Forum Gerçek

AnasayfaForumları Okundu Kabul Et Bugünkü Mesajlar
Geri git   Forum Gerçek > Türk ve Dünya Tarihi > Türk Tarihi


Yeni Konu aç  Cevapla
 
Seçenekler
Eski 24.06.2012, 01:57   #1
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Türkiye'de Ekonomik Krizler

Türkiye'de Ekonomik Krizler

1929 Krizi (İlk Kriz)


05.Hükümet (1927- 1930)
İsmet Paşa (İnönü)




Türkiye Cumhuriyeti, ekonomik krizle ilk kez 1929 yılında tanıştı.

Türkiye, Osmanlı borçlarının kendine düşen bölümünü 1929 yılında ödemeye başladı. Aynı yıl dünyada "büyük buhran" baş gösterdi. O yıl ekonomi hem reel hem spekülatif açıdan ciddi bir döviz bunalımı yaşadı.







Türk parasının değeri düştü. Türkiye ekonomisi dışa kapandı. Devlet eliyle bir milli sanayileşme denemesi içine girildi. Dönemin iktisat politikaları açısından belirleyen iki önemli özellik 'korumacılık ve devletçilik" oldu.





1948 Krizi


16. Hükümet (1947 -1948)
(Hasan Saka)





Türkiye İkinci Dünya Savaşı'na girmedi. Ancak savaş, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de ekonominin dengeleri sarsmıştı.







Türkiye savaş ekonomisinin koşullarını tüm ağırlığıyla yaşadı. İkinci Dünya Savaşı yılları olan 1940-1945 dönemi ekonomik gelişme sürecini kesintiye uğrattı. Savunma harcamaları bütçeye hakim oldu.








Bu nedenle, savaş öncesinde başlayan planlama çalışmaları ve sınai yatırım programları ertelendi. Refik Saydam Hükümeti, enflasyona karşı koymak için katı fiyat denetimi ve tarım ürünlerine düşük fiyat vermeyi denedi. Bu yaklaşım tepki topladı.





Karaborsanın önüne geçilemedi. Varlık Vergisi ve Toprak Mahsulleri Vergisi savaş yıllarında konuldu. Bu piyasa için üretmeyen küçük ve yoksul köylünün üzerinde ağır bir yük oluşturdu.





Türkiye devalüasyonla da bu dönemde tanıştı. 7 Eylül 1946'da Türk Lirasının değeri 115.4% oranında develüe edilmiştir. Bir Dolar, 2.82 Lira oldu. 1931'den 1936'ya kadar lirasının değerine hiç dokunulmadığından bütçe fazla vermesine rağmen ihracatı artırmak için devalüasyona gidildi. Ancak hedeflere ulaşılamadı.





  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 01.07.2012, 00:52   #2
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

1954 Krizi


20.Hükümet (1951-1954)
(Adnan Menderes)





Savaş sonrasında içe dönük ekonomik politikalar gevşetildi ve tüm sosyal grupların reel gelir düzeyi yükseldi. Dış sermayeye açılma ve serbest piyasa ekonomisine geçiş dönemi 1950-1954 yıllarında başladı.






1951 yılında bütçe açık vermeye başladı ve bu durum 1963'e kadar 12 yıl boyunca devam etti. Kore Savaşı nedeniyle dünya piyasasında hammadde fiyatlarını fırlattı.






Kredili ithalat uygulamasına geçildi. Bunun sonucunda ticari nitelikli dış borçlar ödenemez hale geldi. Dış borç yükü ve kamu açıkları arttı. Plansız yatırımların da etkisiyle enflasyon yüzde 20'lere fırladı, ithalat güçlükleri de eklenince Türkiye ekonomisi krize girdi.





1958 Krizi


23. Hükümet (1957-1960)
(Adnan Menderes)




1950'li yıllarda uygulanan dışarıdan sermaye ithaline ayarlanmış serbestleşme programı 1958 krizini hazırladı. 1958'e gelindiğinde Türkiye'nin günü gelmiş 256 milyon dolar tutarında dış borcu ve de kucağında bir "kambiyo krizi" bulunuyordu.






Ağustos ayında Türkiye IMF ile bir istikrar programı uygulamayı kabul etti. 4 Ağustos 1958’de 221.4% oraninda devalüasyona gidildi. Dış ticaret açığı büyüdü.






