İntibah | Sergüzeşt-i Ali Bey | Namık Kemal

[@Ekin]

İntibah ya da diğer adıyla Sergüzeşt-i Ali Bey, Namık Kemal'in, ilk kez 1876'da yayımlanan bir romanı.

• Romanın Yazılışı

Namık Kemal, İntibah romanını 1873-1876 yılları arasında sürgünde bulunduğu Kıbrıs'taki Magosa Kalesi'nde kaleme almıştır. Amacı, Osmanlıca'nın roman yazımına uygun olduğunu göstermektir. Namık Kemal bunu yapmak istemiş ama; özellikle de psikolojik tahliller kısmında dili iyi kullanamamıştır. Yazar, romana "Son Pişmanlık" adını koymuştur. Dönemde yapılan yayınları denetleyen Maarif Vekâleti, romanın başlığını yazara danışmaksızın "İntibah: Sergüzeşt-i Ali Bey" (Uyanış: Ali Bey'in Macerası) olarak değiştirmiş, bazı kısımları sansürlemiştir. Romanın özgün metni bu nedenle günümüze ulaşmamıştır.

• Karakterler

Ali Bey: Yirmi bir yaşında, İstanbullu bir genç adam.
Mahpeyker: Hafifmeşrep bir genç kadın.
Dilâşûb: Genç, güzel, ahlaklı bir cariye.
Fatma Hanım: Ali Bey'in annesi.
Atıf Bey: Ali Bey'in çalışma arkadaşı.
Mesut Bey: Atıf Bey'in dayısı.
Abdullah Efendi: Çok zengin Suriyeli bir Arap.
Hırvat: Abdullah Efendi'nin Ali Bey'i öldürmek için tuttuğu kiralık katil.
Pertev Ağa: Abdullah Efendi'nin Dilâşûb'a iftira atması için görevlendirdiği adam.

• Değerlendirme

İntibah, Türk Edebiyatı tarihinde ilk edebi roman olarak değerlendirilir. Romanda romantizm akımının etkisi görünür. Özellikle romanın başında yer alan uzun Çamlıca tasviri, romantizm etkisinin örneklerindendir.

Bununla birlikte, roman boyunca Osmanlı kültürüne de sıkça atıf yapılır, her bölümün başında Divan edebiyatı şairlerinden bir beyitin yer alması bu durumun örneklerindendir. Romanın konusu, Türk halk edebiyatının eski meddah hikâyelerinden "Hançerli Hanım"ın öyküsünden esinlenmiştir.

• Romanın Farklı Basımları

Romanın 1876 yılında yapılan ilk baskısı, Namık Kemal'in sürgünde olması nedeniyle, yazar adına yer verilmeden yapılmıştır. Cumhuriyetin ilânından sonra ise ilk kez 1944 yılında Latin harfleri ile baskısı yapılmıştır. Romanın bugüne kadar sayısız yayınevi tarafından sayısız baskısı yapılmıştır. Son baskısı ise 2011 yılında Homer Kitabevi tarafından gerçekleştirilmiştir.

Kaynak

[@Mislina]

Osmanlıca olması ağır ve anlaşılmaz kılmış olabilir romanı. Namık Kemal akıcı ve heyecanlı üslubu ile yurtsever, hürriyet, millet kavramlarına bağlı bir Tanzimat Devri aydını olarak anılır .