Değişen Türkiye'de Kimse Bunları Konuşmuyor..

[@Heliosaga]

Faiz, enflasyon, tüketim düşüp, dış ticaret açığı büyürken, cari dengedeki bozulma devam ediyor. Kamu, şirket, hane halkı borçları, takibe düşmüş krediler, işsizlik oranlarındaki artış sürüyor. Büyüme rakamları beklentilerin oldukça altında gerçekleşmiş durumda (http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/22940399.asp). 2013’te, hükümete göre yüzde 4, IMF’ye göre 3,4 büyüyeceğiz.

Para basarak bize borç veren ülke ekonomileri batarken, her nasılsa bizde işler yolunda. Finans kanallarında boy gösteren piyasa aktör ve aktrislerine göre “olumlu” olarak ayrışmış durumdayız. Kredi derecelendirme kuruluşlarından yeni not artışı bekliyoruz. Borsada hedef yukarı doğru. Amerika Merkez bankaları parasal genişlemeden vazgeçmez, varlık barışından da ciddi bir para girişi sağlanırsa büyümede hedefleri tutturmak sorun değil.

EMEKLİ MAAŞLARINA ZAM YOK AMA FİNANS KANALLARINDA

Emekli olma koşullarının ağırlığından, emekli maaşlarının düşük olduğundan yakınanlara, daha fazlasına devletin gücü yetmez denilerken, finans kanallarında devlet kesesinden desteklenen özel emeklilik sisteminin (BES) yararları anlatılıyor. Dünya değişti, bize çelişkili gelen bu tür uygulamalar günümüzün normalleri arasında yerini almış, sosyal devletin işlevi yoksulluğu sürdürülebilir kılmakla sınırlandırılmış durumda.

Sağlık hizmetleri, vatandaş açısından fiilen özelleşmiş durumda. Her adımda katılım payı karşınıza çıkıyor. Sağlık Bakanlığı, hizmet vermek üzere değil, hizmet almak üzere yeniden yapılandırılıyor. Sağlıkta dönüşüm de geldiğimiz son nokta, Edirne’de yaşananlar.

EĞİTİM HARCAMALARI ARTIYOR

Benzer durum eğitim sistemi için de geçerli. Sık sık ve toplumun tartışmasına izin verilmeksizin yapılan değişiklikler, henüz kafaların daha çok karışmasından öte yarar sağlamış değil. Eğitim harcamalarının hane halkı harcamaları içindeki payı sürekli artarken kalite, en olumlu yorumla, yerinde sayıyor.

Eğitim sistemi bilgiyi, yaratıcılığı değil, test çözme başarısını önemsiyor. Sistem, analitik düşünme yeteneği olmayan, “eğitimli” işsizler üretir hale gelmiş durumda. Onca çabayla, maddi, manevi fedakarlıklara katlanılarak girilen okullar bittiğinde, elde kalan sadece büyük bir umutsuzluk oluyor.
Eğitimin niteliğinde pek artış sağlayamasak da özel eğitim ve özel sağlık nicelik olarak hızlı büyüyen sektörler. Çocuğunu okutmak, tedavi olmak isteyen vatandaşın kesesinden ekonomik büyümeye katkı sağlıyorlar.

ULAŞIM CİDDİ BİR YÜK OLUŞTURUYOR

Çalışma hakkı kavramının, emeğin “iş gücü piyasası” adı takılarak metalaştırıldığı/piyasalaştırıldığı bu yeni düzen, sadece işsizlik değil umutsuzluk da üretiyor. Gençleri umutsuz olan bir toplum, mutlu bir gelecek kurabilir mi diye sormuyor hiç kimse.

Plansız, yatırımcı taleplerine göre şekillenen kentler, insanları günlük hayatlarında daha çok seyahat etmeye zorlarken, kent içi ulaşım ücretleri aile bütçelerine ciddi bir yük oluşturuyor. İşe olumlu yanından bakarak, ulaşım ücretleri arttıkça, ulaşım sektörünün büyümeye katkısının arttığını söylemekte mümkün.

ELEKTİRİK FİYATLARININ YARATTIĞI HAYAL KIRIKLIĞI

Elektrik Mühendisleri Odası’nın hazırlamış olduğu rapora göre, hizmet kalitesini artırmak ve fiyatları düşürmek amacıyla yapıldığı söylenen elektrik özelleştirmelerinin sonu vatandaş açısından tam bir hayal kırıklığı olmuş durumda(http://www.emo.org.tr/ekler/83607ce9109fc05_ek.pdf).

Vatandaş, daha önce hiç görmediği hizmet bedelleriyle karşı karşıya. Sayaç okumanın dahi bedeli var. Benzer durum, telekomünikasyon ve doğalgaz özelleştirmeleri için de geçerli. Şikayet veya arıza bildirebilmek, derdinizi anlatacak kişi bulabilmek için dakikalarca beklemeniz gerekiyor. Bu arada telefona harcadığınız para da cabası.

BORÇLANIYORSUNUZ AMA BÜYÜMÜYORSUNUZ

Telekomünikasyon, internet, vb. hizmetlerde tarifeler içinden çıkılamaz hale geldi. Telefonlarınızdan sürekli sizi taciz ederek, sizin iyiliğiniz için en iyi tarifenin hangisi olduğunu söylüyor firmalar. Elma mı yoksa portakal tarifesi mi istersiniz? Neredeyse, “Siz çok konuşuyorsunuz, size kereviz tarifesi uygun” diyecekler. Bizim iyiliğimiz için bize yeni tarifeler sunan firmaların beklentileri aşan kar rakamları ise gerçekten göz kamaştırıcı.

Yaşananların, normal bir mantıkla açıklanması pek de kolay değil. Toplum ciddi bir algı yönlendirilmesi ile karşı karşıya. Borçlanıyorsunuz ama büyüyemiyorsunuz, cari açık artıyor ama borsanız yükseliyor. Salvador Dali’nin tablolarında yaşıyor gibiyiz. Saat erimiş, sandalye ters duruyor, fillerin ayakları uzamış, başı bulutlarda ama her şey normal görünüyor.

Siyaseten riskli bir dönemden geçilirken, bu süreçte yaşanabilecek ekonomik ve sosyal sorunları toplumun geniş kesimler açısından mümkün olduğunca görünmez kılacak, dış finansmana dayalı bir büyümenin, ekonominin geleceği açısından ciddi riskler taşısa da hükümetin hedefleri açısından anlaşılabilir bir tavır olduğu açıktır.

Anlaşılması zor olan, halkın yaşam koşullarını ve toplumun geleceğini doğrudan ilgilendiren bu konuların muhalefetin ilgisini çekmiyor olması.

Arabasını kaldırıma park edeni tek yönlü yolda ters yöne gitmeyi hak kabul edeni değil bu yaptığınız yanlış diyeni uyumsuz olmakla suçlayan, belediye başkanını yasalara uyduğu için değil, uymadığı için takdir eden bir toplumda, ekonominin de, siyasetinde normali böyle oluyor demek ki.

Ahmet Müfit

Odatv.com