Türk Bayrağının Tarihçesi

Tarih kitaplarında Türk bayrağının tarihi ile ilgili bir kaç ayrı bilgi mevcuttur. Bunlardan en çok rağbet gören ve üzerinde yoğunlaşılan konu, 28.07.1389 tarihinde 1. Kosova savaşında meydana gelen olaydır. 1. Kosova savaşında ölen askerlerinin kanının bir çukurda toplanması sonucunda gökyüzünden askerlerin kanının üstüne yansıyan ay ve yıldızın yan yana gelmesi ile oluştuğu söylenmektedir. İlk Türk Bayrağı ile ilgili bilgi Orta Asya'daki tarihi bilgiler neticesinde Türkler Tuğ adı verilen bayrak ve sembolleri kullandıkları söylenilmektedir.

Kanun Numarası 2893

Kabul Tarihi 22/9/1983

Yayımlandığı R. Gazete Tarih 24/9/ 1983 Sayı : 18171

Yayımlandığı Düstur Tertip: 5 Cilt : 22 Sayfa : 599

Madde 1 - Bu Kanunun amacı Türk Bayrağının şekli, yapımı ve korunması ile ilgili esas ve usulleri belirlemektir.

Madde 2 - Türk Bayrağı, bu Kanuna ekli cetvelde gösterilen şekil ve oranlarda olmak kaydıyla beyaz ay - yıldızlı albayraktır.

Bayrak ile özel bayrakların (sembolik bayrak, özel işaret, flama, flandra ve fors) standartları, hangi kumaş ve maddelerden yapılacağı tüzükte gösterilir.

A Dış ay merkezinin uçkurluktan mesafesi 1/2 G

B Ayın dış dairesi kutru 1/2 G

C Ayın iç, dış merkezleri arası 0,0625 G

D Ayın iç dairesinin kutru 0,4 G

E Yıldız dairesinin ayın iç dairesinden olan mesafesi 1/3 G

F Yıldız dairesi kutru 1/4 G

G Genişlik

L Boy 1 1/2 G

M Uçkurluk genişliği 1/30 G

Not: Bayrak genişliği ne olursa olsun (G) emsali değişmez.

Madde 3 - Bayrak, kamu kurum ve kuruluşlarıyla yurt dışı temsilciliklerine ve kamu kuruluşlarıyla gerçek ve tüzelkişilerin deniz vasıtalarına çekilir. Yurt içinde ve yurt dışında yetkililerin araçlarına takılır.

Bayrak çekilirken ve indirilirken tören yapılır. Bayrak törenlerinin gereken biçimde yapılmasından o mahaldeki yetkili amirler sorumludur.

(Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli çekili kalır.

(Değişik : 14/7/1999 - 4409/1 md.) Bayrağın; nerelerde daimi olarak çekilmeyeceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk Silahlı Kuvvetleri yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar, tüzükte gösterilir.

Madde 4 - Türk Bayrağı , yas alameti olarak 10 KASIM'da yarıya çekilir. Yas alameti olmak üzere Bayrağın yarıya çekileceği diğer haller ve zamanı Başbakanlıkça ilân edilir.

Madde 5 - Çekilmesi ve indirilmesi esnasında veya tören geçişlerinde Bayrak, cephe alınarak selâmlanır.

Madde 6 - Türk Bayrağı, Cumhurbaşkanlığı yapmış kişilerin, şehitlerin ve tüzükte belirlenecek asker ve sivil kişilerin cenaze törenlerinde bunların tabutlarına, açılış törenlerinde ATATÜRK heykellerine veya resmi yemin törenlerinde masalara örtülebilir.

Ayrıca milli örf ve âdetler göz önünde tutularak Bayrağın diğer kullanılma şekil ve yeri tüzükte gösterilir.

Madde 7 - Türk Bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara kürsülere, örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde giyilemez.

Hiçbir siyasî parti, teşekkül, dernek, vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz.

Türk Bayrağına sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez, saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.

Bu Kanuna ve tüzüğe aykırı fiiller yetkililerce derhal önlenir ve gerekli soruşturma yapılır.

Madde 8 - Bu Kanuna ve çıkarılacak tüzüğe aykırı olarak Bayrak yapmak, satmak ve kullanmak yasaktır. Bu yasağa aykırı olarak yapılan Bayraklar o mahallin yetkili amirlerince toplatılır.

Bu Kanun hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar suçları daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde Türk Ceza Kanununun 526 ncı maddesi uyarınca cezalandırılır.

Madde 9 - Bu Kanunun ilgili maddelerinde tüzükte düzenleneceği belirtilen hususlar ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esaslar, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılacak tüzükte gösterilir.

Madde 10 - 29 Mayıs 1936 Tarih ve 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 11 - Bu Kanun yayımı tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girer.

Madde 12 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Türk bayrağı'nın ölçü ve ebatları Türk Anayasasının 82, madde bayrak kanuna göre belirtilmiştir.Bu yasanın dışana çıkmak veya değiştirmeye çalışmak yasaktır ve Türk ceza kanuna göre belirli cezaları vardır.Ebatları küçükten büyüğe göre orantılı ve standart olarak yapılır. Bayrak kenar dikişleri, dikiş makinasının dakikada kaç dikiş atacağı ve bayrağın uç kısımları dikerken ne kaç kat katlanacağı bu kanun çerçevesinde belirtilmiştir.Türk bayrağı üretmek esasında çok ince bir iştir, dikkat ve disiplin gerektirir.

Türk bayrağı dikiminde belli başlı kurallar vardır. Bu kurallar Türk Anayasa'sı nın Bayrak kanununda belirtilmiştir. Bir örnek vermek gerekirse Türk bayrağı'nı dikerken dikiş makinasının saniyede kaç çift dikiş atacağı dahi belirtilen kurallar arasındadır. Bayrağın üst kısımında ki yani beyaz fitil kısımının bayrak ölçülerine göre standart ölüçüsü vardır.Türk Bayrağı kanunun da ki hata payı 4 cm dir , yani bu şu anlama gelir; 100x150 cm olan bir Türk bayrağı 100x146 cm'e kadar kumaş hata payına izin verir. 4 cm den sonrasında ise Türk bayrağı Anayasası'nda belirtilen, bayrağı üreten firmaya gerekli ceza maddeleri uygulanır.

Bakanlar Kurulu Kararinin Tarihi : 25.1.1985 No : 85/9034
Dayandigi Kanunun Tarihi : 22.9.1983 No : 2893
Yayimlandigi R. Gazetesinin Tarihi : 17.3.1985 No : 18697
Yayimlandigi Düsturun Tertibi : 5 Cildi : 24, S. 2095

Madde 1- Türk Bayraginin ve özel bayraklarin standartlari, Bayragin hangi kumaslardan yapilacagi, hangi kapali yerlere konulacagi, nerelere fon olarak takilacagi veya asilacagi, kamu kurum ve kuruluslarinda ve bunlar disindaki yerlerde ne zaman ve nasil çekilecegi, Bayrak çekilirken ve indirilirken yapilacak törene dair hususlar, kimlerin tabutlarina Bayrak örtülebilecegi, ulusal geleneklere göre Bayragin diger kullanilma sekil ve yerleri ve Türk Bayragi Kanununun uygulanmasina dair diger esaslar bu Tüzükte gösterilmistir.

Deyimler

Madde 2- Bu Tüzükte geçen deyimlerden;

Bayrak, Türk Bayragi

Uçkurluk, Bayragin, ipin geçecegi, beyaz kumastan, Bayrak enince yapilmis bölümü,

Uçum kenari, Bayragin uçkurluk karsisina gelen kenari,

Üst kenar, çekildigi zaman Bayragin üste gelen kenari,

Alt kenar, çekildigi zaman Bayragin alta gelen kenari,

Uçkurluk dis kenari, uçkurlugun direge gelen kenari,

Uçkurluk iç kenari, uçkurlugun kumasa dikilen kenari,

En Bayragin üst ve alt kenarlari arasindaki uzaklik,

Boy, uçkurluk dis kenariyla uçum kenari arasindaki uzaklik,

Bayrak merkezi, Bayrak dikdörtgeninin kösegenlerinin kesistigi nokta,

Bayrak ekseni, Bayrak merkezinden üst ve alt kenarlarina paralel olarak geçtigi farzedilen çizgi, anlamina gelir.

Madde 3- ( Degisik : 17/7/1995-95/7075 K.)

Bayrak, 4.üncü maddede belirtilen standartlarda, al zemin üzerine beyaz ay yildiz konmak suretiyle asagida gösterilen kumaslardan yapilir.

1- % 100 naylon

2- % 100 poliyester

3- % 50 ipek + % 50 yün

4- % 50 ipek + % 50 naylon veya poliyester,

3 veya 4 numaralarda belirtilen kumaslardan yapilan bayraklar özel hallere münhasirdir.

B) Al ve beyaz renklerin kodlari asagida gösterilmistir.

1) Al rengin koordinatlari;

Parlaklik (aydinlik) = 27,5

Kirmizilik - yesillik = 44,8

Sarilik - mavilik = 15,6

olarak ve en çok 3 NBS renk farki kabul edilir.

2) Ay yildizin beyazligi 460 nanometre dalga boyundaki yasima yüzdesinin iki katiyla 620 nanometre dalga boyundaki yansima yüzdesinin farki ipek ve sentetik karisimi kumaslarda en az % 15, digerlerinden az % 60 olmalidir.

Bayragin yapiminda kullanilacak kumas ve maddelerle ilgili ayrintilar mecburi Türk Standardinda gösterilir.

Bayrak üreten isletmeler T.S.E. belgesi almak zorundadir.

Bayragin standartlari

Madde 4- Bayrak, asagida gösterilen standartlara göre yapilir : (Ek : 1)

A) Bayragin boyu eninin bir buçuk katidir,

B) Ay ve yildizin meydana getirilmesi için çizilen çemberin merkezleri eksen üzerinde bulunur,

C) Ay, ve dis çemberlerinin birbirinin kesmesinden meydana gelir,

D) Ayin dis çemberinin çapi, bayrak eninin yarisina esittir. Merkezi, uçkurlugunun iç kenarindan bayrak eninin yarisina esit uzakliktadir,

E) Ayin iç çemberinin çapi, Bayrak eninin onda dördüne dogru bayrak eninin 0,0625 kati uzakliktadir,

F) Ayin agzi uçum yönüne bakar,

G) Yildiz, çapi bayrak eninin dörtte birine esit olan ve bes esit parçaya bölündügü farzedilen bir çemberin bölüsme noktalari birer atlanarak meydana getirilir,yildizin uçlarindan biri, Bayrak ekseniyle ayin iki ucundan geçtigi farzedilen çizginin kesistikleri nokta arasindaki uzaklik, Bayrak eninin üçte birine esittir,

H) Uçkurlugun genisligi, Bayrak eninin otuzda biridir.

