Metamfetamin

[@StorMAnqeL]

Metamfetamin (kristal meth); uyarıcı özelliği olan sentetik bir maddedir. Bir çok uyarıcı gibi, 6-24 saat süren güçlü bir öfori; dolayısıyle bağımlılık yapma yeteneğine sahiptir. Yapı olarak amfetamine yakındır.

IUPAC ismi (S)-N-metil-1-fenil-propan-2-amin olan methamfetamin, jenerik ismi Desoxyn® olarak 5/10mg tabletler halinde ABD piyasasında bulunmaktadır. Ancak madde suistimal edilmek üzere kaçak üretimi ile tanınmıştır. Efedrin ya da Pseudoefedrin molekülünü hidrojenize ederek kolayca elde edilebildiğinden ötürü hemen hemen her yerde üretilebilmektedir. "Meth lab" de denilen bu yerler, üretimi sırasında çıkan fosfattan ötürü kırmızı bir bir renge boyanır ve kedi idrarı kokusuna sahiptir.

Tarihçe

İlk 1919'da Japonya'da kimyacı Akira Ogata tarafından sentez edilen methafetamin, II. Dünya Savaşı'nda askerlerin uyanık kalması için her iki tarafça da kullanılmıştır. Nazi'lerin özellikle Hitler'in yoğun kullandığı bilinmektedir.Benzedrine ticari ismi ile 1950'lerdenarkolepsi, depresif durumlar ve zayıflama amacı ile kullanılan madde yaklaşık 10 yıl içinde suistimal edilmek üzere sokaklara düşmüştür. Kaliforniya ve Hawaii'den başlamak üzere tüm ABD'ye yayılmış, 1970'de hükümet taradından reçetesiz satışı yasaklanmıştır.

Meksika karteli tarafından 3. dünya ilaç firmalarından doğrudan efedrin temini ile üretilip pazarlanmış ancak bu yolun engellenmesi ile gündelik soğuk algınlığı ilaçları ile yerel üretime yönelinmiştir.


Etkileri

Uyanıklık, motivasyon ve kısa dönem beyin aktivitesini artıran madde yüksek dozlarda öforiye neden olmaktadır. Madde alındığında tansiyon ve vücut ısısı yükselir, pupillalar genişler. İshal, bulantı, kusma görülebilir.

Beyin kimyasını bozup depresyona yol açtığı bilinmekterdir. Bağımlılarında kalıcı anhedoni oluşmaktadır. Eroin'den daha kuvetli bağımlılık yaptığı ileri sürülmüştür.

Devamlı kullanıcılarında meth ağzi denen diş çürükleri gözükür, bağışıklık sistemi baskılanır. Bu kişilerde satafilokok enfenksiyonları sıktır. Kilo kaybı ve kısa dönem libido artışı, ardından erektil disfonksiyon da bilinen etkilerindendir.

Kuvvetli sistemik reaksiyon ile ölüm görülebilir.

Metamfetamin Nedir?

Metamfetamin, anfetamin ailesinden gelen, Ritalin, Adderal, ve Dexedrin gibi bir çok reçeteyle satılan ilaçlarda da bulunan, yasadışı bir uyarıcıdır. Metamfetaminin bir çok değişik formu mevcuttur. “Speed” (Hız) genel olarak metamfetamin tuzu (HCI tozu), olan beyaz veya kırık beyaz bir tozdur. “Crystal” (Kristal) maddenin baz haline verilen addır, kırık cama benzer kristal parçacıkları formundadır. “Ice” (Buz) kristal metamfetaminin daha yüksek bir seviyesidir ve bir takım kimyasal süreçlerden geçerek cam gibi görünmesi sağlanmıştır.

Bulunabilirlik & Kullanım

Üretim endüstrisindeki yasa dışı patlamayla beraber metamfetaminin Amerika’da bulunabilirliği hızla artmıştır. Kullanım Hawaii’de ve kullanımın yıllardır popüler olduğu batı Amerika’nın metropolitan bölgelerinde en yüksek, seviyelerdedir. Son zamanlarda, kullanımı, doğu sahilini de içine alacak şekilde yayılmıştır. Amerika’da çok önemli bir kullanım olmakla birlikte Metamfetamin kullanımı ülkemizde sık görülen bir durum değildir.


Metamfetamin kullanıcılar tarafından yutulabilir, burundan çekilir, yakılarak içilir ve enjekte edilmektedir. Hızlı ve uzun süren etkisinden dolayı metamfetamin gece kulübü ve dans kitlesinin seçtiği uyuşturucu maddelerden biri olmuştur.

Etkileri

Metamfetamin maddesi ne şekilde hazmedilirse edilsin, maddeyi kullanan kişi bir “rush” (acele, telaş) veya coşku ve kendine güven hissine kapılır. Metamfetaminin etkileri genel olarak kalp atışında ve kan basıncında artış, uyanıklık, iştahsızlık, artan enerji, fiziksel aktivite ihtiyacı ve uykusuzluk olarak görülür.

Kullanım İşaretleri


Sık ve/veya ağır kullanıcılarda göz bebeklerinde büyüme, sürekli konuşma, terleme, diş gıcırdatma, halsizlik ve titremelere rastlanabilir. Metamfetamin kullanan kişi sinirli veya rahatsız bir hale gelebilir. Bazı ağır kullanıcılar paranoid olabilir ve özellikle işitsel halüsinasyonlar görebilir.

Riskleri

Metamfetaminin her türlü alımı hemen etkiler ve bağımlılık şansını arttırır, yakılarak içildiğinde kullanıcıyı içe çekilen dumanda bulunan çok sayıda bilinen ve bilinmeyen tehlikelere maruz bırakır. Metamfetaminin enjekte etmek bir çok riskle bağlantılıdır, bağımlılık, aşırı doz, damar tıkanması, kan sistemi enfeksiyonları ve şırınga paylaşımı ile HIV ve Hepatit B, C gibi diğer enfeksiyonların bulaşması bunlardan bazılarıdır. Metamfetaminin aşırı dozları krizlere, kalp krizlerine ve felçlere sebep olabilir. Devamlı aşırı kullanımın beyin ve vücut üzerindeki hasar verici etkileri en çok ilgi uyandıran yanı olmuştur.

Metamfetamin kullanımı uykusuzluk, iştahsızlık, artan kan basıncı, paranoya, psikoz, saldırganlık, düzensiz düşünme, aşırı değişken ruh hali, ve bazı zamanlar halüsinasyonlara yol açabilir. Bir çok kullanıcı tükenmiş duruma gelir ve bu da onları çeşitli hastalıklara maruz bırakır. Ağır kullanıcılar tarafından metamfetamin kullanımının kesilmesi ağır depresyon, letarji ve korku dolu yoksunluk krizleri yaratabilir.

Bazı çalışmalar aşırı dozlardaki metamfetaminin, ruh hali ve hafızayı kontrol eden beyindeki bir kimyasal olan dopamin reseptörlerine zarar verdiğini göstermektedir. Bu konu üzerine çalışmalar halen devam etmektedir.

Metamfetaminin risklerini tamamen ortadan kaldırmak için maddeyi hiç kullanmamak en iyi yöntemdir.