Doğubayazıt İlçesi'nin 5 km. doğusunda, bir dağın yamacındaki tepe üzerine kurulan Saray, Osmanlı İmparatorluğu'nun Lale Devrindeki son büyük anıt yapısıdır. 18. yy. Osmanlı mimarisinin en belirgin ve seçkin örneklerinden olduğu kadar, sanat tarihi yönünden de değeri büyüktür. Sarayın Harem Dairesi Takkapı kitabesine göre yapılış tarihi Hicri 1199, Miladî 1784'tür.

Saray binasının bulunduğu zemin vadi yakası olduğundan, kayalık ve sert bir yerdir. Eski Beyazıt şehrinin merkezinde olmasına rağmen, bu yapının üç tarafı (kuzey, batı, güney) dik ve meyillidir. Sadece doğu tarafında müsait bir düzlük vardır. Sarayın giriş kapısı buradadır. Aynı zamanda en dar cephesidir.

Saray, kalelerin özelliğini kaybettiği; ateşli silahların bulunduğu bir çağda yapıldığından, doğu yönündeki tepelere karşı müdafaası zayıftır. Cümle kapısı müdafaa bakımından en zayıf noktasıdır. Cümle kapısı bölümü, İstanbul ve Anadolu'da kurulan saraylarınkinden farksız olup, taş işçiliği ve oymacılığı yönünden muntazamdır.

Türklere özgü tarihi Saray örnekleri bugün ülkemizde pek az sayıda kalmıştır. Bunlardan biri de İshak Paşa Sarayı ve Külliyesi'dir.

İshak Paşa Sarayının Mimari Bölümleri:

01- Dış cephe,
02- Birinci ve ikinci avlu,
03- Selamlık dairesi,
04- Cami binası,
05- Aşevi (Darüzziyafe),
06- Hamam,
07- Harem dairesi odaları,
08- Merasim ve eğlence salonu,
09- Takkapılar,
10- Cephanelik ve erzak odaları,
11- Türbe binası,
12- Fırın,
13- Zindan,
14- İç mimariden bazı bölümler (kapılar, pencereler, dolaplar, şerbetlikler, şömineler vs.)

Saray Osmanlı, Fars ve Selçuklu uygarlığının mimari üslubunu bünyesinde toplayan bir özellik taşır. Cildıroğullarından II. İshak Paşa ile Çolak Abdi Paşa'ca 1685'te yaptırılan saraya, 1784'te son şekil verilmiştir. Yapı yaklaşık olarak 115x50 m. ölçülerinde bir alana kurulmuştur. Kesme taştan yapılan sarayın doğu cephesindeki portali kabartma ve süslemeleriyle Selçuklu sanatının özelliklerini yansıtır.

Saray iki avlu ve bu avluda bulunan yapılar topluluğundan meydana gelmiştir. Birinci avludaki yapıların bazıları yıkılmıştır. Dört tarafı yapılarla çevrili ikinci avlu dikdörtgen planlıdır. Girişe göre sağ tarafta selamlık ve onun arkasında haremlik vardır. Bunların sonunda cami ve türbe bulunmaktadır. Türbe Selçuklu kümbet mimarisi üslubunda inşa edilmiştir. Saray bölümü iki kattan oluşmaktadır. 366 oda da bu iki kat içinde yer almaktadır. Her odada taştan yapılmış ocaklar vardır.

Taş duvarlardaki boşluklar bütün yapının merkezi bir ısıtma sistemine sahip bulunduğunu göstermektedir. Divan salonu 20x3 m. boyutlarındadır. Duvarları ve tabanı taştandır. Duvarları Türk hat sanatının örnekleriyle, sülüsle yazılmış ayet ve beyitlerle süslüdür.

Burada yer alan "İshak meram üzere kerem kıldı cihanı-Binyüzdoksandokuz buna oldu tarih" beytinden sarayın miladî 1784 yılında tamamlandığı anlaşılmaktadır. Sarayın ikinci avlusundaki türbe, kesme taştan yapılmıştır.

Bu sekizgen türbe, Selçuklu türbe mimarisi geleneğinin tipik örneği olan kümbet şeklindedir ve iki katlıdır. Duvarları geometrik motiflerle süslüdür. Bu türbede Çolak Abdi Paşa, İshak Paşa ve yakınları yatmaktadır.

1829 Rus işgali sırasında sarayın en dikkat çekici yapılarından olan altın kaplamalı kapı kanatları ve onbin cilt yazma eser Tiflis’e oradan St Petersburg a götürülmüştür.

İnşaatın tamamlanmasından sonra benzerinin yapılmaması için, mimarının kollarının İshak Paşa tarafından kestirildiği rivayet edilmektedir.

Burası sarayın dış avlu kapısı, su anda demirden olan bu kapı som altindan olup 1917 de Rus işgali sırasında sökülüp Rusya’ya götürüldüğü, halen Moskova müzesinde sergilendiği bilinir.

Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesindeki tarihi İshakpaşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları tamamlandı.

İshakpaşa Sarayı, restorasyon çalışmalarının ardından ziyarete açıldı. Ağrı Kültür ve Turizm Müdürü Muhsin Bulut, yaklaşık 2 yıldır restorasyon çalışmasının yürütüldüğü tarihi sarayda son aşamaya geldiklerini söyledi.

Muhsin Bulut, 2 yıllık çalışma sonucunda İshakpaşa Sarayı’nın bazı duvarların güçlendirildiğini, sarayın kar ve yağmur sularından korunması amacıyla çatısının yapıldığını belirtti.

Bulut, restorasyon sırasında tarihi sarayın dokusunun bozulmadığını, her şeyin orijinaline uygun yapıldığını kaydederek, "Geçen hafta restorasyon çalışmaları tamamlandı ve geçici kabulü yaptık. Sarayın iş bitim teslimi ise bilirkişilerle beraber ekim ayının ikinci haftasında gerçekleştirilecek. Tarihi sarayımızı şimdiden yerli ve yabancı turistlerin ziyaretine açtık. Bu çalışmalardan sonra ziyaretçi sayısının artarak devam edeceğini umuyoruz" dedi. (aa)

__________________

Buralara gitmek biraz hayal gibi..Ama sayende gitmiş kadar olduk ReaL..Emeğine sağlık..Teşekkürler..

Ellerine sağlık Real...

Restorasyon resimlerini görünce sevindim.

__________________

Alıntı:

İnşaatın tamamlanmasından sonra benzerinin yapılmaması için, mimarının kollarının İshak Paşa tarafından kestirildiği rivayet edilmektedir.

Rivayet imiş...

Doğru ise çok korkunç...

__________________

Umarım restorasyonu işinin ehli kişiler yapmıştır.

İshak Paşa Sarayı geç dönem mimari eseri olmasına rağmen Batı etkisi görülmemiş. Taş işçiliği ise yine diğer Selçuklu eserlerinde ki gibi görülmeye değer.

Keyifle okudum. Emeğine sağlık Real.

__________________

__________________

Abimde burda yaptı askerliğini tam bu sarayın karşısında


oda gidip gezmiş bizede sadece fotoğraflarını getirmiş


Teşekkürler ReaL.

__________________

Bütün solaki ve salaki tilkiler
Döne döne dolaşıp
Tıpış tıpış gelirler sonunda
'KEMALİZM' dükkanına
Ve siroz olurlar!.

__________________