Bayragin ebadi

Madde 5- Bayragin eni, 50 santimetre veya katlaridir.

Eni, 750 santimetreye kadar olan Bayraklarin standartlari, Tüzügü ekli çizelgede gösterilmistir.

Binek tasitlarina çekilecek Bayragin ebadi 20 x 30 santimetre.

Bayragin büyüklügü, çekilecegi binalarin ve deniz tasitlarinin büyüklügüyle mütenasip olacaktir. Siddetli rüzgarli ve yagmurlu günlerde daha küçük ebatta Bayrak çekilebilir.

Bayrak diregi

Madde 6- Bayrak,agaç veya madenden yapilmis, yuvarlak bir direge çekilir.

Diregin üst ucunda, içinde Bayrak ipinin geçmesine yarayan bir makara olan, yassi, yuvarlak ve diregin kalinligiyla orantili bir tepelik bulunur.

Direk, çekilecek Bayrak eninin en az iki kati boyunda ve en setr havalarda kirilmayacak ve bükülmeyecek saglamlikta olacaktir.

Yere dikilecek diregin yüksekligi, en az üç metre olacak ve Bayrak uçum alt ucunun yere sürünmesine imkân vermeyecektir.

Agaçtan yapilmis direkler, kendi renginde cilali veya beyaz yahut cevizi renkte boyali,madenden yapilmis direkler, beyaz yahut bronz renkte veya agaç rengine boyali yahut galvanize edilmis olacaktir.

Bayrak direginin konulmasi

Madde 7- Bayrak direginin nerelere ve nasil konulacagi ve Bayragin bunlara nasil çekilecegi asagida gösterilmistir:

A-) Binalarda, en yüksek yere veya binanin ön yüzünün veya bu yüzdeki balkonun yahut benzer çikintili yerin tam ortasina dikey olarak konulacak direge, bu mümkün degilse, alt ucu yoldan geçenlere dokunmayacak yükseklikte, ön yüzün ortasina veya binanin en gösterisli yerene, bina yüzüyle direk arasinda en çok 45 derecelik açi yapacak sekilde egik olarak konulacak direge, bu da mümkün degilse, binanin giris önünde veya tören alaninda 6 nci maddenin üçüncü fikrasina uygun olarak yapilmis direge,

B-) Deniz araçlarinin, limanda, varsa arka direklerine, seyirde, denizcilikteki usullere göre, Bayrak çekilmesi gereken direklerine bagli gize veya direge, yelkenli gemilerin randa yelkeninin çördek yakalarina,

C-) Binek tasitlarinda, sag ön tarafa dikey olarak konulacak küçük direge,

Madde 8- Bayrak saat 08.00'de günün bu saatte agarmadigi hallerde gün agardiginda çekilir, gün batimin da indirilir.

( Degisik . 2/3/1995 – 95/6649 K. ) Bayrak, milli bayram, genel tatil ve hafta tatili günlerinde tatilin basladigi saatte, günü bu saatten evvel kararmasi halinde ise gün batimin da çekilir, tatil süresince çekil birakilir, tatil sonunda gün batimin da indirilir.

Bayrak yirtilmasina, ipinin veya makarasinin kopmasina sebep olabilecek rüzgarli havalarda indirilebilir.

Sürekli bayrak çekilecek yerler

Madde 9- Asagida yazili resmi daire ve kuruluslarin bayraklari sürekli çekili kalir:

A) Türkiye Büyük Millet Meclisi

B) Anitkabir

C) Polis, jandarma, hudut gümrük muhafaza, karayollariyla, hudut kapilari.

Her gün Bayrak çekilecek yerler

Madde 10- Asagida yazili resmi daire ve kuruluslarla deniz araçlarina her gün Bayrak çekilir :

A) Cumhurbaskanligi,

B) Hükümet konaklari,

C) Limanda, demirli veya seyir halinde bulunan makineli büyük ve küçük her çesit deniz araçlariyla Devlet islerinde kullanilan makinesiz deniz araçlari

Seyir halinde bulanan gemiler, geceleri Bayraklarini çekili birakabilirler.

Milli Bayram, genel tatil ve hafta tatilinde Bayrak çekilecek yerler

Madde 11- Milli Bayramlar, genel tatil ve hafta tatili günlerinde Bayrak çekilecek yerler asagida gösterilmistir:

Resmi daireler,

Bagimsiz bölükler ve daha üst askeri karargahlar,

Kamu kurum ve kuruluslariyla kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari, siyasal partiler, fabrikalar, isletmeler, Milli kuruluslar.

Müsaade ile Bayrak çekilmesi veya konulmasi

Madde 12- 11 inci madde de sayilan günler, kurtulus ve Atatürk'ü anma günleri disinda, Bayrak çekilmesi veya konulmasi mahalli mülki amirinin müsaadesine baglidir.

Ancak, milli spor karsilasmalarinda ve milli gelenekler gerektiriyorsa törenlerde ve dügünlerde Bayrak kullanilabilir.

Yabanci ülkelerde ki resmi ve milli binalara Bayrak çekilmesi

Madde 13 - Türkiye Cumhuriyetinin yabanci ülkelerde bulunan resmi ve milli binalarina Bayrak çekilip indirilmesinde, mahalli geleneklerle milletlerarasi tatbikat göz önünde bulundurularak bu Tüzük hükümlerine uyulur.

