Heybecilik

@**Suzim** · 23.07.2015, 00:23

Kıl, yün ve kendir lifinden dokunan içine çeşitli şeyler koyarak eşya taşımaya yarayan iki gözlü dokuma çanta olarak adlandırılabilecek geleneksel bir eşyadır. Heybe, omuza veya at, eşek, bazı bölgelerde de öküz sırtına konabilecek şekilde dokunan geleneksel bir çantadır.
Binek hayvanının eyeri üzerine , insan boynuna geçirilmeye ya da omuzda taşınmaya uygun olarak tasarlanmış bir yapısı vardır. İçine öteberi koymaya yarayan, kilim ya da halıdan yapılmış iki gözlü torba olarak da tarif edilebilecek birbirine bağlanan çiftli çanta; desenli,motifli veya düz şekilli dokuma torbadır. Heybelerin sapı omuza geçirilebilen tek gözlü türleri de yapılmıştır.

Yapılışı yönünden hem binek hayvanlarının semerlerine takılarak hayvanın her iki yanında dengeli bir şekilde durmasını sağlayacak; hem de iki gözüne bir şeyler koyacak şekilde tasarlanmışlardır. Köy kültürünün ve yaşamının ortaya çıkarttığı ihtiyaçların bir ürünü olarak oluşan heybe bir yerden bir yere giderken yolcunun ihtiyaç duyacağı öteberiyi taşımak gereğinden ortaya çıkmıştır.

Heybe, omuza veya at, eşek, bazı bölgelerde de öküz sırtına konabilir. Heybenin iki gözü arasındaki kısmın ortası ekseriyetle yarık olur. At, merkeP veya katırın sırtındaki eyerin kaşına takılıp, iki gözü yanlardan aşağı sarkıtılarak dengeli durması sağlanır. Omuz heybeleri ise daha küçük olup, delik kısmından boyuna geçirilir.
Heybe daha çok köylerde kullanılmış, hala da bazı köylerimizde kullanımı devam eden bir ev gerecidir. Heybe bir gözü arkada bir gözü önde veya her iki gözü hayvanın iki tarafında dengede duracak şekilde hazırlanmış bir tasarımı bulunur. Heybeye tarlaya, bağa, bahçeye giderken, yiyecek ve içecekler konduğu gibi küçük eşyalar da konur. Pazardan alınan yiyecekler de heybeye konarak taşınır.

. HEYBECİLİK

Yine bugün kaybolmaya ve unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarımız arasındadırlar. Heybecilik (cecim), kuşak ve kuşak bağı , kilimcilikte kullanılan tezgah ve tekniklerin benzeri ile yapılmakta idi. Cecim genellikle yüklerin taşınmasında ambalaj olarak, kışlık yiyeceklerin kurutulmasıyla sergi olarak , yün çırpılması ve kurutulmasında da sergi olarak ayrıca sofa ve avlularda sergi olarak kullanılmaktadır.
Geleneksel heybeler kilim ve halı desenleri, ve klim dokuma teknikleri ile elde dokunan eşyalardır. Kilimlerde kullanılan motiflerin bazıları heybelerin üzerinde bulunmaktadır. İçerisine eşya konulan torba kısımları düz dokuma ile dokunan bağlantı bölümüyle birbirine bağlanır. İçine şeya konulan torba şeklindeki bölümlerin yüzeyleri renkli ipler ve kilim desenleri ile kilim ve yastıklarda kullanılan motiflerle işlnemiştir. torbaları birbirne bağlayan bağlantı dokuma kısmının tam ortası boyna veya semer çıkıntılarıan geçebilecek şekilde yarık olarak yapılmıştır. Bu yarık her iki torbalık veya hurçluk kısımlarını dengede tuttacak biçimde ve tam ortada yer alır.

Heybelerin kenarları püsküllü renkli ipliklerle süslenmiş olabilir. Hatta bazı heybelerin püskülleri boncuklarla da tezyin edilmiş olabilmektedir. Köy yaşantısının bir zamanlar vazgeçilmez aksesuarı olan heybeler gündelik taşıma işine uygun bir araç gereç olarak kullanılsa bile kadınlarımız tarafından bir çeşit sanat eseri, dokuma sanatı olark kullanılmıştır.