1958 yılında 55.3 milyon dolar olan bütçe açığı 1959'da 266.7 milyon dolara yükseldi.Türkiye 1959 yılında hayat pahalılığında Brezilya'dan sonra dünya ikincisi idi.






  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 01.07.2012, 01:25   #3
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

1960 Sonrasında Gelişmeler



24. Hükümet (1960-1961)
(Cemal Gürsel)



1963 - 1977 arasındaki yıllar, "ithal ikamesi" yoluyla sanayileşmenin altın dönemi oldu. DPT özel sektör tarafından alınan kararlarda önemli bir rol oynuyordu. Bu dönemde GSMH yılda ortalama yüzde 6,8, imalat sanayi ise yüzde 10'un üzerinde büyüdü.







Türk sanayinin en zayıf noktası iç pazara odaklanması ve ihracata yönelmemiş olmasıydı. Yatırımlar yüksek maliyetli dış borç ile sürdürülüyordu. Bu nedenle, 1977 -1979 arasında ciddi bir ödemeler dengesi sorunu yaşandı. Enflasyon 1979'da yüzde 79'a fırladı.







1969 Krizi


31.Hükümet (1969-1970)
(Süleyman Demirel)





1969'da Türkiye hafif bir krizle sarsıldı. IMF programı yürürlüğe kondu. 10 Ağustos 1970'de Süleyman Demirel başkanlığında 66.6% oranında Türk parası devalüe edildi. 1971'de ise darbe yapıldı.









  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 01.07.2012, 01:44   #4
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

1974 Birinci Petrol Krizi


37. Hükümet (1974)
(Mustafa Bülent Ecevit)




1974 yılında petrol fiyatlarının patlayarak 4 katına çıkması Türkiye ekonomisini olumsuz etkiledi. Aynı yıl Kıbrıs Barış Harekatı ile birlikte batılı ülkelerin üstü örtülü ekonomik ambargosu başladı.






Petrol fiyatlarındaki artış ithal edilen sanayi ürünlerinin fiyatlarını da tırmandırdı. Bütün dünya petrol tasarrufuna yönelirken Türkiye petrole sübvansiyon vererek tüketimi patlattı.






Dış ticaret açığı korkunç şekilde artış gösterdi. 769 milyon dolardan önce 2.3 milyar dolara fırladı. Türkiye o yıl 303 milyon dolarla rekor bir bütçe açığı verdi. Turizm ve işçi gelirleri düştü. İstihdam sorunu büyüdü. Türkiye yeni bir darboğazın eşiğine geldi.






1978 Krizi


41. Hükümet (1977-1978)
(Süleyman Demirel
)





Türkiye’nin 1970 yılında 1.8 milyar dolar olan borcu , 1977 yılında 10 milyar dolara çıktı. 1978 yılında kısa vadeli borçların toplam borç içindeki payı yüzde 52'ye ulaştı. 1978'de kriz patladı. Bu dönemde 21 Eylul 1977 yılında Süleyman Demirel başbakanlığında 10% oranında, 1 Mart 1978 yılında Bülent Ecevit başbakanlığında 29.9% oranında, 10 Haziran 1979 yılında Bülent Ecevit başbakanlığında 77.7% oranında, 24 Ocak 1980 yılında Süleyman Demirel başbakanlığında 48.6% oranında TL devalüe edildi.







  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 01.07.2012, 02:00   #5
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

1979-1980 İkinci Petrol Krizi


43. Hükümet (1979-1980-89-12))
(Süleyman Demirel)




OPEC üyeleri petrol fiyatını 1979 ve 1980'de ikinci kez yüzde 150 oranında artırdı. Bu şok Türkiye'yi yoğun ekonomik kriz yaşarken yakaladı. İşsizlik oranı yüzde 20'lere yaklaştı.







Enflasyon yüzde 63.9'a yükseldi. 1979-1980 petrol krizi, halkı 1974 petrol krizinden daha fazla etkiledi. Pek çok temel tüketim maddesi karaborsaya düştü. Benzin, tüp, ampul bulunamıyordu. Hükümet enflasyonu kontrol altına almak, dış kaynak açığını kapatmak ve ekonomiyi yeniden işler hale getirmek için ünlü "24 Ocak kararları"nı yürürlüğe koydu. 24 Ocak kararlarıyla birlikte TL % 48,6 oranında devalüe edildi. Aynı yıl 12 Eylül darbesiyle iktidarı askeri rejim ele geçirdi. Askeri yönetim bu yeni programı onayladı.









