Siyatik


Siyatik halk arasında bir hastalık olarak bilinse de, aslında bir sinire verilen addır. Belimizin alt kısmından çıkan 3-4 sinir kökünün birleşmesi sonrası oluşan bu sinir kalça arka bölümünde leğen kemiğinin içindeki delikten geçerek bacak arka yüzü boyunca ilerler ve diz çevresinde dallara ayrılarak bacağımızın kuvvetini, hissini, refleksini yani tüm elektriğini iletmiş olur.

Bu siniri veya beldeki köklerini sıkıştıran veya geren birçok sebep öncelikle ağrıya yol açar. Buna da “siyatik ağrısı” deriz. En önemli sebep beldeki kökleri sıkıştıran “bel fıtığı” dır. Ama aynı sinir sıkışıklığına yol açan omur kaymaları, omurdaki dar kanal, tümörler, kistler, iltihaplarda da benzer ağrı oluşabilir. Bazen leğen kemiği içinde veya bacak içinde ilerlerken de siyatik sinir tuzaklanmaya bağlı sıkışabilir.

Büyük siyatik siniri salgı bölgesindeki sinir ağından çıkar ve dikey olarak kalçanın arkasından, dizin arka bölümüne dek iner. Dizin arkasında iç ve dış siyatik siniri olarak ikiye ayrılır ve ayaklara uzanır. Hem duyarlılık, hem de hareket siniridir. Küçük siyatik kuyruksokumu sinir ağının alt dalıdır. Büyük siyatik sinirinin yangılanması, omurganın biçim bozukluklarına neden olan eklem yangısı ya da bir omurun yer değiştirmesi nedeniyle sinir üzerine ya da köküne yapılan basınç, metabolizmaya ilişkin zehirli ya da bulaşıcı hastalıklar sonucu siyatik hastalığı oluşabilir.

Hastalık, kalçaya doğru yayılan bel ağrılarıyla başlar. Ağrı, sinir boyunca, bacağın arkasını izleyerek kasıktan ayağa dek yayılır. Ağır durumlarda bacak güçsüzleşir, diz ve bilek refleksleri azalır. Sağaltımında dinlenme, sıcak ve fizik sağaltımı yapılır; ağrı kesici ilaçlarla birlikte özellikle B vitamini ve kortizonlu ilaçlar verilir. Hastalık genelde hapishane hastalığı olarak da bilinir.

Sinirin gerilmesi veya sıkışması esâsına dayanan belirtiler de, hastalığın tanınmasında önem arz eder. Hasta sırtüstü yatarken gerilmiş hâlde bulunan bacak yavaş yavaş yukarı kaldırılır ve bu sırada uyluğun arka yüzünde bacağa, hattâ ayağa kadar yayılan çekici bir ağrı husûle gelmesi, siyatik lehinedir. Bacak ne kadar yukarı kaldırılırsa, ağrı da o kadar şiddetlidir. Siyatik sinir köklerinin hasarlarında hasta bacağın kaldırılmasıyla sağlam bacakta da ağrı meydana gelebilir. Siyatiğin meydana gelmesinde; Omur disk fıtıkları başta olmak üzere , tümörler, omurganın kireçlenmesi, omurga veremi, omurganın alt kısımlarında yerleşen doğuştan veya sonradan olma değişiklikler (sakralizasyon, lumbalizasyon, kırıklar, spina bifida), leğen kemiklerinin ve bu bölgedeki organların hasarlanmaları rol oynayabilirler. Bu bozukluklar siyatik sinirini herhangi bir yerinde, basınç altında bırakıp veya gerilemesine yol açarak siyatik tablosuna yol açarlar.

Bunlar arasında en mühimi ve en çok rastlananı bel fıtığı da denen disk hernilerdir. Ayrıca siyatik sinirinin damarlarıyla ilgili bozukluklar, gut, şeker hastalığı, sıtma, bâzı tahriş edici ilâçların siyatik sinir çevresine şırınga edilmesi de siyatik nevraljilerine yol açabilir. Uzun süren vak’alarda bacakta hareket ve his bozuklukları, kaslarda erime bulunabilir.