Hava araçlari

Madde 14 - Hava araçlarina Bayrak çekilmez. Sivil hava araçlarina ,yön dümeninin her iki yanina boyayla al zemin üzerine Bayraktaki oranlara uygun, beyaz renkte ay yildiz resmolunur.

Tek Bayrak çekilmesi

Madde 15 - Birden çok resmi dairenin bulundugu binaya tek Bayrak çekilir.

Birden çok binaya yerlesmis resmi dairelerin ayri binalara Bayrak çekilmesi, dairenin en büyük amirinin taktirine baglidir.

Bayragin yabanci devletlerle birlikte çekilmesi

Madde 16 - Milletlerarasi toplantilarda, fuarlarda ve yabanci turistlerin konakladigi yerlerde, yabanci devlet bayraklari, ancak bayrakla birlikte çekilebilir. Bu taktirde 12 nci maddenin birinci fikrasi hükmü uygulanmaz.

Bu durumlarda Bayrak, bina ön yüzüne göre sagdaki ilk direge çekilir.

Yabanci devlet bayraklarinin ebadi, Bayrak ebadindan büyük, direkleri Bayrak direginden yüksek olamaz. Yabancilarin karsilikli olmak sartiyla uyrugunda bulunduklari devletin bayragini konut veya ticaret hanelerine çekmelerinde birinci, ikinci, üçüncü fikralar hükümleri uygulanir.

Ikiden çok yabanci devlet bayraginin Bayrakla birlikte çekilmesi halinde, diger devletlerin bayraklari Bayragin soluna alfabetik siraya göre çekilir.

Yabanci diplomatik misyonlarda yukaridaki hükümle uygulanmaz.

Konut ve is yerlerine Bayrak asilmasi

Madde 17 - Isyeri konut vb. özel yerlere, Milli Bayramda, resmi bayramlarda, kurtulus ve Atatürk'ü anma günlerinde 7 nci maddenin A bendi hükümlerine bagli olmaksizin Bayrak asilabilir.

Madde 18 - Cumhurbaskani, Türkiye Büyük Millet Meclisi Baskani, Cumhurbaskanligi Konseyi Üyeleri, Basbakan, Anayasa Mahkemesi, Yargitay ve Danistay Baskanlari, Bakanlar, Yüksekögretim Kurulu Baskani, Sayistay Baskani, Yargitay Cumhuriyet Bassavcisi, Danistay Bassavcisi, Yargitay ve Danistay baskan vekilleri ve daire baskanlari, Uyusmazlik Mahkemesi Baskani, Yüksek Seçim Kurulu Baskani, Sayistay daire baskanlari, Cumhurbaskanligi Genel Sekreteri, Devlet Denetleme Kurulu Baskani, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Baskani, üniversite rektörleri, müstesarlar, valiler, büyükelçiler, Yüksek Denetleme Kurulu Baskani, müstesar yardimcilari, genel müdürler ve bu düzeydeki baskanliklar, bölge idare mahkemesi baskanlari, Cumhuriyet savcilari, adalet komisyonu baskanlari, fakülte dekanlari, kaymakamlar, baskonsoloslar, bucak müdürleri, belediye baskanlari, bölge basmüdürleri ve bölge müdürleriyle bakanliklarin il kuruluslarinin basinda bulunanlarin ve resmi hastane bastabiplerinin makam odalarina Bayrak konur.

Türk Silahli Kuvvetlerinde Bayrak konulacak birlik, karargah, kurum, komutan ve amir odalari asagida gösterilmistir:

Tabur komutanlari ve daha üst birlik komutanlariyla komutan yardimcilari (yüzer birlikler hariç olmak üzere deniz ve havada esiti).

Yüksek Askeri Sura üyeleri,

Genelkurmay Ikinci Baskani,

Milli Savunma Bakanligi Müstesari ve müstesar yardimcilari,

Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri ve Yardimcisi,

Harp Akademileri Komutani ve Yardimcisi, Kuvvet Harp Akademileri komutanlari, Milli Güvenlik ve Silahli Kuvvetler Akademisi Komutani,

Okul komutanlari ve yardimcilari,

Kurmay baskanlari, kurmay yar-baskanlari ve erkan baskanlari,

Milli Savunma Bakanligi, Genelkurmay Baskanligi, Kuvvet Komutanlari ve Jandarma Genel Komutanligi karargahlarindaki baskan ve daire baskanlari,

Gülhane Askeri Tip Akademisi Komutani,

Yukarida sayilanlar disinda, birlik ve kurumlara komuta etmeyen, karargahlarda görevli general ve amiraller,

General ve amiral kadrolarinda görev yapan subaylar,

Askeri Yargitay Baskani, Ikinci Baskani, Bassavcisi, daire baskanlariyla Askeri Yüksek Idare Mahkemesi Baskani, bassavcisi ve daire baskanlari,

Askeri hastane bastabipleri,

Askerlik daire ve sube baskanlari,

Askeri savcilar ve askeri mahkeme kidemli hakimleri,

Emniyet teskilatinda Bayrak konulacak makam odalari asagida gösterilmistir.

Emniyet Genel Müdürü,

Polis Akademisi Baskani,

Il Emniyet Müdürü,

Polis Koleji ve Polis Okulu Müdürleri,

Bayrak, tepesinde ay yildiz bulunan direge çekili bulunur, makam masasinin sag gerisinde uygun bir yere konur. Büyüklügünün odanin büyüklügüne uygun olmasina ve uçlarinin yerden en az 25 santimetre yukarida bulunmasina itina gösterilir.