Alınan tedbirler sonucunda 1978'de 2.3 milyar dolar olan ihracat 1983'te 5.7 milyar dolara çıktı. Anılan yıl dış ticaret açığı 3.6 milyar dolar, bütçe açığı ise 2.5 milyar dolar olarak gerçekleşti.







Bütçe açığının ulaştığı rakam, bir önceki yıla göre yüzde 150 artışı işaret ediyordu. 1986 yılında kamu harcamalarının artması nedeniyle ekonomik dengesizlik yaşandı ve devalüasyon yapıldı.






1988-1989 Krizi


46.Hükümet (1987-1989)
(Turgut Özal)



1989'da Türkiye'de stagflasyon yaşandı. Kriz henüz tam atlatılamamış iken Berlin Duvarı yıkıldı. Ardından Irak krizi ve SSCB dağılması geldi. Bu olaylar dünyada ve Türkiye'de ekonomi politikalarında çok köklü dönüşümler yarattı. "Rekabet" ve "sermayenin küreselleşmesi" "sosyal devleti" tahtından indirdi.






Kamu açıklarındaki artış ve mali piyasalardaki dalgalanma sonucunda faizler yükseldi. Döviz rezervi azaldı. 1989 yılına gelindiğinde Türkiye dışa açık serbest piyasa ekonomilerinden biri oldu. İstikrar politikaları uygulanırken ortalama 17.4 milyar dolar olan dış borç stoku, 1989 yılında 41.7, 1990 yılında ise 49 milyar dolara çıktı. Kısa vadeli borçlar, toplam borçların yüzde 19'unu buldu. Ticari bankaların döviz açığı büyüdü. Stagflasyon sürecine girildi. Dış ticaret açığı 1990 yılında 9.3 milyar dolara ulaştı. Türkiye yeniden krize girdi. Türkiye'de 1991, 1994 ve 1999 yıllarında üst üste krizler yaşadı. 1994 ve 2001 krizleri jkarakteristik olarak diğerlerinden farklıydı. Krizler bankacılık sektörünü vurdu ve çok sayıda bankanın faaliyetleri durduruldu.









  Alıntı ile Cevapla
8 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 03.07.2012, 22:46   #6
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

1990’lı Yıllar


47. Hükümet (1989-1991)
(Yıldırım Akbulut)



90'lı yıllar Türkiye için mal ve sermaye hareketlerinin her biçimiyle serbestleştiği bir dönem oldu. 1994'te Gümrük Birliği bu anlamda önemli bir kilometre taşı oldu.1994'te yaşanan kriz peşinden 5 Nisan kararları ile alınan bir önlem paketini gündeme getirdi. 1990'lı yıllarda krizler sıklaştı. 1998-1999 ve 2001 kriz yılları oldu. 2001 krizi Türkiye'nin gündemine işsizlik ve istihdamı artırma sorununu da taşıdı.





1991 Finansal Krizi


48. Hükümet (1991)
(Ahmet Mesut Yılmaz)





1991 krizini Körfez krizi tetikledi. 1990 yılında toplam sermaye girişi 4 milyar dolar oldu. Bunun 3 milyar doları kısa vadeli idi. Dış borç stoku 8 milyara dolara yakın artış gösterirken kısa vadeli borçlardaki artış 4 milyar dolara yaklaştı. Cari işlemler bilançosu, tarihi bir sıçramayla açığını 2.6 milyar dolara çıkarmıştı. Büyük çaptaki sermaye girişi TL'yi aşırı değerlendirirken ihracatı caydırdı, ithalatı pompaladı. 1991'de Körfez krizi çıktı ve Türkiye'yi riskli bir ülke konumuna getirdi. Sermaye kaçışa geçti. 2.6 milyar doları aşan sermaye kaçışı ekonomiyi durgunluğa soktu. TÜFE yüzde 52.4 artarken TEFE artışı yüzde 64'e ulaştı. Büyüme hızı yüzde 0.3'e düştü. Kriz etkisini bir yıl gösterdi.





