Kum Kestanesi | Echinocardium Cordatum

[@Canan]

Echinodermata (Derisi dikenliler) filumuna dahil bir deniz kestanesi türü olan Echinocardium cordatum kum kestanesi, deniz patatesi ya da Loveniidae familyası mensubu olduğu için kalp şekilli deniz kestanesi olarak bilinir. Genellikle deniz zeminine gömülü olarak -zaman zaman 15-20 cm derinlere varana kadar- yaşarlar. En belirgin özelliği bir çok deniz kestanesinin aksine dikenlerinin vücut yüzeyinde düz bir şekilde -saç şeklinde- oluşmasıdır. Genellikle 5 cm çapında olmalarına karşın 10 cm çapına erişen bireylerde bilinmektedir. Kumdaki mikro-organizmalar ve çökeltilerle beslenir. Planktivor ve detritivor olarak beslenme rejimi ifade edilebilir. Organik atıklar ile beslenen kum kestanesi türü bu özelliğinden ötürü denizlerdeki petrol kirliliğinden çabuk etkilenmektedir.

Kosmopolitan bir dağılım gösteren deniz patetesi, dünya genelinde bir çok bölgeye yayılmıştır. Ülkemiz suları da dahil olmak üzere, Atlantik Okyanusu, Pasifik Okyanusu, Avusturalya, Güney Afrika, Yeni Zelanda, Kaliforniya Körfezi gibi ılıman iklim kuşağına dahil bölge sularında yaşarlar. Derinlikleri 230 metreye kadar olan sularda görülebilirler.

Deniz patatesi vücut yüzeyi sarı tonlarındaki diken benzeri yapılar ile tıpkı bir halı gibi dokunmuştur. Vücut üzerinde bulunan yatay dikenler genellikle vücudun arkasına doğru yönelmiştir. Kum kestanesinin dikenlerinin vücuda düz bir şekilde uzanmasının nedeni, gömülü olarak yaşamasından kaynaklanmaktadır. Bu dikenler yardımı ile oksijeni hapseder ve gömülü olmasına rağmen boğulma tehlikesi yaşamaz.

Deniz patatesi, deniz zeminine gömülü yaşadığı için zeminin durumu önemlidir. Bu yüzden çamur içeriği olmayan ya da az olan zeminleri tercih eder. Gömülü olduğu yerden deniz dibi yüzeyine bir nefes kanalı açan canlı bu şekilde solunumunu sürdürmektedir. Vücut üzerinde oluşturduğu mukus tabakası sayesinde vücudunun deniz kumu ile temasını en aza indirirken aynı zamanda oluşturduğu çukuru da sağlamlaştırmakta ve bozulmasını engellemektedir.

Üreme bir çok deniz kestanesi türünde olduğu gibi olur. Olgunlaşan gonadlar sperm ve yumurtaları suya bırakır, döllenen yumurta 4 kollu echino-plutei larvasını oluşturur ve planktonik bir yaşam sürmeye başlar. Döllenmeden yaklaşık olarak 39 gün sonra metamorfoz gerçekleşir ve canlı deniz zeminine inerek kendini kuma gömer. Kum kestanesi yaşam süresi tahmini olarak 10 yıldır.

Deniz patatesi (Echinocardium cordatum) canlısı öldükten sonra kıyıya vurabilir ya da deniz yatağında dekompozisyona (ayrışmaya) tabii olabilir. Yukarıdaki ve aşağıdaki 2 fotoğrafta görülen bir kum kestanesi iskeletidir. Bu fotoğraflarda canlı ölmüştür ve geriye yalnızca iskeleti kalmıştır.

M.Doğan Özdemir Zaman

Fotoğraflar: Doriano Ligosullo, flips99, Gwylan

[@Efruz]

Dünyada hiç farkına varamadığım ne canlılar var daha. Her geçen gün şaşırtıyor.

Bu küçük de atıkları yiyerek bir nevi madde döngüsünü mü hızlandırıyor?

Ellerine sağlık Canan

[@Canan]

Orjinal Mesaj Sahibi Efruz

Dünyada hiç farkına varamadığım ne canlılar var daha. Her geçen gün şaşırtıyor.

Bu küçük de atıkları yiyerek bir nevi madde döngüsünü mü hızlandırıyor?

Ellerine sağlık Canan

Deniz kestanesini bilirdim (dik) sadece. Tehlikelerinin yanında, görülüyor ki, her canlının bir kısım faydaları da var.

[@Canan]

[@OkyanusunKalbi]

Birkaç kez denizde ayağıma kestane batmıştı, bunun tüyleri tüylü halıları andırıyor batmaz herhalde.
Ama içim kalktı nedense huylandım bu canlıyı görünce..