Pençik Sistemi;

Pençik, kelimesinin sözlük anlamı beşte birdir. Pençik sisteminde kullanılan anlamı ise savaşlarda ele geçirilen esirlerden beşte birinin alınarak askerlikte kullanılmasıdır. Bu sistem İslam hukukunun ganimetlerle ilgili vaz ettiği prensiplerden doğmuştur. Pençik sistemi Osmanlı Devleti’nin ilk kuruluş yıllarında uygulanmıyordu. Bu yıllarda savaşlar sonunda elde edilen bütün ganimetler ve esirler gazilere teslim ediliyordu. Gaziler bu esir ve ganimetleri İslam hukuku kuralları çerçevesinde istedikleri gibi kullanabiliyordu. Osmanlı Devleti’nde Acemi Oğlan birliğe iki şekilde alınıyordu. İlki Pençik sistemi ile yani savaşlarda elde edilen erkek esirlerin beşte birinin alınmasıyla elde ediliyordu. İkincisi ise Osmanlı vatandaşı olan Hristiyan çocukların alınmasıyla gerçekleşmektedir. Harpler sonucunda elde edilen esirlerin beşte birinin alınmasıyla ilgili Pençik Kanunu düzenlenmiştir. Pençik kanunu I. Murat döneminde Karamanlı Rüstem’in teklifiyle düzenlenmiştir. Bu kanunla beraber alınan esir oğlanlara Pençik Oğlan adı verilmiştir. Alınan bu esirler Pençikçi adı verilen bir memur tarafından tespit edilirdi. Bu memur, on ile on yedi yaş arasındaki esirlerden vücut bakımından kusursuz ve sağlıklı olanları teşhis ederdi. Teşhis edilen bu esirler devlet tarafından üç yüz akçe karşılığında satın alınırdı. Bu şekilde acemi ocağının ilk birliği Pençik sistemi tarafından oluşturulmuştur. Pençik sisteminin gelişmesinde Kara Rüstem’in büyük katkıları olmuştur. Kara Rüstem Gelibolu’da Pençik vergisini toplamak amacıyla görevlendirilmişti. Ankara Savaşı’na kadar Pençik oğlanları Yeniçeri ocağının asker ihtiyacını karşılamıştır.

Kaynak

__________________
....................................

Asker yetiştirilmek için, savaş tutsaklarından beşte bir oranında ayrılan acemioğlan adaylarına verilen ad. Sözlük manasıyla beşte bir demek olan "pençik" harplerde ele geçirilen esirlerden, askerlikte kullanılmak üzere beşte birinin alınması demektir.

Osmanlı ordusunun bozulmasının sebeplerinden birisi de köle olarak acemi oğlanların yani yeniçeri ocaklarının isyan etmesine sebep olmuştur.