Havacılık Tarihi

[@MyStery]

Havacılık tarihi, insanlığın ilk günlerindeki ilkel uçuş denemeleri ve 17 Aralık 1903'te Wright Kardeşlerin ilk havadan ağır motorlu uçuşu yapması da dahil olmak üzere insanlı uçuşun gelişiminin tamamıdır.

İnsanın, kuşları gözlemlemeye başladığı ilk günlerden beri varolan uçma tutkusunun en erken öyküsü Yunan Mitolojisindeki anlatımıyla Daedalus ve oğlu İkarus'un efsanesidir. Efsaneye göre Kral Minos, baba Daedalus ve oğlunu Girit Adasına hapseder. Hapis hayatından sıkılan Daedalus'un aklına kaz tüylerinden kanatlar yapıp bunları kullanarak adadan kaçmak gelir. İşte böylece bilinen en eski efsanevi insanlı uçuşu gerçekleştirmiş olurlar. Kısacası, ilkel havacılık diye adlandırabileceğimiz bu dönemde insanlar, kuşları taklit etmekten öteye gidemediler, ancak daha sonra balon, zeplin, planör ve en sonunda da uçak gibi değişik tipteki hava taşıtlarını da bulmaktan geri kalmadılar.

Hava aracı tasarımcıları, araçlarının daha hızlı olması, daha uzağa, daha yükseğe gidebilmesi ve daha kolay kontrol edilebilir olması için çok uğraştılar.

Uçak motorları, giderek daha verimli duruma gelerek, buharlıdan pistonluya, sonra da jet ve roket moturuna kadar gelişti.

Hava taşıtları daha güvenli, malzemeleri daha dayanıklı ve hafif hâle geldi. Başlangıçta uçaklar, kanvas kumaştan ve tahtadan yapılıyordu. Daha sonra kanvasın yerini vernikli kumaş ve çelik borular aldı. II. Dünya Savaşı sırasında ise alüminyum monokok üretim yaygın duruma geldi. Günümüzde hava taşıtları, daha hafif, daha dayanıklı ve daha kolay şekillendirilebilir oldukları için özellikle karbon fiberden ve kompozit malzemelerden üretiliyor.

Hava taşıtlarını kumanda etmek için kullanılan yöntemler her gün biraz daha gelişmektedir. Başlangıçta planörlerin kumandası kullanıcının tüm vücudunun hareketi ile ya da Alphonse Pénaudda olduğu gibi kanatlar yukarı doğru yükselen ve uca doğru sivrileşen bir forma sahipti. (Bu günki modern kanat şekli) Kuyruk ise, yatay konumlamayı sağlaması için ayarlanabilir yapıda ve aynı kanat özelliklerini taşıyordu. Çağdaş uçaklar ise elektronik olarak bilgisayarlar aracılığıyla kumanda edilmektedir. Çağdaş savaş uçakları tüm akrobatik manevraları karşılayacak biçimde, uçuş bilgisayarından aldıkları sürekli komutlarla dengeli uçuşlarını sağlamaktadırlar.

İlk uçurtmaların M.Ö. 5. Yüzyılda Çin'de uçurulmaya başlanmasından itibaren farklı yollar denendi havada kuşlar gibi dolaşmak için. Bir çok denemeler yapıldı ve en sonunda Wright kardeşler yaptıkları uçakla havada 12 saniye uçabildiler; bu sürede 36.5 metre yol aldılar. Daha sonraları uzaya roket gönderip, Ay'a gittik ve geldik...

9. yüzyılda, Mağribiler Armen Firman ve Abbas İbn Firnas ilk uçan planörleri yapmış olarak bilinirler. Molmesbury'li Elmer, 1010 yılında aynı yapmış ve muhtemelen Daedalus'un öyküsünden etkilenerek 200 metrenin üzerinde bir uçuş yapmıştır.

Yaptığı Çin gezisinin ardından Marco Polo rüzgarın etkisiyle uçan ve insan taşıyan uçurtmalarla ilgili öyküler getirmiştir.[kaynak belirtilmeli] "Pao Phu Tau", 4. yüzyılda döner kanatlı havataşıtlarının (helikopterlerin) varlığını iddia eden bir Çin kitabıdır.

Yaklaşık 2 yüzyıl sonra, 15. yüzyılda, Marco Polo'nun gezisinin kehanetleri gerçekleşmiş ve Leonardo da Vinci çizimleri günümüze kadar ulaşmış bir planör tasarlamıştır. Bu planör o dönemde inşa edilmemiş, ancak günümüze kadar ulaşan planlarından o dönemdeki malzemeler kullanılarak 19. yüzyılın sonlarında imal edilmiştir. Bu tasarım, uçurmaya değecek bir tasarım olduğu için ve Vinci'nin orijinal planlarından yola çıkılarak yapılan bir prototip olduğu için uçurulmuş, gerçekten de uçtuğu görülmüştür, ancak tabiki orijinal tasarıma, günümüz aerodinamik bilgisi kullanılarak bazı müdahalelerde bulunulmuştur. Leonardo aynı dönemde bir de helikopter tasarımı yapmıştır, ancak bu tasarımın uçamayacağı açıktır.17. yüzyılda Türk bilimadamı Lagari Hasan Çelebi, kendi tasarladığı ve büyük bir kafes ile ona bağlı konik biçimli ve içi barut dolu bir haznesi olan bir füze (roket) yardımıyla kendisini havaya fırlatmıştır. Uçuş, Osmanlı padişahı 4. Murat'ın kızının doğum günü kutlamalarında yapılmıştır.

Bu uçuşun ardından Boğaziçine yumuşak bir iniş yaptığına ve Sultan 4. Murat'ın kendisini bu başarısından ötürü orduda yüksek bir rütbeyle onurlandırdığına inanılır. Uçuşun yaklaşık 20 sn sürdüğü ve yine yaklaşık 300 metre yüksekliğe ulaşıldığı tahmin edilmektedir. (Ancak bu tarihi kayıtlarla ispatlanmış bir bilgi değildir ve sadece abartılı öyküleri ile bilinen Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde geçmektedir.)

1638 yılında, Hezarfen Ahmet Çelebi, kuşlardan esinlenerek tasarladığı bir çift kanatla Boğaziçi üzerinde uçmuştur. Boğazın Avrupa yakasındaki Galata Kulesi'nden uçuşuna başlayıp, süzülerek, 3 km'lik bir mesafeyi katedip boğazın Asya yakasına, yaralanmadan, inmiştir. (Ancak bu tarihi kayıtlarla ispatlanmış bir bilgi değildir ve sadece abartılı öyküleri ile bilinen Evliya Çelebi'nin seyahat namesinde geçmektedir.)

1670 yılında, Francesco Lana de Terzi basılmış olan bir yayınında, havadan hafif uçuşun içi vakumlanarak boşaltılmış bakır folyolardan yapılmış kürelerle olası olduğundan bahsetmiştir. Tasarladığı hava taşıtının çizimi. Aslında esas noktayı kaçırmamakla beraber bu tasarımda atladığı nokta kürelerin etrafını saran havanın basıncının kürelerin içlerine doğru ezilmelerine yani büzülmelerine neden olacağını atlamış olmasıdır.

Her ne kadar, çoğumuz insanlı uçuşun 1900'lerin başında uçak ile başladığını sansa da aslında insanlar yaklaşık bir 200 senedir uçuyorlardı.

Çoğunluk tarafından kabul edilmiş ilk insanlı uçuş 1783 yılında Paris'te gerçekleşmiştir. Jean-François Pilâtre de Rozier ve Francois d'Arlandes, Montgolfier kardeşler tarafından icat edilmiş bir sıcak hava balonu kullanarak 8 km yolalmışlardır. Balon, odun ateşi ile ısıtılıyor ve kumanda edilemiyordu, bu da rüzgar nereye götürürse oraya uçuyordu anlamına geliyordu.

Balonculuk, 18. yüzyılın sonlarına doğru çok yaygın bir uğraş haline geldi, ve böylece yükseklik ile Atmosfer arasındaki ilişkinin keşfedilmesini sağlamış oldu. Şimdi zeplin dediğimiz yönlendirilebilir, kumanda edilebilir, balonların kumanda sistemlerinin geliştirilmesi üzerindeki çalışmalar tüm 1800lü yıllar boyunca devam etti. İlk kontrol edilebilen ve yönlendirilebilen havadan hafif uçuşun 1852 yılında Henri Giffard tarafından 24 km uçularak buharlı motoru olan bir hava taşıtı ile yapıldığına inanılır.

Bir başka kayda değer gelişme ise 1884 yılında, Charles Renard ve Arthur Krebs'in Fransız Ordusu'na ait elektrik motorlu bir zeplin olan La France (Fransa) ile ilk tam olarak kumanda edilebilen serbest uçuşu yapmaları olmuştur. 170 ft (~51 m) uzunluğundaki ve 66000 ft³ (~1869 m³) hacmindeki zeplin, 8,5 beygirgücündeki bir elektrik motorunun yardımı ile 23 dakikada 8 km mesafe katetmiştir.

Ancak, bu hava taşıtları çok kırılgandılar ve ömürleri çok kısa idi. Kumanda edilebilen uçuşların sıradan hale gelmesi ancak, içten yanmalı motorların bulunması ile mümkün oldu.

Her ne kadar, zeplinler 1. ve 2. dünya savaşlarında kullanılmış, hatta günümüzde bile sınırlı oranda kullanılıyor olsalar bile, gelişimleri havadan ağır hava taşıtlarının gelişimiyle durmuştur.

Havacılık üzerine basılmış ilk yayın, Emanuel Swedenborg tarafından 1716 yılında yapılmış olan "Havada uçabilen bir makinanın çizimi"dir. Bu uçan makina, etrafını çok güçlü bir kanvas kumaşının sardığı çok hafif bir iskelete ve onun iki yanında yatay aksta hareket eden iki geniş kürek ya da kanata sahiptir ki bu kanatlar yukarı hareketlerinde hiçbir dirence maruz kalmaz iken aşağı hareketlerinde taşıma kuvvetini sağlamaktadırlar. Swedenborg, makinanın uçamayacağını çok iyi biliyordu ancak bunu uçma probleminin çözümüne yönelik iyi bir başlangıç olarak tahmin ediyordu. "İnsan vucudunun ağırlığından hafif olan ve daha büyük bir kuvvet gerektiren böyle bir makina hakkında konuşmak onu gerçeğe dönüştürmekten zor görünür. Belki de mekanik bilimi bu makinaya bir anlam kazandıracaktır. Eğer avantajları ve gerekliliği anlaşılırsa, belki de zaman içinde bizim çizimimiz geliştirilecek ve bizim şu anda sadece tahmin edebildiğimiz şeyin amacına ulaşılacaktır. Halihazırda, hernekadar ilk denemeleri için bazı fedekarlıklarda bulunulmuş ve kaybedilmiş bir bacak ya da kolu umursamamış olsalarda bu tür uçuşların doğada tehlikesiz yapılabileceğinin kanıtları bulunmaktadır." Swedenborg, bir hava taşıtını güçlendirerek (motor gücü) uçmanın temel sorunun çözümlenebileceğini söyleyerek geleceği gördüğünü kanıtlamıştır.

