[@Canan]


Kadınlar neden ağız ve diş sağlığına daha çok dikkat etmelidir?

Kadınlarda ağız-diş sağlığı yaşamlarının çeşitli dönemlerinde özel ilgi ister. Kadınlarda puberte (ergenlik), menstrüasyon, hamilelik, emzirme ve menapoz gibi farklı dönemlerde, seks hormonlarındaki seviye değişimleri direkt olarak, ağız diş sağlığıyla ilgilidir. Ayrıca, kadınlar temporamandibuler eklem (çene eklemi) ve Myofacial (kassal yüz ağrıları) ağrılara, yeme bozukluklarına, Sjorgen Sendromuna (kuru ağız) daha eğilimlidir.

ERGENLİK:
Bu dönemdeki hormonal salgılama (özellikle adet kanamaları döneminde) dişetlerinde şişmeye sebep olabilir. Herpes virüsünün sebep olduğu lezyonlar (aft gibi) ve ülserler oluşabilir. Ekşi, asitli gıdalarda dişetlerinde hassasiyet yapabilir. Dişlerine yeterli özeni göstermekte pek başarılı olamazlar. Çürüklerin ve basit dişeti iltihaplarının çok sık görüldüğü bir dönemdir.

DOĞUM KONTROL HAPLARI:
Doğum kontrol hapları, içerdikleri hormonlar ( progesteron ve östrojen) sebebiyle hamileliğe benzer etkiler (Dişetlerinde şişme, kızarıklık, kolay kanama) görülmesine neden olur. Bazı antibiyotikler doğum kontrol haplarıyla birlikte kullanıldığında etkilerinde azalma olur. Bu hapları kullanan kadınların alveolit (diş çekimi sonrası oluşan iltihabi durum) olma ihtimalleri 2 misli fazladır. Bu yüzden özellikle uzun diş tedavilerinizden önce kullandığınız doğum kontrol hapını hekiminize bildiriniz.

HAMİLELİK:
Hamile kadınlar hormon (östrogen ve progestoren) seviyelerindeki ani artış sebebiyle dişeti iltihaplarına eğilimlidir. Eğer dişetlerindeki besin artıkları (plak) tam olarak temizlenemezse kolayca gingivitis (kırmızı, şişkin, kanamalı dişetleri) oluşabilir. Ciddi dişeti rahatsızlıkları olan hamile kadınlarda ise erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek riski vardır. Hamilelerde oluşan iyi huylu dişeti tümörleri ise hamilelik bittikten kısa süre sonra yok olur.
Sabah bulantıları olan ve sık sık kusan hamilelerde ağız içindeki asidik ortam dişlerde aşınma ve hassasiyetlere sebep olabilir. Bunu engellemek için ağız gargaraları veya en azından ağzın sık sık su ile çalkalanması önerilir. İyi beslenme, özellikle bol bol C vitamini ve B12 vitamini alınması, ağız ortamını güçlü ve sağlıklı yapar. Daha sık yapılan diş taşı temizlikleri ise: bu dönemde hem dişeti iltihabının oluşmasını engeller hem de dişeti tümörleri ve çürüğün meydana gelme ihtimalini azaltır.
Hamileler için 4-6 aylar arası tedavi için en uygun zamandır. Ağrı yapan, rahatsızlık veren bir problem var ise, hamile jinekolog ve diş hekimi birlikte tedaviyi programlayarak ağrının ortadan kalkması sağlanmalıdır. Ancak, acil olmayan tedavilerin hamileyken yapılması pek tercih edilmez.

MENAPOZ:
Menapoz esnasında bazı kadınlar kuru ağız, ağız içinde yanma hissi, ağız tadında değişiklik gibi şikayetlerde bulunurlar. Diş etleri daha hassas ve ağrılıdır. Hormon takviye tedavisi (HRT) ise diş etlerini şişkin, kanamalı ve kırmızı yapabilir.

DİĞER FAKTÖRLER:
Diyet hapları, yeme bozuklukları, bazı ilaçlar ve sigara da kadınların ağız diş sağlığını negatif yönde etkileyen faktörlerdir. Bunlardan mutlaka hekiminizi haberdar ediniz.

Creadenta Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi