Philippe Halsman (1906 - 1979) | Amerikalı Portre Fotoğrafçısı

[@Mislina]

Philippe Halsman ( Letonya : Filips Halsmans ; 2 Mayıs 1906 - 25 Haziran 1979) portre fotoğrafçısı .

Philippe Halsman 2 Mayıs 1906 yılında Latvia'da doğdu. Yahudi bir ailenin çocuğu olarak büyüyen Halsman fotoğrafçılık kariyerinden önce Dresden'de elektrik mühendisliği okudu. Fotoğraf çekmeye 1930'larda Paris'te başladı. 1934'de Montparnasse'de portre stüdyosunu kurdu; Andre Gide, Marc Chagall, Andre Malraux, Le Corbusier ve diğer yazar ve artistleri fotoğraflarken kendi tasarladığı yenilikçi çift lens refleksli kameralarını kullandı.

Halsman hayatının en büyük talihsizliğini 1928 Eylül'ünde, babası Morduch'la Avusturya Alplerine seyahate gittiğinde yaşadı. Bu seyahat sırasında Morduch başından aldığı yarayla hayatını kaybetti. Durum aydınlanamadığı için de Halsman babasını öldürme suçundan 4 yıl hapis yattı.

Yahudi karşıtlarının yaptığı propagandalarla durum uluslararası boyut kazandı ve Einstein ile Thomas Mann Halsman’a destek oldular. Olay 1931’de sonuçlandı ve Halsman Avusturya’ya bir daha dönmemek koşuluyla serbest bırakıldı.

Fransa'ya gittiğinde Vogue gibi moda dergilerinde işe başladı ve çok geçmeden Fransa'nın en ünlü fotoğrafçılarından biri oldu. Göze çarpan karanlık fotoğrafları ve deneyimli odak noktaları ünlü olmasını sağlayan en büyük etkenlerdir.

Yaşadığı bölgede savaş çıkınca Marseille'e (Fransa'da ki başka bir bölge) giden Halsman, aile dostları Einstein’ın yardımıyla Amerika'ya gitmek için bir vize elde etti.

Amerika’daki ilk başarısını Elizabeth Arden kozmetik firmasına çektiği fotoğrafla yakaladı. Victory Red adlı reklam kampanyasında modeli Constance Ford'u Amerikan bayrağına karşıt olarak kırmızı rujuyla kullanmıştı. Amerika’da üretkenliği hızla artan Halsman büyük Amerikan magazinlerine ropörtaj ve coverlar verdi. Bir yıl sonra 1942’de Life Magazin dergisinde şapka tasarımlarını fotoğraflamak için işe başladı ki bunlardan biri Lilly Daché portesindeki bir modeldir ve bir çok coverının ilkini Life Magazin için yapmıştır. Life Magazin dergi kapakları için kayıtlı tam 101 çalışması bulunmaktadır. Görevleri nedeniyle yüzyılın pek çok önde gelen kişisiyle de yüz yüze gelmiştir.

1941 yılında sürrealist ressam Salvador Dali ile tanıştı ve 1940'ların sonlarına doğru birlikte çalışmaya başladılar ve 37 yıl boyunca ortak işler yaptılar. 1948de çekilen, fikirlerin havada asılı kaldığı ünlü fotoğraf Dali Atomicus”da uçan üç kedi, bir kova fırlatılmış su ve havadaki kedileri Salvador Dali betimlenmişti. Halsman'ın söylediğine göre tatmin edici sonucu alabilmek için 5 saat boyunca tam 28 deneme yapmışlar. Halsman dörde kadar saydığında Dali zıplamış, üç asistan kedileri fırlatmış, bir asistan kovayla suyu atmış ve Halsman’ın karısı da kadraj dışından iskemleyi tutmuş.

1954 yılında ortak yapımları olan "Dali’s Mustache" kitabı yayınlandı. Bu kitabın özelliği içerisinde Dali’nin 36 farklı bıyık görünümünün olmasıydı. Dali Atomicus’dan sonra ikinci meşhur ortak yapımları ise "In Voluptas Mors”, 7 nüden oluşan büyük bir kafatasının yanında duran Dali’yle gerçek bir tableau vivant kompozisyonu oluşturmuştur. Dali’nin çizdiği kafatası eskizine göre modellerin Halsman tarafından uygun hale getirilmesi 3 saat sürmüş. In Voluptas Mors’un değişik versiyonları yıllar sonra Kuzuların Sessizliği ve The Descent filmlerinin afişlerinde kullanılmıştır.