Heybelerde kullanılan dokuma teknikleri kilimlerde kullanılan tekniklerin aynısıdır. Fakat heybelerin yapımında kullanılan araç ve gereçler klim yapımında kullanılan araç ve gereçlerin minyatürleridir.

Göçerlik ve köy yaşamının bir zamanlardaki en önemli eşyalarından biri olan heybe At, deve, eşek, katır vb hayvanların sırtlarına yüklenebilecek veya insanların da taşıyabileceği şekillerde ve ebatlarda yapılırdı.

Heybelerin üzerine dokunan motifler genellikle iri boyutlu geleneskesl kilim motifleri olurdu. Hayvanlar ve develer üzerine konulacak şekilde yapılmış olan heybeler daha büyük ebatlarda üretilirlen eşek , at ve katırlar iiçin üretilen heybelerin bağlantı kesmi daha uzun yapılır ve orta boyda imal edilirdi. Heybelerin gözlerinin yüzüne halı ve klim motifleri dokunmaktadır. Heybelerde kullanılan motifler daha ziyade uzaktan da seçilebilecek büyük ebatlı motiflerdir. Dokuma yastıkalrda tercih edilen motifler ile hyebelerde tercih edilenmotifler birbirlerine çok benzer. Heybelerin hepsi bu motiflerle süslenmiş olarak dokunmayabilir. Bazıları sadece düz dokuma şeklinde de olabilir . buna rağmen Anadolu heybelerinin çok bir kısmı süslü, desenli ve motiflidir.

Heybelerin kenarları ara ara bağcıklar ve püsküllerle süslenir. Hatta bazı heybelerin püskülleri üzerinde boncuklardaişlenmiştir. Bu boncukar genellikle nazar boncuklarıdır. Bu boncuklar heybeyi taşıyan hayvanı, insanları veya aileyi nazardan koumaya yöneliktir. Heybelerin ağızları bağcıklarla kilitli olanları da vardır. Heybelerin üzerine dokunan motiflerin iletiği mesajlar da vardır. Dokumalardaki motifler evlilik, gelinlik, hamileleik, bereket, mutluluk, yas gibi mesajlar vermektedir. Bu mesajlar heybelerin dokunduğu zamandaki dokuyan genç kadın veya kızın içinde bulunduğu durumları ortaya koymaktadır.

İnsanların kullanımı için düşünülen heybeler tek gözlü boyuna geçirilebilecek şekilde vaya çift gözlü daha küçük ebatlı boyuna geçirlebilecek veya omuzda taşınmaya uygun olarak imal edilirdi.

Ne şekilde veya ne amaçla yapılırsa yapılsın heybeler geleneksel dokuma kültürümüzün tüm renklerin ve desenlerin üzerinde saklayan kültür hazineleriydi.

Modern yaşamda kullanımdan düşen heybeler bu gün için otelleri, motelleri, müzeleri, şark odalarını süsleyen nostalcik bir meta olarak kalmıştır.

http://www.unutulmussanatlar.com

@**Suzim** · 23.07.2015, 00:28

@**Suzim** · 23.07.2015, 00:36

@**Çengelli İğne** · 07.08.2015, 20:01

Bir zamanlar aksesuar olarak ne kadar çok kullanırdım.

Motifleri çok güzel.

Emeklerine sağlık,teşekkürler.

@**Suzim** · 07.08.2015, 23:33

Alıntı:

Orjinal Mesaj Sahibi Çengelli İğne

Bir zamanlar aksesuar olarak ne kadar çok kullanırdım.

Motifleri çok güzel.

Emeklerine sağlık,teşekkürler.

Seninde emeklerine sağlık .

