir kaymaya mahal vermemek için, şemanın orta bölgesi kumaşın orta bölgesine işlenerek çalışmaya başlanmalıdır.

3- Her zaman için önerimiz; daha düzgün işleme, aynı zamanda işlerken kolaylık olması açısından, kasnak kullanılmasıdır.

4-İşe başlarken düğüm yapılmamalı, arkadan daha önce işlenmiş kısımların altından yürütülerek bitirilmelidir.

5-Aynı renkte işlenecek yerleri bitirdikten sonra diğer renklere devam ederken birkaç iğne ile de çalışabilirsiniz.

6-Şemalı goblenlerde işleme, mouline tabir edilen katlara ayrılabilir altı katlı ipliğin yalnızca iki katı ile; baskılı goblenlerde ise moulinenin altı katı ile (katlara ayrılmadan, olduğu gibi) yapılır.

7- İşleme, kitlerimizin içindeki iğneyle veya yeterince büyük delikli, yuvarlak uçlu başka bir iğneyle (etamin iğnesi) yapılmalıdır.

8-Şemalarımız 1:4 ya da 1:1 oranlarında olup bunlar her kitin içerisinde ayrıca belirtilmektedir. 1:1 oranlarda şemada görülen her kare, kumaşa aynen nakledilir, 1:4 oranlarda ise şemada görülen her bir kare için kumaşa, ikisi üstte ikisi altta olmak üzere (2x2'lik ölçülerde daha büyük bir kare oluşturacak) dört yarım çarpı atılır.

9- Büyük şemalar birkaç parçaya bölünmüştür, açıklama tablosunda hangi parçanın nereye ait olduğu belirtilmiştir.

10- Kumaşın çözülmesini önlemek için kenarlarını önceden düğümlemeniz (sürfile) tavsiye edilir. Bu amaçla ayrıca yapışkan bant da kullanılır, ancak, işleme sırasında yapışkanların banttan taşıp kumaşı kirletmemesi için kaliteli bir bant kullanmalısınız.

11- Goblen hazır olduğunda ılık su ve sabunla yıkanması, nemliyken ters tarafından ütü yapılması tavsiye edilir. Goblen tablonuzun ilk günkü güzelliğini koruması için deterjan kullanmayınız.

12- Goblen işlemeye başlamadan önce mutlaka ellerinizi sabunla yıkamalısınız. Gobleninizi işleme süresi boyunca da kirlenmemesi için korumalısınız, küçük kasnakta gerili ya da kasnağa takılmamış katlanabilir haldeki goblenler, işlenmedikleri zamanlarda katlanarak bir kutu veya poşet içinde muhafaza edilmeli, ayaklı kasnaklara gerilmiş goblenler ise işlenmedikleri zamanlarda üzerlerine hafif bir örtü örtülerek tozdan korunmalıdır.

Goblen Çeşitleri

• Şemalı
• Baskılı
• Baskılı etamin

Goblen diye duvarlara asılmak üzere Fransa’da yapılan Şekilli ve renkli halılara ve mobilya kumaşlarına denir. Goblen, telleri sayılabilecek türde kumaş üzerine renkli iplikle yapılan ve çoğu kez bir manzara, tarihi bir anı veya ünlü ressamların ünlenmiş resminin aktarılması şeklinde ortaya çıkan bir sanat eseridir.

Hazır sert özel kumaşa basılmış resmin, renklerine uygun mouline ipliklerle işlenmesi şeklinde olabildiği gibi, düz fakat telleri sayılabilir kumaş üzerine modelden bakılarak, kumaşa aktarılması şeklinde yaygın iki yol vardır.

Kraliyet Sanatı olarak Fransa'da ortaya çıkan Goblen, 19.yüzyılda Türkiye'ye gelmiş ve son zamanlarda hızla benimsenir olmuştur. 1603’te Fransa Kralı IV.ncü Henri, Goblen ailesine ait bir binada François de La Planche ve Marc de Comans namındaki adamlara iki dokuma imalathanesi kurdurmuştu. Bunların oğulları çok güzel işler dokumuşlardı. 1662’de Colbert, Goblen’lerin bu binasında saraya mahsus mobilyaları yapmak üzere bir imalathane tesis ettirdi ki burada saraya ve bilhassa Versailles (Versay) Sarayı'na mahsus duvar örtüleri, perdeler, kanepe ve koltuk kumaşları gibi dokumalar yapılıyordu. Bu atölyeler bilahare büyütüldü ve çalışan işçilerin adedi artırıldı.

Meşhur sanatkâr Le Brun buraya müdür tayin olunarak 1662’den 1690 tarihine kadar bu vazifeyi gördü. Le Brun bilhassa bu atölyelerin dahili teşkilatı ile uğraştı ve birçok güzel eserler meydana gelmesine amil oldu, fakat bütün bu muvaffakiyetler sarayın parasına mütevakkıftı. Kralın parası sayesinde fevkalade Goblen işleri yapıldı. Fakat para azalınca imalathanenin yaptığı işler de azaldı ve o zaman imalathane dışarı için iş yapmaya mecbur oldu. Le Brun ve onun çalışma arkadaşları ilk imalatın bütün karton modellerini yaptılar.