18. yüzyılın son yıllarında, Sir George Cayley uçuşun fiziki üzerindeki ilk titiz çalışmaları başlatmıştır. 1799 yılında bir planör planı sergiledi. Bu planör, kanatlarının planform yapısı dışında tamamen moderndi ve kumanda için ayrı bir kuyruğu vardı ve dengeyi daha iyi sağlayabilmek için pilot ağırlik merkezinin altına yerleştirilmişti ve bu aracın modelini 1804 yılında uçurdu. Takip eden 50 yıl boyunca, havacılık üzerinde çalışmaya devam eden Cayley, taşıma ve sürükleme gibi Aerodinamiğin birçok temel kavramını geliştirdi. Hem içten hem de barut ile doldurduğu dıştan yanmalı motorları kullanmasına rağmen, ilk güç verilmiş, hava taşıtı modelini yapma işini güç vermek için kauçuk (lastik) gücünü kullanan Alphonse Penaud'a bırakmıştır. Daha sonra Cayley, araştırmasını tam boyutlu bir araç yapmak için kullandı ve bunu ilk önce 1849 yılında insansız olarak uçurdu, sonra da Yorkshire'da 1853 yılında yardımcısı Brompton'dan Scarborough'aya kısa bir uçuş yaptı.

1848 yılında, John Stringfellow ilk buhar motorlu modelin test uçuşunu Chard, Somerset İngiltere'de gerçekleştirdi. Bu 'insansız' bir uçuştu.

Jean-Marie Le Bris ve uçan makinası Albatros II, 1868

1856 yılında, Fransız Jean-Marie Le Bris, plajda, bir at tarafından çekilen planörü "L'Albatros artificiel" ile ilk kalktığı yerden daha yükseğe çıkan uçuşu yapmıştır. Planörünün 100 m yükseldiği ve 200 m yol aldığı rapor edilmiştir.

1874 yılında, Felix du Temple, alüminyumdan yapılmış, kanat açıklığı 13 m olan ve pilot hariç ağırlığı sadece 80 kg olan büyük bir tek kanat (monoplane) uçağı Brest, Fransa'da üretmiştir. Bu uçakla birçok deneme yapılmış ve uçağın kendi gücüyle kalkıp süzülüp daha sonra güvenli bir şekilde yere inebileceği kanıtlanmıştır. Bu da bunu, her ne kadar uçuş çok kısa bir mesafe ve süre için olsa bile, tarihteki ilk kendinden güçlendirilmiş (powered flight) uçuş yapmıştır.

Félix du Temple'in tek kanadı (monoplane)

Uçma sanatını geliştiren kişilerden biri de Francis Herbert Wenham'dır. Wenham, bir seri insansız başarısız planör imal etme teşebbüsünde bulunmuştur.

Çalışmaları esnasında, kuş kanadı benzeri bir kanattaki taşımanın çoğunun kanadın önünde oluştuğunu bulmuştur. Bunu daha da ileri götürmüş ve ince kanatların birçok kişinin iddiasının aksine yarasa kanadı tipi kanatlardan daha iyi olduğunu, çünkü bu tür ince kanatların ağırlıklarına oranla daha çok hücum kenarları olduğunu farketmiştir. Günümüzde bu ölçüm, kanadın açıklık oranı olarak bilinmektedir. 1866'da bu çalışmasını o sıralarda yeni oluşmaya başlamış olan İngiltere Kraliyet Havacılık Topluluğuna sunmuş, ve çalışmasını kanıtlamak için, 1871 yılında, dünyanın ilk rüzgar tünelini inşa etmeye karar vermiştir.

Topluluğun üyeleri, tüneli kullanarak kavisli kanatların, taşıma-sürükleme oranı 5:1 olan ve 15° hücum açısında Cayley'in Newtonsal ilişkilendirmesinden daha çok taşıma yarattığını bulmuşlardır. Bu da havadan ağır uçan makinaların, önceleri onları güçlendirmenin (motor vs ile) ve uçuşu kumanda etmenin problem olarak görünmesine rağmen kolaylıkla üretilebileceğini göstermişti.

1880'ler, 20. yüzyıla kadar birçok araştırmanın yer aldığı ateşli bir çalışma dönemi oldu. 1880'lerdeki gelişmelerin başlamasıyla ilk gerçek anlamda pratik planörün inşası olanaklı oldu. Bu dönemde şu üç kişi gerçekten aktif rol aldılar: Otto Lilienthal, Percy Pilcher ve Octave Chanute. Gerçek anlamda çağdaş planörlerden biri John J. Montgomery tarafındna üretildi ve bu planör kontrollu bir şekilde 28 Ağustos 1883'te San Diego'nun dışında uçuşunu gerçekleştirdi. Bu uğraşlar ancak çok yıllar sonrası bilinir oldu. Bir başka delta kanat tarzı planör Vienna yakınlarında 1877 yılında Wilhelm Kress tarafından yapıldı.

Otto Lilienthal, havadan ağır uçan bir makina yapan ilk adamlardan biri Alman otto Lilienthal, Wenham'ın çalışmasını 1874'te ikiye katlamış, çok geliştirerek 1889 tüm çalışmalarını yayınlamıştır. Ayrıca bir seri çok daha iyi planörler üretmiş ve 1891 yılında bu planörlerle 25 m mesafeli uçuşları sıradan hale getirmiştir. Tüm çalışmalarını fotoğraflamak da dahil olmak üzere titizlikle kayıt altına almıştır ve işte bu yüzden erken dönem öncüleri arasında en iyi tanınanlardan biri olmuştur. Onun bulduğu hava taşıtı günümüzde yelken kanat olarak bilinmektedir.

Lilienthal, uçağa motor takıldığı andan itibaren havacılığın kanunlarını daha ileri boyutta çalışmanın olası olmadığını biliyordu. Onun bulduğu ve tanımladığı bu kanunlar ondan sonra gelenlere bıraktığı en önemli mirası idi ve takipçileri bu kanunları kullanarak birçok deneme ve hata yapmaktan tasarruf etmiş oldular.1896 yılında, en son tasarımı ile uçuş yaptığı esnada, şiddetli bir rüzgar tarafından aracın kanatları kırılınca 17 m yükseklikten düşüp omurgasının kırılması nedeniyle öldüğünde, o ana kadar değişik tasarımlarla 2500 uçuş gerçekleştirmişti. Düşüşünün ertesi günü ölürken son sözleri "Kurbanlar verilmelidir" olmuştur. Lilienthal ölmeden önce tasarımlarını güçlendirmek için uygun küçük motorlar üzerinde çalışıyordu.

Octave Chanute, Lilienthal'ın bıraktığı yerden devam ederek hava taşıtı tasarımlarının erken emekliliğini önlemiş ve birçok planörün geliştirilmesni finanse etmiştir. Ekibi, 1896 yılının yazında, tasarımlarını Indiana'daki Miller plajında yaptı ve en iyisinin daha çağdaş görünümlü çift kanatlı (biplane) tasarımın olduğu sonucuna vardı. Lilienthal gibi, Chanute da tüm çalışmalarını fotoğraflayarak kayıt altına aldı ve kendisiyle aynı kafadaki tüm dünyadaki kişilerle iletişime geçti. Chanute kuşların aksine insanların içgüdüleri ile değil de manuel olarak yapmaları gereken dengeli uçuş konusuyla özeelikle ilgileniyordu. En büyük sorun dikey denge idi, çünkü hücum açısı arttırıldığında basınç merkezi öne kayıyor ve bu da hücum açısının daha çok artmasına ve derhal müdahale edilmezse taşıtın burun yukarı yapmasına ve tutunma kaybına neden oluyordu.


Clement Ader'in Eole adlı aracının patent çizimleri, tarihteki ilk pervaneli uçuşu yapmıştır.

Clément Ader'in Avion III'ünün (1897 fotoğrafı)

Bu dönem boyunca gerçek olarak güçlendirilmiş (motor vs.) hava taşıtını yapmak için birçok deneme olmuştur. Ancak Lilienthal ve Chanute tarafından tanımlamış sorunları dikkate almayan birçok amotör havacının, denemelerinin çoğu başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

1890 yılında Clement Ader, Fransa Paris yakınlarında tarihteki ilk "uzun mesafeli" pervaneli uçuş olacak uçuşu bir buhar motorlu Eole ismini verdiği hava taşıtı ile 50 m gibi kısa bir mesafe uçarak gerçekleştirdi. Bu denemeden sonra inşası tam 5 yıl sürecek daha büyük bir tasarım üzerinde çalışmaya başladı. Ancak, Avion III adındaki bu tasarım çok ağırdı ve çok güçlükle havalanabiliyordu. Uçağın 300 metrelik bir mesafeyi yerden çok az yükselerek katettiği rapor edilmiştir.

Sir Hiram Maxim, İngiltere'de bir seri tasarım üzerinde çalışmış ve en sonunda her biri 180 bg'de (134 kW) olan 2 adet düşük ağırlıklı buhar motoru ile donanmış, kanat açıklığı 32 m, ağırlığı 3175 kg olan bir dev tasarlamıştır. Maxim, bu büyüklükteki bir tasarımı üretimin temel sorunlarını incelemek için üretmişti ve kumanda sistemi eklememişti çünkü böyle bir taşıtla uçmaya çalışmanın güvenli olmayacağını biliyordu. Bunun için, hava taşıtının üzerinde gidebileceği 550m uzunluğunda bir raylı deneme yolu inşa etti. Sorunlar üzerinde çalışmak için birkaç deneme koşusu yaptıktan sonra, 31 Temmuz 1894'te uyguladığı kuvvet ayarlarını arttırarak bir seri denem koşusu daha yaptı. İlk iki denemesi başarılı oldu ve araç rayların üzerinde uçuyordu. Öğleden sonra, ekip tam güç elde etmek için buhar kazanlarının tamamını devreye soktu ve bu da yolun 180. metresinde aracın hızının 68 km/s hıza ulaşmasına ve kendisini raylardan ayırarak havalanmasına neden olarak 60 m yükseklikte bir süre uçtuktan sonra yere çakılmasına neden oldu. Ters giden şansı O'nun çalışmalarına 1900'lerdeki bir grup daha küçük ve benzinle çalışan tasarım üzerinde çalışmasına kadar engel oldu.

Bir diğer başarılı erken dönem tasarımcı da Samuel Pierpont Langley idi. Gökbilim bilimindeki seçkin bir kariyerin ardından, günümüzdeki adıyla Pittsburg Üniversitesi, o zamanki adıyla Smithsonian Enstitüsü'nde kalarak aerodinamik alanında çok ciddi araştırmalar yapmıştır. 1891 yılında, çalışmalarını Aerodinamik Deneyler adında yayınladı ve sonra da tasarımlarını üretmeye başladı. 6 Mayıs 1896'da, Aerodrome No. 5 adını verdiği üretimi, 40 km/s hızda, birincisi 1000 m, ikincisi 700 m olmak üzere iki kere uçarak ilk başarılı ve kayda değer bir tasarımdaki araç olarak havadan ağır uçuşu gerçekleştirdi. 28 Kasım'da ise bir başka başarılı uçuşu benzer bir model olan Aerodrome N. 6 ile gerçekleştirdi ve bu sefer yaklaşık 1460 m uçmayı başardı.

Bir başka havadan ağır uçuş denemesi ise Percy Pilcher tarafından, İngiltere'de yapıldı. Pilcher, 1890'ların ortalarına kadar başarıyla uçan; adları The Bat (Yarasa), The Beetle (Böcek), The Hawk (Şahin) ve The Gull (Martı) olan birçok çalışan planör üretti. 1899 yılında, günümüzdeki çalışmaların da uçabileceğini gösterdiği motorla güçlendirilmiş bir hava taşıtı prototipi inşa etti, ancak bu aracı deneyemeden önce bir planör kazasında öldü ve çalışmaları yıllarca unutuldu.

Kaynak

[@MyStery]

1767-xx-XX İlk Uçan Balon Fikri.