Bayrak çekilecek binek tasitlari

Madde 19- Cumhurbaskaninin, illerinde valilerin, görevli bulunduklari dis ülkelerde büyükelçilerin binek tasitlarina, tepesinde ay yildiz bulunan kromajli küçük direklere Bayrak çekilir.

TÜZÜKLER, AGUSTOS 1993

Kaymakamlarin binek tasitlarina, Milli ve resmi bayram günlerinde ve hudut görüsmelerinde Bayrak çekilir.

Cumhurbaskaninin bulundugu kortejde, sifati ne olursa olsun, kimsenin binek tasitina Bayrak veya fors çekilemez.

Bayrak konulacak diger yerler

Madde 20 - Atatürk köselerine, Türkiye Büyük Millet Meclisi toplanti salonunda baskanlik divaninin sagina ve soluna, Bakanlar Kurulu toplanti salonunda Basbakanin oturdugu yerin sag arkasina, Anayasa Mahkemesi toplanti salonuna, Yargitay, Danistay, Sayistay genel kurullari ve Danistay Idari Isler Kurulu salonlarina, Uyusmazlik Mahkemesi toplanti salonuna, bakanliklarin, Yüksek Ögretim Kurulu ve yüksek ögretim kurumlarinin ve valiliklerin toplanti, brifing, seref salonlariyla durusma salonlarina Bayrak konur.

Türk Silahli Kuvvetlerinde hudut protokol odalariyla asagida belirtilen birlik, karargah ne kurumlarin toplanti, brifing ve seref salonlarina Bayrak konur:

Tugay ve daha üst komutanliklar ( deniz ve havada esiti),

Yüksek Askeri Sura,

Milli Savunma Bakanligi,

Milli Güvenlik Kurulu,

Harp Akademileri Komutanligi,

Okul Komutanliklari,

Gülhane Askeri Tip Akademisi Komutanligi,

800 yatakli askeri hastaneler.

Bayrak örtülebilecek yerler

Madde 21 - Bayrak, açilis törenlerinde Atatürk heykellerine, yemin törenlerinde masalara örtülebilir.

Cumhurbaskanligi yapmis kisilerin, sehitlerin, Türk Silahli Kuvvetlerinin sivil personel disindaki mensuplarinin, bunlarin emeklilerinin, 18 inci madde hükmüne göre makam odalarinda Bayrak bulunan kamu görevlilerinin, bu görevleri daha önce yapmis olanlarla asagida yazili kimselerin cenaze törenlerinde tabutlarina Bayrak örtülebilir:

Milletvekilleri ve milletvekilligi yapmis olanlar,

Temsilciler Meclisi, Danisma Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu üyeligi yapmis olanlar,

Milli Birlik Komitesi üyeligi yapmis olanlar,

Gaziler,

Yüksek yargi organlari üyeleri ve emeklileri,

Sayistay üyeleri ve emeklileri,

Hakim ve savcilarla emeklileri,

Yüksek ögretim kurumlari ögretim üyeleri ve emeklileri,

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yüksek Kurul üyeleriyle bu görevi yapmis olanlar,

Devlet sanatçilari,

Devlet madalyasi sahipleri,

Kizilay, Türk Hava Kurumu genel baskanlari ve bu görevi yapmis olanlar,

Emniyet mensuplari ve emeklileri,

Dünya, Olimpiyat ve Avrupa sampiyonlugu kazanmis olmalari dolayisiyla 2913 sayili Kanuna göre aylik baglanmis sporcular,

Resmi okul müdürleri,

Basin seref karti sahipleri,

R. Isçi ve isveren sendikalari konfederasyon baskanlari ve bu görevi yapmis olanlar,

Kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin en üst kurulusunun baskanlari ve bu görevi yapmis olanlar,

Bilimsel, sanatsal, Kültürel, sportif ve sosyal alanlarda üstün hizmet verdigi mülki amirlerince kabul edilen diger Türk vatandaslari.

Ancak, Devlet aleyhine veya yüz kizartici mahiyette bir suç islemekten hüküm giymis olanlarin tabutlarina, affedilmis olsalar bile, Bayrak örtülemez.

Madde 22 - Bayrak, asagida yazili törenle çekilir ve indirilir:

Türk Silahli Kuvvetlerindeki Bayrak törenlerinde, bir subay ve astsubay komutasinda tüfekli bir kita, Bayragin çekilecegi veya çekili bulundugu diregin karsisinda veya yakininda, bando veya boru yahut silistre çalacak askerlerle birlikte cephe alir. Geregine göre, bir veya iki er, Bayragin direge çekilis veya indirilisi için hazir bulunur ve çekilmesinden sonra veya indirilmesinden önce Bayragi selamlar. Bando istiklal Marsini, boru veya silistre saygi marsini çalmaya basladigi anda, subay veya astsubay elle, kita tüfekle selam durur. Bu durum, Bayrak çekilinceye veya indirilinceye kadar sürer.

Küçük savas gemileriyle yardimci gemilerde Bayrak, silistre çalinarak çekilir ve indirilir. Bu törende asker çikarilmaz. Küçük askeri birliklerin bulundugu yerlerde ise, Bayrak, bir kita tarafindan selamlanarak çekilir ve indirilir.

