Halkla İlişkilerin Tarihi

Halkla İlişkilerin Tarihi

1923 Dünyanın en meşhur Halkla ilişkilercisi, Edward L. Bernays "Crystalizing Public Opinion" kitabini bastı ve "halkla ilişkiler danışmanlığı" kavramını popülerleştirdi. New York Üniversite’de ilk halkla ilişkiler dersini öğretti.

1927 Arthur W. Page, firmada politikayı belirlemede söz sahibi olma koşulunu kabul ettirerek, AT & T firmasında Halkla ilişkiler başkanı yardımcısı oldu. Halk ile işbirliğini ve firma faaliyetlerinin açığa vurulmasının önemini savunan Page yüzyılın en önde gelen firma yöneticisi oldu. 1929 Edward L. Bernays tarafından orkestra edilen "Golden Jubile of Light" elektrik lambasının bulunmasının 50 yılını kutlama adına yüzyılın dünya çapında en büyük halkla ilişkiler olayını sahneye koydu. 1933 İlk siyasal kampanya firması kuruldu.

1934 Amerikan başkanı Roosevelt meşhur "ocak başı sohbetleri" (fireside chats) radyo programındaki konuşmalarıyla halkla ilişkilerle siyasal sistemin satısında ve siyasal propagandada önemli bir geleneği başlattı. 1935 İlk kez yaygın kamuoyu yoklaması yapıldı. 1942 Elmer Davis tarafından yönetilen ve bildiğimiz iletişim kuramcılarının ve araştırmacılarının çoğunun çalıştığı "Office of War Information" (sonradan CIA) Amerika’nın II. Dünya savasında halkın desteğinin promosyonunun yaptı.

1945 Savas sirasinda "War Advertising Council" olan propaganda kurumu isim değiştirerek savaş sonrasında sivil "The Advertising Council"adini aldi ve sözde kamu yararına reklamlar yapmayı üstlendi. 1946 İlk televizyonda tanıtım faaliyetleri başladı. 1953 Amerika’nın disinda haber ve kültürel enformasyon dağıtmak için The United States Information Agency (USIA) kuruldu. Agency’nin isi her ülkede hakikaten (!) yaygın bir şekilde ülke içinde haber toplayan ve değerlendiren halkla ilişkiler biçimindedir. CIA’den formal olarak bağımsız haber toplama ve ilişkiler düzenleme organı.

1965 Ankara’da SBF Basın Yayın Yüksek Okulu Kuruldu ve kapitalist endüstriyel yapının bir yansıması olarak üç bölüm oluşturuldu: Gazetecilik, Radyo-Televizyon ve Halkla İlişkiler. Böylece formal olarak Türkiye`de halkla ilişkilerde 1968`de öğrenciler vardı. Bu öğrencilerin bazıları Halkla ilişkilerden mezun olduktan sonra Halkla ilişkileri (iyi ki) kurumda bir odada oturan ve afisler hazırlayıp reklam yapan ve dert dinleyen ve de bina içinde yön gösteren sanan kimseler tarafından çalıştırıldılar. 35 yıl sonra (iyi ki) Halkla ilişkiler çoğunlukla ayni biçimde algılanmaya ve değerlendirilmeye devam etmektedir. Belki de önemli değişim, simdi halkla ilişkiler dendiğinde güzel kızlar, vücut dili, son moda giysiler, sahte imajlarla firma veya kurum satısını yapmaya çalışan halkla ilişkiler firmaları ve etik laflarıyla halkla ilişkilerin ideolojik temelini biçimlendirmeye çalışan Halkla İlişkiler dernekleri olmasıdır.3 1984 ve sonrası, Türkiye`de hem siyasal hem ekonomik alanlarda danışmanlık, reklamcılık ve halkla ilişkiler, pazarlama, promosyon faaliyetleri kıpırdanmaya ve son yıllarda hız kazanmaya başladı.

