Sultan tabiri Osmanlı Padişahlarının erkek evlatlarına, kızlarına, padişah validelerine hatta ailelerine kadar teşmil edilmiştir. Bu unvanın padişahların erkek çocuklarında isim evveline kızlarında isim sonunda gelmesi adet olmuştu. ilk Osmanlı padişahlarının kızlarına hatun denilmekte iken Fatih Sultan Mehmet döneminden itibaren sultan denilmeye başlanmıştır.

Sultanların doğumlarında bir takım merasimler tertip olunurdu. Bunlardan ikisi Valida Sultan ile Sadrazamın göndermiş oldukları beşik, yorgan ve sırmalı örtü münasebetiyle yapılan beşik alaylarıdır.

Çocuk doğunca padişah validesinin evvelce hazırlatmış olduğu beşik, sırmalı püşide denilen örtüsü ve yorganıyla merasim ve alayla Eskisaray' dan Yenisaray' a nakil olunurdu.

Törene katılacak ağalara birgün öncesinden kethüda bey ve darüssaade ağası yazıcısı tarafından davetiyeler gönderilir, belirli saat de Eskisaray' da bulunmaları bildirilirdi.

Ertesi gün davetliler hazır olduklarında Teşrifatçı, törenin başlaması için işaretini verirdi. Bunun üzerine Valide Sultanın başağası beşiği, yorganı ve örtüyü Eskisaray' dan çıkararak Valide Sultan kethüdasına teslim ederdi. Kethüda Bey de beşiği, Valide Sultan' ın kahvecibaşısına, yorganı ikinci kahveciye, beşik örtüsünü de üçüncü kahveciye teslim ederdi.

Kahvecibaşılar kendilerine teslim edilen eşyaları sayıyla alırlar ve başlarının üzerlerine koyarlardı. Bundan sonra harekete geçen alay Beyazıd, Divanyolu ve Ayasofya önünden geçerek Bab- ı Hümayun önüne gelirdi. Çevredeki kalabalık alayı alkışlarla uğurlarken çocuğa ve babasına da uzun ömürlü olmaları için dua ederlerdi.

Orta kapıya kadar atlar üzerinde ilerleyen ağalar, burada atlarından inerek iki sıra halinde dizilerek haremin araba kapısı önüne kadar gelirlerdi. Burada kahvecibaşılar beşiği, yorganı ve beşik örtüsünü kapı önünde beklemekte olan Valide Sultan başağasına o da saygıyla alarak darüssaade ağasına teslim ederdi. Darüssaade ağası devraldığı eşyaları harem ağaları ile birlikte içeri götürerek, bu işle görevli kadınlara teslim ederdi. Daha sonra, törene katılan ağalara ve görevlilere rütbelerine göre padişah adına ihsanlarda bulunurdu.

Doğumun altıncı gününde ise Sadrazamın beşik alayı töreni düzenlenirdi. Bu alay Valide sultanınkinden daha göz kamaştırıcı ve daha kalabalık olurdu. Bu sırada devlet erkanının aileleri de çocuğu görmek üzere davet olunurlardı.
Sadrazam, sultan doğar doğmaz bir beşik, bir yorgan ve bir de beşik örtüsü yaptırır, hepsi de inciler, elmaslar, tırtıllar ve zümrütlerle donanırdı. Doğumun beşinci günü törene katılacaklara davetiyeler gönderilir, belirli bir saat de Paşakapısı'nda bulunmaları istenirdi.

Ertesi gün belirlenen saat de Paşakapısı önünde, sadrazamın hazırlanan eşyaları Kethüda beye vermesiyle tören başlardı. Kethüda bey de beşiği baş, yorganı ikinci çuhadara beşik örtüsünü ise mehter başına verirdi. Bunların eşyaları saygıyla alıp başları üzerine koymasından sonra mehter takımının çaldığı marşlar ve ilahilerle alay harekete geçerdi.