Emrinde polis, jandarma gibi üniformali kuvvet bulunan dairelerde ve bu kuvvetlerin bulunduklari karakollarda, tören, Türk Silahli Kuvvetlerindeki gibi yapilir.

Emrinde üniformali kuvvet bulunmayan kurumlardaki ve yabanci ülkelerde bulunan resmi ve millî binalardaki törenlerde, Bayragi çeken veya indiren kimse, basi açik olarak bulunur, çektikten sonra veya indirmeden önce Bayragi selamlar.

Okullardaki Bayrak töreni, ( C) bendinde yazili oldugu gibi yapilir. Ögrenciler törene saygi durumu alarak katilirlar, su sirada, varsa, bando esliginde, yoksa, boru veya komutla Istiklal Marsi söylenir.

Türk bandrali ticaret gemilerinde tören, üç kisilik bir mürettebat çikarilmak ve üniformali olup olmadiklarina göre, (B) ve (C) bentlerinde, küçük araçlarda ise, (C) bendinde yazili esaslara göre yapilir.

Özel yerlerde ve konutlarda tören, Bayragi çekecek ve indirecek kimsenin, üniformali olup olmadigina göre, Bayragi selamlamasi suretiyle yapilir.

Bayraga saygi

Madde 23- Bayrak, çabuk çabuk çekilir ve yavas yavas indirilir.

Bayrak çekilmeden önce veya indirildikten sonra özel bir saygiyla tasinir.

Türk silahli kuvvetlerine ait gemilere girip çikanlar, direkte bulunan Bayragi yüzlerini dönerek selamlarlar.

Bayragin yariya çekilmesi

Madde 24- Bayrak, 10 Kasimda Türkiye'de ve Türkiye Cumhuriyetinin dis temsilciliklerinde, resmi ve milli binalarinda yariya çekilir.

Bayragin yariya çekilecegi diger haller ve zamanlar Disisleri Bakanliginin görüsü alinarak Basbakanlikça tesbit ve ilan edilir.

Bu hallerde Bayrak, önce tepeye kadar çekilir, sonra yariya indirilir.

Sürekli Bayrak çekilen yerlerde de, Bayrak yavas yavas yariya indirilir.

TBMM binasinin önündeki Bayrak hiçbir zaman, Anitkabirdeki Bayrak 10 Kasim disinda yariya indirilemez.

Bayrak çekilmeyecek ve konulmayacak yerler

Madde25-Yikik, terkedilmis, yapimi tamamlanmamis binalara, mutfak, tavla vb. yerlere, liman, göl ve nehirlerde çalisan 18 tonilatodan küçük yat ve salapuryalara, çamur, çöp dubasi vb. teknelere, 19 uncu maddede belirtilen binek tasitlari disindaki kara tasitlarina Bayrak çekilemez ve konulamaz.

Yasaklar

Madde 26-Bayrak, yirtik, sökük, yamali, delik, kirli, soluk, burusuk olarak veya tasidigi manevi degeri zedeleyecek biçimde kullanilamaz; 21 inci madde hükümleri disinda, ne maksatla olursa olsun, örtü olarak serilemez; oturulan veya ayakla basilan yerlere konulamaz; elbise ve üniforma olarak giyilemez. Bu yerlere, masalara, kürsülere vb. esya üzerine Bayragin sekli yapilamaz.

Hiç bir siyasi parti, kurulus, dernek, vakif tarafindan amblem, flama, sembol ve benzerlerinin ön ve arka yüzünde, Bayrak , esas ve fon olarak kullanilamaz.

Bayraga sözle, yaziyla veya hareketle veya herhangi bir sekilde hakaret edilemez, saygisizlikta bulunulamaz. Bayrak yirtilamaz, yakilamaz, yere atilamaz, gerekli itina gösterilmeden kullanilamaz.

Madde 27-Tanitici bayraklar disindaki özel bayraklar al zemin üzerine ay yildiz resmolunarak yapilir. Özel bayraklarla tanitici bayrak asagida gösterilmistir.

Cumhurbaskanligi forsu,

Flandra,

Sembolik bayraklar,

Özel isaretli bayraklar,

Kare bayraklar,

Gidon bayraklar,

Eksiz bayraklar,

Flamalar,

Tanitici bayraklar,

Cumhurbaskanligi forsu

Madde 28-Cumhurbaskanligi forsu, ekte gösterilen ölçülere uygun olarak yapilir. Forsun sol üst kösesinde yer alan günes ve yildizlar sari renktedir. Cumhurbaskaninin ikametgâhinda, ziyareti süresince bulundugu yerde, bayrak diregine çekilir, gece ve gündüz çekili kalir, makam odasinda çalisma masasinin sol gerisine konur, içinde bulundugu arabanin sol önünde, tepesinde ay yildiz bulunan kromajli direge çekilir.

Flandra

Madde 29-Flandra, boyu eninin 18 kati olan bayraktir. Bu bayraklar, savas gemileriyle yardimci gemilerde, tanitma isareti olmak üzere , yalniz denizde kullanilir.

Sembolik bayraklar

Madde 30-Sembolik bayraklar, küçültülerek kumas veya baska maddeler üzerine yapilan bayraklardir.

Özel isaretli bayraklar

Madde 31-Özel isaretli bayraklardan;

Kare bayraklar, eni boyuna esit olarak,

Gidon bayraklar, boyu eninin birbuçuk kati olan Bayragin, uçum yönünde eklenen ve kenarlari Bayrak enine esit olan karenin kösegenlerinin kesistigi noktayla uçum kenarinin iki ucu arasinda kalan üçgenin oyulmasiyla

Eksiz bayraklar, eni bir metre, boyu üç metre olan bayraga yüksekligi bir metre olan ikizkenar üçgen eklenmesiyle,

yapilir.

