Jojoba (Simmondsia chinensis) Bitkisi | Özelikleri | Kullanıldığı Yerler

[@Canan]

Jojoba

Bilimsel sınıflandırma:

Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Caryophyllales
Familya: Simmondsiaceae
Cins: Simmondsia
Tür: S. chinensis
Binominal adı: Simmondsia chinensis

Jojoba, (Simmondsia chinensis) Çalı formunda; herdem yeşil; yaprakları kalın, derimsi, mavimsi yeşil renkte, meyveleri kahve renginde yerfıstığına benzer bir çöl bitkisidir. 100-200 yıllık ömrü vardır. Kısa süreli (-5)-(-9)°C düşük sıcaklıklara dayanıklıdır. Kökleri ortalama 9-10m derine iner; olgun bir jojoba bitkisinin kökü 20-25m derine inebilir. Bu, jojoba' ya, dayanıklılık özelliği sağlar.
Ayrıca erozyon ile mücadelede mükemmel bir bitkidir. Arizona, Kalifornia ve Meksika’dan Sonoran çöllerine kadar olan yerlerde doğal olarak yetişmektedir. Jojobanın son yıllarda çok popüler olmasına karşın kullanımı yeni değildir. Çok eski zamanlarda dini törenlerde kullanılmak üzere parfüm ve boya yapımında jojoba yağından faydalanılmıştır.

Kaliforniya ve Sonara çölü yerlileri tarafından deri kanseri ve yaraların tedavisinde kullanılmış, 1933 yılında da Jojoba tohumundan elde edilen yağın diğer bitkilerden elde edilen yağlardan farklı olduğunu ve bu yağın balinalardan elde edilen yağla benzer özelliğe sahip olduğu keşfedilmiştir.

Sanayide kullanım alanları öğrenildikten sonra yetişmesi uygun ülkelerde ticari amaçla yetiştirilmeye başlanmıştır. Şu anda ise A.B.D, İsrail, Mısır, Avustralya, Arjantin, Brezilya, Paraguay, Venezuela, Libya, Sudan, Kenya, Kuveyt, Hindistan, Nijerya, Japonya ve Avrupa Birliği üye ülkeleri Jojoba yetiştiriciliği konusunda her türlü imkanı değerlendirmektedirler.

Türkiye’de yapılan çalışmalar sonucunda jojoba ekiminin yaygınlaşması ile birlikte ekonomiye büyük katkı sağlanacağı beklenmektedir. Antalya ve Adana’dan olumlu sonuçlar alınması sonucunda ise İzmir, Denizli, Konya, Ağrı, Elazığ, Ankara, Malatya, Afyon, Yalova, Mersin, Aksaray, Adıyaman, Nevşehir ve Kayseri’de de jojoba ekimine başlanmıştır. Bitkiden elde edilen yağa firmalardan özellikle Amerika ve İsrail’den talep gelmektedir. Jojoba bitkisi geleceğin en karlı yatırımları arasında yer almaktadır.

Kullanım Alanları:

• Jojoba, yağı üstün bir yağlayıcı olması nedeni ile yüksek devirli makinelerde, alet ve metal kesme işlerinde kullanılmaktadır. Değişik sıcaklıklarda stabil bir sıcaklık göstermektedir. Bu özelliği ve süper nemliliği nedeniyle Jojoba yağı sürtünmeyi önemli ölçüde azaltmakta ve bu da çalışan makine parçalarının aşınmasını önlemektedir.
• Penisilin üretiminde köpürmeyi önlemektedir. Jojoba yağı diğer bilinen yağlardan çok üstündür. Anlaşılması güç fakat gerçek olarak jojoba yağı bu işlemde önemli bir etkiye sahiptir. Penisilin üretimi için jojoba yağı kullanılırsa yerfıstığından 6 kat daha az yağ tüketilmektedir. Bu da %15-20 daha fazla üretim demektir.
  
• Jojoba yağı E vitamince zengindir. ve tıpta, küçük çizik, kesik, sivilce, püstül, saç ve deri bozukluklarında yenileyici ve %100 saflığı nedeniyle yapay kalplerde yağlayıcı olarak ta kullanılmaktadır.
  

• Olağanüstü deri yumuşatıcı özelliği bulunmaktadır.

• Ayrıca güneş yanıklarına karşı kullanılmaktadır.

• Jojoba asla soğutma ve buna benzer özel muamele olmadan bozulmadan ekşimeden kalabilmektedir. Bu çok uzun süreli raf ömrü besin endüstrisinde kekten pişirme yağına kadar her şey için besin endüstrisinde önemli bir şeydir.

• Yağsız, kalorisiz, kolesterolsüz pişirme ve salata yağı olarak kullanılması hayal edilmektedir.

• Günümüzde çok sayıda uluslararası şirket böyle bir yağı piyasaya sürmek için uğraşmaktadır.

