Forum Gerçek

AnasayfaForumları Okundu Kabul Et Bugünkü Mesajlar
Geri git   Forum Gerçek > Sağlığımız ve Hastalıklar > Psikoloji

Psikoloji Psikoloji, psikiyatri ve kişisel gelişim


Yeni Konu aç  Cevapla
 
Seçenekler
Eski 24.12.2020, 16:50   #1
Çevrimiçi
Canan
Çiçekci kız

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Aşının Eli Kulağında… İğne Korkusu İçin Neler Yapılmalı?

Aşının Eli Kulağında… İğne Korkusu İçin Neler Yapılmalı?

Türkye’de yeni yılla birlikte ilk corona virüsü aşılarının öncelik sahibi olan insanlara yapılması bekleniyor. Aklımız fikrimiz aşıda ancak bazı insanlar aşıyı gergin bir şekilde bekliyor. Peki iğne fobisi olan vatandaşlar için aşılama süreci nasıl olmalı?



Aşı süreci tüm dünya için umut verici ancak bazıları için gergin bir bekleyiş söz konusu. Onlar iğne korkusu olanlar… İğne fobisi yüzünden aşıya mesafeli olan insanların en büyük endişesi aşılama süreciyle ilgili. Dünyanın birçok yerinde bu fobiye sahip olan insanlar aşının hızlı bir şekilde yapılacak olmasından korkuyor. Psikolog ve psikoterapist Özlem Koç Özden, içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde daha fazla ön plana çıkan iğne korkusu ile ilgili Sozcu.com.tr'ye konuştu. Özden, iğne korkusu olan insanlara aşılama sürecinde hassasiyet gösterilmesi gerektiğini söyleyerek yapılması gerekenleri anlattı.

Aşılar ne durumda?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 11 Aralık'tan sonra ilk aşıların geleceğini söylemiş ve önceliğin kimlere verileceğini de açıklamıştı. Bugün 24 Aralık, henüz bir resmi açıklama olmasa da ilk etapta gelmesi planlanan 3 milyon CoronaVac aşısının Türkiye’ye giriş yaptığına dair duyumlar var. Bakan Koca ise geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili yaptığı açıklamada aşıların depolarda hazır beklediğini ve onay sürecinin başladığını söylemişti. Birkaç günlük prosedürden sonra aşıların Türkiye'ye geleceğini ifade eden Koca, ilk partide 3 milyon aşı geleceğini de bir kez daha vurgulamıştı. Bakan Koca’nın son açıklamasına göre bu ay sonu veya Ocak ayının ilk haftası aşılama uygulaması başlayabilir. Uzmanlar aşının olumlu sonuç vermesi için herkesin aşı olmasının çok önemli olduğunu belirtiyor.

AŞILAMA SÜRECİ ENDİŞESİ

Özlem Koç Özden ilk olarak korku meselesine dikkat çekiyor: “Hepimiz az ya da çok bedene yapılan müdahaleler karşısında korku ya da kaygı yaşayabiliriz. Korku her duygu gibi insan hayatında önemli ve gerekli bir duygudur. Bizler korktuğumuz için hayatta kalırız. Korktuğumuz için geleceğe ilişkin birikimler yaparız. Korktuğumuz için “yabancı” olanla ilişki kurmayız… Asıl hedefimiz hiçbir zaman korkuyu ortadan kaldırmak olamaz. Asıl olan korkularımızı gerçekçi zeminlere oturtmak olmalıdır.”
KORKUNUN SEBEBİ
İğne korkusunun mevcut ruhsal bozukluklar tanı sistemlerinde Kan- Enjeksiyon-Yaralanma tipi fobi olarak sınıflandırıldığını belirten Özden, “Öncelikle fobik tepkileri belirleyen bazı işlev bozucu fikirler vardır. Kimi için iğne korkusunun sebebi, iğnenin kırılarak vücudun içinde kalması iken, kimisi için kontrolü kaybetme, alay edilme, tiksinme, iğrenme, yoğun korku kaygı nöbeti geçirme korkusu olarak tanımlanabilir. Bazen tanık oldukları yoğun tıbbi müdahaleler ve diğer insanlardan dinledikleri korku dolu tıbbi müdahale öyküleri de bu işlevsiz düşüncelerin ortaya çıkmasına sebep olabilir” diyor.

