Sümela Manastırı (Maçka - Trabzon)

[@ReaL]

Sümela Manastırı | (Maçka - Trabzon)







Sümela Manastırının Tarihi

Sümela Manastırı, Trabzon ili, Maçka ilçesi, Altındere köyü sınırları içerisinde yer alan Panagia (Meryemana) deresinin batı yamaçlarında Mela (Yunanca 'siyah') tepesi üzerinde deniz seviyesinden 1.150 m yükseklikte yer alan bir Rum manastır ve kilise kompleksi olup, tam adı Panagia Sümela (Παναγία Σουμελά) veya Theotokos Sümela'dır.

Kilisenin MS 375-395 tarihleri arasında inşa edildiği sanılmaktadır. Anadolu'da sıkça rastlanılan Kapadokya kiliseleri tarzında yapılmış, hattaTrabzon'da Maşatlık mevkiinde benzeri bir mağara kilisesi daha vardır.

Kilisenin ilk kuruluşu ile manastır haline dönüşümü arasındaki bin yıllık dönem hakkında fazla bir şey bilinmemektedir. Karadeniz Rumları arasında anlatılan bir efsaneye göre Atina'lı Barnabas ile Sophronios adlı iki keşiş aynı rüyayı görmüşler; rüyalarında, Hz.İsa’nın öğrencilerinden Aziz Luka’ın yaptığı üç Panagia ikonundan, Meryemin bebek İsa’yı kollarında tuttuğu ikonun bulunduğu yer olarak Sümela'nın yerini görmüşler. Bunun üzerine birbirlerinden habersiz olarak deniz yoluyla Trabzon'a gelmiş, orada karşılaşıp gördükleri rüyaları birbirlerine anlatmış ve ilk kilisenin temelini atmışlardır. Bununla birlikte manastırdaki fresklerde sıkça yer alıp, özel bir önem verilen Trabzon İmparatoru III. Alexios’un (1349-1390) manastırın gerçek kurucusu olduğu sanılmaktadır.

14. yüzyılda Türkmen akınlarına maruz kalan kentin savunmasında ileri karakol görevi üstlenen manastırın statüsünde Osmanlı fethinden sonra bir değişiklik olmamıştır. Yavuz Sultan Selim'in Trabzon’da ki şehzadeliği sırasında iki büyük şamdan buraya hediye ettiği, Fatih Sultan Mehmed, II. Bayezid, I. Selim, II. Selim, III. Murad, İbrahim, IV. Mehmed, II. Süleyman ve III. Ahmed'in de manastırla ilgili birer fermanları bulunmaktadır.

Osmanlı döneminde manastıra sağlanan imtiyazlar, Trabzon ve Gümüşhane bölgesinin İslamlaşması sırasında özellikle Maçka ve kuzey Gümüşhane'de Hristiyan ve gizli Hristiyan köyleri ile çevrili bir alan yaratmıştır.

18 Nisan 1916’dan 24 Şubat 1918’e kadar süren Rus işgali sırasında Maçka civarındaki diğer manastırlar gibi bağımsız bir Pontus devleti kurmak isteyen Rum milislerin karargahı olmuş, nüfus mübadelesi ile bölgedeki Hıristiyanların Yunanistan'a gönderilmesinin ardından önemini yitirerek T.C. Kültür Bakanlığı tarafından yakın zamanda onarılana dek kaderine terkedilmiştir.

Sümela Manastırı Hakkında Genel Bilgiler

Oldukça geniş bir alan üzerine inşa edilen Sümela Manastırı, başlıca ana kaya kilisesi, birkaç şapel, mutfak, öğrenci odaları, misafirhane, kütüphane ile kutsal ayazma bölümlerinden oluşur.

Manastırın girişinde su getirdiği anlaşılan büyük su kemeri yamaca yaslanmış durumdadır. Çok gözlü olan bu kemerin bugün büyük bir bölümü yıkılmıştır.

Dar ve uzun bir merdivenle manastırın ana girişine ulaşılır. Giriş kapısının yanında muhafız odaları bulunmaktadır. Buradan bir merdivenle iç avluya inilir. Solda, manastırın esasını teşkil eden ve kilise haline getirilen mağaranın önünde çeşitli manastır binaları bulunmaktadır. Sağ tarafta kütüphane yer almaktadır. Yine sağda yamacın ön yüzünü kaplayan büyük balkonlu bölüm keşiş odaları ve misafir odaları olarak kullanılmıştır.

