Begonvil | Bougainvillea | Gelin Duvağı | Rodos Sarmaşığı

[@ReaL]

Begonvil - Bougainvillea
Gelin Duvağı - Rodos Sarmaşığı

Türkçe adı Begonvil, Gelin Duvağı olan Rodos Sarmaşığı, Anavatanı Brezilya olan bu bitki ülkemizde Akdeniz Bölgesinin yazlık evlerinin vazgeçilmez bitkisidir. Begonvil’in rengi aslında (Bract) denilen rengini değiştirme kabiliyetine sahip bir grup yaprak tarafından verilmektedir.

Aslında renkli görülen parçalar çiçek değil, kendi rengini değiştiren bir grup yapraktır. Brakterlerin altında küçük sarı renkte görülen asıl çiçekler kokusuzdur. Yapraklar 3-4 cm veya türe göre biraz daha büyük olabilir. Yaprak kenarları düz olup, kış soğuklarında yaprak uçlarında bronzlaşma görülür. Begonviller sarılıcı bitkilerdir. Bu halleriyle binaların ya da peyzaj elemanlarının boyu uzunluğunca büyüyebilirler.

İlkbaharda açan çiçekleri yazın ve sonbaharda bitki üzerinde kalır. Gerçek çiçekleri küçük, beyaz ve gösterişsiz olup brakteler üç parçalı ve çok çarpıcı mor renklidir. Yeşil yaprakları her dem kalp şeklinde ve parlak yeşil renklidir. Kolayca kırılabilen hassas yüzeysel kökler oluştururlar. Bu yüzden de taşınmaktan hoşlanmazlar. Donlara duyarlıdır. Sıcak güneşli, ılıman ve rutubetli yerleri sever. Soğuk hava koşullarından hoşlanmaz. Yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır. Kışın korunaklı yerlerde himaye edilmeli ve çiçeklenme döneminde sulama azaltılmalıdır. Hızlı büyür ve maksimum 6 m boy yapar.

Işık bitkisidir. Daldırma, kök ve ökçeli gövde çelikleri ile üretilir. Çardak, pergola, balkon ve terasların örtülmesinde kullanılan türdür. Rüzgârdan korunaklı yerlere
dikilmelidir. Ayrıca büyük kap ve bidonlarda da yetiştirilebilir.

Begonvil, bakımı çok kolay bir bitki olsa da; güzel, bol çiçek veren ve sağlıklı bir görünüm için budama yapmak şarttır. Birkaç çeşit budama kaldırır.

• Çalı Tipi ya da Bodur Begonviller

Bu türler, duvar üstlerinden aşağı sarkıtılarak, çit bitkisi olarak ya da saksılar içerisinde kullanılır. Düzenli budanmak isterler. Begonvil, gövdesi kalınlaştıkça daha çok dal üretir. Gelişigüzel yayılan bu dalları denetim altında tutmak için devamlı budama gerekebilir. Yapraklarını döktüğü şubat ayı, biçim vermek şubat ayı, biçim vermek için çok uygun bir zaman. Bu durumda tüm kırık ve aşınmış dalları temizleyin. Bodur kalması ve yuvarlak bir form alması için sıkı bir budama yapın.

• Sarmaşık Begonvillerin Budanması

Bitkinin şekil almaya başladığı ilk iki sene çok önemlidir. Eğer pergola ya da bir duvarınızı kaplaması için boya gitmesini istiyorsanız birkaç ana dal bırakıp tüm dalları dipten budamalısınız. Eğer dipten budanmazsa yarım kalmış küçük dallardan çok sayıda yeni yan dal çıkar. Bu hoş bir görünüm vermez ve zamanla bitkiyi denetlemek güçleşir. Eğer bitki yaşlıysa, odunlaşmış ve çok kalınlaşmış ana gövdenin yanından çıkan sağlam ikinci ya da üçüncü dalın gelişmesine izin verin. Yaşlı gövde dipten kesildiğinde bitki gençleşir.

• Püf Noktası

Sıkı budamadan çekinmeyin. Bitkiniz ölmez daha canlı ve güzel dallar sağlıklı çiçekler oluşturur. İki değişik renkli begonvilden güzel bodur ağaç elde edebilirsiniz. Mor ve kırmızı yan yana geldiğinde göz alıcı olur.

• Ağaca Yönlendirme

Mor salkımda olduğu gibi, satın alırken, bitkinin sağlam bir gövde üzerinde gelişmiş olmasına dikkat edin. Dal budak sarmış bir begonvil fidesini ağaca yönlendirmek çok zaman ister iki fideyi birbirine dayayarak dikerseniz daha çabuk sonuç alırsınız. Ağaca yönlendirme işlemi mor salkım örneğindeki gibidir.

[@ReaL]

• Peyzajda Kullanımı

Zemin kaplama, teras çevirme, çit oluşturma, çardak oluşturma gibi pek çok yerlerde kullanılabilirler. Peyzajda parlak renk boyutları oluşturmanın yanında çit ve duvarları gölgelendirmede ve güneşli yerleri örtmede de kullanılırlar. Çok gürbüz gelişirler. Destek verildikleri takdirde kuvvetli dalları ile evin çevresini çabucak sararlar. Büyüme durumları, formları, çiçek renkleri türlere göre farklılık gösterir. Birkaç türü yer örtücü olarak kullanılan çalı formundadır. Hızlı büyümelerini göze alarak yeterince geniş alanlara dikilmesi gerekmektedir. Aksi halde sık budanması gerekir.

