Ohkay

[@Cimcimecik]

Murat Bardakçı bugün yazmış:


“Bravo”un Türkçe karşılığı olduğu söylenen “Ohkay”, İngilizce’nin “Okay!”inden yürütmedir!


Melih Aşık “Bravo” sözünün karşılığının geçmişte “Ohkay” olduğunu, sözleri Hilmi Oytaç’a ait “Kurultay Marşı”nda “Selâm Sana kurultay / Yeni doğan tolun ay / Selâm sana ey Gazi / Bizden sana bin ohkay” diye geçtiğini yazdı ve bu bilgi birkaç günden buyana internette dolaşıp duruyor…

Aşık’ın sözünü ettiği kurultay 1934’te kutlanan Dil Bayramı ve o senenin Ağustos’unda toplanan İkinci Dil Kurultayı; Kurultay Marşı’nı yazan Hilmi Oytaç da Malatya Milletvekili idi. Oytaç’ın şiirini İstanbul’a yaşayan İtalyan müzisyen Ernesto d’Alpino Capocelli bestelemiş, marşın plâğa kaydedilmesine karar verilmiş ama marş bir Türk bandosuna değil, bir İngiliz grubuna, “Majesteleri’nin Goldstream Muhafızları Bandosu”na icra ettirilmişti.

O günler dünya dillerinin tamamının Türkçe’den geldiğini, bütün dünyanın aslında Türk olduğunu isbata çalışan “Güneş-Dil Teorisi” modasının şiddetle hüküm sürdüğü dönemdi.

Dil alanındaki faaliyetin temelini “dil inkılâbı”, yani Türkçe’nin yabancı kelimelerden temizlenmesi merakı teşkil ediyordu. “Arapça ve Farsça olmasın da hangi dilden gelirse gelsin” mantığı ile Fransızca mektep demek olan “école”ü“okul” yapmıştık, “resmî rapor” mânâsındaki “bulletin”i yani “bülten” de “belleten” olmuştu ve dilin mükemmelen canına okunuyordu!

“Ohkay” da, İngilizce “OK”, yani “Okey” sözünün o günlerde güya Türkçeleştirilmiş şekli idi!

BU KILAVUZA BAKIN VE GÜLÜN!

Hattâ yapılan bu tuhaflığın bir kaynağını da göstereyim:

Türk Dil Kurumu, o dönemde artık komik nazarı ile bakılan bazı yayınlar yapıyordu; 1935’te çıkan “Osmanlıca’dan Türkçe’ye” ve “Türkçe’den Osmanlıca’ya” isimli iki cep kılavuzu da bu yayınlardandı…

Bugün “bravo”nun karşılığı diye gösterilen ve “Okey”den bozma olan “ohkay”, “Türkçe’den Osmanlıca’ya Cep Lügati”nin 216. sayfasında “Okay!” diye geçiyor, sonunda bir de ünlem işareti konuyor ve karşılık olarak önce “aferin” veriliyor, “aferin”in Fransızcası için de “Bravo!” deniyordu.

Anlamlar ve karşılıklar, “Osmanlıca’dan Türkçe’ye Cep Lügati”nde daha da genişlemişti… Sözlükte “Aferin!”e baktığınızda karşınıza “Okay!”, “yaşa!”, “varol!”, “hura!”, “alkış” sözleri çıkıyor, derken her nedense “aferin” de deniyor ama Fransızcası da unutulmuyor ve “Bravo!” ibaresi yeralıyordu.

Bu iş edilirken yapılan bir başka garabet herhalde dikkatinizi çekmiştir:

“Okay”, şimdi zannedildiğinin aksine “bravo”nun değil, “aferin”in karşılığı idi. Takdir mânâsında kullanılan “aferin” Farsça “âferîden” yani “yaratmak” fiilinden geliyordu, dil inkılâbı günlerinde kelime Türkçeleştirmek istenmiş ama karşılık bulunamayınca yahut uydurulamayınca İngilizceleştirilmiş ve İngiliz ile Amerikalı’nın “OK”u yetmemiş olacak ki, “okay”ın yanına Avrupa’da ve Amerika’da kutlamalarda atılan “hura!” nârası da ilâve edilmişti… “Aferin”in Fransızca’da karşılığı mevcut olmadığı için de uydurukça sözlüklerde “okay” ve “hurra”dan sonra bir de “Bravo!”ya yer verilmişti!

Bir zamanlar gayet zarif, mânâlı ve âhenkli bir dil olan Türkçe şimdi niçin böyle fakir, güçsüz ve yerlerde sürünür hâle geldi zannediyorsunuz?