İĞNE KORKUSU OLANLAR İÇİN NE YAPILMALI?

Korona virüsü aşılama sürecinin başlamak üzere olduğu şu günlerde iğne fobisi olan insanlar için Sağlık Bakanlığı ve bakanlığa bağlı kuruluşlara büyük iş düşüyor. “Tıpkı çocuklarda olduğu gibi iğne korkusu olan yetişkinlerde de benzer konularda hassasiyet gösterilmesi önemlidir” diyen Özden'in konuyla ilgili önerileri şöyle:
  • Habersiz, birdenbire, yeterince ikna olmadan yapılan tıbbi müdahaleler özellikle fobik tepkiler gösteren bireylerde daha zorlayıcı ve kaçınan bir tavra yol açabilir.
  • Bu konuda mümkünse bireylerin aşılama süreci, zamanı ve detayları ile ilgili konularda detaylı bilgiye ulaşabilecekleri platformların oluşturulması gerekir.
  • Aşılama sırasında yeterince hazır hissedebilecekleri küçük zaman aralıklarının, esnek tarihlerin yaratılması ve bu önlemlere rağmen şiddetli fobik tepkiler gösteren bireylerin ruh sağlığı uzmanları tarafından psikolojik destek kanallarına ulaşmaları sağlanmalıdır.
ABD'de yaşayan 46 yaşındaki Ali Beckman, aşılama sürecinden çekinen insanların durumunu anlamak için önemli bir örnek. Business Insider’a konuşan Beckman, korona virüsü aşılarının çok hızlı bir şekilde yapılmasından çekiniyor. Beckman'in aşı korkusu ortaokul yıllarına kadar uzanıyor. O günlerde kızamık aşısı olmamak için annesine yalvaran ve enjeksiyondan çok korktuğu için astım krizi geçiren Beckman'in yaklaşık otuz yıl sonra gündeminde korana virüsü aşısı var. Kendisi korkusunu şöyle açıklıyor: “Birinin beni rahatlatması ve bana karşı sabırlı olması için zaman yok. Kontrolü kendimde hissetmek istiyorum ve yapacağımı sanmıyorum.”

İLK ADIM KORKUYLA YÜZLEŞMEK

Özden'e göre korkuyu yenmek için öncelikle işlev bozucu fikirlerin farkına varılması ve tıbbi konularla ilgili temiz bilgiye ulaşmak önemli taşıyor. İkinci olarak korktukları durum ya da nesne ile ilgili aldıkları güvenlik sağlayıcı davranışların hepsinin az ya da çok iğne korkusunu beslediği bilinmeli. Özden, “Dolayısıyla kişilerin güvenlik sağlayıcı davranışlardan kesinlikle uzak durmaları ve basit anlamda fobik nesne ya da durum ile yüzleşmeleri gerekmektedir” diyor.

Özden'in aktardığına göre; iğne yapılacak durumlardan kaçınmak, tıbbi müdahaleleri ertelemek, gebelik ya da tıbbi eğitimlerden vazgeçmek iğne korkusunun sürmesine sebep oluyor. Benzer şekilde kan aldırırken uzman seçmek, aynı sağlık kurumuna gitmek, iğne acısının azaltılmasına ilişkin bir takım uyuşturucu sprey ya da kremler kullanmak da yine iğne fobisinin sürmesine sebep olan davranışlar arasında bulunuyor. Özlem Koç Özden, “Bu davranışların hepsi kişinin fobik uyaranla yüzleşmesine değil, fobik uyarandan kaçmasına hizmet etmektedir. Bu anlamda fobik tepkilerin de sürmesine sebep olacağı unutulmamalıdır” ifadesini kullanıyor.



Psikolog ve psikoterapist Özlem Koç Özden, 2013 yılından bu yana özellikle kaygı bozuklukları konusunda Klinik Psikoloji Doktora çalışmalarına devam eden ediyor.

