Çocuklar İçin Satranç Dersleri - Resimli Anlatım

[@Kartal]

Tahta Ve Taşlar

Bu bir satranç tahtasıdır. Üzerinde 8'er kareden oluşan 8 yatay ve 8 dikey vardır. Hepsi toplam 64 karedir.

Karelerin yarısı bu tahtada gridir. Tahtada daha açık renkte olan karelere BEYAZ KARELER denir.
Karelerin diğer yarısı bu tahtada yeşildir.Tahtada daha koyu renkte olan karelere SİYAH KARELER denir.

Bu tahta doğru biçimde yerleştirilmiştir. Sağ alt köşede beyaz kare vardır.

Bir satranç oyuncusu bir ordunun komutanı gibidir. Herkesin 16 askeri vardır.
Bir oyuncu Beyaz taşların komutanıdır. Diğer oyuncu da siyah taşların komutanıdır.
Satranç oyunu sırayla oynanan bir oyundur. İLK HAMLEYİ HEP BEYAZLAR YAPAR.

Satranç takımındaki kısa boylu, şişman taşlara KALE ismi verilir. Her oyuncunun İKİ KALESİ vardır. Kalelerin oyuna başlangıç kareleri köşelerdir.

At başlarına benzeyen taşlar ise AT ismini alır. Gene iki beyaz ve iki siyah at vardır. Oyuna Kalenin yanında başlarlar.

Sivri uçlu attan biraz uzun taşlar FİLLERDİR.ıki beyaz iki de siyah fil vardır.

Üzerinde artı işareti bulunan taşlar ŞAHTIR. Uzun boyludurlar. Bir beyaz bir de siyah şah vardır.
Beyaz şah, Filin yanındaki SİYAH KAREDE oyuna başlar.
Siyah şah Filin yanındaki BEYAZ KAREDE oyuna başlar.

Şah dışında uzun boylu iki taş daha vardır. Tepelerinde taç benzeri bir şekil vardır.Buna VEZİR denir.Fil ile şah arasına yerleştirilirler.
BEYAZ VEZİR oyuna BEYAZ KAREDE başlar.
SİYAH VEZİR oyuna SİYAH KAREDE başlar.

Geriye dizilmek üzere ufak taşlar kalmıştır.Bunlara PİYON denir.8 beyaz ve 8 siyah piyon vardır. Piyonlar oyuna öteki taşların önünde dizili olarak başlarlar.

Şahların ve Vezirlerin uygun bir biçimde yerleştirildiğine çok dikkat ediniz. BEYAZ VEZİR BEYAZ KAREDE, S&İYAH VEZİR SİYAH KAREDE olmalıdır.

KAYNAK:: Bilim ve teknik Dergisi

BU VERDİĞM LİNKTEN SATRANÇA VİDEOLARINI İZLİYEBİLİRSİNİZ .. http://www.satranctv.org/



Bu LİNKLERDE ONLİNE PRATİK YAPABİLİTSİNİZ ( allattaki linkler profosyonele yönelik ve çoğu üyelik istiyor)
http://www.biymed.com/oyun/satranc.htm
http://www.satrancokulu.com/canli-satranc.html
http://oyun.mynet.com/rooms/rooms.asp?Game=Satranc
Canlı Oyun Türkiyenin Yazışmalı Satranç Sitesi


http://www.chess.4mg.com/playchess.html
http://www.chesshere.com/play-chess/index.php
http://www.chesscube.com/
http://www.chessclub.com/
http://www.freechess.org/
http://www.chesspark.com/
http://www.canlisatranc.com/index.php
http://www.owl21.com/index.jsp
http://www.babaschess.net/
http://board-games.pogo.com/games/chess
http://www.playchess.com/
http://www.caissa.com/
http://blubbie.com/chess/freeblubbiechessserver/index.html
http://www.chessanytime.com/
http://www.pogo.com/games/chess
http://www.flyordie.com/oyun/satranc.html
http://www.playok.com/intl/tr/satranc/
http://mpweb98.mp.oberon-media.com/UserLogin1.aspx?code=110342160&channel

[@Kartal]

DERS 2

KALE HAREKETİ

Bu ders size Kalenin hareketini öğretecektir. Kale ileri, geri ,sağa ve sola istediği miktarda ilerleyebilir.