Balon fikri ilk kez 1766 yılında hidrojeni bulan Henry Cavendish’in bu gazın havadan hafif olduğunu görmesi ve 1767’de Joseph Black’ın, hafif bir aracın hidrojenle doldurulduğu zaman uçabileceğini öne sürmesiyle doğdu.

1783-06-05 İlk Balon uçuşu.

Jacques ve Joseph Montgolfier kardeşler, Annonay-Fransa; ilk sıcak hava balonunu uçurdular. İlk uçuş 5 Haziran 1783 tarihinde Fransız Joseph Michel Montgolfier (1740-1810) ve Jacques Etienne Montgolfier (1745-1799) kardeşler tarafından Annonay köyünde çapı 10,5 metre olan ketenden bir torbayı sıcak havayla doldurarak olmuştur. Balon, 450 metre kadar yükselerek 10 dakikada 1,5 millik mesafe kat etmiştir.

1783-08-27 İlk Hidrojen dolumlu balonun uçuşu.

Fizikçi Jacques A. Cesar Charles (Paris), A. J. ve M. N. Robert’in hidrojen ile doldurulmuş 4 m çapındaki balonun yapımına ve uçurulmasında gözlemcilik yapmış ve balon yaklaşık yerden 3000 ft yükselmiş ve havada kaldığı 45 dakikalık sürenin 16 dakikasında da yol almıştır.

1783-09-19 Balonla ilk canlı uçuşu.

Montgolfier Kardeşler sonraki uçuşlarını 19 Eylül 1783 tarihinde, aralarında Benjamin Franklin’in de bulunduğu kalabalık karşısında Paris’te yapmışlardır. 6 millik uçuşta balonun sepetine bir horoz, bir ördek ve bir koyun koymuşlardır.

1783-10-15 İlk insanlı uçuşlar.

Jean Pilâtre de Rozier adlı Fransız, ilk defa balon ile yükselen kişi olmuştur. 21 Kasım’da ise Marquis d'Arlandes ile birlikte ilk uçuşunu 152,40 m yükselip, 20 dakika süreyle havada kalmış ve 8,85 kilometre yol katederek yapmıştır.

1784-01-19 Şimdiye kadar yapılmış en büyük Sıcak Hava Balonu,

Le Flesselle adını verdikleri Montgolfier kardeşlerin yaptığı bu balon, 70.000 cu/ft hacminde ve 3000 ft yükseğe çıkabiliyordu.

1784-xx-XX İlk Güç ile yönetilen Balon.

Gen. Jean Baptiste Marie Meusnier pervane itişli ilk balonu geliştirdi. Eliptik balon, üç adet tek şaft güdümlü pervane ile saatte 5 km sürat yapabilmekte idi.

1784-06-04 Balonla ilk uçan kadın
Lyons, France dan bir opera sanatçısı olan Bayan Elisabeth Thible, ilk balonla uçan kadın ünvanına sahiptir.


1793-01-09 Amerika’da ilk balon uçuşu.

Fransız Jean Pierre Blanchard, Philadelphia’dan Woodbury, N.J’ye 45 dakika üzerinde bir uçuş gerçekleştirdi.

1793-11-20 Balon Kullanan ilk pilot ve uçan Yolcu.

Montgolfier Kardeşlerin 20 Kasım 1793 yılında uçurdukları sıcak hava balonu, Fransız fizikçi Jean François Pilatre de Rozier (1756-1783) ve bir arkadaşını da taşımış, böylece Montgolfier Kardeşler, tarihte balon kullanan ilk pilotlar olmuşlardır.

1797-10-22 İlk paraşüt atlayışı.

André-Jacques Garnerin Paris Monceau Park’ına 7 metre çapında çadır bezinden yaptığı paraşüt ile bir hidrojen balonun sepetinden 700 m yüksekten atlaması ile modern paraşüt doğdu (fr parachute=Düşmeye karşı, düşme engelleyici demektir). Seyirciler arasında bulunan o zamanın fizikçilerinden Lalande paraşütün iniş süresince özellikle yere temas ederken büyük tehlikelere sebep olan rakkas hareketini önlemek için paraşütün tepe noktasının delinmesini teklif eder. Bu delik bugünkü paraşütlerde dengeli düşüşü, buradan kaçan hava sayesinde saglayan, baca adı verilen tepe deliğinden başka bir şey değildir.


1804-xx-XX İlk Bilimsel Uçuş.

Fransız fizikçi Jean Baptiste Biot (1774-1862) ve Joseph Louis Gay-Lussac (1778-1850), Sıcak Hava Balonu ile 6,5 km yüksekliğe çıkarak bu yükseklikteki havanın bileşimini sınadılar ve dünyanın manyetik alanının doğasını incelediler. Bu bilimsel amaçlı olarak yapılan ilk uçuştu.

1815-xx-XX Sir George Cayley 'Aerodinamiğin Babası',

1.52 m uzunluğunda burgulu bir kol kullanarak havanın çeşitli durumlarda nasıl sürtünme ve kaldırma karakteristiği gösterdiğini ölçmeye çalışmıştır. Elde ettiği bulgulardan, belki de dünyada ilk defa bir planör tasarlamış (havadan-ağır insan taşıyacak makine) ve yapmıştır. (1773-1857),

1838-01-06 Samuel Mors ve Alfabesi

Telgraf sistemini ve kendi buluşu olan Mors Alfabesini Morristown, New Jersey de tanıttı.

1843-03-28 İlk Pervaneli Uçak Patenti.

İlk defa projelendirilen ve detaylandırılan pervane ile uçabilecek olan uçak tasarımı, William Samuel Henson (1805-1888) tarafından patenti alındı ve Londra’da buhar gücü ile çalışan uçak tasarımı yayınlandı.



1852-09-24 İlk Kontrol Edilebilir Balon.

Henri Giffard, bir Fransız mühendis, buhar gücü ile ilk kontrol edilebilir balon uçuşunu gerçekleştirdi. 44 m uzunluğunda ve 12 m çapında, 2,5 m3 hacminde kömür gazı (havgazı) ile 11 km/saat süratle Paris - Trappe arasında gitti.

1856-12-XX Jean Marie Le Bris – İlk Planör

Bir Fransız Denizci olan Kaptan Le Bris, Ümit Burnu civarında gördüğü Albatros kuşundan çok etkilenmiş ve Cabo da Boa Esperança çıkışında birini yakalayarak incelemelerde bulunmuştur. 1856 Aralık ayında Albatros kuşunun bire bir kopyası olan planörü yapmış ve goğal olarak da Sahte Albatros adını vermiştir.Bir kanadı 7m uzunluğunda ve 20 m2 yüzeyli tahta çatısı ve kumaş kaplı kanatları olan bu planör, bir atlı araba üzerinde hızlanarak uçmuş ama inişinde hasarlanmış, Le Bris de ayağını kırmıştır. 1867 sonu – 1868 başındaki denemede ise 15m yükselmiş ve 180m süzülerek uçmuştur. Bundan sonraki denemeleri, ne yazık ki başarılı olamamıştır.

1864-xx-XX Arthur Cayley - İngiliz Matematikçi ve Hukukçu.

Arthur Cayley, kıvrık ve eğimli bir kanadın, düz bir kanada göre yüzeyindeki kıvrımın oluşturacağı alçak basınç nedeniyle daha çok kaldırma gücüne sahip olacağını (Bernoulli teoremi) öne sürmüştür. Ayrıca, kuşları gözlemleyerek bugün ki (aspect ratio) kanat yüzeyi oranı ifadesini de gündeme getirmiş ve bu konuda ilk defa tek ve çift kanat tasarımları yapmıştır.

1867-07-19 İlk Delta Kanatlı Uçak Tasarımı.

İngiliz J.W. Butler ve E. Edwards, delta kanatlı tek ve çift kanat uçak tasarımları için buhar, gaz ya da sıkıştırılmış hava ile çalışacak tek ve çift motorlu uçak patenti aldılar.

1871-08-18 Alphonse Pénaud; Yapısal Dengeli ilk uçak modeli.

Alphonse Pénaud, ilk defa yapısal dengeli model uçağı Tuileries Gardens, Paris’de Société de Navigation Aérienne kurumu gözetiminde 11 saniyede 40m uçurarak havacılık da yeni bir çığır açtı. “Planophore” adını verdiği bu model uçak, tarihte ilk yapısal dengeli uçaktır. Buna benzer bir oyuncak, Wright kardeşlerin çocukken çok ilgilerini çekmişti.

Fransız Alphonse Pénaud, kanat yapıları ve aerodinamik prensipleri model uçaklara, helikopterlere ve planörlere uygulaması ile bilinir. İtme gücü olarak kıvrılmış lastik şerit kullanır. En meşhur modeli olan “Planophore” 45 cm kanat genişliğine sahipti. Kanatlar yukarı doğru yükselen ve uca doğru sivrileşen bir forma sahipti. (Bu günki modern kanat şekli) Kuyruk ise, yatay konumlamayı sağlaması için ayarlanabilir yapıda ve aynı kanat özelliklerine sahip idi.

1871-xx-XX İlk Rüzgar Tüneli.

Basınç ve sürat üzerine yapılan ilk rüzgâr tüneli, Wenham ve John Browning tarafından yapılmıştır. Havanın Hareketi-Aerial Locomotion, basınç ve sürat ilişkisi üzerine yapılan ilk çalışma metnidir. Yüzeysel alanları eşit olmakla birlikte daha uzun bir kanadın, derinliği fazla olan bir kanat yapısına göre daha fazla kaldırma gücü sağladığını deneylerle ilk olarak Wenham ispatlamıştır (Aspect Ratio teorisi). Ayrıca kaldırma gücünün artması için, kanat genişliğinin fazla olmaması gerektiğini de deneyleri ile vurgulamıştır. Amerikadaki “Smithsonian Institution”, bu çalışmaları 1895’de Wilbur Wright ve kardeşine, destek olmak için vermiştir.

1874-xx-XX Felix du Temple; Tarihde ilk Başarılı Uçuş.

Brest-Fransa’da tümü aluminyum kullanarak yapılmış, kanat açıklığı 13 m olan ve pilotsuz ağırlığı 80 kg gelen bu havadan ağır, kendi gücü ile uçan ilk uçak, kardeşi M. Luis ve Felix du Temple tarafından yapılmıştır. Bir kaç denemesi yapılan uçak, kendi gücü ile yerde bir kaç sekme yaparak koşturmuş, kendi gücü ile yerden bir kaç defa kesilmiş, ve tarihdeki ilk uçuşu gerçekleştirerek sağlimen yere konmuştur. Bu uçak, 1878 Universal Dünya Fuarında sergilenmiştir. Motoru, üstün tasarımı ile buhar makinalarında devrim yaratan bir modeldir.

1874-10-09 Posta Birliği ve Heinrich Von Stephan

GPU Bern Antlaşması, İsviçre’nin Bern Kentinde, Alman Posta Memuru Heinrich Von Stephan tarafından gündeme getirilmiş ve 22 ülkenin katılımı ile “General Postal Union” adı altında serbest posta dolaşımını sağlamak amacı ile imzalanmıştır. 9 Ekim Posta günü olarak halen kutlanmaktadır.

1875-07-01 Türkiye GPU üyesi oldu.

Adı sonradan “UPU” olan “General Postal Union”a Türkiye katıldı. Bu birliğin amacı, posta dağıtım usul ve kurallarını Uluslararası bir seviyede yapabilmek ve postanın serbest dolaşımını sağlamaktır. Şu an 191 üyesi bulunmaktadır.