Kaynak

Siyatik ağrısı iki çeşittir: Biri az şiddetli ve devamlı olan ağrı; diğeriyse ara ara gelen ve şiddetli olan ağrıdır.

Ağrılar siyatik siniri boyunca, kalçadan topuğa kadar uzanır. Siyatik siniri topuğa doğru uzanırken bâzı noktalarına parmakla basılınca ağrılı olduğu görülür. Bu noktalarda sinir üzerine yapılan basınçla uyandırılan ağrının sinir boyunca aşağı, bâzan da yukarıya yayılması karakteristiktir.

Üst bacağın arka kısmı, arka bacağın dış tarafı ve siyatik siniri boyunca yayılan ağrıya siyatik denir.

Ağrı, bazen birdenbire gelir. Bazen de yavaş yavaş ilerler.
Otururken, kalkarken, uzanırken hareketler zorlukla yapılır.
Belkemiğinin aşağı bölgesi, hassastır. Ağrılar yürürken, öksürürken ve gerinirken daha da artar.

Nedeni, omurlar arasında kıkırdak disklerin yerinden oynaması, yani disk kayması, omurganın alt bölümünün iltihaplanmış veya zedelenmiş olmasıdır.

Sinirin gerilmesi veya sıkışması esâsına dayanan belirtiler de, hastalığın tanınmasında önem arz eder.

Hasta sırtüstü yatarken gerilmiş hâlde bulunan bacak yavaş yavaş yukarı kaldırılır ve bu sırada uyluğun arka yüzünde bacağa, hattâ ayağa kadar yayılan çekici bir ağrı husûle gelmesi, siyatik lehinedir.

Bacak ne kadar yukarı kaldırılırsa, ağrı da o kadar şiddetlidir.
Siyatik sinir köklerinin hasarlarında hasta bacağın kaldırılmasıyla sağlam bacakta da ağrı meydana gelebilir.

Siyatik ve Siyatik Ağrısı Nedir?

Siyatik kelimesi ilk defa 1452 yılında kullanılmıştır. Siyatik bir sinir adıdır bu sinirin geçtiği bölgelerde hissedilen ağrıya ise siyatik ağrısı denir.

Siyatik siniri, leğen kemiğinden başlar, kalça içinden geçerek, iki bacağımızın arka yüzü boyunca dizimize kadar iner burada sinir çatallanır ve diz altında baldır kısmına yayılır, bu sinir Vücudumuzdaki belki de en büyük sinirdir. Siyatik ağrısı lokal bir ağrı değildir, bütüncül bir yapı gösterir. Siyatik ağrısı bazen hafif seyretse de bazen ağrı sahibi yürüyemez hale gelebilir. Dikkat ve önem gerektiren bir ağrı çeşididir.

Siyatik çoğu zaman tek başına görülmez bel fıtığı, disk kayması, omurga hastalıkları, şeker gibi sinirleri sıkıştıran rahatsızlıklarla beraber görülebilir.

Siyatik ağrısı çekenler ağrılarını genelde şöyle ifade ederler: Belimden, ayağıma kadar bir ağrı hissediyorum ya da Sanki gövdemden topuğuma kadar bir çekme hissi yaşıyorum bu ağrı tarifi siyatik ağrısına işaret eder.

Hasta Bel fıtığı hastası ise ağrısının vücudunun tüm alt kısmına yayıldığını söyleyebilir.

Siyatik Ağrısının Nedeni Nedir?

Çok fazla nedeni olabilir ama temel etken sinirlerin baskılanması, zarar görmesi ya da yıpranmasıdır.

Omurların siniri sıkıştırması, şeker hastalığının ya da diğer omurga hastalıklarının etkileri, iltihaplanan bölgelerin
Siyatik sinirini etkilemesi, disk kaymalarının siniri sıkıştırması, skolyozlar, doğuştan gelen kemik bozuklukları, travmalar, yanlış iğne kullanımı, siyatik sinirini olumsuz etkiler ve siyatik ağrısının doğmasına neden olur.

Siyatik’in Belirtileri Nelerdir?