Başlara giyilen renkli kavuklar, sırtlardaki renkli kürkler ve kaftanlar, ayaklardaki sarı ve kırmızı çizmeler ve yemeniler beşik alayını yürüyen bir çiçek bahçesi haline getirirdi. Yine bin bir emek sarf edilerek hazırlanan çiçek bahçeleri ve şeker kutuları nu renkli sahneyi daha da canlı ve muhteşem bir hale koyardı. Mehterhanenin muazzam ritmi de insanları ayrı bir vecde getirirdi. Alaya katılan ağaların heybetli görünüşleri, ağır başlı yürüyüşleri insana Niğbolu, Kosova, Varna ve Mohaç'tan hatıralar ve manzaralar yaşatır gibi olurdu.

Valide beşik alayında olduğu gibi Divan yolundan geçilerek Bab-ı Hümayundan içeri girilir ve araba kapısı önünde alay sona ererdi. Darüssaade ağası tarafından teslim alınan beşik takımı doğruca padişaha götürülür ve gösterilirdi. Padişah beşik takını gördüktan sonra hareme yollardı.

Lohusanın yattığı oda Valide Sultan, Sultanlar, kadın efendiler, ikballer ve davetli kadınlarla dolup boşalırdı. Valide Sultan yanında sultanlar olduğu halde yüksekçe bir divanda otururdu. Misafirler ise peykelere yerleştirilmiş minderler ve yastıklar üzerinde dinlenirlerdi. Sadrazamın gönderdiği beşik takımının gelmesiyle hep birden ayağa kalkarlardı.

Beşik takımı odanın ortasına gelince Valide Sultan üzerine bir avuç altın atar onu diğerleri takip ederlerdi. Orada bulunan ebe, dualar okuyarak çocuğu yeni gelen beşiğe koyar ve üç defa sallardı. Sonra çocuğu beşikten çıkararak kucağa alırdı. O zaman davetli kadınlar, getirmiş oldukları değerli taşları ve kumaşları beşiğin üzerine koyarlardı. Bunların hepsi ebenin olurdu.

Davetli kadınlar haremde üç gün misafir edilirler, cariyelerin de katılmasıyla çeşitli eğlenceler tertiplenir, hoşça vakitler geçirilirdi. Ayrıca davetlilere padişah tarafından hediyeler gönderilmesi de usuldendi.





Tarih ve Düşünce Dergisi'nden alınmıştır.

Osmanlı Padişah Kızları – Sultanlar

Mihrimah Sultan, (1522–1578)
Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın tek kızı ve 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetiminde önemli bir rol oynamış bir prenses sultan.

Esmehan Sultan ya da Ismihan Sultan (ö. 6 Ağustos 1585)
Osmanlı padişahı II. Selim'in kızıydı. Nurbanu Sultan ve II.Selim'in kızıdır. Kanuni onu Sokullu Mehmed Paşa'yla evlendirmiştir. Sonradan Nişancı Feridun Paşa'yla ikinci bir evlilik yaptı. Gülruh adında bir kızı, İbrahim Han adında bir oğlu vardı. Kadırga sırtlarında kocası Sokollu için bir külliye yaptırmıştır. 1585 yılında doğum yaparken öldü.

Esma Sultan (d. 14 Mart 1726 - ö. 13 Ağustos 1788) Osmanlı padişahı III. Ahmet'in kızıydı. 1757 yılında Muhsinzade Mehmed Paşa'yla evlendi. İstanbul'un Kadırga semtinde adını taşıyan bir namazgah ve çeşme bulunmaktadır.

Hatice Sultan (d. 15 Haziran 1766 - ö. 17 Temmuz 1821)
Osmanlı padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim'in kızkardeşiydi. Hatice Sultan 1766 yılında III. Mustafa'nın eşlerinden biri olan Adilşah Kadın'dan dünyaya geldi. III. Selim'le babaları bir, anneleri ayrıdır. 1787 yılında Hotin muhafızı Nakîb-zâde es-Seyyid Ahmed Paşa'yla evlendi.