Kalenin önünde aynı renkten bir taş varsa Kale o taşın üzerinden geçemez. Yani o yöne doğru hareket etmek isterse sadece o taşın olduğu yere kadar gidebilir.



Kale rakip taşı, onun bulunduğu karenin üzerine gelerek ALIR. Bu durumda Beyaz Kale Siyah Piyonu ALABİLİR. Bir taşı alabilmek için, rakip taşı tahtadan kaldırırsınız ve kendi taşınızı o kareye koyarsınız. Taş alış damadan farklıdır. Taşın üzerinden atlayıp ALAMAZSINIZ.

Filmi izleyin ve Beyaz Kalenin taşları nasıl aldığını görün.

[@Kartal]

DERS 3

FİL HAREKETİ

Bu ders Filin hareketlerini öğretecektir. Fil çapraz (diagonal) olarak istediği miktarda hareket eder. Filin hep aynı renkteki karelerde gidebildiğine dikkat ediniz. Eğer aynı karede iki Filiniz varsa hata yapmışsınız demektir!



Filin önünde aynı renkten bir taş varsa fil o taşın üzerinden geçemez. Yani o yöne doğru hareket etmek isterse sadece o taşın olduğu yere kadar gidebilir.



Fil rakip taşı, onun bulunduğu karenin üzerine gelerek ALIR. Bu durumda Beyaz Fil, Siyah Piyonu ALABİLİR. Bir taşı alabilmek için, rakip taşı tahtadan kaldırırsınız ve kendi taşınızı o kareye koyarsınız. Taş alış damadan farklıdır. Taşın üzerinden atlayıp ALAMAZSINIZ.

Filmi izleyin ve Beyaz Filin taşları nasıl aldığını görün.

[@Kartal]

DERS 4

VEZİR HAREKETİ

Bu ders Vezir hareketini öğretecektir.Vezir hem Kale hem de Fil gibi gidebilir. Kale gibi yukarı, aşağı, sağa ve sola gidebilir. Aynı zamanda Fil gibi çaprazlarda hareket edebilir. Vezir tahtadaki en güçlü taştır. Tahtanın merkezindayken 27 kareye gidebilir.



Vezirin önünde aynı renkten bir taş varsa Vezir o taşın üzerinden geçemez. Yani o yöne doğru hareket etmek isterse sadece o taşın olduğu yere kadar gidebilir.



Vezir rakip taşı, onun bulunduğu karenin üzerine gelerek ALIR. Bu durumda Beyaz Vezir, Siyah Piyonlardan birini ALABİLİR. Bir taşı alabilmek için, rakip taşı tahtadan kaldırırsınız ve kendi taşınızı o kareye koyarsınız.Taş alış damadan farklıdır. Taşın üzerinden atlayıp ALAMAZSINIZ.

Filmi izleyin ve Beyaz Vezirin taşları nasıl aldığını görün.

[@Kartal]

DERS 5

AT HAREKETİ

Bu ders atın nasıl hareket ettiğini öğretecektir. At "L" harfine benzer şekilde hareket eder.ıki kare yukarı veya aşağı sonrada bir kare sağa veya sola. Yanda At işaretlenmiş herhangi bir kareye gidebilir.



Atın hareketinde diğer önemli bir olay ise eğer At Beyaz bir karedeyse Siyah bir kareye gitmelidir. Eğer At Siyah bir karedeyse de Beyaz bir kareye gitmelidir.



Diğer taşlar gibi At, rakip taşın bulunduğu kareye giderek o taşı kaldırır ve o taşın yerine geçebilir. Bu şekilde taş almış olur.



Diğer taşlardan farklı olarak At ismine de uygun olarak diğer taşaların üzerinden atlayabilir. Yanda At etrafında pek çok taş olmasına rağmen, hala 8 kareye gidebilir.

Filmi izleyin ve Beyaz Atın taşları nasıl aldığını görün.

[@Kartal]

DERS 6

ŞAH HAREKETİ

Bu ders Şahın hareketini öğretecektir. Şah bir seferinde herhangi bir yöne sadece bir kare gidebilir. Yukarı, aşağı, sağa, sola ve çapraz.