1878-10-09 General Postal Union (GPU), Universal Postal Union (UPU)

Uluslararası posta trafiğindeki artış ve posta servisindeki uluslararası işbirliğinin artması ile adını UPU (Universal Postal Union) olarak değiştirdi.

1880-09-09 Uluslararası İnsan Hakları Örgütü.

Oxfort'daki toplantı gündemine, Havacılık konusunu ilave etti.

1883-10-08 Elektrik gücü kullanan ilk balon.

Fransız kardeşler, Albert ve Gaston Tissandier, dünyada ilk defa elektrik gücü ile balon yönetmişlerdir.

1884-xx-XX Alexander F.Mozhaisky. Gerçekleşen ikinci uçuş.

Felix du Temple deneyinden sonra dünyadaki havadan ağır ve buhar gücü ile gerçekleşen ikinci uçuş, Mozhaisky’nin tek kanatlı uçağı ile, Krasnoye Selo - Sn. Petersburg yakınlarında gerçekleşmiştir. Üç traktör motorlu uçağı I.N.Golubev kullanmakta idi ve meyilli bir araziden kalkarak 30 m uçmuştur.

1888-08-12 Havagazı kullanan ilk kontrollü balon. (dirigible)

Alman Wolfert, balonuna koyduğu 2 hp gücünde Daimler Benz pervaneli motorlarını havagazı ile çalıştırarak Seelberg’den 4 km ötede Kornwestheim’a uçmuştur.

1889-05-06 İlk Uluslararası Havacılık Kongresi; Paris

Paris'de, Brazilya, Fransa, Büyük Britanya, Meksika, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri katılımları ile, 12 senede 5 defa toplanacak olan ilk Uluslararası Havacılık Kongresi yapıldı (06-05/06-11). Fransa Devriminin yüzüncü yılı nedeniyle, çok büyük etkinliklerin yeraldığı bu kongre, diğer etkinliklerin arasında yapılan en önemli kongredir. Tabii Gustave Eiffel'in Kulesinin mimari yarışmada birinci seçilmesinden sonra.


1890-11-09 Clement Adler’in Ader Eole uçağı ile uçuşu.

Clement Adler, Adler Eole adını verdiği buhar gücü ile çalışan ilk uçağını yaptı. (Aeolos = Greko-Romen’cede rüzgar Tanrısı’nın adı) Öncekiler gibi kanatların çırpılması ile değil, yarasa kanadının mekanik kopyası kanatlarla kaldırmayı amaçlayarak uçamaya çalışması bir öncülüktü. Çok çok hafif bir buhar makinası, uçağın önündeki pervaneyi çevirmakte idi.
Bu makina ile 9 Ekim’de Brie-Chateau d’Armainvilliers’de 50 m lik bir uçuş gerçekleştirdi. Uçak, yaklaşık 20 cm yerden yükselmiş ve ağırlık-güç oranına gore, böyle bir tasarım ve güç ile alınabilecek en güzel neticeyi almıştı. Deneyi gözlemleyenler, daha iyi bir havada, daha iyi bir sonuç alınabileceğini ifade etmişlerdir. Yön kontrol mekanizması olmayan bu uçak ile Ader’in, Eylül 1891’de 100 m, 1892’de 200 m uçmuş olduğu söylenmekle birlikte, bu uçuşlar, belgelenmemiştir.

1891-xx-XX Otto Lilienthal, ilk mühendislik Planör test pilotu.

Kendi ağırlığının yer değişmesi ile yönlenen ilk planörü yapmıştır. 1891’de bir kaza sonucu düşerek öldüğü 9 Aug 1896’ya kadar yaklaşık 2000 deneysel uçuş yapmış ve ölmeden önce söylediği “Uğrunda ölünecektir de” sözü günümüze kadar gelmiştir.
1894’de geliştirdiği “Segelapparat” adını verdiği “Standard Süzülen Makina”, sonraları Ingiliz, İrlanda, Rusya, Fransa, Arjantin, Amerika ve Almanya’da diger uçuculara örnek teşkil etmiştir.
Lilienthal’in değişik kanat yüzeyleri için hazırladığı Lift & Drag tablosu (Kaldırma ve Sürtünme), 1871’de Ingiltere’de Francis Wenham ve John Browning tarafından hazırlanan Rüzgar Tüneli, Smithsonian Enstitüsü tarafından desteklenen Wright kardeşlerin yaptıkları çalışmalarının önemli bir bölümünü oluşturmuştur.

1894-06-19 Frederick W. Lanchester ve Aerodinamik.

Otomobilin öncülerinden ve Havacı Frederick W. Lanchester, Birmingham’daki Doğa Tarihi ve Felsefe Derneği’nde Hava Akımı ve Dolaşımı teorisini açıklar. Bu açıklama, daha sonraları, Aerodinamik biliminin temelini oluşturacaktır.


1895-xx-XX Smithsonian Enstitüsü ve Wright Kardeşler.

Havacılıkdaki gelişmelerden ülke olarak geri kalmamak için, günümüzdeki adıyla Pittsburg Üniversitesi, o zamanki adıyla Smithsonian Enstitüsü - USA, Lilienthal’in Lift & Drag tablosu ile birlikte Wenham ve John Browning’in 1871’deki rüzgar tüneli çalışmasını Wright kardeşlere verdi.

1896-05-06 Samuel P. Langley; Aerodrome VI uçuşu.

1891’de ilk Aerodrome model uçak ile denemelere başlayan Langley, dört senelik çalışmalarının sonunda, buhar gücü ile çalışan Aerodrome No.V ‘in 30 m yükselerek 1006 m yol katetmesini sağlamıştır. (Aerodrome latince - Hava Koşusu demektir) Sürati ise saatte 32 km idi. Bir sonraki modeli Aerodrome No.VI ise Kasım 1896’da bu sefer 1280 m uçmuş ve 1 dak’dan fazla havada kalmıştır. Bu pilotsuz uçuşlar Savaş Bakanlığı ($50,000) ve Smithsonian Enstitüsü ($20,000) tarafından, pilotlu uçuş için desteklenmiştir.

1897-xx-XX Carl Rickard Nyberg.

Buhar Makinaları, uçaklar, gemi pervaneleri ve digger çeşitli makinalar üzerine geliştirme çalışmaları yapması ile ünlüdür. En ünlendiği saha ise “Flyg-Nyberg” adının takıldığı uçak çalışmasıdır. Evinde yaptığı “Flugan” (Uçuş), uçağı ile sadece kısa zıplamalar yapabilmiş ve pek de başarılı olamamıştır.

1897-11-03 David Schwarz. İlk kontrol edilebilir Uçan-Kasalı Balon.

Alman Ordusu’nun isteği üzere, ilk kontrol edilebilir Kasalı Balon, Berlin yakınlarındaki Tempelhof’da denenmiştir. Pervane kayışının kopması sonucu gemi kontrolü kaybedip çakılmış, hırvat asıllı mühendis David Schwartz ikinci test uçuşunu göremeden, Alman Ordusu’nun projesini kabul ettiğini bildiren telgrafı okurken sevinçten kalp krizi geçirerek ölmüştür.

Bu ilk denemeyi seyreden Kont Ferdinand von Zeppelin, dul bayan Schwartz’dan planları 1898’de satın almış ve geliştirilen ikinci modele adını vermiştir. Bu model, dünyada tümü ile metal, aluminyum malzemeden yapılan ilk uçan gemi olmuştur. Bu ilk geminin de akıbeti birincisinden farklı değildir. Sonraki modeler, tarihe Zeppelin adını yazdırmakta gecikmeyecektir.

1899-04-XX Gustav Weisskopf - Pittsburgh, Pennsylvania uçuşu-

Amerika Birleşik Devletlerinde tek kanatlı ve buhar motorlu havadan ağır uçan ilk pervaneli uçak, Alman Gustav Weisskopf (Amerikalılar bu Alman’a, isminin Ingilizce tercümesi ile Whitehead demektedirler!) tarafından uçuruldu. Uçak ilk uçuşunda yerden ancak 7.5 m havalandı ve yolu üzerindeki üç katlı bir binayı aşamayarak ona çarptı.

1899-05-17 Augustus. M. Herring - “At’sız Asır” - uçuşu.

Bisiklet tasarımcısı ve hafif uçak motor üreticisi olarak tanınan Herring, ilk uçuşunu yaptığında, “At’sız Asır” adlı mecmua, bu uçuşu yeni bir asrın başlangıcı olarak seçkin okurlarına 17 May 1899’daki sayısı ile duyurmuştu.
Derginin bastığı resme bakarak çok ilginç tesbitler yapılmaktadır. Örneğin Wright kardeşlerin ilk uçakları, bu tasarımın aynısı olmakla birlikte, Herring’in kontrol yüzeyleri, onların yaptıkları ilk uçakta yoktu. Wright kardeşler bu kontrol mekanizmalarını ancak ilk uçaklarından 4 sene sonra geliştirdikleri yeni uçaklarına uygulayabileceklerdi.

1899-05-18 Lahey Konferansı

Lahey’de toplanan ve özellikle uluslararası hukukun gelişmesine önemli katkıları olan konferansların ilkidir. Barış ve silahsızlanma konularını ele almak üzere 26 ülkenin katılımı ile yapılmıştır. bu konferansta kabul edilen üç sözleşme ve üç deklarasyon 31 temmuz 1899'da imzalanan sonuç bildirgesinde toplanmıştır.

1899-10-11 Augustus Herring’in “Çift Kanatlı Uçak” ile uçuşu.

1896’da, insanın kullandığı, havadan ağır, motor gücü ile, control edilebilen bir “Uçan Makina” patenti için USA patent ofisine müracaat etmiştir.
Octave Chanuteve Augustos Herring'in uçağı, çift kanatlı ve sıkıştırılmış hava ile uçmakta idi. Octave Chanute’nin planör tasarımını esas alarak yaptığı uçak ile, Michigan Gölü kumsalındaki ilk uçuşunda 15 m yol almıştı.
22 Ekim günü yapılan denemede ise 8 ila 10 saniye havada kalan uçak, 22 m yol aldı.

Kaynak

[@MyStery]

1900-04-26 Guglielmo Markoni ve ilk telsiz patenti

İlk defa Londra’da ayarlanabilir dalga boyu için 26 Nis 1900’de patent için müracaat etti ve 13 Nis 1901’de 7777 no’lu İngiliz patentini aldı.

1900-07-02 İlk Başarılı Zeppelin Uçuşu

1896’da ilk kasalı balonunu yapan hırvat asıllı mühendis David Schwarz, buluşunu Alman ordusuna satmak ister. Alman ordusu uzun bir süre sonra teklifi kabul ettiğini bildiren mektubu Schwarz’a yollar. Mektubu okuyan David Schwarz, sevinçten kalp krizi geçirerek ölür. Eşi Melanie, Ferdinand Zeppelin’in projeyi satın alma isteğini geri çevirmez. 15 000 mark karşılığı projeyi satar ve Ferdinand, projeye kendi soyadını vererek Alman Ordusuna ‘Zeppelin’ üretir.

Alman Kont Ferdinand von Zeppelin, bu yeni modeli başarı ile uçururken satte 27 km sürat yapmış ve 5 km yol almıştı. Dümen kilitlenince yere indi.

1900-xx-XX Wright Kardeşler Planör uçuruyor.