Esma Sultan(d. 17 Temmuz 1778 - ö. 9 Haziran 1848)
Osmanlı padişahı I. Abdülhamit'in kızıydı.Esma Sultan 1778 yılında doğdu. Doğduğu zaman babası I. Abdülhamit tahtta bulunuyordu. Annesi ise I. Abdülhamit'in eşlerinden biri olan dördüncü kadınefendi Ayşe Seniyeperver Sultan'dı. Ayşe Seniyeperver Sultan 1 yıl sonra erkek kardeşi Mustafa'yı doğurdu. Ancak I. Abdülhamit 1789 yılında öldüğünde oğlu Mustafa henüz 10 yaşında olduğu için tahta Esma Sultan ile Mustafa'nın amca oğlu olan III. Selim geçti.

Âdile Sultan(1825-1898)
Türk Divan edebiyatı şairi. Sultan II. Mahmut'un kızı, Sultan Abdülmecit'in kız kardeşi.

Esma Sultan (d. 1873 - ö. 1899)
Osmanlı padişahı Abdülaziz'in kızıydı.

Hatice Hayriye Ayşe Dürrüşehvar Sultan (26 Ocak 1914- 7 Şubat 2006)

Son Osmanlı halifesi II. Abdülmecit'in kızıydı.

Ellerine sağlık, teşekkürler LaLe...

__________________

Resimlere bakarken, bir yerde rastladım, içlerinden en zengini ve en yardım sever kadını Mihrimah Sultanmış...

Hatice Hayriye Ayşe Dürrüşehvar Sultan çok güzel kızcağızmış...

Teşekkürler Lale'm eline sağlık...

Eline sağlık Lale
Yine çok yararlı bir konu

__________________

Fatih Sultan Mehmet döneminde "hatun" lakabının kalkması kelimenin başka anlamda ve yerlerinde kullanıldığndan olsa gerek.

Günümüzde bebek olacağı zaman kız tarafının bebenin beşiğini vs şeyleri göndermeleri adeti ta Osmanlı zamanına dayanıyormuş demek ki de ,de si var.
Bu kadar davetiyeler gönderilmesi ,hediyeler verilmesi alınması neden bu güne kadar gelmemiş acaba

Sultan bebesi olmak varmış ya...geç gelmişiz dünya ya diye üzülsek mi yoksa iyikide o dönemde dünyaya gelmedik diye sevinsek mi?


Konunun hazırlanmasında emeği geçen sevgili Lale'ye ve sevgili ReaL 'e teşekkürlerimden bir demet sunuyorum.

__________________

"Ey egosu boyundan büyük insan..
Bir gün ölüp toprak olacaksın. Bir tohum filizlenecek ot olacaksın, bir öküz seni yiyecek ve atık olacaksın.. Yani hep aynı kalacaksın."

Tesekkürler Lale yine döktürmüssün eline gönlüne saglik.


O zaman bile cok modern güzel bir bayan.
Ama evlendigi esi icin ayni seyi söyliyemiyecegim.

Evet canım. Saraydan vazgeçmekte zor dime ? En iyisi anacığımızın dizinin dibinden ayrılmamak. Rahatımız bozulur yoksa.

Dürrüşehvar'ın okyanus mavisi gözlerine hayranım ....

Mükemmel bir hayat sürmüş, gittikleri ülkelerdeki saltanatıda devirmiş sultan kızları.. Leyla ve Dürrüşehvar...

Emeğine sağlık Lale..

__________________

Sahiden de güzel bir kadinmis, kocasi da bir o kadar cirkinmis

Hem sürgünde olmak, hem de parasiz kalma korkusu dünyanin en zengin hükümdarinin cirkin olmasinin üzerini örtmüstür elbette.