Anne Babalar Endişeli: Birlikte Yapılan Aşılar Ani Ölüme Sebep Olur mu?

[@Canan]

Anne Babalar Endişeli: Birlikte Yapılan Aşılar Ani Ölüme Sebep Olur mu?

Kimi uzmanların aşıların, içeriğinde alüminyum ve cıva olması nedeniyle otizm, Alzheimer gibi sağlık sorunlarına sebep olabileceğini dile getirmesi, ailelerde endişeye yol açtı. Bununla birlikte, aşılarla ilgili halk arasında dolaşan başka yanlış bilgiler de var. Bu yanlış bilgileri ve doğrularını Türk Pediatri Kurumu Genel Sekreteri Prof. Dr. Haluk Çokuğraş'a sorduk...

Son günlerin en önemli sağlık gündemlerinden birisi de aşılar… Konu ile ilgili anne babalara önemli bilgiler veren Türk Pediatri Kurumu da yaptıkları toplantıda bu konuya değindi ve endişeleri gideren açıklamalar yaptı. Sorularımızı yanıtlayan Türk Pediatri Kurumu Genel Sekreteri Prof. Dr. Haluk Çokuğraş, aşılar konusunda doğru bilinen yanlışları ve aşı ile beraber çocukları gripten korumanın yollarını anlattı.

Aşılar konusunda halk arasında hangi yanlış bilgiler dolaşıyor? Örneğin hastalıkla bağışıklık kazanmanın aşıdan daha iyi olduğu, kimi aşıların birlikte yapıldığında ani ölüme sebep olduğu gibi yaygın inanışlardan örnekler verebilir misiniz? Ve bunların doğrularını anlatabilir misiniz?

Öncelikle aşıların birlikte yapıldığında ani ölüme yol açması diye bir şey kesinlikle yoktur. Tamamen uydurmadır. Hastalığı geçirdiğinizde de tabii bağışıklık kazanabilirsiniz, ama bu geçirdiğiniz hastalık menenjit, çocuk felci, difteri ya da kızamık gibi bir hastalıksa, zaten ÖLMÜŞ ya da SAKAT KALMIŞ olacağınız için bu kazandığınız bağışıklığın size bir faydası olmayacağı (!) kesindir. Aşılar hastalanmamak, hastalıklara bağlı komplikasyon geçirmemek, sakat kalmamak ve sonuçta toplumdan o hastalığı tamamen silmek için gereklidir. Tıpkı çiçek hastalığı ve çocuk felcinde olduğu gibi. Uygulanan çocuklu aşıları sayesinde bugün dünyada çiçek hastalığı yok. Ülkemizde ise 10-15 yıl öncesine kadar korkulu rüyamız olan çocuk felci tamamen silinmiş durumdadır. Kızamık, difteri, yeni doğan tetanosu ve Hepatit B gibi ciddi ve ölümcül hastalıklar artık hiç görülmemektedir. Üniversite hastanelerinde tıp fakültesi öğrencilerine gösterecek menenjit olgusu bulamamaktayız. Onun için lütfen bu saçma ve temelsiz gerekçelerle aşı yaptırmaktan kaçınmayınız. Unutmayın ki, aşılar insanoğlunun hastalıklarla olan mücadelesindeki en önemli kazanımlardır.

Bu sene birçok uzman grip virüsünün geçmiş senelere göre daha etkili ve daha bulaşıcı olduğu yönünde uyarılar yapıyor. Bu noktada çocukları korumak adına neler önerirsiniz? Ayrıca çocuklar için grip aşısı hakkında önerileriniz ne yönde?

Bu yılki grip şimdilik olağan şekilde, her kış karşılaştığımız mevsimsel grip şiddetinde seyrediyor. Hasta sayısında her yıl bu mevsimde olduğu gibi beklenen bir artış var. Bu yıl griple birlikte miyozit, geçici kas güçsüzlüğüne daha sık rastlanıyor. Hastalığın bulaşıcılığı açısından geçen senelere göre bir farklılık yok. Grip virüsü her yıl bazı özelliklerini değiştirerek, insanların bağışıklık sistemi tarafından tanınmasını engelliyor. Virüsteki bu değişim çoğu kez “makyaj” olarak ifade edebileceğimiz küçük değişiklikler şeklinde olurken, kimi kez de “estetik ameliyat” diye tanımlayabileceğimiz büyük farklılıklar içeriyor. O zaman bağışıklık sistemi o virüsü hiç tanıyamıyor ve daha ciddi sonuçlar doğuyor.

Bütün solunum sistemi enfeksiyonlarından korunmada olduğu gibi, el yıkama alışkanlığı, gerekirse maske takma, kalabalık yerlerden uzak durma, iyi ve doğru beslenme hastalıktan korunmak için önemli. Ama gripten gerçekten korunmanın tek yolu gribe karşı aşılanmaktır. Özellikle riskli grupların (Kalp ve akciğer hastalıkları, diyabet, kronik böbrek hastalıkları ve 65 yaşından büyükler) aşılanması önemlidir. Bunun dışında grip olmak istemeyenler de bireysel olarak aşılanabilirler. Grip aşısının sadece gripten koruduğunu, farklı virüslerle oluşabilecek nezle, soğuk algınlığı, farenjit gibi durumlar için koruyucu bir etkisi olmadığı unutulmamalıdır. Ayrıca grip tedavisinde antibiyotiklerin de yeri yoktur.

Bunların yanında aşıların, çocuğun bünyesine göre ciddi sağlık sorunları yarattığı durumlar nadir de olsa görülüyor mu? Bu konuda aileler nelere dikkat etmeli?

Aşıların ateş, aşı yerinde kızarma ve ağrı gibi sıradan yan etkileri olabilir. Aşının içerdiği maddelere karşı bilinen bir allerjinin varlığı aşı yaptırmaya engel durumlardır. Bazı doğumsal bağışıklık bozukluklarında da canlı aşı dediğimiz (örneğin verem aşısı) yapılmaz.