DESTEK İÇİN ÜÇ ÖNEMLİ KRİTER

Eğer yüzleşerek ve üstüne giderek iğne korkusunun üstesinden gelmek mümkün olmuyorsa bu noktada psikolojik destek almak gerekebiliyor. Özden, “Burada önemli üç kriterimiz var. Bunlar süre, sıklık ve şiddet” diyor. Özden konuyla ilgili şunları söylüyor:

“Bazı kişiler iğne ya da herhangi bir tıbbi müdahale ile karşılaştıklarında çok yoğun fobik tepkiler gösterebilirler. Aynı zamanda bundan kaçınmak için yoğun önlemler alabilir ve ciddi işlev kaybına uğrayabilirler. Örneğin sağlıkları için önemli olan tıbbi müdahalelerden kaçındıkları gibi gebelik ve askerliği erteleyebilir, tıp ya da hemşirelik gibi eğitimlerini de yarım bırakabilirler. En az altı aydır, fobik tepkiler ve kaçınmalarla giden ve işlev kaybının da ortaya çıktığı böyle durumlarda bir ruh sağlığı uzmanından yardım alınabilir.”
Alıntı:
ʻʻ

Psikoterapide farklı ekollerde iğne korkusu çalışılabilir, özellikle bilişsel davranışçı terapiler ve maruz bırakma uygulamaları sıklıkla kullanılmaktadır.
Psikolog ve psikoterapist Özlem Koç Özden


KORKUNUN SEBEBİ ÇOCUKLUKTA GİZLİ OLABİLİR

İğne fobilerinin olduğunu söyleyen birçok kişinin korkusunu “kendimi bildim bileli” diye tanımladığını belirten Özden'e göre; kalıtsal etkiler, bilişsel şartlanma unsurları ve travmatik tıbbi müdahale deneyimleri gibi birçok sebep korkuyu oluşturan etkenler arasında sayılabilir. Özellikle çocukluk bu noktada kilit rol oynayabiliyor.

Özden konuya şöyle dikkat çekiyor: “Ebeveynlerin bir tehdit aracı olarak iğneyi kullanmaları, sınıflarda toplu aşılamalarda çocukların birbirlerinin fobik tepkilerine maruz kalmaları, habersizce, birdenbire ya da zorla ve şiddetli bir şekilde tutularak çocuklara aşı yapılması hatalı uygulamalardır. Çocuklara yeterince ve yaşına uygun bir şekilde açıklama yapılmadan yapılan aşılar da çocuklarda bu tür fobilerin oluşumuna zemin hazırlayabiliyor.”
“Bu anlamda çocukların verdiği tepkileri önemsemeli, sabırla ikna olmaları için onlara zaman vermeliyiz” diyen Özden, “Ebeveyn olarak önce çocuklarımızın beden bütünlüğüne ve sınırlarına saygı göstermeliyiz. Çocuklarımızın bedensel sınırlarını istila etmemeliyiz” diyor.

KORKUNUZU ERTELEMEYİN!

Psikolog ve psikoterapist Özlem Koç Özden, sözlerini şöyle noktalıyor: “Genel olarak tüm fobiler özelde iğne korkusu, kişilerde uzun yıllardır yaşanmakta olan korkulardır. Kişiler fobik kaçınmalar göstererek yaşamlarına devam edebildiklerinden dolayı uzun yıllar kaçınarak ya da yardım almadan hayatlarına devam edebilirler. Ancak burada unutulmaması gereken önemli bir şey vardır: İğne ya da herhangi bir tıbbi müdahale korkusu nedeniyle tıbbi tedavileri ertelemek ya da iptal etmek er ya da geç alınacak tanının ağırlaşmasından başka bir sonuca yol açmaz.”

KAYNAK

__________________
  Alıntı ile Cevapla
2 Üyemiz Canan'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 10.05.2021, 18:18   #2
Çevrimdışı
OkyanusunKalbi
WoodStock

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Aşının Eli Kulağında… İğne Korkusu İçin Neler Yapılmalı?

Ünlü psikiyatrist cevapladı: İğne fobisi nasıl aşılır?

Covid-19 pandemisine karşı en önemli silahlardan biri aşı olurken, bu durum endişeleri de beraberinde getirdi. Zira bazı kişiler, bilimsel adı tripanofobi olan iğne korkusu yaşıyor.


