Noel ve Yılbaşı Kutlamaları Nedir, Nasıl Doğdu

[@Canan]

Noel ve Yılbaşı Kutlamaları Nedir, Nasıl Doğdu

Noel

İsa'nın Doğumundan Önceki Akşam (1869) - (Michael Rieser)

Noel Bayramı, Hz. İsa'nın doğumunu anmak için her yıl genellikle 25 Aralık tarihinde milyarlarca insan tarafından kutlanan dini ve kültürel bir gündür. Birçok ülkede Noel günü resmi tatildir ve Hristiyanlar tarafından kutlanır. Son yıllarda Hristiyan olmayan ülke ve uluslar da Noel kutlamaları yapmaktadır. Bazı ülkelerde Noel Arifesi olarak bilinen 24 aralık C olarak kutlanmaktadır.

Hz. İsa'nın doğumuna dair net bir tarih olmasa da Batı Hristiyan Kilisesi 4'üncü yüzyılın ortasından itibaren doğumu 25 Aralık Noel günü olarak kabul etmiştir. Günümüzde Hristiyan aleminin büyük bir çoğunluğu Miladi Takvim'e göre 25 Aralık'ta Noel'i kutlamaktadır. Doğu Hristiyan Kiliseleri de Noel günü için Jülyen Takvimi'ndeki 25 Aralık tarihini esas alır. Bu tarih Miladi Takvim'de 7 Ocak tarihine tekabül eder. 6 Ocak tarihi de Batı Hristiyan Kilisesi için Epifani bayramıdır. Hristiyan aleminde Noel günü için bir anlaşmazlık bulunmamaktadır fakat genel olarak 25 Aralık tarihi baz alınır.

İsa'nın Doğumunu Betimleyen Bir Tablo (Gerard van Honthorst)

Noel'in neden 25 Aralık günü kutlandığına dair bir bulgu olmasa da bazı sebepler 25 Aralık tarihini seçmeye yöneltmiş olabilir. Romalılar 25 Aralık tarihini yılın en uzun gecesi ve en kısa gündüzünün yaşandığı gün dönümü olarak kabul ederdi. Bu tarihten itibaren gündüz süresi uzuyor ve Güneş daha çok görünüyordu. Eski bir ahit dizesinde Hz. İsa, Güneş olarak betimlenmiştir ve 25 Aralık günü, 25 Mart'ta kutlanan Beşaret'ten 9 ay sonrasına da işaret etmektedir.

İsa'nın Doğumunu Simgeleyen Fresk - (Giotto di Bondone (1267-1337)

Antik Roma'da yılın bitmesine yakın birtakım pagan festivalleri düzenlenirdi. Noel tarihi de bu festivallerle beraber belirlenmiş olabilir. Bazı bilim insanları pagan festivali açıklamasına katılmıyor. Onlara göre Roma İmparatoru Aurelianus, Hristiyan Kilisesi'nin yükselişine karşı olarak 25 Aralık'ta bir pagan festivali düzenlenmesne karar vermiş bu bir süre sonra bu tarih Noel olarak kutlanmaya başlanmıştı.

İsa'nın Doğumu ve Doğudan Gelen Üç Müneccim

Noel Günü Ne Yapılıyor? Noel Nasıl Kutlanıyor?

Günümüzde birçok ülke Noel'i, Hristiyanlık öncesi dönem, Hristiyanlık ve Laiklik temaları ile kutlamaktadır. Noel için birçok kişi birbirine hediye alıyor, çam ağacı süslüyor, ailecek yemek yeniyor, dini inançlara göre ibadet ediyor.

Noel Süsleri

Noel Ağacı

Noel günü ile özdeşen Noel Baba (Santa Claus ya da Saint Nicholas) figürleri de Noel süslemeleri ve hediyeleri için çokça kullanılan bir simge. Noel kutlamaları ayrıca çok büyük bir ekonomi de yaratıyor.

Noel'den bir hafta Öncesi Yeme içmeli ve eğlenceli Noel pazarları kurulur, bol bol alışveriş yapılır.

Noel Pazarı

Noel Pazarı

Noel ve Yılbaşı Aynı Şey mi?

Noel sık sık yılbaşı ile karıştırılıyor. Yılbaşı 31 Aralık'tan 1 Ocak tarihine geçişi ve miladi yılın sonunu belirten bir gündür. Yılbaşı tüm dünyada kutlanır ve Noel ile herhangi bir ilgisi yoktur.

Noel İlk Kez Ne Zaman Kutlandı?

Dünya'da ilk Noel kutlaması Roma'da 336 yılında yapılmıştır. Orta Çağ'da Noel Epifani bayramının gölgesinde kalmıştır. 800 yılından sonra Noel, Şarlman'ın Noel günü imparatorluk tacı giymesiyle tekrar önem kazanmaya başlamıştır. Alkol tüketimi ve kötü davranışla özdeştirildiği için bağnaz Protestanlar 17'inci yüzyılda Noel kutlamalarını yasakladı ve 1660 yılında resmi tatil günü olarak ilan edildi. 19'uncu yüzyılın başlarında Anglikan Kilisesi'nde gerçekleşen Oxford Hareketi ile beraber Noel tekrar önem kazandı. Charles Dickens ve diğer önemli yazarlar Noel gününü aile, din, hediye alışverişi ve sosyal barış gibi kavramlarla özdeştirdi.

Noel Baba Kimdir? Nereden Geliyor?

Noel Baba, 24 Aralık gecesi evlere gizlice girerek çocuklara hediye bırakan efsanevi bir figür. Günümüzde, kırmızı elbiseli, kır saçlı, beyaz sakallı, sevimli birisi olarak resmediliyor. Noel Baba efsanesinin Piskopos Nikola’yı konu alan Hollandalı Sinterklaas hikayesine dayanıyor.

Noel Baba'nın, sene içerisinde "yaramazlık yapmayan" çocuklara hediye getirme geleneği ise İskandinav mitolojisindeki tanrı Odin'den geliyor.

Yılbaşı Kutlamaları Nasıl Başladı? 1 Ocak Gününün Anlamı Ne?

Yılbaşı kutlamaları yeni yılı karşılamak amacıyla yapılıyor. Bu gelenek milattan önce 46 yılında Roma İmparatorluğunun önemli liderlerinden Julius Sezar tarafından başlatıldı. Yeni yılın ilk günü, dünyada en yaygın şekilde kullanılan Miladi takvimin ocak ayının ilk günü olarak belirlendi.

Her alanda yeni bir başlangıç anlamı taşıyan yeni yıl, dünyada birçok ülkede değişik gelenek ve etkinliklerle kutlanıyor. Tümünün ortak amacı ise, gelecek yılın umutla bolluk ve şans getirmesi.

31 Aralık'ı 1 Ocak’a bağlayan gecede kutlanan yeni yıl ile Noel bayramı temelde birbirinden farklı. Ancak iki bayramın yakın olmasıyla, Türkiye gibi Noel kültürüne yabancı olan ülkelerde sıkça karıştırılıyor.