1945 yılında American Society of Magazine Photographers’ın ilk başkanı seçildi. Başkanlığı boyunca yaratıcı ve profesyonel fotoğrafçıların haklarının korunması için verilen mücadelede önder oldu. Çok geçmeden işleri dünya çapında ün kazandı ve 1951’de Magnum Photos’un kurucuları tarafından yardımcı aday olarak organizasyona davet edildi, böylece Halsman’ın işlerini Amerika dışındaki gazetelere satabildiler. 1947 yılında yine kendine yakışır ünlü bir fotoğrafı olan kederli Einstein portresini çekti. Einstein kederliydi, çünkü o sıralarda Amerika’nın atom bombasının peşine düşmesindeki rolünden ötürü üzüntülerini, toplantılar da anlatmaktaydı. Bu fotoğraf yıllar sonra (1966) Amerikan posta pullarında (1966) ve Time’ın Einstein’a “Yüzyılın İnsanı” ünvanını verdiğinde (1999) kullanılacaktı. 1951 yılında NBC’de görev yaparken Milton Berle, Sid Caesar, Groucho Marx ve Bob Hope gibi zamanın çeşitli popüler komedyenlerinin fotoğraflarını çekti. Komedyenleri fotoğraflarken onların hareketlerini havada yakalıyordu, bu görüntüler daha sonra çekeceği ünlüleri kapsayan sıçrama fotoğraflarına ilham kaynağı oldu ve Halsman kısa zaman sonra modellerinden fotoğraf için zıplamalarını istemeye başladı ve her biri de bu pozu vermeyi kabul etti. Eşsiz bir espri niteliği taşıyan bu enerjik görüntüler fotoğraf anlamında Halsman’ın kısmen önemli mirasları oldular. Halsman bu fotoğraflarına "jumpology” adını verdi.

1959 yılında 'Philippe Halsman's Jump Book adındaki kitabını yayınladı. Kitapta jumpology hakkında şakacı tartışmalar ve 178 ünlünün sıçrama fotoğrafı vardı. Halsman’ın zıplarken fotoğrafını çektiği kişiler arasında; Marilyn Monroe, Richard Nixon, Ford ailesi, Alfred Hitchcock, Judy Garland, Winston Churchill, Dorothy Dandridge ve Pablo Picasso bulunuyor.

1952’de Halsman John F. Kennedy’nin iki poz fotoğrafını çekti ve bunlardan biri Kennedy’nin kitabı Profiles in Courage’ın kapağında, diğeri ise senatör kampanyasında kullanıldı. Başarılı fotoğrafçı 1961’de çıkardığı kitabı Halsman on the Creation of Photographic Ideas”da olağanüstü fotoğraflar üretmek üzerine yöntemler aramış, böylece üç kural oluşturmuştu;
“Alışılmamış teknikler denemek” (Dali Atomicus’daki objelerin havada asılı kalması),
"Fotoğrafa alışılmamış özellikler eklemek” (uçan kedi ve sıçrayan su)
ve “Bilinen özellikleri kaybetmek” (yer çekimi).

1958 yılında Popular Photography’nin oluşturduğu “Dünyanın En Büyük 10 Fotoğrafçısı” listesine girdi ve 1975 yılında da The Life Achievement in Photography ödülüyle American Society of Magazine Photographers’a kabul edildi. Ayrıca Halsman dünya çapında sayısız sergiye ev sahipliği yaptı. 1979 yılının Haziran ayında ise New York’da hayata veda etti.


Kaynak

Kaynak

[@Mislina]

Dali Atomicus


Dali Atomicus, ABD'li fotoğrafçı Philippe Halsman'ın 1948 tarihli eseri. Fotoğrafta İspanyol ressam Salvador Dalí, kapalı bir odada, çeşitli eşyalar ve üç canlı kediyle birlikte havada asılıymış izlenimi verecek şekilde betimlenmiştir. Gerçeküstü bir içeriğe sahip fotoğraf, photoshop gibi çeşitli resim düzenleme yazılımlarının henüz var olmadığı bir dönemde, asistanların yardımıyla ve canlı çekim yoluyla üretilmiştir.

Resmin yaklaşık 1969-1970 yıllarında yapılmış baskısı, Minneapolis Institute of Arts koleksiyonundadır. Bu baskının arkasında kurşun kalemle yazılmış "DALI ATOMICUS", 1948 / print c.1969-1970 ve Philippe Halsman ifadelerinin yanı sıra ©/COPYRIGHT / BY PHILIPPE HALSMAN mührü bulunur.

İçerik

Fotoğrafta arka planda Salvador Dalí havaya zıplamış olarak görülür. Önünde, üzerinde belirsiz bir resim bulunan bir şövale vardır. Resmi sağ tarafında ise, Dalí'nin henüz tamamlanmamış olan Leda Atomica isimli tablosu yer alır. Fotoğrafa verilen Dali Atomicus ismi, bu tabloya bir göndermedir. Ön planda ise sol tarafta havada asılı duran bir sandalye vardır. Sol taraftan bir kova su, sağ taraftan ise üç canlı kedi havaya fırlatılmıştır. Kedilerden yüksekte olanı suyun içinden geçerken, diğer ikisi havada yan yana asılıdır.