1994 Finansal Krizi


50 Hükümet (1993-1995)
(Tansu Çiller)




Kısa süreli ama çok şiddetli oldu. Kriz 1993 sonlarında başlayıp 1994'te patladı. İçeride zaten üstüste iki yıldır sürmekte olan temel dengesizliklerin üzerine Avrupa para piyasasındaki kargaşanın eklenmesi krizi tetikledi. Cari açık da 1 milyar dolardan 6.4 milyar dolara fırladı. Dış borç stoku 12 milyar dolar artış gösterdi. Kısa vadeli borçlar 18.5 milyar dolara fırlayarak tarihi bir rekor kırdı. Toplam net sermaye çıkışı 4.2 milyar dolara vardı. Faiz hadleri Hazine bonolarında yüzde 400'ü aşarken TEFE yüzde 121, TÜFE yüzde 106'e yani üç haneli rakamlara sıçradı. GSMH'da yüzde 6'ya varan daralma olurken işsizlik yüzde 20'ye vurdu. Krizde yarım milyon kişi işinden atıldı..




1998-1999 Krizi

55. Hükümet (1997-1999)
(Ahmet Mesut Yılmaz)





1998'de Asya-Rusya krizi, Türkiye'yi, enflasyonu düşürmek amacıyla harcamaları kıstığı ve istikrar programı uyguladığı sırada yakaladı. Krizi tetikleyen unsur, 6 milyar doları aşan sıcak para çıkışı oldu. Mali kuruluşlar dışında bütün kesimler yüzde 5-6 daralmaya girdi. GSMH'da yüzde 6.4 düşüş oldu. TEFE yüzde 63'e fırladı. Reel faizler yüzde 37'ye ulaşarak rekor kırdı. Dış borç stoku 103 milyar dolara, iç borç stokunun GSMH'ya oranı yüzde 32'ye çıktı. Faizi yüksek, vadesi kısa borç birikimi 1999 sonunda Hazine'yi iç borçları artık döndüremediği noktaya sürükledi. Aralık 1999'da hükümet IMF ile stand-by anlaşması imzaladı.








  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 03.07.2012, 23:05   #7
Çevrimdışı
Basakca
Müdavim

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

2001 Krizi


57. Hükümet (1999-2002)
(Mustafa Bülent Ecevit)





Stand-by anlaşmasının ardından 2000 yılında devreye giren istikrar programı ile döviz kurunun çapaya bağlanması ile cari işlemler açığı giderek büyüdü ve yıl sonunda 9.8 milyar dolara çıkarak tarihi bir rekor kırdı. Dolar çapası nedeniyle toplam kısa vadeli borçlar 28.9 milyar dolara, toplam dış borç stoku 114.3 milyar dolara çıktı. Yabancı bankalar vadesi gelmemiş kredilerini geri çekmeye başlayınca gecelik faizler tırmandı ve Türkiye tarihine "Kara Çarşamba" olarak geçen 22 Kasım 2000'de para krizi patladı.







13 banka ve çok sayıda aracı kurum battı. Kasım kriziyle artan faizler ve ödeme güçlüğe düşen bankaların vadesi dolmayan kredileri geri çağırması, iç pazarın daha da daralması bunda büyük rol oynadı. 19 Şubat'ta Çankaya Köşkü'nde yaşanan Anayasa kitapçığı tartışması krizi patlattı. 3.5 milyar dolarlık net sermaye çıkışıyla döviz fiyatları ve faizler tırmanışa geçti. Kriz öncesi 670 bin TL olan dolar Nisan'da 1 milyon 161 bine tırmandı. IMF programı çökmüştü. Krizin başlangıcı olarak kabul edilen 2000 yılının son üç ayında üretimde çalışanlar indeksi 1999 yılının son üç ayına göre %3.2 geriledi. Sektörel büyümede, GSYİH ve GSMH’deki daralmaların yanı sıra yaşanan Kasım ve Şubat krizleri toplam yurt-içi talepte bir önceki döneme göre %10.5 dolayında bir düşüşü beraberinde getirdi.