M. Ö.1800 En eski eğitim materyallileri. Eski Sümerlerde çiftçilere nasıl tahıl üreteceklerini anlatan Çiftlik Bülteni. M. Ö. 1. yy Romalilar Vox Populi; Vox Dei (Halkın sesi Tanrının sesidir) sözünü çıkarttılar. M.S. 15. yy Gutenberg`in 1446’da hareketli type ile baskıya başlamasından sonra, çeşitli el ilanları (handbills) ve "broadsides" çeşitli amaçları teşvik etmek için kullanıldı. 1623 Papa Gregory XV Inanci tesvik eden koleji kurdu. 1641 Harvard College ilk sistemli fon toplama (fund raising) kampanyasını yaptı. 1900’ler Firmalar müşterileriyle pozitif ilişkileri teşvik için çeşitli teknikler kullanmaya başladılar. Örneğin Ford mallarının promosyonu için (1895) basında ürün ön-gösterisi (preview) ve araba yarislari (1903) düzenlemeye başladı. Chicago Edison firması ilk kez magazine (1903), film (1909) ve tüketici faturalarının içine konan reklamlar (1912) ("stuffers") kullandı.

Kaynak: www.halklailiskiler.com.tr

[@Gerçekforumcu]

Halkla ilişkiler de diğer soyut kavramlarda olduğu gibi belirli bir tanıma sahip değildir. Öyle ki bir meslek mi, sanat mı, bilim mi, merak mı olduğu konusunda dahi fikir birliğine varılmamıştır.

Aslına bakarsanız ifade o kadar geniş kapsamlıdır ki bu kefelerin hepsine konabilmektedir. Örneğin halka ilişkiler yalnızca müşteri çekmek ya da reklam yapmak değildir. Çalışmalarında yüz yüze iletişim olsa da farklı iletişimleri de içermektedir.

Ülkemizde halka ilişkiler denildiğinde akla gelen ilk isimlerden olan Betûl Mardin ise halkla ilişkileri şöyle tanımlamaktadır:



Halkla ilişkiler sorumlusu olarak Türkiye’de hiç bilinmeyen bir mesleğin temellerini atan Betûl Mardin’in bu yolda neler yaşadığını şu videodan izleyebilirsiniz.

Amerikan Halkla İlişkiler Derneği ise halkla ilişkilerin, kuruluşlar ve halkları arasında karşılıklı yararlı ilişkiler kuran stratejik bir iletişim süreci olduğunu söylemiştir.

Kurum 2012’de bir tanım üzerinde anlaşmadan önce birkaç bin başvuruyu kabul etmiştir. Kaynaklardaki farklı birkaç tanım ise şu şekildedir:

Kurumun ilgili çevreleri etkilemesi ve desteğini sağlaması için yaptığı planlı girişimlerdir.
Kurum ve ilgili çevreler arasında; iletişimi, anlamayı ve kabulü sağlayıp, sürdürmeye yarayan bir yönetim fonksiyonudur.
Kuruluşun temasta bulunduğu ya da bulunabileceği kimselerin anlayış, sempati ve desteğini elde etmek ve devam ettirmek için yaptığı sürekli ve örgütlenmiş yönetim görevidir.
Kurumların kitlelerle iletişim kurmak amacıyla yürüttükleri, pro-aktif ve re-aktif olarak sürdürülebilen, kamu yararı esas alınarak devam ettirilen düzenli faaliyetlerdir.
Gördüğünüz gibi farklı şekillerde ifade ediliyor olsa da tanımların hepsi aynı kapıya çıkmaktadır. Kavram ilk Fransa’da ortaya çıkmış, ardından ABD’de yaygınlaşarak üzerinde çalışılmıştır.

Değişen eğilimlerle birlikte son yıllarda kitlelerle basın ve web aracılığıyla yürütülen karşılıklı, geri bildirime dayalı, simetrik iletişim faaliyetleri halini almıştır.

Pazarlama çalışmalarının önemli bir unsuru haline gelen halkla ilişkiler, kurumsal halkla ilişkiler (CPR) ve pazarlama yönlü halkla ilişkiler (MPR) olmak üzere iki parçaya ayrılmıştır.

Buradan halkla ilişkiler hakkında merak ettiğiniz her şeyi öğrenebilirsiniz: https://paratic.com/halkla-iliskiler/