Wright Kardeşler, Alman Otto Lilienthal, Octave Chanute ve Samuel P. Langley’i örnek alarak planör uçurmaya başladılar. İlk planör denemesini 1900 yılında ve ikinci denemelerini de 1901 yılında yaptılar. Octave Chanute, Avrupada yazıştığı lider havacılardan Louis Mouillard, Gabriel Voisin, John J. Montgomery, Louis Blériot, Alberto Santos Dumont ve Percy Pilcher ile yazışarak elde ettiği tüm bilgileri Wright Kardeşlere iletiyordu. Smithsonian Enstitüsü de dünya çapındaki diger gelişmelerden Wright Kardeşleri bilgilendirmeye devam ediyordu.

1901-10-19 Hızlı Balon Yarışması; Brazilya’lı Alberto Santos Dumont

Brazilya’lı Alberto Santos Dumont, St.Cloud parkından kalkıp, Eiffel Kulesi atrafından en kısa sürede geri dönecek olana verilecek olan Deutsch de la Meurthe’nin koyduğu 10.000FF lık (309.583$) birincilik ödülünü, 30 dakikanın altında katederek kazandı.

1901-06-30 Herr Berson ve Prof. Süring’in “Balon Yükseklik Rekoru”.

Berliner Verein für Luftschiffahrt (Berlin Uçuş/Uçucular Derneği) üyesi Berson ve Süring, bu çok tehlikeli deneyi gerçekleştirmek için, 241 m3 lük bir balonla Prusya’da 10.080 m yüksekliğe çıkmayı başarmışlardır. Bu kayıtlı bir, dünyanın ilk “Balonla Yükseklik Rekoru”dur.

1901-08-14 Gustav Weisskopf - Bridgeport Connecticut uçuşu–

Gustav Weisskopf, 1899’dan sonra tek kanatlı ve buhar motorlu havadan ağır Number-21 model uçağı ile bu sefer dört uçuş gerçekleştirdi. Biri sabah, diger üçü öğleden sonra yapılan bu uçuşların en başarılısında, yerden 61 m yükseklikte 2500 m yol katetti.

1901-11-XX Wright Kardeşler’in Rüzgar Tüneli.

Wright Kardeşler, Wenham and John Browning çalışması olan rüzgar tünelini kurdular (Uzunluğu 183 cm) .

1901-12-12 Guglielmo Markoni ve Telsiz

Yeryüzü eğiminden dalga boyunun etkilenmediğini ispatladı ve ilk defa telsiz düzeneği yayınını atlantikde Poldu, Cornwall (İngiltere) ile St. Jhons, Newfoundland (Kanada) arası 3439 km’lik mesafeye başarı ile iletti. Bu iletide ilk defa Mors Alfabesi’nden S harfi kullanıldı. Daha sonraları denizciler S.O.S (Save Our Souls - … - - - . . .) sinyalini sıkça kullanacaklardır.

1902-xx-XX İlk Meteorolojik Balon Uçuşu.

Fransız Meteorolog Leon Philippe Teisserenc de Bort (1855-1913) insanların çıkamadığı yükseklikler için ölçüm aletleri yerleştirilmiş insansız balonlar uçurmuştur. Bu yöntemle atmosfer sıcaklığının 11 km yüksekliğe kadar düzenli olarak düştüğünü, ulaşabildiği daha yükseklerde ise sıcaklığın sabit kaldığını tespit etmiştir. Yaptığı 200’den fazla deneyden sonra atmosferi katlara bölüp, "troposphere" ve "stratosphere" isimlerini vermiştir.

1902-01-17 Gustav Weisskopf – Connecticut uçuşu–

Gustav Weisskopf, 1901’den sonra bu sefer karosen yakıtı kullanan Number-22 uçağı ile (yinede Amerikalılar bu Alman’a, isminin ingilizce tercümesi ile Whitehead demektedirler.) iki uçuş denemesinde bulundu. İlk uçuşu 3200 m, ikinci uçuşunda ise 11.300 m yol almıştır. (Wright Kardeşler ise 259.7 m yol alabilmişlerdi.) Hiç bir zaman Amerikan vatandaşlığına geçmeyen Alman Gustav Weisskopf, 1927 senesinde kalp krizinden ölmüştür.

1903-03-23 Wright Kardeşler’in Patent başvurusu.

Wright kardeşler, 1902’de yapmış oldukları ikinci (geliştirilmiş) planör modelini esas alarak, “motorlu uçuş makinası” için patent başvurusunda bulundular.

1903-12-17 Wilbur ve Orville Wright kardeşler’in uçuşu.

Wilbur ve Orville Wright kardeşler, Wilbur’ün ürettiği, 12 hP motorlu ilk uçaklarını, 36,5 m ve 12 saniye süre ile uçurdular. Aynı gün yaptıkları ikinci deneyde, 259,7 m mesafeyi 59 saniyede aldılar. (Gustav Weisskopf ise 11.3 km uçmuştu.)

1905-03-16 S. H. Maloney’in Süzülüş Rekoru.

Santa Clara Üniversitesi profesörlerinden John J. Montgomery’nin yaptığı planör ile profesyonel paraşütçü S.H.Maloney, ilk yüksekten yere süzülerek inişi gerçekleştirdi.

1906-01-17 İkinci model LZ-2 Zeppelin uçuşu.

Constance gölü üzerinde gerçekleşen denemede ikinci model LZ-2, 40 km/saat sürate erişti ve başarılı bir uçuş gerçekleştirdi.

1906-03-18 Trajan Vuia ve İlk Serbest Uçuş.

Uçağın kanatlarına yeni kontrol yüzeyleri uygulayan Romen Trajan Vuia, ilk denemesini Paris’de yaptı. Saat 15:00’de motoru çalıştırdı ve 5 dakika sonra koşturmaya başladı. 50 m kadar koşturduktan sonra havalanan Araba-Uçak (Vuia-1), yerden 1 m kadar yükselerek 12 m yol aldıktan sonra motorun susması sonucu iniş yaptı. Bu uçuşun özelliği, Wright Kardeşlerin yada başkalarının yaptığı gibi harici yardım alarak değil (Hızlanma Rayları, Mancınık, İtme, vs.) kendi gücü ile Havadan Ağır ve Yönetilebilen (autonomous) ilk uçuş olmasıdır. Doğal olarak bu tip bir uçuş, dünya basınında yer buldu ve büyük bir heyecan yarattı.

1906-09-13 Brezilyalı Alberto Santos-Dumont

Brezilyalı Alberto Santos-Dumont, Paris’in Bagatelle Alanında kendisinin ürettiği ilk havadan ağır makinesini uçurdu. Arkadan pervaneli, kutu uçurtma benzeri bu ilginç uçak, 50 beygirlik V tipi 8 silindirli bir motorla çalışıyordu ve Bis-14 modeli diye anılmakta idi.

1906-10-23 Brezilyalı Alberto Santos-Dumont – Hız Rekoru

220 metreyi 21 saniyede alarak hız rekorunun sahibi oldu. Romen Trajan Vuia nın Vuia-1 modelinden sonra dışarıdan hiç bir destek almadan kalkan ve inen ikinci devrimci modeldir Bis-14.

1906-11-12 Brezilyalı Alberto Santos-Dumont – Mesafe Rekoru

Alberto Santos-Dumont, resmi gözlemcilerin denetiminde 219 m uçarak Fransız Havacılık Kulubü’nün 100 m üzeri uçanlara verdiği ödülü kazandı.
1928'de Brezilya'ya dönen Santos-Dumont, uçakların savaşlarda kullanılmaya başlaması nedeniyle bunalıma girerek intihar etti.

1907-03-16 Ferdinand Leon Delagrange

Ferdinand Leon Delagrange, kendisi için yapılan ve pilot Charles Voisin’in kullandığı Voisin-Delagrange modeli uçak ile havacılığa adım attı. Voisin modelinde küçük değişiklikler yaparak Italya’ya gitti. 23 Haz’da 18 dakika 30 saniye havada kaldı. 6 Tem’da Henry Farman, havada kalış rekorunu Gent kasabasında 20 dak 20 san ile kırdı. 06 Eylül’de Issy’de Delagrange 25 km uçtu, 02 Kasım’da Henry Farman, Champ de Chalons’da 40 km yol aldı.
Ferdinand Léon Delagrange, 04 Ock 1910’da, bu çekişmeyi kazanmak için 50 beygir gücündeki Bleriot XI model uçağı ile Pau’dan havalanırken, motorunun çok güçlü olmasından kaynaklanan bir kaza ile kalkışta düşerek hayatını kaybetti.

1907-06-15 2.ci Lahey Konferansı

44 ülkenin katılımı ile toplanan ikinci konferansta savaş hukuku konusunda çok önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Bu iki Lahey konferansın uluslararası hukuk açısından önemi şu noktalardadır:
- Hukukun evrenselliği ve eşitliği
- Soyut hukuk konusunda ilk düzenlemeler
- Uluslararası hukukun yasallaştırılması
- Devletler arasındaki uyuşmazlıkların barışçı çözümü için komisyonlar ve örgütler kurulması
Uluslararası hukuk, bu konferanslarla gelişimini sürdürmüş ve bir anlamda Sivil Havacılık Hukukunun oluşmasına yardımcı olmuştur.

1907-06-21 Trajan Vuia ve Vuia-2

Romen Trajan Vuia, bu sefer 24 beygir gücünde Antoinette motoru ve ilk defa tekerleklere amortisör uygulaması ile Vuia-2 modelini üretti. Paris’teki bu denemesinde ise, 5 m yükseldi ve 20 m uçarak yere indi.

Asıl önemli buluşu, içten yanmalı buhar makinesinde 100 atmosferlik basınç elde etmeyi başarmış olmasıdır. Bu sistem hala kullanılmaktadır.

1907-07-25 Louis Bleriot.

Louis Peyret yapımı bisiklet modeli tek kanatlı uçağı ile Issy-les-Moulineaux’da Bleriot No.VI ile 150 metre uçtu. Dikey kontrolü, oturduğu tekerlekli sandalyenin öne ve arkaya kayması ile sağlamakta idi. “Monoplane-Tek Kanat” modelin gelişmesinde, büyük katkıları vardır.

1907-09-19 Maurice Volumard - İlk Pilotlu Helikopter Uçuşu

Fransa’nın kuzeyinde Douai’da, ilk pilotlu helikopter uçuşunu Maurice Volumart gerçekleştirdi. Yerden ilk seferinde 60 cm yükselen helikopteri, daha sonraları bu yüksekliği 1 m’nin üzerine taşıdı. Kontrol kaybolmasın diye yerden iplerle bu kalkış kontrol edilmekte idi.

1907-10-26 Henry Farman

Santos Sumont tarafından düzenlenen Archdeacon Kupası’nda, Voisin Farman I model uçağı ile Ingiliz Henry Farman, 771 m’yi 52.6 saniyede alarak dünya rekoru kırdı.

1907-11-10 Louis Bleriot

İlk defa Bleriot No.VII’yi yaparak üzeri kapalı, önde tek motorlu, tek kanat ve kuyruk düzeni ile günümüzün modelini yaratmıştır.

1907-11-13 Paul Cornu - Helikopterle İlk Serbest Uçuşu.

Fransa Lisieux’de Paul Cornu, 24 beygirlik Antoinette motoru ile 1.50 m yükseldi ve indi.

1908-01-13 Henry Farman – İlk Dairesel uçuş (1 km).

Fransa’da yapılan Grand Prix d’Aviation Deutsche-Archdeacon yarışmasını, Henry Farman’nın Voisin-Farman uçağı, bir kilometre çapındaki dönüşü 1 dak 28 saniyede tamamlayarak büyük ödülün sahibi oldu.

1908-02-08 Léon Levavasseur

Léon Levavasseur, Gastambide-Mengin I modeli uçağına 50 hp Antoinette motorunu koyarak Issy-les-Moulineaux’da test uçuşlarına başladı.

