[@ReaL]

Begonvil - Bougainvillea
Gelin Duvağı - Rodos Sarmaşığı

Türkçe adı Begonvil, Gelin Duvağı olan Rodos Sarmaşığı, Anavatanı Brezilya olan bu bitki ülkemizde Akdeniz Bölgesinin yazlık evlerinin vazgeçilmez bitkisidir. Begonvil’in rengi aslında (Bract) denilen rengini değiştirme kabiliyetine sahip bir grup yaprak tarafından verilmektedir.

Aslında renkli görülen parçalar çiçek değil, kendi rengini değiştiren bir grup yapraktır. Brakterlerin altında küçük sarı renkte görülen asıl çiçekler kokusuzdur. Yapraklar 3-4 cm veya türe göre biraz daha büyük olabilir. Yaprak kenarları düz olup, kış soğuklarında yaprak uçlarında bronzlaşma görülür. Begonviller sarılıcı bitkilerdir. Bu halleriyle binaların ya da peyzaj elemanlarının boyu uzunluğunca büyüyebilirler.

İlkbaharda açan çiçekleri yazın ve sonbaharda bitki üzerinde kalır. Gerçek çiçekleri küçük, beyaz ve gösterişsiz olup brakteler üç parçalı ve çok çarpıcı mor renklidir. Yeşil yaprakları her dem kalp şeklinde ve parlak yeşil renklidir. Kolayca kırılabilen hassas yüzeysel kökler oluştururlar. Bu yüzden de taşınmaktan hoşlanmazlar. Donlara duyarlıdır. Sıcak güneşli, ılıman ve rutubetli yerleri sever. Soğuk hava koşullarından hoşlanmaz. Yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır. Kışın korunaklı yerlerde himaye edilmeli ve çiçeklenme döneminde sulama azaltılmalıdır. Hızlı büyür ve maksimum 6 m boy yapar.

Işık bitkisidir. Daldırma, kök ve ökçeli gövde çelikleri ile üretilir. Çardak, pergola, balkon ve terasların örtülmesinde kullanılan türdür. Rüzgârdan korunaklı yerlere
dikilmelidir. Ayrıca büyük kap ve bidonlarda da yetiştirilebilir.

Begonvil, bakımı çok kolay bir bitki olsa da; güzel, bol çiçek veren ve sağlıklı bir görünüm için budama yapmak şarttır. Birkaç çeşit budama kaldırır.

• Çalı Tipi ya da Bodur Begonviller

Bu türler, duvar üstlerinden aşağı sarkıtılarak, çit bitkisi olarak ya da saksılar içerisinde kullanılır. Düzenli budanmak isterler. Begonvil, gövdesi kalınlaştıkça daha çok dal üretir. Gelişigüzel yayılan bu dalları denetim altında tutmak için devamlı budama gerekebilir. Yapraklarını döktüğü şubat ayı, biçim vermek şubat ayı, biçim vermek için çok uygun bir zaman. Bu durumda tüm kırık ve aşınmış dalları temizleyin. Bodur kalması ve yuvarlak bir form alması için sıkı bir budama yapın.

• Sarmaşık Begonvillerin Budanması

Bitkinin şekil almaya başladığı ilk iki sene çok önemlidir. Eğer pergola ya da bir duvarınızı kaplaması için boya gitmesini istiyorsanız birkaç ana dal bırakıp tüm dalları dipten budamalısınız. Eğer dipten budanmazsa yarım kalmış küçük dallardan çok sayıda yeni yan dal çıkar. Bu hoş bir görünüm vermez ve zamanla bitkiyi denetlemek güçleşir. Eğer bitki yaşlıysa, odunlaşmış ve çok kalınlaşmış ana gövdenin yanından çıkan sağlam ikinci ya da üçüncü dalın gelişmesine izin verin. Yaşlı gövde dipten kesildiğinde bitki gençleşir.

• Püf Noktası

Sıkı budamadan çekinmeyin. Bitkiniz ölmez daha canlı ve güzel dallar sağlıklı çiçekler oluşturur. İki değişik renkli begonvilden güzel bodur ağaç elde edebilirsiniz. Mor ve kırmızı yan yana geldiğinde göz alıcı olur.

• Ağaca Yönlendirme

Mor salkımda olduğu gibi, satın alırken, bitkinin sağlam bir gövde üzerinde gelişmiş olmasına dikkat edin. Dal budak sarmış bir begonvil fidesini ağaca yönlendirmek çok zaman ister iki fideyi birbirine dayayarak dikerseniz daha çabuk sonuç alırsınız. Ağaca yönlendirme işlemi mor salkım örneğindeki gibidir.