Hormon Nedir, Hormon Bozukluğu, Bitkisel Hormonlar

[@Canan]

Hormon Nedir, Hormon Bozukluğu, Bitkisel Hormonlar Hakkında Bilgiler

• Hormon Nedir?

Genç kızlığa geçiş döneminde , ergenlikte hormonal değişimler; beyin, yumurtalıklar ve rahim üçgeninde gelişir. Beyinden, hipofiz bölgesinden yumurtalıklara salgılanan FSH, LH hormonları, yumurtalığı harekete geçirerek yumurtaların uyarılmasını sağlar. Östrojen ve progesteron hormonunun rahim iç tabakasını (endometriyum bölgesini) etkilemesi sonucunda da adet görülür ve hormon döngüsü tamamlanır. Özellikle yumurtalarda üretim başladığı için vücutta, progesteron ve östrojen hormonları aktif hale gelir.

• Hormonların görevi nedir?

Hormonlar üreme fonksiyonlarının oluşmasına temel hazırlamaktır. Özellikle östrojen hormonu ile memeler büyümeye, kalçalar belirginleşmeye başlar, genital bölgelerde kıllanmalar görülür. Yumurtlama sonrasında salgılanan progesteron hormonu ise rahim içini, adetten 12-16 gün öncesinde döllenmiş yumurtanın tutunmasına hazır hale getiren ve gebeliğin devamını sağlayan bir hormondur.

• Hormon bozukluğu nasıl oluşur?

Hormon akışındaki doğal dengeyi (beyin, yumurtalıklar ve rahim arasındaki uyum) sağlayan sistemde herhangi bir sorun yaşanması, hormon bozukluklarına neden olur. Bu hormon bozukluğu oluşmasında genetik faktörler, yumurtalık kistleri gibi etkenler neden olabilir. Kimi zaman da beyinden salgılanan hormonlar hiç faaliyete geçmez ve bu da erken menopozun habercisidir. Kızların normal adet görme yaşı menarş olarak ismlendirilir ve 12-13 tür. Genç kızın 15 yaşında olmasına rağmen hâlâ adet görmemişse mutlaka bir jinekoloğa muayene olması gerekir. Gerekli görülürse jinekolog tarafından hormon ilacına başlanır. Bu hormon ilaçları verilmezse seconder seks gelişimleri, örneğin göğüs büyümesi, kadınlığa özgü gelişimi gibi ilerlemeyeceğinden durum fiziki görüntüsüne yansıyacaktır.

• Hormon düzensizliği ne demektir?

Hormon düzensizliği vücuttaki hormonlar ın düzenli salgılanamaması anlamına gelmektedir. Düzensizlik görülen hormonlar, kadınlık hormonları olabileceği gibi özellikle tiroit hormonları da olabilir.

• En sık görülen hormon bozukluğu nedir?

Özellikle genç kızlarda aşırı tüylenme dışında genç kızlarda görülebilen hormonal hastalıkların başında; yumurtlama fonksiyonlarının sağlıklı olmadığı 'polikistik over' sendromu gelmektedri. Polikistik over hastalığının seyrinde genellikle tüylenme ve adet düzensizliği de görülür. Bunun dışında yumurtalık kistleri görülmektedir. Bu kistler de hormonal dengesizliklere neden olabilmektdir. Prolaktin hormonunun yüksek olması adet düzensizliğine ve göğüslerden süt gelmesine neden olabilir. Hatta göğüslerden süt gelmesi birçok genç kızda panik yaratabilmektedir. Tiroit hormonundaki dengesizlik, üreme fonksiyonlarında bozukluklar görülmesine neden olur. Hormon bozukluğu tedavi edilmezse tüylenme iyice ilerler. Adet düzensizliği giderilmediği takdirde ileride yumurtlama fonksiyonlarının sağlıksız olmasına, aşırı kilo alımına neden olabilir. Hormonal dengesizlik kişinin beden sağlığını bozduğu gibi ruhsal dengesini tabii ki sarsar.

Jinekolog Op. Dr. Hakan Topalismailoğlu