1908-03-21 Henry Farman - Dairesel uçuş (2 km).

Henri Farman önceki rekorunu ikiye katlayarak, Voisin-Farman No.1 Bis modeli uçağı ile Issy-les-Moulineaux’da 2004 m’yi 3 dak 31 san’de uçarak geliştirdi.

1908-03-28 Leon Delagrange – İlk yolculu uçuş.

Leon Delagrange, Tekkanatlı Voisin modeli uçağına yolcu olarak Henry Farmanı alarak ilk yolculu uçuşu Issy-les-Moulieaux’de gerçekleştirdi.

1908-04-11 Leon Delagrange

Voisin-Delagrange Nº 2 modeli uçağı ile Leon Delagrange, 3925 metreyi 6 dak, 30 san’de uçarak bir yeni bir rekorun sahibi oldu.

1908-06-04 Amerika’nın ilk ‘Resmi’ uçuşu ve Glenn H.Curtis

Amerika’da en hafif motorları yapan Glenn H. Curtiss, Alexander Bell’in çağrısı üzerine Aerial Experiment Association için bir uçak üretir. June Bug adını verdiği bu uçak, dışarıdan yardım almadan kalkıyordu. Amerika’nın ilk resmi “Havadan Ağır Uçağı ve Uçuşudur”.

Amerikan ordusu, hep onunla çalışmayı tercih etti çünki Wright Kardeşler hala serbest uçmayı öğrenememişlerdi. Amerika’nın havacılıktaki en önemli öncüsü olma unvanını, Avrupa’daki yarışmalarda da ispatlayan Curtis, 29 Mayıs’ta Hudson nehri üzerinden New York’a uçmuş, Hürriyet heykelini turlamış ve Joseph Pulitzer’in 10.000$ lık 200 km üzeri uçuş yarışmasını 220 km yi 153 dak’da uçarak kazanmış ve Manhattan üzerinde gösteri uçuşu yapmıştır.

8 June 1911’de Aero Club of America’nın ilk lisanslı pilotu olmuştur. (Wright Kardeşler ise 4 ve 5 No’lu lisanslara sahiptirler.) Daha sonra Wright Kardeşler ile hukuk mücadelesine girecek olan Curtis, patent davasını 1913’de kaybetti.

1908-07-04 ‘Aerial Experiment Association’ Yarışması

Alexander Bell ve eşi Mabel Bell desteğinde 01.10.1907’de Kanada Toronto’da kurulan “Aerial Experiment Association”, Scientific American desteğinde 1 km üzerinde uçacak olana verilecek $25.000 lık bir yarışma düzenledi. Yarışmanın tek şartı “dışarıdan destek almadan uçmak” olunca, Wright Kardeşler yarışmadan çekildiler. Yarışmayı Glenn H. Curtiss, June Bug Uçağı ile 1 km’nin üzerinde uçarak kazandı.

1908-09-03 Orville Wright’ın ilk Dairesel Uçuşu

Orville Wright, Fort Meyer, Virginia’da ilk defa dairesel uçuşunu gerçekleştirdi. Sahayı 1,5 defa turladı.

1908-09-05 Üç Kanatlı Gouppy’nin ilk uçuşu.

Fransız Ambroise Goupy tarafından Voisin Fréres’nin yarattığı Gouppy, Leon Levavasseur’ün ürettiği 50 bg gücünde Renault model bir motora sahip üç kanatlı ilk modeldir.

1908-10-30 Henry Farman – İlk Şehirler arası uçuş

Camp de Chalons’dan Rheims’e (27 km.) 17 dak’da 95 k/s hızla uçarak, dünyada ilk açık arazi ve ilk şehirlerarası uçuşu gerçekleştirdi.

1908-12-04 John.T.C. Moore - Lord Brabazon

Ingiliz John T.C.Brabazon (sonraları Lord Brabazon olarak anılacaktır), Fransa Issy-les-Moulineaux’de tek kanatlı Voisin model uçağı ile 411 m uçtu. Çalışmaları ile İngiliz havacılığına ışık tutacak olan Brabazon, ilk İngiliz Pilot Lisansı sahibidir. İkinci lisans sahibi ise Charles Rolls’dur. Savaş dönemi ve sonrasında Ulaştırma Bakanı olarak İngiliz Havacılığının gelişmesinde büyük katkıları vardır.

1908-12-19 Dünyanın ilk Havaalanı

Dünyanın ilk havaalanı, “Port Aviation” adı altında Paris’in 19 km dışında açıldı.

1908-12-24 İlk Havacılık Fuarı

Her sene Paris Grand Palais’de açılan senelik otomobil fuarı, bu sene New-York Paris otomobil yarışı ile ünlendi. Bu müthiş olayın yanı sıra, ilk defa uçaklar da sergilendi. Fransız Cumhurbaşkanı, serginin ikinci bölümünün açılışını yaptı.

1909-01-23 Louis Blériot ve Blériot XI

Fransız Blériot, kendi geliştirdiği Blériot XI modeli ile ilk deneme uçuşunu yaptı. Bu model, I.ci dünya savaşı öncesi geliştirilmiş en başarılı tek kanat modeli uçaktır.

1909-02-11 Yeni Zelanda’da ilk uçuş.

Yeni Zelanda’lı öncü Vivian C. Walsh, Howard-Wright modeli çift kanatlı uçağı Auckland’da uçurarak, bu yeni kıtadaki ilk uçan oldu.

1909-04-06 Henry Farman III (HF1) ve ilk Kanatçıklar.

Havacıların öncülerinden Hanry Farman, kendi adını verdiği üçüncü modeli, Hanry Farman III, ya da yeni bir tasarım olduğu için HF1 olarak isimlendirdikleri uçağını Fransa’nın Bouy kasabasında uçurdu. Bu uçağın özelliği, ilk defa çift kanatlı uçağın kanat firar uçlarına kanatçık uygulamış olmasıdır. (Aileron = Fransızca “Kanatçık” demektir)

1909-06-05 İlk “1 saat” üzeri uçuş.

İngiliz Hubert Latham, Antoinette IV motorlu tek kanatlı uçağı ile 1s.7d.37sn uçarak, bu sınırı aşan ilk kişi oldu. Bu deneme çalışmaları, Manş denizini uçarak aşma yarışmasına hazırlıktı.

1909-06-12 Blériot ve ilk yolcular.

Londra’da yayınlanmakta olan "Daily Mail" gazetesinin açtığı Manş’ı geçene verilecek olan 1.000£ luk yarışmanın hazırlık safhasında, Blériot XI tek kanatlı uçağında, 25hp’lık Anzani motoru ile Chauviere yapımı çift kollu pervaneyi denediği uçuşa Alberto Santos - Dumont ve André Fournier’i de alarak ilk defa uçağında iki yolcu taşıyan kişi olmuştur.

1909-07-25 Manş Denizini ilk geçen pilot Louis Blériot

Güçlü rakipleri Hubert Latham ve Charles de Lambert arasından kendi yapımı Blériot XI modeli tek kanatlı uçağı ile Fransa-Les Baraques Calais’den yanan ayağına rağmen kalkarak, Dover kıyılarına erişmiş ve kötü hava şartlarına rağmen belirlenen yere sorunlu da olsa iniş yapmıştır. Bu yarış tümüyle 37 dakika sürmüştür.

(SRN4 Mk3 Hoovercraft ise Dover / Calais arasını 35 dakikada almaktadır).
Blériot, bu başarıdan cesaretle 1910 senesinde l'Aérobus (İngilizcesi; Airbus) modelini yaratmış ve test pilotu Léon Lemartin, 7 yolcu uçurarak uçakla dünya yolcu taşıma rekoru kırmıştır.

1909-08-22 Dünyanın ilk ve en büyük Havacılık Gösterisi
-Reims-Bétheny- International Cup of Aviation

Bétheny’de yapılan bu gösteriye 23 Avrupa ülkesinden katılanlar, bir haftada 87 uçuş yapmışlar ve teknoloji alış-verişi açısından çok yoğun hareketlik yaşanmıştır. Bu toplantının havacılığın gelişmesi ve ilerlemesine olan katkısı çok büyüktür.

1909-08-28 International Cup of Aviation – Gordon Bennett Trophy

Bu havacılık gösterisi bir yarışma ile sonlanmış olup, bu yarışmada;
Glenn H.Curtis, iki turu (20 km) 15 dak 50 san de atarak;
Hanry Farman, iki yolcu ile turu 10 dak 39 san de atarak;
Hanry Farman en uzun mesafe rekorunu kırarak,
yarışma birincileri olmuşlardır.

1909-10-16 Dünyanın İlk Ticari Havayolu - Zeppelin

Alman Kont Ferdinand von Zeppelin, dünyanın ilk ticari havayolunu kurar. 1914’de adını verdiği bu balonlar, 172.535 km yol yapmış ve 34.028 yolcu taşımışlardı. 1936’da Atlantik aşırı ilk seferde Frankfurt-New Jersey 60 saatte, New Jersey-Frankfurt 50 saatte alındı. O senelerde balonla Atlantik aşırı 1.300 yolcu ve birkaç bin ton yük taşınmıştır.

Kaynak

[@MyStery]

1910-01-26 İlk Denizden kalkan Uçak

Glenn H. Curtis, bu sefer de San Diego’da Gemiye inebilen ve gemiden kalkabilen D modelini ve devamında da, denize inip kalkabilen Triad A-1 modeli uçağını denedi.

1910-03-08 İlk Ruhsatlı Bayan Pilot Raymonde de la Roche

Fransız Elise Deroche, uçma tutkunu bir barones idi ve Paris’te verilen lisans No.36 ile dünyanın ilk kadın pilotu unvanına sahiptir.

1910-03-10 İlk Gece Uçuşu - Emile Aubrun

Fransız Emile Aubrun, Arjantin’de Bleriot yapımı bir tek kanatlı uçak ile karanlıkta Buenos Aires’den 20 kilometre ötede 2 yere gidip dönen ilk pilottur.

1910-03-28 Dünyanın ilk Deniz Uçağı - Hydroavion

Fransız Henry Fabre, sadece denizde kullanılacak olan Hydroavion adlı uçağı, La Mede Limanı-Martigues’de uçurdu. Uçak 2 m yükseklikte 488 m yol aldı.

1910-05-18 Paris Anlaşması – Uluslararası Havacılığa Geçiş

Albert Roper’in temelini attığı Uluslararası Havacılık Ulaştırma Konferansı, ICAO konferansının başlangıcıdır. Fransa'nın çağrısı ile, Dış İşleri Bakanlığında Türkiye dahil 20 ülkenin katılımı ile yapıldı. Kurulan 4 komisyon, Ülke Kanunları, İdari ve Teknik, Gümrük ve Hava Ulaşımı üzerine idi. Hava Ulaşımı komisyonu 3 ek üzerinde çalışıyordu: (05-18/06-29)

a) Milliyet İşareti ve Kayıt
b) Uçak Karakteristiği,
c) Hava Trafik Kuralları.

1910-06-02 Manş Denizini iki yönlü geçiş.

Charles Rolls, Manş denizini, uçağı ile 1 saat 35 dakikada Dover’a gidip dönerek yeni bir gelişimde bulundu. Frederick Henry Royce ile araba üretim ortaklığı sürmekte iken (Rolls ve Royce) havacılığa daha çok önem veren Charles Rolls, John.T.C. Moore’dan sonra 2 numaralı pilot lisansı sahibidir.

1910-06-15 Dünyanın en genç Pilotu

15 yaşındaki Fransız Marcel Hanriot, 15 numaralı Pilot Lisansı sahibi ve dünyanın en genç pilotudur.