• Kramplar, Sertleşmeler
• Kalçada uyuşmalar
• Belden topuğa kadar yayılan ağrı
• Kalça ve baldırlarda ağrı
• Otururken ayaktayken ve yürürken üst bacakta duyulan sürekli ağrı
• Aynı işi uzun süre yapınca tüm bacak boyunca duyulan ağrılar
• Ağrılı bacak siyatikte genelde dışa dönük durur

Püf Noktası

Düz yatıp ayağınızı, dizleriniz kırmadan kaldırdığınızda ağrı duyuyorsanız ve bu ağrı siz ayağınızı daha yukarı kaldırdıkça artıyorsa Siyatik ağrınız var demektir.
Fakat spor yapmayan biri için sıradan hareketler bile ağrılı olabilmektedir duyduğunuz ağrının kondisyon eksikliğinden mi yoksa siyatik ağrısından mı kaynaklandığını siz kontrol etmelisiniz.
Gerekiyorsa doktora başvurmalısınız.

Siyatik’in Tedavisi Nasıl Yapılır?

• Temel tedavisi yatak istirahatıdır.
• Akupunktur alternatif olarak katkı sağlar
• B1 ve B2 Vitamini enjeksiyonu
• AHT Therapy
• Epidural steroid enjekte:
• Ultrason
• Kas gevşeticiler verilmesi
• İmpulse İQ tedavi teknolojisi
• Yumuşak diyot ışın terapi
• Anti-inflamatuar ilaçlar (örneğin, NSAİİ veya oral steroidler)
• Parasetomal (acetaminophen)
• Narkotik ilaçlar: eğer hasta çok şiddetli ağrı çekiyorsa verilebilir
• Fizik tedavi veya egzersizler (Stretching)
• Non-spinal cerrahi dekompresyon
• Masaj terapisi
• Şiroterapi Ayarlar

Siyatik hastaları hastanelerinin hangi bölümünde tedavi edilir?

Öncelikle Fizik tedavi biriminde muayene olabilirsiniz.
Gerekli görülürse Beyin Cerrahisi bölümüne gidilmelidir. Nöroloji, Dâhiliye ve ortopedi de bu hastalığa bakabilir.
Siyatiğin meydana gelmesinde; Omur disk fıtıkları başta olmak üzere , tümörler, omurganın kireçlenmesi, omurga veremi, omurganın alt kısımlarında yerleşen doğuştan veya sonradan olma değişiklikler (sakralizasyon, lumbalizasyon, kırıklar, spina bifida), leğen kemiklerinin ve bu bölgedeki organların hasarlanmaları rol oynayabilirler.
Bu bozukluklar siyatik sinirini herhangi bir yerinde, basınç altında bırakıp veya gerilemesine yol açarak siyatik tablosuna yol açarlar.
Bunlar arasında en mühimi ve en çok rastlananı bel fıtığı da denen disk hernilerdir.
Ayrıca siyatik sinirinin damarlarıyla ilgili bozukluklar, gut, şeker hastalığı, sıtma, bâzı tahriş edici ilâçların siyatik sinir çevresine şırınga edilmesi de siyatik nevraljilerine yol açabilir.
Uzun süren vak’alarda bacakta hareket ve his bozuklukları, kaslarda erime bulunabilir.

"Ey egosu boyundan büyük insan..
Bir gün ölüp toprak olacaksın. Bir tohum filizlenecek ot olacaksın, bir öküz seni yiyecek ve atık olacaksın.. Yani hep aynı kalacaksın."

Küçüktüm. Annem, şiddetli bel ve bacak ağrısı çekiyordu. Hatta uzun bir süre, inleye inleye yatakta yatmıştı. Eve gelen tanıdık doktor ona siyatik teşhisi koymuştu. Bize gidip gelip anneme iğne yaptığını hatırlarım.

Soğuktan olduğu söylenirdi konu komşu tarafından. Belli ki, romatizma ile siyatiğin karıştırılması durumu vardı.

Bu yaşıma geldim, bu hastalığın, tam nedenini, neler yapılması gerktiğini tam olarak bilmiyordum.
Tatmin edici bilgilendirme için teşekkürler Başakça