Bunlar içinde meşhur mevzular, mevsimler, Meleagre’ın avları, kralın hayatı, İskender’in hayatı gibi Şekillerdir. Diğer muktedir sanatkarların yaptığı bazı mevzular da vardı ki bunlar içinde havari Yunun hayatı, Rafael’in Şekillerinden Vatikan’ın odaları ve yine Rafael’in ve Le Brun’ün eserlerinden Konstantin’in hayatı gibi mevzular vardır. Ressam Roussini’nin Musa’nın hayatı, N. Coypel’in İlahların Zaferi ve Ch. Cpypel’in Don Quichotte’un hayatı gibi mevzulu eserler de meşhurdur. XV. Louis zamanındaki mevzular sahraidir. O zamanki tablolar gibi duvar örtülerinde de ağaçlar, yeşillikler, periler ve aşk timsali amorlar resmolunmuştur. Ondan sonra büyük üstatların tablolarının aynını yapmak modası zuhur etmiştir ki bu bir hata idi. Bir tablodaki binlerce rengi, boyalı ipliklerle halı ve dokuma üzerine işlemek çok güçtü. Bu tarz sonraları terk olundu ve L. O. Merson, Puvis de Chavannes ve Cazin gibi büyük ressamlara yaptırılan basit renkli modeller numune tutularak çok güzel eserler vücuda getirildi.

Goblen; kralların sanatı olarak bilinmektedir. Bu nitelemeyi, başta ortaya çıkış şeklinden almaktadır. 17. yüzyılda Avrupa saraylarında sarayların dışı gibi içi de görkemli döşenirdi. Sarayın halılarından kapılarına, perdelerine, koltuklarına kadar her bir eşyada krallığa yakışır bir stil, ihtişam aranırdı. Bu zamanda dekorasyon, en ihtişamlı devirlerini yaşamıştır denebilir. Duvarlardaki Şekil ve tasvirler, koltukların yüz işlemeleri, perdeler, goblen denilen bu sanatın doğuşunu ortaya koymuştur.

1662 yılında Fransa’da sarayın bu ihtiyaçları için özel bir imalathane kurulmuştur. Bu imalathane, GOBELİNS adında bir ailenin sahip olduğu köşkte bulunduğu için ismini buradan almıştır. İmalathaneyi kuran kişi de Colbert’tir. Colbert, Kral 14. Luis için çalışmalarına burada başlamıştır. Yapımı Sabır Gerektiriyor Colbert ve Le Brun, 1667 de Kraliyet Mobilyaları Üreticisi fermanını aldıktan sonra, faaliyet alanlarını genişleterek, çeşitli imtiyazlar elde etmişlerdir. Colbertin ölümünden sonra idari çekişmeler ve savaş yüzünden fabrika kapanmıştır. Fakat Le Brunün bu sanat üzerindeki hakimiyeti 30 yıl sürmüştür.

Goblen eserlerinin kronolojik sıralamasını yapmak anlamlı olmamaktadır. Eserlerin hazırlanması çok uzun yıllar sürmektedir. Örneğin Don Kişot’un Hikayesi adlı eserin tamamlanması 80 yıl sürmüştür. Bazı eserler de tekrar tekrar tezgaha konmuştur. Bu nedenle eserleri özgün karakterlerine göre gruplandırmak daha doğru olacaktır. İlk dönemde; İtalyan freskleri uyarlanmıştır ki, en orijinal çalışmalar bunlardır. Sonraki dönemde; Le Brun geleneğinde, dekoratif kompozisyonlar, mitolojik ve dini konular ve güncel tarih konularının işlenmesi üzerine kuruludur. 18.Yüzyılda, goblen üstatları, grotesk sanat ve türevlerini konu almışlardır. 18.Yüzyılın sonlarında ise, eserler, sanatsal bir fakirlik ve taklit kurbanı olmaktan kurtulamamıştır. Ancak 19. yüzyıl başında; Claude Monet gibi ressamların katılması, bir canlılık getirmiştir. 20.Yüzyılda Gulliaume Janneau, eski denenmiş usullere dönmüş, renklerde ve tonlarda sayıyı azaltarak, goblen halıcılığında yeni bir çığır açmıştır. Goblen, üretiminde, büyük halı tezgahlarına benzer tezgahlar kullanıma gelmiştir. Ünlü goblen örnekleri duvar için yapılmış tablo-halılar şeklinde Louvre, Versailles, Musee de Bruksels, Musee de Angers de bulunmaktadır.

Ülkemize 19. yüzyılda giren bu sanat, daha çok batılı diplomatlar ve azınlıklar yolu ile gelmiştir. Goblen; günümüzde, ev ve işyerleri için tablo, koltuklar ve puflar için kaplama kumaşı olarak, koltuk ve kanepeler için şal olarak kendisini göstermektedir. Bu gün gelişen ev tekstili sektörü alanında goblen sanatının önemli bir geleceği vardır. Ancak, işlenmesinin zaman ve sabır gerektirmesi, malzemenin pahalı olması, yaygınlaşmasının önüne geçmiştir. Gelir ve kültür düzeyi yüksek kişilerin daha çok özel zevkleri için ürettikleri bir ürün olmuştur. İşlenmesinin dikkat ve sabır gerektirmesi, seri üretim yapılmasını engellemektedir.

Bu goblen işlemeyi yaptım ben. Kaneviçenin küçük deliklisi.


Tarihçesini de öğrenmiş oldum

Teşekkürler Suzim.

__________________

Konuyu açarken yoruldum , bide işlemeye kalksam ne olurum acaba

__________________
''Türkiye, Atatürk'ü Allah'a borçlusun, geriye kalan her şeyi de Atatürk'e...''