23.07.2015, 00:23	#1
Çevrimdışı @Suzim Müdavim Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır. @Suzim	Heybecilik Kıl, yün ve kendir lifinden dokunan içine çeşitli şeyler koyarak eşya taşımaya yarayan iki gözlü dokuma çanta olarak adlandırılabilecek geleneksel bir eşyadır. Heybe, omuza veya at, eşek, bazı bölgelerde de öküz sırtına konabilecek şekilde dokunan geleneksel bir çantadır. Binek hayvanının eyeri üzerine , insan boynuna geçirilmeye ya da omuzda taşınmaya uygun olarak tasarlanmış bir yapısı vardır. İçine öteberi koymaya yarayan, kilim ya da halıdan yapılmış iki gözlü torba olarak da tarif edilebilecek birbirine bağlanan çiftli çanta; desenli,motifli veya düz şekilli dokuma torbadır. Heybelerin sapı omuza geçirilebilen tek gözlü türleri de yapılmıştır. Yapılışı yönünden hem binek hayvanlarının semerlerine takılarak hayvanın her iki yanında dengeli bir şekilde durmasını sağlayacak; hem de iki gözüne bir şeyler koyacak şekilde tasarlanmışlardır. Köy kültürünün ve yaşamının ortaya çıkarttığı ihtiyaçların bir ürünü olarak oluşan heybe bir yerden bir yere giderken yolcunun ihtiyaç duyacağı öteberiyi taşımak gereğinden ortaya çıkmıştır. Heybe, omuza veya at, eşek, bazı bölgelerde de öküz sırtına konabilir. Heybenin iki gözü arasındaki kısmın ortası ekseriyetle yarık olur. At, merkeP veya katırın sırtındaki eyerin kaşına takılıp, iki gözü yanlardan aşağı sarkıtılarak dengeli durması sağlanır. Omuz heybeleri ise daha küçük olup, delik kısmından boyuna geçirilir. Heybe daha çok köylerde kullanılmış, hala da bazı köylerimizde kullanımı devam eden bir ev gerecidir. Heybe bir gözü arkada bir gözü önde veya her iki gözü hayvanın iki tarafında dengede duracak şekilde hazırlanmış bir tasarımı bulunur. Heybeye tarlaya, bağa, bahçeye giderken, yiyecek ve içecekler konduğu gibi küçük eşyalar da konur. Pazardan alınan yiyecekler de heybeye konarak taşınır. . HEYBECİLİK Yine bugün kaybolmaya ve unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarımız arasındadırlar. Heybecilik (cecim), kuşak ve kuşak bağı , kilimcilikte kullanılan tezgah ve tekniklerin benzeri ile yapılmakta idi. Cecim genellikle yüklerin taşınmasında ambalaj olarak, kışlık yiyeceklerin kurutulmasıyla sergi olarak , yün çırpılması ve kurutulmasında da sergi olarak ayrıca sofa ve avlularda sergi olarak kullanılmaktadır. Geleneksel heybeler kilim ve halı desenleri, ve klim dokuma teknikleri ile elde dokunan eşyalardır. Kilimlerde kullanılan motiflerin bazıları heybelerin üzerinde bulunmaktadır. İçerisine eşya konulan torba kısımları düz dokuma ile dokunan bağlantı bölümüyle birbirine bağlanır. İçine şeya konulan torba şeklindeki bölümlerin yüzeyleri renkli ipler ve kilim desenleri ile kilim ve yastıklarda kullanılan motiflerle işlnemiştir. torbaları birbirne bağlayan bağlantı dokuma kısmının tam ortası boyna veya semer çıkıntılarıan geçebilecek şekilde yarık olarak yapılmıştır. Bu yarık her iki torbalık veya hurçluk kısımlarını dengede tuttacak biçimde ve tam ortada yer alır. Heybelerin kenarları püsküllü renkli ipliklerle süslenmiş olabilir. Hatta bazı heybelerin püskülleri boncuklarla da tezyin edilmiş olabilmektedir. Köy yaşantısının bir zamanlar vazgeçilmez aksesuarı olan heybeler gündelik taşıma işine uygun bir araç gereç olarak kullanılsa bile