Halk Ozanımız l Dadaloğlu (...-...)

[@Canan]

Dadaloğlu


Dadaloğlum yarın kavga kurulur
Öter tüfek davlumbazlar vurulur
Nice koç yiğitler yere serilir
Ölen ölür kalan sağlar bizimdir

Dadaloğlu Osmanlı Devleti'nin Anadolu Türkmenlerini iskân politikasına tepki olarak tanınmış bir Halk ozanıdır. 18. yüzyılın son çeyreğinde doğup 19. yüzyılın ortalarında öldüğü bilinmektedir. Doğum ve ölüm tarihleri hakkında kesin bilgi yoktur. Oğuzların Avşar boyundandır.
Bu durum hemen bütün halk şairleri için böyledir. Bunun sebebi saz şairlerinin çoğunun ümmi oluşu ve aydın zümrenin onlara önem vermemiş olmasıdır. Bu yüzden yazılı belge bulmak çok güçtür. Hele divan şairlerinden bahseden tezkerelerde halk şairlerinin adlarına rastlamak mümkün değildir. Bunun için yaşadıkları zamanda hayatlarına dair bilgi vermeyen halk şairlerini incelemek zorlaşmaktadır. Bu durumda rivayetler ve şiirleri ile yetinmek zorundayız.

Dadaloğlu içinde durum aynıdır. Her büyük şair için olduğu gibi güneyde her bölge onu kendine mal etmeye çalışmıştır. Rivayetler birbirini tutmaz olur.

Toros dağlarında dolaşan göçebe Türkmen aşiretlerinin Avşar boyundan olan Dadaloğlu Şiirlerinde :

Kalktı göç eyledi Avşar elleri
Ağır ağır giden iller bizimdir

Gibi mısralara rastlanmaktadır.
Bu aşiretin gezdiği yerle Torosların Erzin, Payas, Adana, Kozan çevreleridir. Türkülerinde onun hayalini görür gibi oluruz. Bir elinde sazı bir elinde tüfeği tepeden tepeye koşarak aşiret erlerini savaşa teşvik ederek Osmanlıya hıncını haykırır:

Kaypak Osmanlılar size aman mı

Biraz sonra :

Şahdan ferman Türkmen ili göçünce
Daha da hey Osmanlıya aman mı

der. Top gürültülerine karışan sazının tellerine dokunur. Padişaha meydan okur.

Hakkımızda devlet etmiş fermanı
Ferman padişahın dağlar bizimdir

Diye haykırır. Bunun gibi tarihi olaylarla ilgili türküleri çoktur.

Dadaloğlu kavga olmadığı zamanlar bir tabiat ve aşk şairidir. Her türlü güzelliğe vurgundur. Fakat asıl özelliği ve kudreti cenkler için yaptığı türkülerinde görülür. Yaşadığı çevrenin tarihi olayları onu bir cenk şairi yapmıştır. Belki de en güzel eserleri dağlarda dövüşler arasında kaybolup gitmiştir.

Dadaloğlu büyük bir halk şairidir. Şiirlerinde kudretli bir sanat ifadesi görülür. İlgilendiği olaylar dolayısıyla hem bir devrin tarihini hem de bir toplumun duyuş ve düşüncelerini yaşatmıştır. Bu bakımdan Dadaloğlu edebiyatımızın dikkatle üzerinde durulmaya değer şairlerinden biridir. En çok bilinen şiirlerinden bir tanesi avşar elleridir.

Avşar Elleri

Kalktı göç eyledi avşar elleri
Ağır ağır giden eller bizimdir
Arap atlar yakın eyler ırağı
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir



Belimizde kılıcımız kirmani
Taşı deler mızrağımın temreni
Hakkımızda Devlet Vermiş Fermanı
Ferman padişahın dağlar bizimdir



Dadaloğlum yarın kavga kurulur
Öter tüfek davlumbazlar vurulur
Nice koç yiğitler yere serilir
Ölen ölür kalan sağlar bizimdir

Halk Şairi Dadaloğlu'nun heykeli Yüreğir'de Gazi Mustafa Kemal Bulvarı ile Kozanyolu'nun kesiştiği noktada bulunmaktadır.

Dadaloğlu Kasabası ve Dadaloğlu Şenliği

Önceki adı Taf olan kasabanın adı önce Özlüce, sonra da Dadaloğlu olarak değiştirildi. Burada her yıl Dadaloğlu ( Avşar ) Şenlikleri yapılmaktadır.

Ölürüz De Kömür Gözlüm Ölürüz
Dost Ağlasın Zalim Felek Utansın
Kıyamette Kavuşmak Var Biliriz
Dost Ağlasın Kahpe Felek Utansın



Bir Çıkmaza Girdi Bugün Yolumuz
Geçit Vermez Sağımızla Solumuz
Kalır Gayri Bizim Burda Olumuz
Mert Ağlasın Namert Olan Utansın



Avşar İli Yaylasına Göçmedik
Aşın Yeyip Sularını İçmedik
Tenhalarda Kendimizden Geçmedik
Can Ağlasın Hain Felek Utansın



Dadaloğluyum Yine Coştu Çağladı
Ak Üstüne Karaları Bağladı
Fırkat Odu Yüreciğim Dağladı
Ben Ölende Çapanoğlu Utansın.

[@Basakca]

Yazmış oldukları şiirlerle yörelerimize mal olmuş tarihe ışık tutan ozanlarımız...

Görüşleri ve hayatları üzerlerine tezler yazılmış meydanlarda şiirleri gerçekleri yansıtmak için devrim türküsü olarak tek yürek olarak seslendirilmiş ozanlarımız...

Kimbilir tarihin tozlu sayfalarına geçmemiş nice halk ozanlarımız vardır.


Ellerine sağlık, teşekkürler Canan...

[@Banemin]

Cem Karaca için durmadan girer çıkarım bu konuya artık. Şimdi bir sayfa açık zaten ve 3-5 kere dinleyeyim öncelikle...

Canan çok güzel bir konu olmuş. Teşekkürler...

[@""YasLIkurT""]

Güzel bir konu cok tesekkürler.

[@OkyanusunKalbi]

Cem Karaca'yı çok severim. Şarkılarının bir çoğunda Anadolu ozanlarından bahseder. Tekrar dinlemek çok güzeldi.

Ölürüz De Kömür Gözlüm Ölürüz
Dost Ağlasın Zalim Felek Utansın
Kıyamette Kavuşmak Var Biliriz
Dost Ağlasın Kahpe Felek Utansın

Efkan Şeşen sayesinde dinlediğim ''ölürüz de'' türküsü çok hoşuma gider. Sanatçılarımız sayesinde Dadaloğlu'nun eserlerini tanıyoruz.


Teşekkürler Canan.

[@ReaL]

Ellerine sağlık, teşekkürler Canan42

[@SuLTaN]

Cenk meydanlarının eli sazlı cengâveri, Avşarların canı, cananıdır Dadaloğlu.

Teşekkürler Canan.