Hürrem Sultan (1506 - 1558)

Doğum: 1506 Rohatyn , Ukrayna
Ölüm: 1558 İstanbul
Yattığı yer: Süleymaniye Camii
Ünvan: Haseki Sultan Eşi I. Süleyman
Çocukları: II. Selim, Mihrimah Sultan, Cihangir, Bayezit ve Mehmet

Hürrem Sultan ya da Hürrem Haseki Sultan doğum adı: Aleksandra Lisowska, Osmanlıca adı: خرم سلطان,Avrupa'da tanındığı ad: Roxelana . Osmanlı padişahı I. Süleyman'ın eşi ve sonraki padişah II. Selim'in annesidir. Bir Osmanlı padişahıyla nikahla evlenmiş ilk kadın olma ayrıcalığını taşır.

Lehistan Krallığı'nın sınırları içerisinde bulunan Rohatyn'de doğdu. Tatar akıncılar tarafından 1520 tarihinde Rohatyn'den kaçırılmış ve daha sonra Kırım Hanı tarafından Osmanlı sarayına sunulmuş.

Hürrem sultan, Osmanlının en güçlü hükümdarlarından Kanuni sultan Süleyman’ın ikinci eşidir. Hırsıyla Osmanlı sarayında en etkin güçlerden biri haline gelen nadir ‘’Haseki Sultan’’ larındandır.

Kanuni Sultan Süleyman (1494 - 1566)

Kanuni sultan Süleyman, yaşlılık belirtileri göstermeye başlayınca, sarayda kimin veliaht olması ile ilgili entrikalar artmıştı. İşte bu entrikaların o dönemdeki baş oyuncularından biri, kendi oğullarından birini hükümdar yapmak isteyen Hürrem Sultan’dır.

Kanuni’nin Veliahtı olarak, birinci eşi Gülbahar Hatun’dan olan Şehzade Mustafa, yetenekleri, başarıları ve etkin nüfusuyla öne çıkıyordu.

Hürrem Sultan’ın Şehzade Mustafa’nın yerine Mehmet, Bayezid, Selim ve Cihangir isimli dört oğlundan birinin tahta çıkmasının önündeki en büyük engellerinden biri, sarayda şehzade Mustafa’ya en yakın kişi olan Sadrazam Makbul İbrahim Paşa idi.

Hürrem sultan’ın asıl hedefi Şehzade Mustafa idi. Oğullarının hayatta kalması ve saraydaki saltanatının devamı onun öldürülmesine bağlıydı.

İlk başlarda Mustafa’nın nüfusunu bir türlü kıramamış, bütün karalama çabalarına rağmen Kanuni’yi çok fazla etkileyememişti. Şehzade Mustafa’yı değişik yollarla öldürtmeye bile çalışmıştı. Bunlardan en ilginçlerinden biri, zehirli bir kaftanı hediye olarak Şehzade Mustafa’ya göndermesidir. Mustafa, üvey annesinin bu suikastinden, sevenlerinin önceden uyarması sonucu kurtulmuş, hediyeden şüphelenince bir hizmetkarına giydirmiş, hizmetli kaftanı giyince aninden ölmüştü.

Kanuni çok sevdiği eşinden etkilenmeye başlamıştır. Rüstem Paşa, Şehzade Mustafa’nın mührünü kazıtıp, onun adına İran Şahına bağlılık bildiren bir mektup yazmış, gelen cevabı da gizlice ele geçirerek, Mustafa’yı ortadan kaldıracak en önemli delile kavuşmuşlardır.

Kanuni’yi oğlunun aleyhine döndüren en önemli olay, doğu seferine çıkarken Anadolu askerinin neredeyse tamamının yaşlı Padişahın yerine genç Şehzade Mustafa’yı tahtta görmek istemeleri, kendisinin de Dimetoka’ya dinlenmeye çekilmesi gerektiği haberlerini, abartı ve yalanlarla öğrenmesiydi.

Rüstem Paşa, askerin bu isteklerini, İran Şahına yazılan mektupla beraber Osmanlı Sultan’ına sunmuş, böylelikle işin sonuna gelinmişti. Kanuni bu duruma çok üzülmüş, sevdiği oğlunun kendine komplo hazırladığını sanmıştı. Sefer sırasında ordu konaklarken, kendisini çadırında ziyarete gelen ve hiçbir şeyden haberi olmayan oğlu Şehzade Mustafa’yı kendi gözlerinin önünde yedi cellada boğdurtmuştur.