Şah yanındaki bir karedeki rakip taşı alabilir. Burada Beyaz Şah Siyah Piyonu alabilir.



Şahla ilgili özel bir kural vardır.

Rakip taşların gidebileceği karelerde Şah DURAMAZ veya oraya GİDEMEZ.

Yanda Şah Siyah Kale tarafından alınabileceği bir kareye gidemez.




Burada Şah, Fil tarafından alınabileceği bir kareye gidemez.




Burada Beyaz şah, Siyah şahın yanına gidemez.İKı ŞAH ASLA YANYANA DURAMAZLAR!
Burada Beyaz Şah, Siyah Şahın yanına gidemez.

[@Kartal]

DERS 7

PİYON HAREKETİ

Bu ders Piyon hareketlerini öğretecektir. Biraz daha karışıktır o yüzden dikkatli olunuz!İlk karesinde bir Piyon isteğe bağlı olarak, İLERİ DOĞRU ya BİR KARE ya da İKİ KARE gidebilir.



İlk hareketinden sonra Piyon BİR KERESİNDE SADECE BİR KARE GİDEBİLİR.



Bu durumda Piyonlar sıkışmışlardır. Hiçbiri ilerleyemez.



Diğer taşlardan farklı olarak Piyonlar HAREKET ETTİKLERİ GİBİ TAŞ ALMAZLAR İLERİ DOĞRU ÇAPRAZ olarak taş alırlar. Bu durumda Beyaz Piyonun 3 olası hamlesi vardır. İleri doğru bir hamle gidebilir veya iki Siyah Piyondan birini alabilir.




Piyonun çok işe yaramadığını düşünebilirsiniz. Fakat Piyonun ÇOK ÖZEL bir hareketi vardır. Eğer Piyonu tahtanın en dibine götürürseniz, onun yerine başka bir taş koymak zorundasınızdır: Vezir, Kale, Fil veya AtBu konu hakkında ilerki derslerde daha çok bilgi verilecektir.



Anlaşılması diğer zor bir Piyon hareketi GEÇERKEN ALMADIR. Eğer yandaki gibi BEŞİNCİ YATAYDA bir Piyonunuz varsa ve rakibiniz onun yanına İKİ KARE İLERLETEREK bir piyon sürerse, o Piyonu sanki BİR KARE İLERLETMİŞ GİBİ ALABİLİRSİNİZ. Bu hakkınızı ilk fırsatta kullanmazsanız daha sonra kullanamazsınız. GEÇERKEN ALMAYI gösteren filmi izleyiniz. Bu konuyla ilgili daha detaylı bir ders sonra anlatılacaktır.

[@Kartal]

DERS 8

ŞAHTA

Eğer Şahınız rakip taŞ tarafından TEHDİT EDİLİYORSA Şah ŞAHTA (Şah tehdidi altında) denir.Şah tehdidinden yapabiliyorsanız, BİR AN öNCE çıkmalısınız. Yanda Beyaz Kale Siyah Şaha ŞAH çekmiŞtir. Siyahlar, SALDIRILMAYAN bir kareye giderek ŞAHTAN KURTULABİLİR. Siyah'ın neden tek hamlesini olduğunu anlamaya çalışın. .



Siyah, Kale tarafından yine ŞAH ALTINDADIR.Bu sefer Şah güvenli bir kareye kaçamaz. Neden olduğunu görebiliyor musunuz? Fakat Vezir, Kale ve Fil tarafından ŞAH altındaysak ŞAH TEHDİDİNDEN ARAYA TAŞ KAPATARAK KURTULABİLİRİZ. Burada Siyah, Şah tehdidini ARAYA TAŞ KAPAYARAK ENGELLEYEBİLİR. Siyah araya Fil kapayarak Şah tehdidini engeller.



Üçüncü ve genelde en iyi Şahtan kurtulma yöntemi ŞAH ÇEKEN TAŞI ALMAKTIR. Burda, Siyah Şah'ını güvenli bir kareye götüremez ve araya taş kapatamaz. Fakat Siyah Fil Beyaz Kaleyi alabilir.



Burada Siyah Şah güvenli bir kareye KAÇAMAZ. Araya TAŞ KAPATAMAZ. Şah çeken taşı ALAMAZ. Öyleyse? ŞAH MAT! Beyaz oyunu kazandı.