Arka plan

Halsman daha önce çoğunlukla, Paris'te Vogue, VU, ve Voilà, New York'ta Life gibi dergiler için ünlü kişilerin portre fotoğraflarını çekiyordu. Dalí ise, 2. Dünya Savaşı sonrasındaki dönemde yaptığı sürreal tablolarda atom kavramını ve protonlar ile nötronların itme gücü sayesinde her şeyin bir "asılı kalma" durumunda oluşunu işliyordu. İki sanatçı 1940'ların başında tanışmıştı. Halsman 1948'de, Dalí'nin henüz tamamlanmamış Leda Atomica isimli tablosu üzerinde ressamla yaptığı bir tartışmanın sonrasında, fotoğrafla ilgili fikrini Dalí'ye açıkladı. Daha önce de çeşitli fotoğraflarda birlikte çalışmış olan ikili, fotoğrafı kurgulamaya başladı.

Harold Edgerton'ın 1930'larda çektiği Coronet isimli fotoğraf, ikilinin temel esin kaynağı oldu. Yeni düşmüş bir süt damlasının sütün yüzeyinde oluşturduğu taç benzeri yapıyı ve havadaki küçük bir damla sütü gösteren bu fotoğraftaki "asılı kalma" özelliği, Dalí ve Halsman'ı çok etkiledi.

Çekim

Dalí ve Halsman fotoğrafta önceleri tavukları kullanmayı ve havaya süt fırlatmayı düşünmüştü. Ancak hayvanları korumaya dair yasaları çiğnememek için, kedileri zarar görmeyecekleri biçimde kullanmaya karar verdiler. Halsman çekimi New York'taki stüdyosunda, bir sene önce kendi hazıladığı 4 x 5 formatındaki çift lensli fotoğraf makinesini kullanarak yaptı.

Resimde kullanılan şövale ile tablo iplerle tavana tutturulmuştu. Sol taraftaki sandalyeyi, fotoğrafçının eşi Yvonne tutuyordu. Asistanlar ise suyu ve kedileri havaya fırlatıyordu. Fotoğrafçı saymaya başlıyor, üçe geldiğinde kediler ile su fırlatılıyor, dörtte ise Dalí zıplıyor ve Halsman fotoğrafı çekiyordu. O gün stüdyoda, Halsman'ı tatmin edecek poz yakalanana kadar altı saatlik bir çalışma sonrasında 28 farklı fotoğraf çekildi. Fotoğrafçı, daha sonra yayımlanan bir kitabında o günü şöyle anlattı:

“ Ben ve asistanlarım ıslanmış, kirlenmiş ve neredeyse tamamen tükenmiştik - sadece kediler hâlâ yeni gibi görünüyordu. ”

Halsman daha sonra, çektiği bu fotoğraf üzerinde çeşitli değişiklikler yaptı. Cisimleri tutan ipleri yok etti ve sol kenarı kırparak sandayeyi tutan Yvonne'un elini ve suyu fırlatan asistanı dışarıda bıraktı. Ancak yaptığı en büyük değişiklik, çekim sırasında boş olan şövale üzerine, Dalí'nin ikinci bir tablosunu yerleştirmekti. Ancak Halsman, boş şövaleyi tablo ile doldurmasına rağmen, cismin yerdeki gölgesini değiştirmedi.

Teknik

Halsman fotoğrafta, daha sonra "Jumpology (zıplama bilimi)" olarak adlandıracağı tekniği kullandı. Halsman'a göre, fotoğrafçıya poz vermek yerine zıplayan kişiler, fotoğrafın çekildiği anda duygusal açıdan dengesiz yakalanıyorlardı ve bu fotoğraflar sayesinde kişiliklerinin çeşitli özellikleri belirlenebilirdi. Halsman, sıradışı fotoğraflar üretmek için üç kurala uyulması gerektiğini savunuyordu:

• Sıradışı teknik kuralı
• Sıradışı özellik ekleme kuralı
• Bir özelliği dışarıda bırakma kuralı

Dali Atomicus'ta bu kuralları sırasıyla;

• cisimlerin havada asılı gibi görünmesiyle,
• kedileri havaya fırlatıp ıslatmakla,
• yer çekimini ortadan kaldırmakla

yerine getirmiş oldu

Yayımlanma

Fotoğraf, çekildikten hemen sonra Life dergisinde iki sayfaya basıldı. İlgi çeken bu sıradışı fotoğrafın kısa sürede dünya çapında birçok kopyası yayımlandı, ancak fotoğrafçı bunlar için telif ücreti almadı. Fotoğraf daha sonraları, Edward Steichen'ın hazırladığı Photography in Retrospect isimli seçkiye dahil edildi.

Kaynak

[@Mislina]

[@Mislina]

Dance - Philippe Halsman