Krizler tüketim ve yatırım kararlarının ertelenmesine yol açtı ve 2000 yılında %6.4 oranında artan özel tüketim 2001 yılının ilk çeyreğinde % 3.4 dolayında geriledi. Özel ve kamu sabit sermaye yatırımlarında da sırasıyla %5.8 ve %12.6’lık bir azalma gözlendi. Bir önceki yılın aynı dönemine göre 2001 yılının ilk çeyreğinde sanayi sektörü ve hizmetler sektörü sırasıyla %1.3 ve %3.1 oranında gerilerken, GSYİH ve GSMH’de %1.9 ve % 4.2 düşüşler kaydedildi. DİE verilerine göre, sanayi üretim indeksi 2001 yılının ilk üç ayında bir önceki yılın aynı dönemine oranla %09’luk bir düşüş kaydetti. İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı 2000 yılının ilk üç aylık döneminde %70.9’dan 5.1 puan gerileyerek %65.8’e düştü. Türkiye ekonomisi 2001'in ikinci çeyreğinde ise tarihi bir rekor olan yüzde 11.8 oranında küçülme gösterdi. Bu rakam, İkinci Dünya Savaşı'nda 1945 yılının tamamında yüzde 15.3 oranında küçülmeden sonra en büyüğü oldu. Kriz sonrasında uygulamaya konulan istikrar programı ve yapısal reformlar ile Türkiye ekonomisinde ciddi bir dönüşüm sürecine girilmiştir. 2002 yılı sonunda yönetimi Bahçeli-Ecevit koalisyonundan devralan AKP hükümeti, mevcut IMF programını sürdürmektedir. Türkiye son 6 yılda 22 çeyrek boyunca aralıksız büyümeyi sağlayarak kendi büyüme rekorunu süre açısından kırmıştır.














  Alıntı ile Cevapla
10 Üyemiz Basakca'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 03.07.2012, 23:22   #8
Çevrimdışı
metatron
Yeni Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

2002 den sonra kriz çıkmamış
__________________
"Bu ülke tarihte Türk'tü, halde Türk , ve ebediyen Türk kalacaktır...M.Kemal.ATATÜRK"
  Alıntı ile Cevapla
8 Üyemiz metatron'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 03.07.2012, 23:33   #9
Çevrimdışı
Banemin
» » » Çapulcu « « «

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

Deliğe süpürme zamanı gelince çıkacak krizden sonra görüşelim...
__________________
Ben hiç insan kaybetmedim...
Sadece zamanı geldiğinde, vazgeçmeyi bildim...

  Alıntı ile Cevapla
9 Üyemiz Banemin'in Mesajına Teşekkür Etti.
Eski 04.07.2012, 00:34   #10
Çevrimdışı
metatron
Yeni Üye

Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
Standart Cevap: Türkiye'de Ekonomik Krizler

Bu ekonomi ile artık kriz filan çıkmaz, müsterih olun
__________________
"Bu ülke tarihte Türk'tü, halde Türk , ve ebediyen Türk kalacaktır...M.Kemal.ATATÜRK"
  Alıntı ile Cevapla
8 Üyemiz metatron'in Mesajına Teşekkür Etti.
Cevapla

Bu Sayfayı Paylaşabilirsiniz

Etiketler
adnan menderes, borçlar, bülent ecevit, bütçe, cemal gürsel, devalüasyon, dış sermaye, ekonomik politikalar, hasan saka, ikinci dünya savaşı, ismet paşa (inönü), ithal ikamesi, kambiyo krizi, karaborsa, krizler, petrol krizi, refik saydam, süleyman demirel, tansu çiller, türk parası, türkiye cumhuriyeti, türkiyede


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı

Hızlı Erişim


WEZ Format +3. Şuan Saat: 11:23.


Powered by vBulletin® Version 3.8.8
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Önemli Uyarı
www.forumgercek.com binlerce kişinin paylaşım ve yorum yaptığı bir forum sitesidir. Kullanıcıların paylaşımları ve yorumları onaydan geçmeden hemen yayınlanmaktadır. Paylaşım ve yorumlardan doğabilecek bütün sorumluluk kullanıcıya aittir. Forumumuzda T.C. yasalarına aykırı ve telif hakkı içeren bir paylaşımın yapıldığına rastladıysanız, lütfen bizi bu konuda bilgilendiriniz. Bildiriniz incelenerek, 48 saat içerisinde gereken yapılacaktır. Bildirinizi BURADAN yapabilirsiniz.