Tripanofobi ortaya yeni çıkan bir korku değil. Yapılan bir çalışma, yetişkinlerin yüzde 20'si ila yüzde 30'unun bundan mustarip olduğunu göstermişti. Peki bu fobi nasıl aşılır?

İşte psikiyatrist Jeffrey Ditzell ve hemşire Esbe Duncan'ın verdiği ipuçları:

YANLIŞ BİLGİLERİ GÖRMEZDEN GELİN

Duncan çoğu kişinin, Covid-19 aşısının insanların vücutlarına mikroçip yerleştirmek için kullanıldığı iddiası yüzünden korktuğunu düşündüğünü söyledi ve ekledi:

Yanlış bilgileri önemsememek, ya da daha iyisi gerçekleri öğrenmek, aşı efsanelerinden kaynaklanan korkuyu azaltabilir.

SÜRECİN OLUMLU YÖNLERİNE ODAKLANIN

Ditzell, aşı yaptırarak bir kişinin hem kendisini hem de sevdiklerini ölümcül bir hastalığa karşı koruyabileceklerini aklından çıkarmamasını istedi.

TOPLUMSAL SORUMLULUK

İğneden korkan kişiler, aşı olarak toplumun diğer üyelerine karşı görevini yerine getirdiğini ve pandeminin sonuna bir adım daha yaklaşıldığını unutmamalı. Zira uzmanlar, böylece daha kararlı olunabileceğini ve korkunun azalabileceğini kaydetti.

YEMEK VE SIVI

Ditzell, yemek yiyerek ve sıvı tüketerek tripanofobi yüzünden yaşanan baş dönmesiyle baygınlık hissinin azaltılabileceğini ifade etti. Öte yandan randevuya aç ya da susuz gitmek, stresle korkuyu tetikleyebilir.

LOKAL ANESTEZİ

Uzmanlar, aşı olmadan önce görevlilerden enjeksiyon bölgesine anestezi yapılıp yapılamayacağının sorulmasını tavsiye etti. Çünkü bu, acıdan kaynaklı iğne fobisinden mustarip kişilere iyi gelebilir.

DERİN NEFES

Derin nefes almanın anksiyeteyi azalttığı biliniyor. Uzmanlar da buna işaret edip, aşılama sırasında derin nefes almanın rahatlık sağlayabileceğini söyledi.

EN SEVDİĞİNİZ YERİ HAYAL EDİN

Derin nefes alırken, gözlerinizi kapatıp sizi rahatlatan mekanları hayal edin. Duncan bunu şöyle açıkladı:

Nefes almak ve hayal etmek, endişeli insanları genellikle en kötü durumlarda bile sakinleştirebiliyor.

İĞNEYE BAKMAYIN

Ditzell, korkuyu azaltmada en basit ve etkili yöntemlerden birinin enjeksiyon sırasında başka yöne bakmak olduğunu ifade etti.

ALTERNATİF BİR SENARYO YAZIN

Kolunuzdaki acının iğneden değil, arkadaşınızın kolunuzu sıkmasından veya bir sivrisinek ısırığından (eğer sivrisinekten korkmuyorsanız) kaynaklandığını düşünün.

Kaynak: Independent Türkçe
  Alıntı ile Cevapla
OkyanusunKalbi'in Mesajına Teşekkür Etti
Cevapla

Bu Sayfayı Paylaşabilirsiniz

Etiketler
aşının, için, iğne, korkusu, kulağında…, neler, yapılmalı


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı

Hızlı Erişim


WEZ Format +3. Şuan Saat: 14:29.


Powered by vBulletin® Version 3.8.8
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Önemli Uyarı
www.forumgercek.com binlerce kişinin paylaşım ve yorum yaptığı bir forum sitesidir. Kullanıcıların paylaşımları ve yorumları onaydan geçmeden hemen yayınlanmaktadır. Paylaşım ve yorumlardan doğabilecek bütün sorumluluk kullanıcıya aittir. Forumumuzda T.C. yasalarına aykırı ve telif hakkı içeren bir paylaşımın yapıldığına rastladıysanız, lütfen bizi bu konuda bilgilendiriniz. Bildiriniz incelenerek, 48 saat içerisinde gereken yapılacaktır. Bildirinizi BURADAN yapabilirsiniz.