• Ekolojik İstekleri

Soğuğa ve dona duyarlı bitkilerdir. Ülkemizde Akdeniz ve Ege sahil kesimlerinde ve İstanbul’da Adalar gibi ılıman yerlerde dışarıda yetişebilir. Diğer bölgelerimizde kapta yetiştirip kışın içeri alınmalıdır. Bol güneş alabilen herhangi bir toprakta kolaylıkla yetişebilir. Nemli, iyi drenajlı, gübreli bahçe toprağını severler. Bir dereceye kadar tuza dayanıklıdır. Gelişme döneminde iki haftada bir gübrelenmelidir.

• Üretimi

Üretimi çelikle olur. Çelikler sert çelik olarak şubat ayında alınır ve köklendirme ortamına dikilirler.

Haziran - Temmuz ayında açan çiçekler tuğla-kırmızısı renklidir. 4–5 m kadar tırmanabilir. Cinsin varyetelerinde Crimson Lake ve Barbara Karst çeşitlerinin çiçekleri göz alıcı renklerdedir. After Glow çeşidinin çiçekleri turuncu ve somon renkli ve yeşil gölgelidir. Sıcak iklimlerde yetişirler ve yılın herhangi bir zamanında dikimleri yapılabilir.

• Dezavantajları

Begonvil sürekli olarak eski yaprakları dökerek kendini yeniler, bu temizlik problemi yaratabilir. Özellikle gölgeleme elemanlarının üzerinde kullanıldığında altında bulunan bitkilerin begonvilin dökülen yapraklarını kolayca temizlemeye izin verici nitelikte olması akılda bulundurulmalıdır. Dikenler yaralayıcı olabilir. Karasal iklimli yerlerde kışın dona karşı çok hassastır.

• Begonvil Bakımı

Genelde büyük saksı ihtiyacı gösterdiğinden, balkonunuz için aldıysanız, buna dikkat ediniz. Ayrıca çok hassas olduğundan saksı büyütürken kök sistemini oynatmadan, kuru bıraktığınız toprağı ile sarsmadan bir bütün olarak çıkarıp yeni saksıya dikiniz. Güneşi çok sevmesine rağmen balkonda konuşlandıracaksanız, saksının yani köklerinin gölgede, serin kalmasına dikkat ediniz. Çiçekli bitkiyi kıskanarak sulayınız.

Bol sulama çiçeklerini birden bire bırakmasına neden olur. Ayrıca bu bitki dış mekân ağacı olduğundan, iç ortamlarda çiçeğini yine hemen döker.

Eğer Akdeniz özlemiyle begonvili İstanbul’da veya yakınında bir ılıman yörede bahçenizde yetiştirmek arzusundaysanız, size marketlerde satılan ve sıcak bölgelerde üretilmiş o yöre türleri yerine; Büyükada’ya giderek, çiçekçiden bu adanın özel türü olan bugenvil fidesinden almanızı kuvvetle önerilir..

Bitkiniz eğer saksı bitkisiyse ve eviniz Akdeniz bölgesi dışındaysa, don olmadan en geç Kasım’ın ortalarında bitkinizi korunaklı yerlere örneğin varsa camla kapatılmış balkona taşıyın. Ortam sıcaklığına göre ağaç yaprağını döker veya dökmeden kışı öyle geçirebilir. Kışın daha az sulayarak köklerini çürütmemek gerekir! İnce zayıf dalları ve dal uçları budama yapılırken bitkinin dikenlerinin elinize batmamasına dikkat ediniz.

Sıkı budamadan çekinmeyin. Bitkiniz ölmez daha canlı ve güzel dallar sağlıklı çiçekler oluşturur.

[@ReaL]

[@LaLe]

Antalya'da birçok evin bahçesinde bulabilirsiniz bu harika sarmaşığı. Bahçemizde iki rengi var. En güzeli bordo rengidir.

Yazıda da belirtildiği gibi tek dezavantajı çok fazla yaprak dökmekte ve çok iş çıkartmakta.

Ayrıca evin duvarlarına sarmasına müsade etmektense, bahçe duvarını sarması çok daha güzel.



İlkbahar gibi bir konu olmuş ReaL, ellerine sağlık

[@Canan]

Çok iyi oldu bu bilgiler benim için. Zira, daha yeni bir fidan almıştım açık pembe. Ah çiçekleri çok dökülmese
Teşekkürler Real. Bu kadar cok rengi olduğunu bilmiyordum.

[@ReaL]

4-5 çeşit rengi var.. Ben narçiceği renginde buldum bir tane.. Bu aralar çiçek dökme zamanı..

Yine de fotoğrafını çektim. Daha sonra eklerim..

Bu çiceğin güneşi çok sevdiğini unutmamak gerek..

[@Canan]

Evet, güneş sevdiğini bile bile aldım. Güneşli günlerimiz kıttır ama deneme babında ayrıca adının da ''gelin duvağı olduğunu öğrenmiş oldum Oranj rengi de çok güzel.

[@Derin]

Harika... ellerine sağlık Real

Mutlaka edinmeliyim..

[@Banemin]

İyi ki girmişim bu konuya...

Az da olsa içim açıldı...


Teşekkürler Real...

[@Basakca]

Soğukların yürekleri üşüttüğü bir zaman başlangıcında begonvil çiceğinin güzelliğinin yaymış olduğu sıcaklık, kibritçi kızın son kibrit çöpü ile ısınma çabaları gibi çiceklere bakıp bakıp durdum. Bakarken de düşündüm. Bunlrın her renginden edinsem balkonlara sarsam... Ama olmaz ki sıcak ılıman iklimleri seviyormuş.


Özellikleri hakkında okuyup bilgi sahibi olmamıza ve fotoğraflarına bakıp bakıp içimizin erimesine sebep olduğun için çok çok teşekkürler Real...