1910-06-30 Dünyanın ilk Savaş Uçağı

Uçak ile havadan ilk bombalama deneyi, Amerikalı G.H.Curtis tarafından, New York yakınlarındaki Keuka Gölü’ndeki bir savaş gemisinin çektiği hedefe yalancı bomba atarak gerçekleştirmiştir.

1910-11-14 Dünyanın ilk Uçak Gemisi

Tek kanatlı Curtis uçağının bir gemiye inip kalkabileceğini ispatlamak için Glenn H.Curtis, Virginia’da USS Birmingham savas gemisinde 25m lik platform kurdu. Bu platformdan kalkan ve inen deneme pilotu Eugine Ely, ilk uçak gemisinden kalkan ve inen pilot olmuştur.

1911-02-01 Amerikada ilk Lisanslı Uçak Üreticileri

Burgess ve Curtiss, Amerika’nın ilk lisanslı uçak üreticileridirler.

1911-02-18 Dünyada ilk Resmi Hava Posta Uçuşu - Henri Pequet

Dünyada ilk Resmi Hava Posta uçuşu, Fransız Henri Pequet tarafından Hindistanda yapılmıştır. ‘Humber-Sommer’ tipi uçakla altı bin mektup ve posta kartı, Allahabad’dan alınarak sekiz km uzaklıktaki Naini’ye götürülür.

1911-03-16 İngiltere’nin ilk Uçabilirlik sertifikası

İngilteredeki ilk uçabilirlik sertifikası, Faranborough’daki balon fabrikası müfettişi Mervyn O’Gorman tarafından İngiliz Ordusu için satın alınan Farman III model uçak için 1910 senesinin ikinci yarısı için verilmiştir.

1911-04-12 İlk Londra-Paris aktarmasız uçuş.

Pierre Prier, hiç inmeden Londra’dan Parise yolcu taşımıştır.

1911-06-28 İlk Uçak Kiralama (Charter).

Dünyadaki ilk Uçak Kiralama yolu ile havayolu taşımacılığı, İngiliz Havacı Thomas Sopwith’in tamir edilen gözlüklerin New York’dan Philadelphia’ya ulaştırılması için New York’lu tüccar W.A.Burpee tarafından kiralanmıştır.

1911-06-28 İlk Türk Pilotları – Fesa ve Yusuf Kenan Beyler

28 Haziran 1911'de yapılan sınavda en yüksek notu alan Süvari Yüzbaşı Fesa ile İstihkam Teğmen Yusuf Kenan Beyler, uçuş eğitimi için Temmuz 1911'de Fransa'daki Bleriot Fabrikası'nın uçuş okuluna gönderilmiştir. Süvari Yzb. Fesâ Evrensev ve İstihkâm Tğm. Yusuf Kenan Beyler, 21 Şubat 1912 yılında eğitimlerini tamamlayarak 780. ve 797. sıra no’lu Fransız havacılık diplomalarıyla, 1912 Nisan ayında İstanbul’a döndüler ve Türk ordusunun ilk pilotları oldular. Türk Hava Kuvvetleri' nin 1 numaralı savaş pilotu brövesine sahip olan ve Türk havacılık tarihine geçen bu pilot, Yüzbaşı Fesa Bey 'dir.

1911-08-02 ABD’de ilk lisanslı kadın Pilot

ABD’lerindeki ilk lisanslı kadın pilot, bir drama eleştirmeni olan Harriet Quimby’dir.

1911-09-09 Ingilterede ilk Posta

Ingiltere’de taşınan ilk posta, Kral George V’in bir mesajının diger Kraliyet ailesi fertlerine iletilmesi için Windsor Kalesi’ne taşınan mektup ile başlamıştır.Mr Gustav Hamel’in kullandığı uçağın kanat altlarına “Hava Postası” yazılmıştı.

1911-10-23 Dünyanın İlk Askeri Hava Gözlem Uçuşu

İtalya, Osmanlı İmparatorluğu’na savaş ilan edip dünyanın ilk hava gözlem uçuşunu ve topçu atışı yönlendirmesini Yüzbaşı Piazza ile gerçekleştirdi.

1911-11-05 Dünyanın İlk Askeri Hava Saldırısı

İtalyan Yzb. Gavotti, imparatorluk sınırları içerisinde yer alan Trablusgarp’ı bombaladı. Bu saldırının sonucunda kişisel deneyimlerin ötesine geçemeyen havacılığın önemi devletçe anlaşıldı ve orduda havacı birliklerin oluşumu için resmi çalışmalar başlatıldı. İmparatorluk tarafından havacılık komisyonu kuruldu.

1911-12-15 İlk Yerden Havaya Ateşaçılması

Uçağa karşı ilk topçu ve taciz ateşi Osmanlı birlikleri tarafından, 15 Aralık 1911’de Yb. Roberti’nin uçağına karşı açılmıştır.

1912-xx-XX Türklerin İlk Havacılık Komisyonu

1912 yılında havacılık komisyonu, tayyare okulu ve ordu tayyare teşkilatı için devletten ödenek istedi, Avrupa’da incelemelerde bulundu. Alman, İngiliz ve Fransız eğitmen ve teknisyenlerle anlaşıldı. Yılsonunda 4 eğitim, 10 keşif ve bombardıman uçağı hizmete hazır durumdaydı. Siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle tayyare mektebi inşaatı durduruldu.

1912-01-05 İlk Psikolojik Hava Harekatı

İtalya, Osmanlı İmparatorluğu’na savaş ilan edip Araplara beyanname atarak dünyanın ilk psikolojik hava muharebesini yaptı.

1912-01-XX Türkiye’nin İlk Hava Alanı

1912’de gene Mahmut Şevket Paşanın emriyle Ayastefonos (Yeşilköy) ile Safraköy (Sefaköy) arasında ilk havaalanı yapıldı. 700 metre genişliğinde ve 1500 metre uzunluğundaki çimlerle kaplı bu alanda, 16’şar metre yüksekliğinde iki de hangar bulunuyordu.

1912-01-31 İlk Savaşta Yaralanan Pilot

Osmanlı İmparatorluğu ile Trablus Garb’da savaşan İtalyan Yzb. Carlo Montu, havada ilk yaralanan yardımcı pilot olmuştur.

1912-02-22 Fokker Havacılık Kuruldu

Hollanda doğumlu Alman Antony Herman Gerard Fokker, berlin’de 20.000 Mark sermayeli Forkker Havacılık Şirketi’ni kurdu. Hollanda’nın Haarlem kasabasında doğup büyüyen Fokker, havacılık ideallerini geliştirmek için Almanya’ya göçmüş ve ilk uçağı olan Spider-1’i 1910’larda Almanya’da yaratmıştı.

1912-03-31 Dünyanın İlk “Deniz Uçağı” Yarışması

Monako’da düzenlenen dünyanın ilk “Deniz Uçağı” yarışmasını Belçika’lı Jules Fisher kazandı. Bu yarışmada hep “Tek Kanatlı Uçaklar” başarılı oldular. Sekiz yarışmacı arasında Fransız olmayan iki yarışmacıdan biri idi ve bir Hanry Farman uçağı kullanmaktaydı.

1912-XX-XX İlk Hava Keşif Fotoğrafı

İlk hava keşif fotoğrafını Osmanlı İmparatorluğu ile Trablus Garb’da savaşında İtalyan Yzb. Piezza çekmiştir.

1912-04-16 Ingiltere-Fransa Arası uçan ilk kadın. (Harriet Quimby)

Gustave Hamel’in öğrencisi Bayan Harriet Quimby, Dover’dan kalkarak Calais yakınlarına Bleriot Type-I model uçağı ile indi.

1912-04-22 Ingiltere-Irlanda Arası ilk uçuş. (St.George’s Channel)

İngiliz Denys Corbert Wilson, İngiltere ile İrlanda arasındaki St. George kanalını uçarak geçen ilk kişi oldu.

1912-06-07 Uçağa ilk Makinalı Tüfek Monte edilişi.

Amerikan Ordusundan Teğmen Thomas Milling, Maryland’de Wright Model B uçağına Lewis marka bir makineli tüfek monte etmiş ve Yüzbaşı Charles Chandler bu uçakla havalanıp atış yapmıştır.

1912-06-11 İlk Gece Bombardmanı

İlk gece bombardımanı, Yzb. Morengo tarafından, Aziziye bölgesindeki birliklerimize yapılmıştır.

1912-07-03 Türklerin İlk Uçuş Okulu

Yeşilköy'de (Ayestefanos) Hava Okulunun (uçuş okulu) açılmasıyla Türk Ordusu, uçucu subaylarını ülkesinde yetiştirmeye başlamıştır. Türk askeri havacılığının gelişmesinde ve güçlenmesinde en önemli aşamalardan birisi olan Hava Okulu'nun açılmasından sonra Türk Ordusu'nda havacılık çalışmaları hızlanmış, personel sayısı çoğalmış ve kısa zaman içerisinde birliklerde hava bölükleri (tayyare bölükleri) kurularak havacılar aktif kıt'a görevi yapmaya başlamışlardır.

1912-08-25 İlk Hava Harp Kurbanı

Atğm. Manzini uçağıyla denize düşerek ilk hava harp kurbanı oldu. Türkler tarafından tutsak edilen Moizzo, tarihin ilk hava esiri oldu (10 Eylül 1912). Moizzo'nin uçağı Nieuport, Türkler tarafından tarihte ele geçirilen ilk düşman uçağı oldu (10 Eylül 1912).

1912-12-18 Kıtalar Arası İlk Uçuş - Roland Garros

Rolland Garros, tek bir uçuş ile Avrupa ve Afrika kıtalarını birleştiren ilk havacıdır. Blériot model tek kanatlı uçağı ile Fransa’nın güneyi Fréjus’den Tunus’da Bizerte’ye inmiştir. Akdenizi geçerken 285 km yol kat etmiştir.

1913-xx-XX İlk Mühendis Pilotumuz

1913 yılında temel uçuş eğitimini tamamlayan pilot (Ord. Prof. Dr.) Ali YAR, dünyanın ilk üç uçak mühendisinden biridir. Paris Üniversitesi’nden 1911 de "Licencie" olarak mezun oldu. 1915 de Darülfünun Fen Fakültesi Cebr-i Ala muallim muavinliğine ve 1924 tarihinde müderrisliğe terfi etti. 1 Ağustos1933 tarihinde de Ordinaryüslüğe yükseltildi. 1933-1938 yılları arasında Fen Fakültesi Dekanlığı yaptı ve 1955 tarihinde emekliye ayrıldı.

Daha sonra Türkiye’nin olanak sınırlılıklarına karşın yerli sanayi oluşturma çabaları söz konusu iken, II. Dünya Savaşı’ndan sonra başlayan Marshall yardımı ile birlikte uçak üretimi durmuş, yeni projeler THK Uçak ve Motor Fabrikaları’nın üretim faaliyetlerini sekteye uğratmıştır.

1913-04-17 Non-Stop 4 saat 18 dakika Uçuş

Dover’dan Köln’e 4s 18dak.da uçan Gustav Hamel, Blériot XI kullanıyordu.

1913-06-10 Pommeroy Kupası, Warşova

Marcel Brindejone des Moulinais, gün doğumu ve gün batımı arasında 1448 km uçarak Pommeroy kupasını kazandı.