Manastırın ana ünitesini meydana getiren kaya kilisesinin ve ona bitişik şapelin iç ve dış duvarları fresklerle donatılmıştır. Kaya kilisesinin içinde avluya bakan duvarda III. Alexios dönemine ait fresklerin varlığı tespit edilmiştir. Şapeldeki freskler ise 18. yüzyılın başlarına tarihlenmektedir ve üç ayrı devirde yapılan üç tabaka görülmektedir.

[@ReaL]

Kilise İçerisindeki Freskler

Asıl kilisenin absid kısmında, güney duvarında yukarıda Meryem'in doğuşu ve mabede sunuluşu, tebliğ, Hz. İsa'nın doğuşu, mabede sunuluşu ve hayatı, Adem'in yaratılışı, Tanrı'ın tembihi, İsyan (Adem ile Havva’nın yasak meyveyi yemeleri), Havva'nın yaratılışı, Yeniden dirilme, Thomas'ın şüphesi, Nikaia konsülü. Absid kısmının dışında, yukarıda Mikail, İncil’den resimler. Güney kapısında Hz. Meryem'in ölümü ve havariler. Kilisenin doğuya bakan yukarı kısmında 2. sırada Genesis Cennetten kovulma Kabirde bir melek, Cebrail bulunmaktadır.

Sümela Manastırı'nın İç Bölümleri

[@LaLe]

En cok hosuma giden ve hayranlik duydugum tarihi yapidir..

Konumu ve görüntüsü muhtesem..

Paylasim icin tesekkürler ReaL...

[@ReaL]

Bence bir Çin Seddi kadar değerlidir...

O dağın yamacına öyle bir yapı yapmak kolay mı?

Hoş, niye öyle bir yere yaparlar onu da anlamış değilim..

Onca yer var iken...

[@LaLe]

Secilen yer cok güzel bence, tam manastirlik... Aklima Umberto Eco'nu ''Gülün Adı'' isimli kitabi geldi..

Orada da kimbilir neler olmustur...


Bence saldirilara maruz kalmamak icin oraya yapmislar...

[@Minerva]

Fotoğraflara bakıp aldanmamak gerekiyor .

Fotoğraflarda çok fazla renk tonları abartılmış.

Normalde o resimler çok daha solgun ,heryerde kendini bilmez insanlar tarafından yazılan yazılar var.

Gidip görmek istediğinizde çoğu yerinin tadilat dolayısıyla kapalı olması moralinizi bozmasın. Yıllardır o tadilatlar hiç bitmiyor.

Yinede çok büyülü biryer. Tarihe duyulan saygısızlık oranın esrarengiz havasını bozmaya yetmemiş.

Henüz manastıra gelmeden patika yolda yürürken sisten sırılsıklam oluyorsunuz.

Sanki yağmur yağıyor gibi ama yağmıyor. Etrafta derin bir sessizlik.
Elinizde olmadan kısık sesle konuşuyorsunuz. Ağaçların arasından apansız yükselen kuş çığlıkları ürpertiyor içinizi. Manastıra giden yol üzerinde olan şelalenin gürültüsü korkutuyor. sanki içine çekecek gibi yaklaşamıyorunuz çok fazla.

Oraya gittimde ilk edindiğim izlenim o yapının kesinlikle insan gücüyle yapılamayacak olduğuydu. Etrafta görmediğim ama yakınımdan geçen farklı güçler olduğunu hissetmiştim.

Sümela manastırının yapımında kesinlikle doğa üstü güçlerin yardımı olmuştur. Yoksa mümkün değil o zamanın teknolojisiyle oraya o yapıyı kurmak. hatta şuanda bile yapılamaz.

Mutlaka hayatınızda birkez gidip görmeniz gereken yerler arasında.
Umarım herkesin imkanı olur ve o büyüyü yaşar.

[@denise]

Cok hos, cok guzel yapi ama tirmanis insani olduruyor. Cin Seddinden daha degisik bence Real.. Yamac dahi olsa kaya uzerine boylesi birsey yapmak hayli zor.

[@OkyanusunKalbi]

Minerva'nın acıklamasından sonra manastırı merak ettim..O yollardan gecerken yusuf yusuf olmam umarım..

[@ReaL]

Minatürk’de ki Sümela Manastırı

[@ReaL]

Manastıra Çıkan Merdivenler










Sümela Manastırındaki Freskler