Lisanı perişan etmenin öncülüğü maalesef devlet eli ile ve işte bu şekilde yapılmıştı da ondan!


https://www.haberturk.com/yazarlar/m...den-yurutmedir

[@Rosebud]

Atatürk'ün askeri rütbelerde ve geometride yaptığı dil devrimine de gerek yoktu bu mantıkla.
Tersinden bakarsak Türkçe; Fransızca ve İngilizce'nin istilâsına uğramasın diye Farsça ve Arapça'nın hakimiyetine girecekti.
Bu sadece bir dil meselesi değil medeniyet projesidir, bir seçimdir, nereye aitsin, onun göstergesidir.
Zamanında yapılan denemelerden saçma sapan bazı kelimeler türetilmesi yapılmak istenilen şeyin özünü değiştirmez, üçgene müselles deyince başımız göğe erecekse diyelim.
Dünyadaki 5 ırktan birisidir Türk ve elbette bir dili vardı, tabii ki tüm dünya dillerinin Türkçeden geldiğini kimse iddia etmiyor ama her ne kadar batı dünyası bunun üstünü örtmeye çalışsa da, Lâtince'nin orta İtalyaya göç eden Türkler olan Etrüsklerin(öntürklerin) izini taşıdığı bugün bilinen bir gerçek, dolayısıyla endişe duyacağımız şey okul kelimesi değil, mektep kelimesidir.

[@Cimcimecik]

Orjinal Mesaj Sahibi Rosebud

Atatürk'ün askeri rütbelerde ve geometride yaptığı dil devrimine de gerek yoktu bu mantıkla.
Tersinden bakarsak Türkçe; Fransızca ve İngilizce'nin istilâsına uğramasın diye Farsça ve Arapça'nın hakimiyetine girecekti.
Bu sadece bir dil meselesi değil medeniyet projesidir, bir seçimdir, nereye aitsin, onun göstergesidir.
Zamanında yapılan denemelerden saçma sapan bazı kelimeler türetilmesi yapılmak istenilen şeyin özünü değiştirmez, üçgene müselles deyince başımız göğe erecekse diyelim.
Dünyadaki 5 ırktan birisidir Türk ve elbette bir dili vardı, tabii ki tüm dünya dillerinin Türkçeden geldiğini kimse iddia etmiyor ama her ne kadar batı dünyası bunun üstünü örtmeye çalışsa da, Lâtince'nin orta İtalyaya göç eden Türkler olan Etrüsklerin(öntürklerin) izini taşıdığı bugün bilinen bir gerçek, dolayısıyla endişe duyacağımız şey okul kelimesi değil, mektep kelimesidir.

Terimlerin türkçeleştirilmeleri iyi oldu diyebiliriz. Yani "üçgen" iyi bir türkçeleştirmeydi. Ama dile zaten yerleşmiş yabancı kökten kelimelerin de "türkçe" türetilmişleriyle yer değiştirilmesi iyi olmadı.

Etrüsklülerin Türk olduğu bilimsel bir bulgu değil.

"Okul"un sonundaki -l eki nedir? Türkçede böyle bir ek var mıydı?

[@dacar]

İnanılmaz ya İlginç ilginç şeylere kafayı takıyor bu insanlar arkadaş

[@Rosebud]

Orjinal Mesaj Sahibi Cimcimecik

Terimlerin türkçeleştirilmeleri iyi oldu diyebiliriz. Yani "üçgen" iyi bir türkçeleştirmeydi. Ama dile zaten yerleşmiş yabancı kökten kelimelerin de "türkçe" türetilmişleriyle yer değiştirilmesi iyi olmadı.

Etrüsklülerin Türk olduğu bilimsel bir bulgu değil.

"Okul"un sonundaki -l eki nedir? Türkçede böyle bir ek var mıydı?

Demek bilimsel bir bulgu değil!
Çok şey söylerdim ama neyyssee, demagoji ve polemiği kaldıracak durumda değilim şu anda.
Normal kelimesini Türkçe zanneden arkadaşım vardı, bazı kelimeler yerleşir dile, tıpkı okul gibi, bu Avrupa dilleri arasında da böyle.

[@Cimcimecik]

Orjinal Mesaj Sahibi Rosebud

Demek bilimsel bir bulgu değil!
Çok şey söylerdim ama neyyssee, demagoji ve polemiği kaldıracak durumda değilim şu anda.
Normal kelimesini Türkçe zanneden arkadaşım vardı, bazı kelimeler yerleşir dile, tıpkı okul gibi, bu Avrupa dilleri arasında da böyle.

"Normal" tabii ki Türkçe. Etnik köken olarak değil ama yıllardır dilimize geçmiş, benimsenmiş bir kelime olarak artık o da Türkçe.

"Okul" da artık Türkçe. "Mektep" gibi...

Dilimize yerleşmişse Türkçedir.

[@Rosebud]

Yıllar önce Atatürk'ün bir nutuk versiyonunu almıştım, sadeleştirilmiş diyerek üzerine bastıkları için ama elime alınca gördüm ki sadeleştirmenin ötesinde bir şeydi çünkü hiç bir şey anlamamıştım, inan Atatürk'ün orijinal eski Türkçe kelimelerini daha iyi anlıyorum hatta ne demek olduğunu bilmesem bile bazı kelimelerin kullanıldığı yere göre ne anlama geldiğini çözebiliyorum, daha önce söylemiştim babaannemden dolayı eski Türkçeye yatkınlığım var diye ama o nutukta öyle bir ''Türkçe'' kullanmışlardı ki hayatımda duymadığım, ambalâjından yeni çıkmış üstelik de manâsız, kulak tırmalayan kelimelerdi...
Yani sözün özü herşey dozunda güzel, asansöre indirgeçli bindirgeç denilmediği sürece benim için bir sorun yok.