1913-05-13 Dünyanın ilk Çok Motorlu UçağıRusski Vityaz

Dünyanın ilk Çok Motorlu Uçağı, Igor Sikorsky tarafından tasarlanan ve RBVZ [Russko-Baltijskij Vagonnyj Zavod (Russo-Baltic Cart Works)] Rus-Baltık Araba İşleri fabrikası tarafından yapılan “Russki Vityaz, Russian Knight” Rus Şövalyesi” 4 motorlu, çift kanatlı ve 8 yolcu taşıyabilmekte idi. İlk defa yolcu kabininde “Tuvalet” bulunan uçaktır.

(Rus Şövalyeleri adı altında uçuş gösterileri yapan bir akrobasi ekibi halen mevcuttur)

1913-07-13 Paris-Berlin Direk Uçuş – En Uzun Mesafe

Léon Letort, Morane-Saulnier modeli tek kanatlı, 80 bg gücündeki deki Rhone motorlu uçağı ile 1037 km’yi tam 8 saatte alarak, kendinden önceki Eugene Gilbert’in 24 Nisan’da İspanya’da Villacoublay-Vittoria arası 825,5 km lik mesafeyi 8,5 saatte alarak kırdığı rekoru geliştirdi.

1914-xx-XX İlk Türk Teknik Havacılık Kitabı

Tayyareci Üsteğmen Mithad Nuri, “Vasıta-i Tayyare” isimli ilk Türkçe teknik havacılık kitabı yazdı.

1914-02-12 İlk Türk Posta Uçuşu

İstanbul-Kahire hava seferinde, Nuri Beyin uçtuğu “Prens Cellaleddin” isimli uçak Deperdussin tipindedir, Fethi Bey’in uçtuğu uçak ise Bleriot modelidir. İstanbul’dan, bugün Yeşilköy olarak bilinen Ayastefanos’ta kurulmuş olan Tayyare Mektebinden hareket etmişlerdir. 12 Şubat 1914 tarihinde, Pilot Yüzbaşı Nuri ve Gözlemci Yüzbaşı İsmail Hakkı beylerin kullandığı Prens Celaleddin adlı uçakla Lefke-Bilecik arasında ilk postayı taşır. Kahire yolunda Fethi Bey, Teberiye Gölü yakınlarında 27 Şubat 1914’te şehit olmuş, Nuri bey ise 11 Mart 1914’te Yafa’da şehit olmuştur. 14 Mart 1914’de Şam’da Selahaddin Eyyubi Türbesi’ne gömüldüler. Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk şehitleridir. Bu ilk Hava Şehitlerinin anısına, İstanbul’un Fatih semtinde 1914 yılında bir anıt yapılmasına başlanmış ve anıt 1916 yılında bitirilerek törenle açılmıştır. Bu anıtın açılışında yapılan tören, aynı zamanda Türk Hava Şehitleri için düzenlenmiş olan ilk anma günü olmuştur 14 Mart.

1914-01-15 Amerika’nın İlk Tarifeli Seferi

Amerikada Benoist Şirketi, St.Petersburg ile Tampa arasında, “Benoist XIV Uçan Bot”deniz uçağı ile tarifeli seferlere başlar.

1914-02-11 Balon ile uçulan en uzun mesafe.

Kara üzerinde gerçekleşen en uzun uçuş, Almanya’nın Bitterfeldt kasabasından Rusya’da Kirgischano ya kadar olan 3,040 km lik yolu alan H. Berliner tarafından gerçekleştirilmiştir.

1914-02-12 En büyük ve dört motorlu uçak

Igor Sikorsky, geçen senein Balshoi Baltiskii modelinden de büyük ve gelişmiş Ilya Muromets adlı tek kanatlı 4 motorlu dev uçağını uçurur.

1914-02-14 Amerika’da En Uzun Mesafe

Teğmen Towsend ile Çavuş Herbert Marcus, US. Signal Corps’un Burgess H. Çift kanat uçağı ile 404 km mesafeyi 4 saat 43 dakikada alarak Amerika rekoru kırar.

1914-06-18 Uçaklarda Kullanılan ilk Jiroskop - Elmer A. Sperry

1817’ de J. Bohnenberger tarafından icat edilen ve dünyanın dönüş hareketini incelemek üzere yaptığı deneyler sırasında J. Foucault tarafından 1852’ de “jiroskop” adı verilen bu alet, Alman bilim adamı Maximillian Schuller’in geliştirdiği ve hassaslaştırdığı denge, yön ve yer bulucu (ki biz ona INS diyoruz şimdilerde) gemicilikte çokça kullanılmakta idi. Emler.A.Sperry, bu buluşu uçaklara uygulanabileceği hususunda oğlu Lawrence’ı uyardı. Fransa’daki başarılı uygulamaları ile havacılıkta yeni bir çağ başladı. Sperry, hala üretimdedir.

1914-07-22 İngilizlerin ilk Tarifeli Uçuşları

Leeds-Bradford arası kısa sürede olsa da İngilizlerin ilk tarifeli yolcu taşımacılığı, yarım saat aralıklarala yapılmıştır.

1916-02-06 Almanların ilk Kargo seferleri.

Alman Hava Yolları -Deutsche Luft Reederei- Berlin ve Weimar arası düzenli kargo taşımacılığına başlar.

1916-03-20 Santiagao-Şili, ilk Pan-Amerikan Havacılık Konferansı.

Santiagao-Şili’de ilk Pan-Amerikan Havacılık Konferansı toplanır. Konferansın amacı, ülke içi ve ülkeler arası Havacılık Huku yaratılması içindi.

1916-05-22 Türkiye’de ilk Hava Hukuk Metni

19 maddelik kanun Türkiye’de hava hukukuna ait ilk metin Sefaini Hamiyeye ait Memaliki Memnun Nizamnamesi sayılabilir. Yasak bölgelere ait olup askeri amaçlar için çıkarılmıştır. Bu kanun tamamen iptal edilmemiş olmakla beraber hükümleri 9 Eylül 1925 tarihli "Seyrüseferi havai talimatnamesi" ile büyük ölçüde değişikliğe uğramıştır.

1916-09-12 İlk Pilotsuz Uçak denemesi.

Dünyanın ilk pilotsuz uçak denemesi, üzerinde 200 kg bomba yüklü küçük bir çift kanatlı uçağı 75 km lik yolda uzaktan radyo kontrol ile uçurarak ABD gerçekleştirdi.

1917-06-11 İlk basılan Uçak Posta Pulu - Italya

İtalya Posta İdaresi tarafından ilk resmi uçak posta pulu, Torino-Roma deneme uçuşu anısına bastırılır.

1917-09-12 Elmer Sperry ve Peter Hewitt

Elmer Sperry ve Peter Hewitt, oto-pilot kullanılan ilk uçağı uçurdular. Kasım ayında 48 km çaplı saha içerisinde 3 km hata ile hedefi bulmayı başardılar.

1919-02-05 Almanların ilk Tarifeli Yolcu seferleri.

Alman Hava Yolları -Deutsche Luft Reederei- bu sefer de Berlin ve Weimar arası düzenli yolcu taşımacılığına başlar.

1919-02-08 Avrupada Ülkeler arası ilk Tarifeli uçuş.

Farman Kardeşler, M.Lucien Bossoutrot pilotluğunda F-60 Goliath model uçakları ile Toussus le Noble ile İngilterenin güneyindeki Kenley’e askeri yolcu taşımaya başlar.

1919-02-17 Professor Earle M. Terry ve ilk ses yayını.

Wisconsin Üniversitesi Radio İstasyonu (9XM) ilk anlaşılabilir “ses yayını”nı yapmayı başardı.

1919-04-28 İlk Kontrollü Paraşüt atlayışı.

Floyd Smith tarafından tasarlanan kontrollü paraşüt (atladıktan sonra isteğe bağlı açılabilen) ile Amerikalı Lesli Irvin, Dayton-McCook meydanına ilk atlayışını gerçekleştirmiştir.

1919-05-16 Deniz Uçağı ile Atlas Okyanusunun Aşılması

Deniz uçağıyla Kuzey Atlas Okyanusu ilk kez aşıldı. (16-17 Mayıs). Albert Cushing Read deniz uçağıyla Newfoundland' dan Horta' ya (Asor Adaları), sonra da Lizbon' a uçtu.

1919-06-14 Atlas Okyanusunun doğrudan aşılması

Kuzey Atlas Okyanusu İngiliz Sir John William Alcock ve Sir Whitten Brown yönetimindeki Vickers Vimy model bombardımanuçağıyla, Saint Jhon's (Newfoundland) - Clifden (İrlanda) arasında ilk kez aşıldı (14-15 May). 3221 km’yi 16 saat 27 dakidada almışlardır.

1919-06-25 Dünyanın ilk en Modern Uçağı

Dünyanın en modern uçağı Junkers F-13, Dassau-Almanyada uçtu. Tamamiyle metalden yapılmış olan bu uçakta bükük kanat yapısı vardı ve etrafda hiçbir tel yada payanda görülmemekteydi.

1919-08-28 IATA’nın Kuruluşu

Uluslar arası Hava Trafik Birliği (IATA-Intenational Air Traffic Association), Hollanda’nın Hague şehrinde kuruldu. Bu kuruluşta sadec Avrupalı ülkeler yeralmaktaydı. 1939’da Pan-American’ın katılımı ile evrenselleşti ve 16 Nisan 1945 yılındaki Havana toplantısı ile, bu günki halini aldı (International Air Transport Association).

1919-10-13 The Paris Convention – Paris Konferansı

06 Mar - 13 Ekim 1910 daki Diplomatik Konferans verileri üzerine kurulu Hava Ulaşım Kuralları ilk defa Paris'de imzalandı. Alınan kararların başında Havcılık Kuralları Uluslararası Komisyonu (International Commission on Air Navigation - ICAN) kurulması için karar alınmıştı. 1910 Paris konferansında temellerini attığı, sonradan ICAO adını alacak olan bu kurumun başına, Fransız Albert ROPER getirildi. ICAN çatısı altında Albert ROPER, 1922 ile 1946 seneleri arasında 8 Ek (Annex) geliştirdi.


Annex A - Uçakların Sınıflandırılması, tanımlar ve Tanıtım İşaretleri
Annex B - Uçabilirlik Belgesi
Annex B - Kayıt Defterleri
Annex C - Hava Trafik Kuralları, işaretler ve ışıklandırma
Annex D - İşletecek Ekip
Annex E - Havacılık Haritaları ve Yer İşaretleri
Annex F - Meteorolojik Bilgilerin toplanması ve yayınlanması
Annex G - Gümrük


Hava Ulaştırma Sözleşmesi yirmi yedi devlet tarafından imzalanmış ve 11 Temmuz 1922'de yürürlüğe girmiştir.
Sözleşme'nin 1.ci maddesinde her devletin ülkesi üzerindeki hava sahasında "Mutlak ve Münhasır Egemenliği" prensip olarak belirtilmiştir.

Kaynak

[@ReaL]

100 yılda ne kadar ilerleme kaydedildiği hesaplanırsa, bir 100 yıl sonra neler olabileceğini tahmin bile edemiyor insan..

Uçmak şöyle dursun uzayda yaşam aranır hale gelindi..

* * *

Jetgiller'in gerçek olabileceğini düşünüyorum..

* * *

Ellerine sağlık, teşekkürler MyStery..

[@Canan]

Çok kapsamlı bir konu çıkardın Mystery, ellerine sağlık.

Teşekkürler...

[@Türkü]

Bizleri gideceğimiz yere en hızlı ve güvenilir bir şekilde ulaştıran hava taşıtları zaman içinde çok gelişmiş.

Bilmediğim bir çok bilgi öğrendim.

Teşekkürler MyStery

[@Suzim]

Kapsamlı bir konu olmuş bide resimlerini görebilseydim .