Jojoba yağının ekşimediğini ve sonsuza kadarbozulmadığını gösteren araştırmaları Kalifornia Üniversitesi yapmıştır. 27 parti cin mısırını aynı jojoba yağı ile pişirmişler ve 27. mısırın ilk mısır kadar taze olduğunu görmüşlerdir. Bu fastfoodlar da her zaman için taze yağla patates kızartma imkanı tanımaktadır.
Jojoba ayrıca doğal bir iştah bastırıcı olan simmondsini içermektedir. Diyetlere yardım olarak şekerli çubuklardan, çikolata, tatlı, içeceklere kadar her şeyin içerisine katılabilmektedir.

Hidrojenle doyurulmuş formunda Jojoba bir ciladır. Sertlik ve parlaklık kalitesi ile mobilya, yer, otomobil cilası ve uzun süre yanan mumlar gibi direk kullanım alanları sağlamaktadır.

Kozmetiklerde göz ve deri enfeksiyonlarını önlemek amacıyla bakteri ve mantarlara karşı koruyucu özelliği bulunmaktadır. Kısaca Jojoba bu mükemmel yapısı ile eşsiz bir bitkidir

Jojoba Yağının Özellikleri:

Yağı, zeytinyağına benzer teknikle elde edilir. Açık sarı renkte, doymamış, çok fazla stabil ve saftır. Bilinen bütün bitkisel yağlar, gliserol ile yağ asitlerinin bir esteridir. Oysa jojoba yağı uzun zincirli dallanmış bir alkol grubu ile yağ asitlerinden oluşmuştur.Yüksek sıcaklık ve basınçta kararlılığını ve viskositesini kaybetmeyen ve temas yüzeyine iyice yapışan balina yağı, ağır iş makinaların vazgeçilmez yağıdır. Jojoba ile balinalar ve makinalar kurtarılmıştır.

Uçak ve füze motorlarında kullanılan bu yağ, otomobilde motor yağı olarak kullanıldığında araç 200.000 km yol alabiliyor. Aynı miktar yakıtla alınan yol ise 3-5 misli artabiliyor. Çok hassas makinaların yağlanmasında kullanılacak kadar da ince bir yağdır. Hidrojenasyon sonrası jojoba, çok dayanıklı bir mum yapısı kazanmaktadır.

Diğer kullanım alanları içinde:

Matbaa mürekkebi, lastik ve yapıştırıcı gibi maddelerin yapımı, mum, reçine, koruyucu şampuan, saç besleyicileri, deterjan, krem ve ilaç üretimi vardır. Konservecilikte malzemenin tadının ve tazeliğinin muhafazası amacıyla kullanılmaktadır. Yağın okside olmadan ve tohumun ise bozulmadan ne kadar süreyle saklanabileceği henüz bilinmemektedir. Örneğin; 20-25 yaşındaki tohumlardan elde edilen yağın hiç bir özelliğini kaybetmediğini araştırıcılar bildirmektedirler.Tohumundan yağ elde edildikten sonra kalan küspesinde %30-35 oranında protein bulunmaktadır. Ancak, simmondsia maddesi çıkarıldıktan sonra hayvan yemi olarak kullanılır.

Bitkisel Özellikleri:

İki evcikli bir bitkidir. Erkek ve dişi çiçekler ayrı ayrı bitkilerdedir. Dişi çiçekler küçük, kokusuz veya güzel koku guddeli, nektarsızdır. Erkek çiçekler sarı renkli ve polen keselidir. Küçük salkım halinde bitkide bulunurlar. Döllenme ilkbahardaki kuvvetli rüzgarlarla olmaktadır.

Tamamen olgunlaşma ağustos ve ekim aylarında gerçekleşir. Meyve tek tohumludur. Tohumlar tam olgunlaştığında maun ağacı renginde koyu kahverengi rengindedir. Yetiştiği çevre koşullarına ve bitkilere göre değişmekle birlikte tohumun hacimce %50’si yağdır.

Bir Jojoba bitkisinden; 5 yaşında 500 g, 12 yaşında 2500 g, 25 yaşında 14.000 g tohum elde edilir. Jojoba bitkisi gölgede 35-45°C gibi ekstrem çöl sıcaklıklarına da dayanıklıdır. Yıllık 500 mm yağış, iyi bir verim için yeterlidir; l00 mm'den az da olsa tohum verir. Bitki, hiç susuz, ancak uzun yıllar yaşar.Su, çiçek ve tohum için gerekir. 600-1200m yüksekliklerde yetişmektedir. Toprak seçiciliği yoktur, çorak yerlerde yetişir. Litrede 7g yoğunlukta tuzlu suya dayanıklıdır. 60-90cm boyu olduğu halde, iyi sulama ile 2-3m boylanabilir.

Yetiştirilmesi:

Jojoba yetişmesi için güneş ve ışık istemektedir. Genellikle tohumla üretilmektedir. Çimlenme sıcaklığı 30 C’dir. Çimlenmesi çevre koşullarına bağlı olarak birkaç günden birkaç haftaya kadar sürmektedir. Antepfıstığı gibi iki evciklidir; yani erkek ağaç ve dişi ağaç diye iki tipi vardır.Tohumlardan erkek veya dişi çıkma oranı yaklaşık %50' dir. Bu yüzden tohum ekiminde, her çukura 4 tohum konur.