Flamalar

Madde 32-Flamalar, boyu eninin birbuçuk kati olan ve uçum yönünde birlesen kenarlari birbirine esit bulunan üçgen seklindeki bayraklardir.

Tanitici bayraklar

Madde 33-Tanitici bayraklar, boyu eninin birbuçuk kati olan ve üzerlerine, resmi ya da özel kurum ve kuruluslarin tescil edilmis amblemleri resmolunan bayraklardir.

Özel bayraklarin kullanilmasina dair diger esaslar

Madde 34-Sembolik bayraklar, özel isaretli bayraklar ve flamalar millî ve resmi bayramlarda, kurtulus ve Atatürk'ü anma günlerinde, yabanci devlet büyüklerinin Ülkemize yapacaklari ziyaretlerde kullanilir.

Sembolik bayraklar, ayrica, okullarin süslenmesinde kullanilabilecegi gibi, birinci fikrada sayilan günlerde, temel atma ve açilis törenleri, Devlet büyüklerinin yapacaklari Yurt gezileri vb. durumlarda, tabiî renkte veya kirmizi beyaz renklere boyanmis yahut ucuna bayrak uzunlugunda kirmizi beyaz kurdele ve seritler baglanmis çubuklara takilarak elde tasinabilir; iplere tek tek veya dizi halinde takilarak veya dogrudan sarkitilarak donanma amaciyla kullanilabilir.

Sembolik bayraklarin bu durumlar disinda kullanilmasi, mahallî mülkî amirinin müsaadesine baglidir.

Tanitici bayraklar, sadece, ait olduklari kurum ve kuruluslarin binalari önüne çekilebilir, bunlarin düzenledikleri tören ve toplantilarda kullanilabilir. Ayrica, bunlarin üst görevlilerinin makam odalarinda, çalisma masalarinin sol gerisine konulabilir. Bu bayraklarin çekildigi direklerin tepesine ay yildiz konulamaz.

Türkiye Kizilay Derneginin tanitici bayragi, saglik kuruluslarinin direklerine çekilebilir.

Bayragin tanitici bayraklarla birlikte çekilmesi

Madde 35-Tanitici bayrak çeken kuruluslarda en az iki direk bulunur. Bina ön yüzüne göre sagdaki direge Bayrak, soldaki direge tanitici bayrak çekilir.

Bu durumlarda , tanitici bayraklarin ebadi Bayrak ebadindan büyük, direkleri Bayrak direginden yüksek olamaz.

Bu gibi yerlere, ancak, Millî Bayram, genel tatil, hafta tatili, kurtulus ve Atatürk'ü anma günlerinde Bayrak çekilebilir.

Üç direk bulunan yerlerde Bayrak, ortadaki direge, üçten çok direk varsa bina ön yüzüne göre sagdaki direge çekilir.

Bu direklerin hepsine Bayrak çekilmesi halinde, bayraklarin ebadi esit olmalidir.

Madde 36-Tanitici bayraklar ve forslar sekil, ölçü, renk vb. özellikleri yönünden incelenip tescil edilmedikçe kullanilamaz.

Tescile;

Türk Silahli Kuvvetlerine ait olanlar için, Genelkurmay Baskanligi,

Egitim kurumlari, spor kulüpleri, izci ve yavrukurt kuruluslari vb. kuruluslara ait olanlar için, Milli Egitim Gençlik ve Spor Bakanligi,

Bunlar disinda kalanlar için, Içisleri Bakanligi,

yetkilidir.

Türk Silahli Kuvvetlerine ait olanlar disinda kalan tanitici bayraklarin tescil ve müsaade islemlerinin nasil yapilacagi ilgili bakanliklar ve kuruluslarin görüsleri alinarak Içisleri ve Milli Egitim Gençlik ve Spor Bakanliklarinca yürürlüge konulacak yönetmeliklerde gösterilir.

1615 sayili Gümrük Kanununun 163 üncü maddesinde yer alan gümrük bayragi bu madde hükümlerinin disindadir.

Madde 37-Donanma maksadiyla yapilan çesitli renk ve sekildeki süsler, bu Tüzük hükümlerine bagli degildir.

Eskimis bayraklarin yok edilmesi

Madde 38-Eskimis, solmus, yirtilmis ve kullanilmayacak duruma gelmis bayraklar, yok edilmek üzere Sümerbank kuruluslarina teslim edilir.

Kanuna ve Tüzüge aykiri fiillerin önlenmesi

Madde 39-Türk Bayragi Kanununa ve bu Tüzüge aykiri filler, yetkili makamlarca derhal önlenir.

Yürürlük

Madde 40-22/9/1983 günlü ve 2893 sayili Türk Bayragi Kanununun 2,3,6 ve 9 uncu maddelerine dayanilarak hazirlanmis ve Danistayca incelenmis olan bu Tüzük hükümleri Resmî Gazetede yayimi gününde yürürlüge girer.

Yürütme

Madde 41-Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

17/7/1995 tarihli ve 95/7075 sayili Tüzügün geçici maddesi:

Geçici Madde - Mevcut bayraklarin kullanimlarina eskiyinceye kadar devam olunabilir.