Şimdi bu pozisyonda varsayalım ki Siyah bir hata yapıyor ve Şahını Beyaz Kalenin kontrol ettiği yere geliyor. Beyaz, Siyah Şah'ı ALARAK oyunu kazanabilir mi? HAYIR KAZANAMAZ!! Sadece rakip Şah'ı SIKIŞTIRARAK MAT EDEBİLİRİZ Şah'ı alarak DEğİL! Beyaz Siyah'tan hamlesini değiştirmesini istemelidir.



Bu konumda Siyah Fil, Şahı ŞAH tehdidinden koruyor. Siyah Fille oynayamaz, çünkü o zaman Şah tehdit altında kalır. Bu fille AÇMAZDA diyoruz. Eğer yanlışlıkla Siyah Fille oynarsa, Beyaz hamleyi geri almasını ve başka hamle yapmasını istemelidir.

[@Kartal]

DERS 9

TİPİK MATLAR

Rakip Şah kenardayken mat etmek daha kolaydır. Bu derste iki değişik MATI inceleyeceğiz. Vezir ve Kale ile rakip Şahı kenara sıkıştırarak çok sık mat edebilirsiniz. Buna MERDİVEN MATI denir. Vezir şah çekmekte, Kale de Şahın kaçışını engellemektedir.



Başka bir mat. Bu sefer Kale mat etmiştir. Bu tür matlara ARKA YATAY MATI denir.



Bu örnekte sadece Şah ve Kale ile nasıl ŞAH MAT yapıldığı gösterilmiştir. Beyaz Şah, Siyah Şahın kaçışını engellemektedir. Unutmayın ki iki Şah yanyana duramazlar. Kale kazanan hamleyi yapar.
ŞAH MAT



Diğer bir yaygın MAT. Buna SURATTAN MAT da denir.Yine Şah kenardadır ve Vezir Şahın en yakınındaki karededir. Beyaz Şah Veziri KORUR. Siyah Veziri alamaz çünkü o zaman rakip Şahın yanına gelmiş olur.




Bu başka bir surattan matdır. Beyaz Fil Veziri koruyor, dolayısıyla MAT Vezirinizi Şahın üzerine gönderirken korumalı olup olmadığına dikkat ediniz.



Bu durum MAT MIDIR? Tabii ki değil!! Siyah At, Beyaz Veziri ALABİLİR. MAT ettiğinizi düşündüğünüz hamleyi yapmadan önce dikkatli düşününüz. Rakibiniz derse dikkatlice bakıp bir kurtuluş olup olmadığına

[@Kartal]

DERS 10

PAT

Bu diagramda hamle Siyah'tadır. Şahını güvenli bir kareye gidemez. Oynayacak hamlesi yoktur. Ne oluyor? ŞAH MAT değil çünkü ŞAH ÇEKİLMEMİŞ. Bu durum PATTIR. Şahın ŞAH ÇEKİLMEMİŞ olmasına rağmen, mümkün hamlesi olmadığı duruma PAT denir. Sonuç BERABEREDİR.



Burada Siyah ŞAH TEHDİDİ altında değil ve Şah herhangi bir yere gidemez. PAT mı? Hayır değil! Unutmayın PAT ŞAH ALTINDA olmadığınız ve HİÇBİR taşınızı oynayamadığınız durumdur.



Başka bit PAT vaziyeti. Siyah nereye giderse gitsin Şah tehdidi altına girecektir. Unutmayın ki iki Şah asla yan yana duramaz.



Bu örnek köşedeki şahın nasıl Vezir tarafından PAT edildiğini gösteriyor. Siyah &Şah, ŞAH ALTINDA değil ama Vezir gidebileceği tüm kareleri KONTROL EDİYOR. Yine PAT
Sonuç BERABERE



Rakibinizin tek şahı kaldığında PAT yapmamak için çok DİKKATLİ olmalısınız. Piyon tahtanın sonuna gelince başka bir taşa (genelde Vezir) dönüştüğünü hatırlayın. Eğer Beyaz Piyonuyla Vezir (veya Kale) çıkarsa yine PAT olur. Siyah'ın hamlesi yoktur.