kadınlarımız tarafından bir çeşit sanat eseri, dokuma sanatı olark kullanılmıştır. Heybelerde kullanılan dokuma teknikleri kilimlerde kullanılan tekniklerin aynısıdır. Fakat heybelerin yapımında kullanılan araç ve gereçler klim yapımında kullanılan araç ve gereçlerin minyatürleridir. Göçerlik ve köy yaşamının bir zamanlardaki en önemli eşyalarından biri olan heybe At, deve, eşek, katır vb hayvanların sırtlarına yüklenebilecek veya insanların da taşıyabileceği şekillerde ve ebatlarda yapılırdı. Heybelerin üzerine dokunan motifler genellikle iri boyutlu geleneskesl kilim motifleri olurdu. Hayvanlar ve develer üzerine konulacak şekilde yapılmış olan heybeler daha büyük ebatlarda üretilirlen eşek , at ve katırlar iiçin üretilen heybelerin bağlantı kesmi daha uzun yapılır ve orta boyda imal edilirdi. Heybelerin gözlerinin yüzüne halı ve klim motifleri dokunmaktadır. Heybelerde kullanılan motifler daha ziyade uzaktan da seçilebilecek büyük ebatlı motiflerdir. Dokuma yastıkalrda tercih edilen motifler ile hyebelerde tercih edilenmotifler birbirlerine çok benzer. Heybelerin hepsi bu motiflerle süslenmiş olarak dokunmayabilir. Bazıları sadece düz dokuma şeklinde de olabilir . buna rağmen Anadolu heybelerinin çok bir kısmı süslü, desenli ve motiflidir. Heybelerin kenarları ara ara bağcıklar ve püsküllerle süslenir. Hatta bazı heybelerin püskülleri üzerinde boncuklardaişlenmiştir. Bu boncukar genellikle nazar boncuklarıdır. Bu boncuklar heybeyi taşıyan hayvanı, insanları veya aileyi nazardan koumaya yöneliktir. Heybelerin ağızları bağcıklarla kilitli olanları da vardır. Heybelerin üzerine dokunan motiflerin iletiği mesajlar da vardır. Dokumalardaki motifler evlilik, gelinlik, hamileleik, bereket, mutluluk, yas gibi mesajlar vermektedir. Bu mesajlar heybelerin dokunduğu zamandaki dokuyan genç kadın veya kızın içinde bulunduğu durumları ortaya koymaktadır. İnsanların kullanımı için düşünülen heybeler tek gözlü boyuna geçirilebilecek şekilde vaya çift gözlü daha küçük ebatlı boyuna geçirlebilecek veya omuzda taşınmaya uygun olarak imal edilirdi. Ne şekilde veya ne amaçla yapılırsa yapılsın heybeler geleneksel dokuma kültürümüzün tüm renklerin ve desenlerin üzerinde saklayan kültür hazineleriydi. Modern yaşamda kullanımdan düşen heybeler bu gün için otelleri, motelleri, müzeleri, şark odalarını süsleyen nostalcik bir meta olarak kalmıştır. http://www.unutulmussanatlar.com __________________ ''Türkiye, Atatürk'ü Allah'a borçlusun, geriye kalan her şeyi de Atatürk'e...''

23.07.2015, 00:28	#2
Çevrimdışı @Suzim Müdavim Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır. @Suzim	Cevap: Heybecilik __________________ ''Türkiye, Atatürk'ü Allah'a borçlusun, geriye kalan her şeyi de Atatürk'e...''

23.07.2015, 00:36	#3
Çevrimdışı @Suzim Müdavim Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır. @Suzim	Cevap: Heybecilik __________________ ''Türkiye, Atatürk'ü Allah'a borçlusun, geriye kalan her şeyi de Atatürk'e...''

07.08.2015, 20:01	#4
Çevrimdışı @Çengelli İğne «... Beklenen Şarkı ...» Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır. @Çengelli İğne	Cevap: Heybecilik Bir zamanlar aksesuar olarak ne kadar çok kullanırdım. Motifleri çok güzel. Emeklerine sağlık,teşekkürler.

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder