Dünyanın İlk Yangın Söndürme Uçağı Nasıl Yapıldı

[@Canan]

Dünyanın İlk Yangın Söndürme Uçağı Nasıl Yapıldı

Dünya yazarı Kerim Ülker bugünkü yazısında dünyada ilk yangın uçağı fikrinin nasıl ortaya çıktığıyla ilgili bir yazı kaleme aldı...

Türkiye günlerdir orman yangınlarıyla boğuşuyor. Bu süreçte en çok tartışılan ise Türk Hava Kurumu'nun (THK) kullanılmayan uçakları oldu.

Dünya yazarı Kerim Ülker bugünkü yazısında dünyada ilk yangın uçağı fikrinin nasıl ortaya çıktığıyla ilgili bir yazı kaleme aldı. Wright kardeşlerin 1903'te ilk motorlu uçakla uçuşunun ardından Alman pilot Friedrich Karl von Koenig-Warthausen'ın 1929'da yangınlarla havadan mücadele fikrini ortaya attığını belirten Ülker, nilinen en eski hava yangın söndürme girişiminin 1930'da ABD'de yapıldığını ifade etti.

Ülker'in yazısı şöyle:

"Türkiye, tarihinin en büyük yangınlarını yaşıyor son 2 haftadır. Farklı bölge ve şehirlerde meydana gelen alev fırtınalarında şehitler verdik, evlerimizi, yaşadığımız yerleri, hayvanları, ağaçları kaybettik.

Dünden bize emanet edilen ne varsa yitirdik. Gözlerimiz ülkemizin kurucusu ebedi Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1925 yılında kurduğu Türk Hava Kurumu’nun yangın söndürme uçaklarını aradı. Daha birkaç yıl öncesinde başarılı gösteri uçuşları yapan THK’nin yangın uçakları ne hikmetse lağvedildi.

Bölgemizin en büyük yangın uçak filosuna sahip olan, her daim “milli” uçak, denizaltı, uçak gemisi, otomobil gibi projelerle anılan Türkiye, Rusya’dan kiraladığı araçlara kaldı. 3 uçak, içimizi yakan ateşi söndüremedi, yetmedi, yurtdışından gelen teklifler ise reddedildi. Tabir-i caiz ise göz göre göre emanetimizi geleceğimize, çocuklarımıza ulaştırmayı başaramadık.

Bu hafta sizlere işte tam da bu konuyu anlatmak isterim. Dünyanın yangınla mücadelesinde bir tarih açan uçaklarından. Bildiğiniz üzere kuşlarla karşılaşan insanoğlu, uçmaya karşı beslediği hevesini önce mitolojiye, ardından da bilim insanlarına emanet etti. Atlara kanat taktık bazen. Bazen de Hazerfan gibi denemelerde bulunduk. Ancak ilk motorlu uçak için 1903 yılını bekledik.

17 Aralık 1903’te Wright Kardeşlerin ilk havadan ağır motorlu uçuşu yapması gökyüzündeki hayallerimize ulaşmak için ilk önemli adım oldu. Uçakların posta ve yük taşıma süreçlerinin ardından yolcu taşıması ise gerçek anlamda İkinci Dünya Savaşı’nın ardından başladı. Savaş dönemlerinin uçakları, gündelik hayatın bir parçası olması anlamına gelen bu süreçte yangınlar için de bir çare oldu aslında.

ALMAN PİLOT İLK KEZ 1929’DA DÜŞÜNDÜ

Orman yangınlarına havadan müdahale etme fikri ilk olarak Alman pilot Friedrich Karl von Koenig-Warthausen tarafından ortaya atıldı. 1928’de dünya çapında ilk solo uçuşu yapan von Koenig-Warthausen, 1929 yılında sona erdirdiği turu 15 ayda tamamladı.

Berlin’de başlayan ve sırasıyla Moskova, Basra Körfezi, Kuzey Hindistan, Siam, Çin ve Japonya’ya uğrayan Alman pilot, ABD’den geçerken California, Santa Lucia Sıradağları’nın üzerinden uçarken bir alev gördü. Turunu bitirdikten sonra ise bu fikir ertesi yıl hayata geçti. Ancak von Koenig-Warthausen tarafından değil. Bilinen en eski hava yangın söndürme girişimi 1930’da ABD Orman Servisi’nin bir Ford Tri-Motor uçağıyla suyla dolu tahta bir bira fıçısını ateşin üzerine göndermesiyle başladı.

2’nci Dünya Savaşı süreciyle rafa kalkan proje, 1945’ten sonra tekrar gündeme geldi. Çünkü savaştan sonra ABD’nin çok büyük bir askeri uçak fazlası vardı. Kimi posta işlerine yoğunlaştı. Kimileri de özel jet oldu.

TÜRK UÇAKLARI PİSTTE KİRALIKLAR HAVADA

1955’te Kaliforniya'daki ABD Orman Servisi için çalışan Joe Ely, yangınları bastırmak için uçakların suyla donatılabileceğini tekrar düşündü ve tarım pilotu Floyd Nolta ile bu fikir için ortak hareket etme kararı aldı. Nolta, “Bir Stearman çift kanatlı uçağın dibinde bir delik açtık” diye anlatıyor bu düşüncesini. Çekme halatı ekledi ve devasa kovayı suyla doldurdu. Yangına havadan mücadele uçaklar bir sektör yarattı ve dünyanın hemen hemen her ülkesinde büyük talep gördü.

Örneğin bizlerle benzer coğrafya ve iklime sahip olan Yunanistan’ın filosunda 38, Fransa’nın 26, İspanya’nın 17, İtalya’nın 15 uçağı bulunuyor. Geçmiş yıllarda İsrail’de, Yunanistan’da, Gürcistan’da yangınlara da koşan Türkiye’nin ise bundan 12 yıl önce yani 2009’da filosunda 20 yangın söndürme uçağı vardı. Şimdi ise büyük kısmı THK’nın pistinde yatıyor, kimi politikacıların söylediği gibi kümes olarak kullanılıyor. Pilotların ise aylık birkaç bin TL'lik maaşları, tasarruf tedbiri olarak göründü ve işlerinden atıldı.

Ve Türkiye, tarihinin en büyük yangınlarını İsrail, Rusya, Ukrayna, Azerbaycan, Hırvatistan ve İspanya’dan gönderilen uçaklarla söndürmeye çalışıyor. Belki bir gün, “Milli Yangın Uçağı” projesi ortaya atılır diye de bekliyoruz hani…"

Odatv.com