Üç Kümbetler - Erzurum

[@Lilium]

Üç Kümbetler

Erzurum Çifte Minarenin güneyinde, Sultan Melik Mahallesinde bulunan ve bugün ortadan kalkmış olan mezarlığın içerisinde yer alan ve Anadolu’daki mezan anıtlarının en güzel örneklerinden, Üç Kümbetler ismi ile tanınan üç kümbetten en büyüğünün Emir Saltuk’a ait olduğu ve XII.yüzyılın sonlarında veya XIV.yüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır.Diğer kümbetlerin kime ait oldukları bilinmemektedir.

Bunların da XIV. Yüzyıla ait oldukları sanılmaktadır. Üç Kümbetlerin yanında kümbeti andıran bir diğer yapının mahiyeti anlaşılamamışdır.Bunun da kümbet olduğu ileri sürülmüşse de bazılarına göre de bir mescittir.

Kesme taştan yapılmış olan bu kümbet sekizgen gövdeli, yüksek kasnaklı ve üzeri kubbe ile konik karışımı basık bir külahla örtülüdür. İki renkli kesme taştan yapılan kümbetin üçgen alınlıklarında, yuvarlak kemerli kasnak nişlerinde Orta Asya takvimlerinde görülen burç figürlerini andıran boğa, yılan, yarasa, kartal gibi hayvan kabartmaları bulunmaktadır.

Buradaki nişlerden birisinin içerisindeki boğa boynuzları arasında bir insan başının benzerine diğer yerlerde rastlanmamaktadır.

Bu kümbetin sekiz cephesinin dört yüzünde birer çift pencere bulunmaktadır. Kümbetin kapısı kuzey yönünde olup giriş kapısı saçakları üzerinde geometrik bezeme ile çiçek ve hayvan kompozisyonları görülmektedir.

Emir Saltuk kümbetinin güneydoğusunda bulunan ikinci kümbetin alt kısmı kare planlı ve on iki cephelidir. Yöresel gri renkte bir taştan yapılmış olup üstte bir küçük, altta ise oldukça bezemeli üç büyük penceresi bulunmaktadır.

Bu kümbetin güney cephesindeki penceresi aynı zamanda mihrap görünümündedir. Giriş kapısı üzerindeki kitabe yeri boş olup burada bir kitabe bulunmamaktadır.

İkinci kümbete 4m. uzaklıktaki üçüncü kümbet yöresel Keyek taşından yapılmıştır. Kümbet on iki cepheli ve dört pencerelidir. Kuzey yönünde giriş kapısı bulunmaktadır.İç kısmında oldukça güzel bezenmiş mihrabı vardır. Kümbetin üzerini örten konik külahın kasnağında Emir Saltuk Kümbetine benzeyen bezemelere yer verilmiştir.

Saltukoğulları devrinden kalan bu muhteşem kümbetlerin iki büyük özelliği vardır.

• Birincisi, Anadolu'da yapılmış ilk eserlerden olması,

• ikincisi bunların üçünün de tamamen birbirinden ayrı mimari üsluplarla yapılmış olmalarıdır.

Bu kümbetler Milli Eğitim Bakanlığı tarafından l956 yılında onarılmıştır.

[@LaLe]

Yıkılmadan günümüze kadar gelmişler.


Kümbetin bir tanesinin tepesinde otlar çıkmış, kenarlarındaki koruma demirler halı kurutmak için kullanılmış.



Teşekkürler Liliciğim, ellerine sağlık.

[@ReaL]

600 yıllık imiş... İyi dayanmış... İçleri nasıl acaba?

* * *

Ellerine sağlık, teşekkürler Lilium..

[@Mathematician]

Konuyu okuyunca tarih kitabını açtım. Acaba ders çalışırken bu yapıyı atladım mı diye; ama yazmamışlar. Bu eksiğimi de buradan kapamış oldum bu konu sayesinde.

Teşekkürler Liliumcum. İkimizinde çok işine yarayacak gibi bu tür konular sanırım.

[@Basakca]

Saltukoğulları devrinden kalan bu muhteşem kümbetlerin iki büyük özelliği vardır.

• Birincisi, Anadolu'da yapılmış ilk eserlerden olması,

• ikincisi bunların üçünün de tamamen birbirinden ayrı mimari üsluplarla yapılmış olmalarıdır.

Bu kümbetler Milli Eğitim Bakanlığı tarafından l956 yılında onarılmıştır.

Tarihi değerleri açısından bu kadar büyük olmasına karşılık ,yöre halkının verdiği ehemmiyet gözler önüne serilmiş.
Ya en son onarılma tarihine ne demeli ?
Yöre halkına kızmamak gerekiyor gibi...


Ellerine sağlık,teşekkürler Lilium...

[@Lilium]

Orjinal Mesaj Sahibi the mathematician

Konuyu okuyunca tarih kitabını açtım. Acaba ders çalışırken bu yapıyı atladım mı diye; ama yazmamışlar. Bu eksiğimi de buradan kapamış oldum bu konu sayesinde.

Teşekkürler Liliumcum. İkimizinde çok işine yarayacak gibi bu tür konular sanırım.

Evet canım bende tarih kitabından gördüğüm için araştırıp açtım.

Akılda kalmasını sağlıyor hemde bilgileniyoruz bu sayede.

Bizim forum sayesinde tarihten yana bir eksiğimiz olmayacak gibime geliyor

[@**EMEL**]

Harikasın Lilim eline emeğine sağlık

resim eklemeleri yaparım ileride, çok güzel olmuş Teşekkürler

[@ReaL]