Bitkilerin çiçeklenmesi ekimden 2-4 yıl sonragerçekleşmektedir. Bu süreye kadar bitkilerin cinsiyetlerini tespit etmek mümkün değildir. Tohumdan üretimde erkek bitki çıkma ihtimali dişi bitki çıkma ihtimaline göre daha fazla olmaktadır. Bu nedenle bazı özellikleri bilinen tohum verimi yüksek klonların üretilmesi önem arz etmektedir. Bu da ancak vejetatif yolla mümkün olmaktadır. Tohum verimleri bitki başına 138 - 578 gramdır.

Bitki ekim yapıldıktan sonra özel bir sulama veya bakım istemiyor. Gerekli yıllık yağış miktarı 500 mm civarında Türkiye’nin doğal yağışı bitkinin su ihtiyacını karşılamaktadır. Bitki hiç susuz uzun yıllar yaşayabilme özelliğini göstermektedir.

Bitki Türkiye’de zeytinin yetiştiği her yerde yetişebiliyor. Tohumları yaklaşık 25 yıl özelliğini kaybetmeden koruyabiliyor. 600-1200 metre yüksekliklerde yetişen bitkinin toprak seçiciliği yoktur. Jojobanın kökleri ortalama 9-10 metre derine inmektedir. Bu da ona kurağa dayanıklılık kazandırmaktadır. 100-200 yıllık ömrü vardır. Jojobanın tohum ekiminde her çukura 4 tohum atılması önerilmektedir.

Kaynak

[@Türkü]

Ticari getirisi yüksek bir bitki . Türkiye'de yetiştirme oranı artarsa ülke ekonomisine ciddi faydaları olur.

Teşekkürler Canan.

[@Canan]

Nasıl bir bitkidir ki, makina yağlamasından tut , insan vücuduna yararları, tıpta kullanılması ve kozmetik ürünlerine katılabimesine kadar işe yarıyormuş.

[@C.Doğan]

Joker gibi bir yağ. Nerede? kullanırsan kullan. Her yerde işe yarıyor.

Paylaşım için teşekkürler.

[@Canan]

Jojoba Yağı Nedir? Jojoba Yağının Faydaları Nelerdir?

Bilimsel olarak “simmondsia chinensis” olarak adlandırılan jojoba, çölde yetişen çalımsı bir bitkidir. jojoba yağı bu bitkinin tohumlarından elde edilir. Peki, jojoba yağı nedir? Jojoba yağının faydaları nelerdir?

Amerikan yerlileri tarafından çok eski yıllardan beri yaraların iyileştirilmesi için kullanılan jojoba yağı, E vitamini bakımından oldukça zengindir. Bu özelliğinden dolayı özellikle, cilt üzerindeki tahrişlerde, küçük çizik ve kesiklerde kullanılmaktadır. .

JOJOBA YAĞI NEDİR?

Jojoba yağı, doğal bakım ürünlerinin özünde kullanılan bir çeşit bitki yağıdır. Anavatanı Arizona, California ve Kuzey Meksika olan Simmondsia Chinensis bitkisinin tohumlarından elde edilir. Uygun koşullarda 200 yıl kadar yaşayabilen bir bitkidir. Kökleri oldukça derine ulaşır ve bu sayede kuraklık ve ısı farklılıklarına karşı dayanıklıdır. Toprağın derinliklerinden değerli mineralleri özümseyen bir bitkidir.

Üstün yağlayıcı özelliğine sahip olan jojoba yağı, yüksek devirli makinelerde, alet ve metal kesme işlemlerinde de kullanılmaktadır. Aynı zamanda nem oranı yüksek olan jojoba yağı, bu özelliği sayesinde sürtünmeyi en aza indirerek çalışan makine parçalarının aşınmasını önler. Jojoba yağı motor yağı olarak da kullanılmaktadır.

JOJOBA YAĞININ BAŞLICA FAYDALARI

* Cilt üzerindeki akneleri giderir.

* İçeriğindeki A ve E vitaminin sağladığı antioksidan etkilerin yanında güçlü yağ asitleri sayesinde kırışıklıklara karşı savaşır ve cildin genç görünmesini sağlamaya yardımcı olur.

* Cilde hızla nüfuz eder ve kolayca pürüzsüzleşir, gözenekleri tıkamadan veya yağlı bir kalıntı bırakmadan sağlıklı, parlayan cildi teşvik etmeye yardımcı olur.

* Saç kırılmasını önler.

* Güneş yanıklarını hafifletir.

* Sedef hastalığı ve egzamada alevlenmeleri azaltmaya yardımcı olur.

* Yaraları iyileştirir.

* Anti-Mikrobiyal olduğundan mikropları temizleyerek ciltte bakteri oluşumunu önler.