1. Kosova Savaşı sonrasında savaşta ölen Türk askerlerin kanının bir göl gibi toplanması sonucunda, Ay ve Yıldız'ın bu göl üzerinde yansıması ile oluştuğu kabul edilmektedir. Yapılan tüm varsayımlar arasında, 1. Kosova Savaşı'nın sebep olması en büyük ihtimallerden biridir, çünkü bu savaşın akşamında gökyüzünde Jüpiter ve Ay yan yana nadir anlarından birini yaşamıştır.

1. Kosova Savaşı tarihi (28 Temmuz 1389) ve Kosova koordinatlarında (Lat: 43.41 , Long: 25.65) gökyüzündeki gezegenlerin konumu incelendiğinde Ay ve Yıldız'ın aslında Ay ve Jüpiter olabileceği ortaya çıkar.

Eğer ki bu yansımayı, olası bir kan gölü üzerinde düşünürsek de; bize Türk Bayrağı'nın şu anki hali gözükür. Bunun için o tarihte ve koordinatta gece yarısı saatlerindeki gökyüzü görüntüsünü, ayı arkanıza alarak kan çukuru üzerindeki yansımayı izlemek isterseniz karşımıza aşağıdaki resimdeki gibi bir görüntü çıkar ve Türk Bayrağı ile arasında müthiş bir benzerlik vardır.

Jüpiter'in köşeleri Jüpiter'in gözükebilen 4 ay'ının da etrafında kısmen parlaması (basit bir teleskopla gözükebilir, ancak çıplak gözle en iyi ihtimal Jüpiter'e yakın bir parıltı gözükür); büyük bir ihtimal Jüpiter'i köşeli bir yıldıza benzetilmesini sağlamıştır. Lâkin, Güneş'in herhangi bir gezegen üzerindeki yansımasının Dünya'daki insanlar tarafından parlak bir yıldıza benzetilerek de izlenebilir. Uranüs gezegeni de, bu süre içerisinde Jüpiter'e olan yakınlığı (her ne kadar çıplak gözle gözükmesi çok zor olsa da, küçük bir parıltı olarak gözükebilir); Jüpiter etrafında farkedilebilir 5 köşe gözükmesine sebebiyet verir.

1. Kosova Savaşı sırasındaki, Kosova'da gökyüzündeki görüntüye ulaşmak için örnek resimlerde Stellarium isimli ücretsiz planetarium programı kullanılmıştır. Planetarium programımızı 1. Kosova Savaşı tarihine (28 Temmuz 1389), ve Kosova koordinatlarına (Lat: 43.41 , Long: 25.65) alırsak; gökyüzündeki Ay ve Yıldız'ın aslında Ay ve Jüpiter olduğu ortaya çıkar.

__________________

Bayrağın yarıya çekilmesinin kökeni, tarihi deniz savaşlarından geliyor.

Yenilen gemi, kendi bayrağını yarıya indirerek, yenen geminin bayrağını tepeye asıyordu.

Bu fotoğraf 1870’lerde çekilmiş bir fotoğraf. Dönem Osmanlı İmparatorluğu dönemi. Daha Türkiye Cumhuriyeti ortada yok.

Mustafa Kemal Atatürk bile daha doğmamış. Atatürk’ün Türkiye’yi kuracağını daha bilen yok.

Vapurun arkasında dalgalanan bugünkü Türk Bayrağı.

Bir gurup açıklama yapmış. Türk Bayrağına karşıyız. Osmanlı Bayrağını görmek istiyoruz, diye.

Zaten bu günkü Türk Bayrağı son Osmanlı Bayrağı. Osmanlı İmparatorluğunun 1844 yılına kadar resmi bayrağı yok. O yıllarda Avrupa devletleride kendilerine bayrak seçiyorlar. 1844 yılında ilk defa milli bayrağımız olmasına karar veriliyor. O zaman bugünkü bayrak tasarlanıyor. Dönem Sultan Abdülmecit dönemi.

Yani son altı Osmanlı Padişahı bu bayrakla karşılanmış. Cumhuriyette aynı bayrağa devam etmiş. Sadece kolay çizilebilmesi için yıldızı ortalamış.

Kaynak

__________________

__________________

29 Mayıs 1936'da son şeklini alan bayrağımızla, 1844 yılında Osmanlı'nın ilk bayrağını fotoğraflarıyla aynen bu şekilde karşışlaştırmayı dün aklımdan geçiriyordum ama baskına uğrayacağımı haber almıştım (arkadaşlarım tarafından ziyaret edildim)..

Öyle böyle derken kaldı haliyle..

Ne yalan söyleyim, iyi ki de kalmış.. Ben Osmanlı donanma bayrağını ve Hatay Cumhuriyeti bayrağını da eklemeyi düşünmemiştim..

Eline sağlık ReaL

__________________

Ek bilgiler fotoğraflar için teşekkürler @ReaL,

Bu konuyu gündeme gerirdiğin için teşekkürler @Dilaver,
Gerçekten bir gurup (!):
''Osmanlı Bayrağı İsterüz!'' diye naralar atıyor, bilmiyorlar ki, bu günkü kullandığımız Türk Bayrağı, Osmanlı'nın da kullandığı bayraktı.
Bu konu ile ilgili bir kaç tarihi fotoğraf da ben ekleyeyim ki belki, ikna olur ve seslerini keserler.

__________________

@Mediter

Ağabey, bu güzel fotoğraflar için teşekkür ederim..

__________________