Hürrem Sultan’ın istediği olmuş. Mustafa gibi Kanuni’den sonra yetenekleri ve başarılarıyla tahtı hak eden değerli bir Veliaht ortadan kaldırılmış, yerine Şanlı Osmanlı İmparatorluğunu duraklama dönemine sokan, yeteneksiz, İstanbul dışına dahi çıkmaktan korkan, yönetimi diğer devlet erkanına bırakan II.Selim, lakabı ile ‘’Sarı Selim’’ tahta çıkmıştır.

Hürrem Sultan İstanbul'da günümüzde onun adıyla anılan Haseki semtinde, Mimar Sinan'a Haseki Külliyesini yaptırmıştır. 1538-1550 yılları arasında inşaatı tamamlanan külliyenin içinde bir hamam, medrese ve hastane bulunmaktadır. Günümüzde T.C. Sağlık Bakanlığı Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak tanınan bu hastane Türkiye'de kesintisiz hizmet vermekte olan en eski hastane olma özelliğini taşır.

Hürrem Sultan ayrıca Ayasofya Camii civarında yardıma muhtaç ve fakirlerin karnını doyurmak için bir mutfak yaptırtmıştır.

Haseki Külliyesi

Hürrem Sultan Avrupa'da, modern Türkiye'de ve batıda birçok resim, müzik ve bale gibi tarihi çalışmalara konu olmuştur. Mesela Joseph Haydn'in 63. senfonisini örnek verebiliriz. Eserler Ukraynalılar tarafından yazılmıştır ama genelde İngilizce, Almanca ve Fransızcadır.

Hürrem Sultan'ın doğduğu yer olduğuna inanılan Ukrayna'nın Rohatyn kentinde bir Hürrem Sultan anıtı bulunmaktadır. 2007 yılında, Ukrayna'daki bir liman kenti olan Mariupol'daki Tatarlar Hürrem Sultan'ın onuruna bir müze açmıştır.

Rohatyn Kentindeki Hürrem Sultan Anıtı

Çok başarılı bir çalışma çıkartmışsın Lalecim... Tebrikler...

Ellerine sağlık, teşekkürler LaLe...

__________________

osmanlı kadınlarının ayakta kalabilmek hüküm sürebilmek adına çevirdikleri entrikaları okuduktan sonra çok da masum görünmüyorlar artık adlarını tarih kitaplarında görsem dahi..
teşekkürler..

Eline emeğine sağlık Lalem

__________________
Hayat dediğiniz 1 çay
İnsan ise sadece 1 şeker
Karıştırdıkça hayattan tat aldığını sanırsın
Oysaki;
Hayatın seni erittiğini çay bitince anlarsın..

Ellerine sağlık canım...Çok güzel...

Hadi Hürrem Sultan'ı bir kenara bırakalım, Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlunu cellatlarına boğdurtmasına ne demek lazım? Hem de kendi gözleri önünde..

Böyle daha niceleri.

Taa o zamandan taht kavgası süregelmiş.

nasıl entrikalar dolaşmış ortada..
teşekkürler lale güzel bir konuydu..

__________________

Neler neler..Safiye Sultan'ı okuyan bilir (Safiye Hürremin gelini Nurbanu Sultan'ın gelinidir) oğlunun tahta çıkışına engel olmasın diye Kanuni'nin torunu Sokullu Paşa'nın karısı İsmihan Sultan'ın doğan erkek çocuklarını doğar doğmaz gizlice öldürtür.

Kimse bir şeyden şüphelenmeyecek şekilde hemde! merdivenlerden kaza süsü verilerek yuvarlanan hamile cariyeleri saymıyorum bile

Çok korkunç entrikalar dönmüş zamanında osmanlı saraylarında perde arkasından devleti yönetmek adına..

__________________

Show TV de "Muhteaşem Yüzyıl" dizisini izleyince Harem olsun, Hürrem Sultan olsun, özellikle Hürrem Sultan'a ilgim arttı hee..

Dizideki çok güzel sülün gibi bayan da, aslı o kadar iyi değilmiş...

__________________